دکتر «علیرضا طالبیان مسعودی» روز سه‌شنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: افزایش قیمت گوشت و کاهش سرانه مصرف مواد پروتئینی و فرآورده های دامی در کشور زنگ خطر امنیت غذایی را به صدا درآورده است.
وی ادامه داد: تولید فرآورده‌های دامی بیش از هر چیز وابسته به خوراک دام است که به‌طور عمده از مراتع، کشت نباتات علوفه‌ای یا واردات تامین می‌شود.
استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی خاطرنشان کرد: بروز خشکسالی و اثرات آن بر تولید، کیفیت مراتع، محدودیت منابع آبی، محدودیت توسعه کشت نباتات علوفه‌ای و وجود تنگناهای موجود در واردات خوراک دام در سایه عدم مدیریت صحیح و استفاده اصولی از منابع طبیعی و آب در کشور در سال‌های قبل،موجب بروز مشکلات و کاهش توان دامداران برای تامین خوراک دام‌ها شده که فرآوری فرآورده‌های فرعی بخش کشاورزی برای تغذیه دام از جمله مهمترین راهکار رفع این مشکل است.
استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی اظهار داشت: بیش از ۱۵ میلیون تن فرآورده‌های فرعی از تولید محصولات کشاورزی نظیر انواع کاه غلاتی چون زایدات گندم، جو، برنج، ساقه ذرت دانه‌ای، سرشاخه و محصولات فرعی نیشکر سالانه در کشور باقی می‌ماند که این فرآورده‌های فرعی برای استفاده در تغذیه دام ۲ مشکل عمده شامل کم بودن گوارش‌پذیری و مقدار ناچیز پروتئین خام آن‌ها است.
مسعودی ادامه داد: استفاده از این مواد در جیره غذایی دام‌ها به‌صورت خام و فرآوری نشده تنها به منزله اتلاف آن‌ها است زیرا در این حالت نمی‌توانند به‌طور موثر به تولیدات دامی تبدیل شود.
استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی خاطرنشان کرد: با استفاده از روش‌های فرآوری می‌توان این مشکلات را برطرف کرد و فرآورده‌های فرعی را به موادی با ارزش غذایی برای دام تبدیل کرده و از این پسماندها و بقایای کشاورزی، برای دام خوراک تامین کرد.
مسعودی افزود: با توجه به اینکه این شیوه تولید خوراک از طریق بهبود کیفیت کاه غلات تولید می‌شود، نیازی به زمین، آب و دیگر نهاده ها برای آن نیست.
وی ادامه داد: آمونیاکی کردن بقایای کشاورزی از جمله روش‌های فرآوری بقایای کشاورزی است که با توجه به سادگی و وجود ملزومات آن در کشور، می‌تواند به روشی فراگیر و اقتصادی تبدیل شود.
استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی خاطرنشان کرد: در این روش کاه و دیگر بقایای فرعی کشاورزی تحت تاثیر گاز آمونیاک( حاصل از اوره یا آمونیاک بدون آب) مورد فرآوری قرار می‌گیرد و ضمن افزایش بیش از ۲۰ درصدی گوارش‌پذیری آن‌ها برای دام، پروتئین خام نیز ۲ تا سه برابر افزایش می‌یابد و ارزش غذایی آن‌ها تا حد یک علوفه با کیفیت پایین ارتقا می‌یابد.
مسعودی افزود: در راستای بومی‌سازی این روش در کشور، طرح ملی فرآوری محصولات فرعی کشاورزی (کاه گندم،کاه برنج و بقایای پس از برداشت ذرت دانه ای و نیشکر) با گاز آمونیاک برای تغذیه دام بر اساس چهار طرح در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی و استان‌های خوزستان، گیلان و کرمانشاه در حال اجرا است.
وی گفت: همچنین طرح تحقیقی- ترویجی بررسی اثرات استفاده از کاه آمونیاکی در تغذیه گوساله های پرواری با موفقیت از سوی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی اجرا شد.
استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی خاطرنشان کرد: برآوردها نشان می‌دهد که آمونیاکی کردن حدود ۲۰ درصد از بقایای کشاورزی در کشور و تغذیه آن در دام‌ها می‌تواند کشور را از واردات گوشت بی نیاز و سرانه مصرف گوشت قرمز را بهبود بخشد.
وی افزِِود: انجام این مهم نیازمند توجه مسِئولان و برنامه ریزی و هماهنگی تمامی دست اندرکاران بخش‌های دولتی( تحقیقاتی-آموزشی- ترویجی و اجرایی) و تولید کنندگان مرتبط با تولید فرآورده های دامی است.
مرکز تحقیقات کشاورزی استان مرکزی در سال ۶۲ و مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان سال ۷۲ به بهره برداری رسید که با ادغام وارتخانه‌های کشاورزی و جهاد سازندگی در سال ۷۹ با عنوان مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی سپس در سال ۹۴ با ادغام مراکز آموزش جهاد کشاورزی استان‌ها این مرکز با نام مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فعالیت کند.
این مرکز دارای بخش‌های تخصصی پژوهشی مشتمل بر گیاه پزشکی، منابع طبیعی، آبخیزداری، زراعی و باغی، فنی و مهندسی است.
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی دارای هفت ایستگاه تحقیقاتی است که بستر مناسبی برای اجرای طرح‌های تحقیقاتی فراهم کرده است.
۲ ایستگاه از این ایستگاه‌ها به صورت ملی (پردیس تحقیقات و آموزش ملی لوبیای خمین و پردیس تحقیقات و آموزش انار ساوه) و پنج ایستگاه دیگر (ایستگاه منابع طبیعی مهندس یونسی خسبیجان، گیاهان دارویی علی آباد، علوم دامی فدک، آبخوان داری خشکرود و ایستگاه تحقیقات کشاورزی اراک) بصورت استانی فعالیت می‌کنند.
