به گزارش سه شنبه ایرنا، نمایندگی دائم جمهوری اوستیای شمالی و نمایندگی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه با مشارکت دانشگاه علامه طباطبائی، دانشگاه دولتی اوستیای شمالی، با حضور سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه و مشارکت مجازی برخی مقامات جمهوری اوستیای شمالی از ترجمه فارسی «نارت نامه» رونمایی کردند.
کتاب «نارت‌نامه» دربردارنده روایت‌های اساطیری و افسانه‌ها و حماسه‌های قوم نارت است که توسط دکتر موسی عبدالهی و دکتر مریم مرادی از اعضای هیأت علمی دانشگاه طباطبائی و با همکاری دانشگاه دولتی اوستیای شمالی از زبان آسی به زبان فارسی و با عنوان «نارت نامه» ترجمه شده است.
حماسه نارت، اساسی ترین حماسه اسطوره آمیز مردم اوستیاست که ریشه ایرانی دارند، اسطوره‌ای که با نشانه های فولکلور در هم آمیخته است.
نارت نامه اثری ارزشمند، در شناخت سرگذشت اوستاییان است. این اثر می‌تواند آبشخور علمی شایسته‌ای برای پژوهشگران اسطوره‌شناسی، قفقازشناسی و زبانشناسی در زبان آسی شود که متاسفانه امروزه جزو زبان‌های مُرده ایرانی به حساب می‌آید، در حالیکه نزدیک به ۵۰۰ هزار نفر در اوستیای شمالی و اوستیای جنوبی به آن گویش می‌کنند.
آسیان در گذر پستی بلندی‌های تاریخ و دشواری روزگاری که پشت سر گذاشته‌اند، اعم از جنگ‌های ایران و روس و جدایی این سرزمین از ایران، حمله مغول و فرار آنان به کوه‌های قفقاز و سکونت گزیدن در کوهستان به مدت سه قرن، کوشیده‌اند فرهنگ و زبان مادری خویش را پاس دارند و اما از دست تقدیر، این دورافتادگی موجب حفظ و نگاهداری و بکر شدن فرهنگ و تمدن ایشان که شاخه‌ای از تمدن ایرانی است، شد.
نارت نامه و تعامل میان فرهنگ‌های ایران و روسیه
«پاول لیوندویچ کوزمین» رییس کتاب خانه دولتی ادبیات خارجی مسکو و میزبان این برنامه اولین سخنران این برنامه بود که به تاریح، فرهنگ و ادبیات و هنر غنی دو ملت اشاره و اظهار امیدواری کرد این اثر به تعامل میان فرهنگ‌ها و درک دو کشور از هم کمک کند.
وی گفت: امیدواریم همکاری برای چنین طرح‌های فرهنگی میان دو کشور ادامه پیدا کند و مرحله جدیدی از گسترش همکاری‌های فرهنگی و دیپلماتیک دوجانبه شود.
ویژگی‌های ممتاز پهلوانی در نارت نامه و شاهنامه از خودگذشتگی و رضایت خالق
کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی در فدراسیون روسیه سخنران بعدی این مراسم بود که به تفاهمنامه چند سال پیش میان دانشگاه اوستیای شمالی و دانشگاه علامه طباطبایی اشاره کرد و گفت: ترجمه این اثر در راستای همان تفاهمنامه انجام شد.
وی گفت که نارت نامه مصداقی از نزدیکی فرهنگ ایران و روسیه است.
جلالی با اشاره به حماسه سرایی نارت نامه و شاهنامه به ویژگی های پهلوان و قهرمان راستین پرداخت و افزود: پهلوانان و قهرمانان یکی از عناصر بزرگ قابل احترام در هر فرهنگ و تمدنی هستند البته قهرمانی و پهلوانی در نارت نامه و شاهنامه از مولفه ها و ویژگی‌های ممتازی برخوردارند.
سفیر ایران در روسیه گفت، به هر کسی که از قدرت خاص جسمی برخوردار باشد نمی توان عنوان پهلوانی بر او نهاد بلکه در فرهنگ قهرمانی و پهلوانی نوعی جوانمردی نهفته است که از روحیه مردم گرایی و در خدمت مردم بودن برخوردار است و یک نوع رویکرد عرفانی و نزدیکی به خدا بودن در این قهرمانان و پهلوانان نهفته است.
وی فرهنگ و تمدن ایران را مملو از این نوع جوانمردی و پهلوانی برشمرد.
جلالی، پوریای ولی را نمونه‌ای از اسطوره جوانمردی و از خودگذشتگی یاد کرد و گفت او با از خود گذشتن و برای خدمت به مردم و رضایت خالق فرهنگ پهلوانی را نشان داد.
وی گفت: لازم است که دو اثر بزرگ شاهنامه و نارت نامه را با این رویکرد درک کنیم.
سفیر جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: امروزه فرهنگ بشریت به این نوع پهلوانی سخت محتاج است. جلالی گفت: فراموش نمی کنیم کشورهایی که سال گذشته با وجود همه گیری کرونا ماسک را از هم می دزدیدند و آن کشورها نشان دادند از فرهنگ پهلوانی تهی هستند.
ایران و اوستیا روابطی تاریخی
باریس باریسوویچ جانایِف معاون رئیس دولت جمهوری اوستیای شمالی هم بالی از روابطی تاریخی و بیش از چند قرن داند و ترجمه نارت نامه تصدیقی است بر این روابط تاریخی.
وی گفت: این اثر می‌تواند منبع تحقیقی مهمی برای حیطه گسترده‌ای از محققان ایران و روسیه برای سال‌های طولانی باشد.
ترجمه شاهنامه به زبان آسی بزودی در اوستیای شمالی
آسالن «آرکادیِویچ تسوسییِ» وزیر روابط ملی جمهوری اوستیای شمالی نیز اظهار داشت: امروز برنامه های آموزشی زیادی بین دانشگاه دولتی اوستیایی شمالی و دانشگاه علامه طباطبایی برخوردار است و ترجمه این اثر یکی از این همکاری‌هاست. وی تصریح کرد: روابط دو دانشگاه روز بروز در حال گسترش است.
وی اظهار کرد: ما در مورد همکاری های اقتصادی و تجاری بین ایران و اوستیای شمالی ابزارهای داریم که می‌تواند از چشم انداز خوبی برای دو طرف باشد.
وی گفت: نارت نامه می تواند نخی باشد که دو ملت را به هم متصل کند.
جانایِف تصریح کرد: تردیدی ندارم که نارت نامه، طالبان خودش را پیدا خواهد کرد و ما در سال جاری ترجمه شاهنامه را به زبان اوستایی شمالی آغاز خواهیم کرد.
دانشگاهها پیشقدم در پیوند فرهنگی و علمی ایران و روسیه
حسین سلیمی رئیس دانشگاه علامه طباطبائی نیز گفت: هرچقدر هم که تعاملات اقتصادی، فنی و سیاسی میان ایران و روسیه افزایش پیدا کند اما تا زمانی که روح و اندیشه فرهنگی دو ملت به هم نزدیک نشود روابط دو کشور پایدار نخواهد ماند.
وی گفت: روشنفکران ما کمتر پیوندهای لارم بین دو کشور را برقرار کرده بودند بر همین اساس همکاران من در دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه‌های روسیه از جمله اوستیای شمالی عزم‌شان را برای یک رابطه نزدیکی فرهنگی و دانشگاهی جزم کرده‌اند.
سلیمی گفت: با وجود اینکه از چند سال پیش هنوز توافقات دو کشور در زمینه تکنولوری، فنی و اقتصادی به نتیجه نرسیده بود اما دانشگاه‌های دو کشور همکاری خودشان را آغاز کرده بودند و برای مثال یک هیات از دانشگاه اوستیای شمالی چند سال پیش به ایران و ما به یک توافق پایدار رسیدیم.
وی ترجمه این اثر را نقطه اوج این همکاری میان این دو دانشگاه دانست و گفت: یکی از متون تاریخی ادبیات جهان به فارسی ترجمه شده است.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی اظهار داشت: برای ما متون نارت نامه و شاهنامه فقط داستان های پهلوانان نیستند بلکه برای ما اسطوره هایی هستند که گویی وجدان نهفته در تمدن بشری و نوعی لایه پنهان درون فرهنگ ملت‌هاست.
وی گفت: این اثر فقط ترجمه یک کتاب نیست بلکه نشان دهنده پیوند تدریجی بین دو ملت است. سلیمی اظهار امیدواری کرد: با ادامه چنین کارهای ارزشمندی عامل هر چه بیشتر پیوند فکری دانشمندان ایران و روسیه بخصوص در اوستیایی شمالی باشیم.
قهرمان سلیمانی رایزن پیشین فرهنگی ایران در روسیه نیز به بررسی علمی تحقیقی نارت نامه و شاهنامه پرداخت و گفت: شاهنامه و نارت نامه اثری ارزشمند برای محققان هر دو کشور است.
دکتر تامِرالن تایمورازوویچ کامبولوف مدیر گروه یونِسکو در دانشکده دولتی تربیت معلم اوستیا که خود را باستان شناس معرفی کرد و گفت با جرات می گویم مردم مناطق زاگرس ایران و مرکزی قفقاز صدها هزار سال در تاریخ بشریت قدمت دارند. وی با بیان اینکه نیاکان ما در صدها سال گذشته روابط دیرینه فرهنگی و اقتصادی داشتند.
وی افزود، ترجمه نارت نامه از چندین سال پیش شروع شد و تحقق این کتاب بسیار ارزشمند است و برای ترجمه این اثر مشکلات بسیار زیادی وجود داشت که توانستیم آنها را پشت سربگذاریم.
اعضای گروه موسیقی سنتی "آئین" استان همدان که به منظور شرکت در نهمین جشنواره بین المللی موسیقی فولکلور داغستان به روسیه سفر کرده‌اند نیز در این مراسم برنامه اجرا کردند.
