به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، دامداری به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مشاغل علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی در تولید گوشت، پشم مناسب برای صنایع نساجی، چرم، تولید محصولات لبنی مانند شیر، ماست، کره و کود حیوانی برای کشاورزی نقش اساسی دارد.
این روزها حرفه دامداران استان اصفهان با توجه به خشکسالی بی‌سابقه و گرانی شدید نهاده‌های دامی حال و روز خوشی ندارد و با مشکلات بسیاری دست به گریبان است، تنگناهایی که به گفته دامداران، امان آنان را بریده و به مانع بزرگی برای استمرار فعالیت در این بخش تبدیل شده است.
کمبود و گرانی نهاده‌های دامی از جمله مشکلات مهم دامداران است که به دنبال استمرار خشکسالی و کاهش بارندگی و کمبود شدید علوفه در مراتع بر شدت آن افزوده شده است به طوری که دامداران در تأمین علوفه مورد نیاز دام‌های سبک و سنگین خود با تنگناهای بسیار مواجه هستند و بسیاری از دام‌های خود و حتی دام‌های مولد را به دلیل افزایش هزینه‌های دامپروری روانه کشتارگاه و با قیمت بسیار اندک به دلالان می‌سپارند.
گرانی نهاده‌های دامی و خشکسالی بلای جان دامداران اصفهانی
بازار نهاده‌های دامی در حدود ٢ سال اخیر، شرایط بسیار ملتهبی را پشت سر گذاشته، این نابسامانی‌ها در حالی اتفاق افتاده که از اواسط دی ماه ۱۳۹۸ واردکنندگان، تولیدکنندگان و فعالان صنعت دام و طیور درباره فرایند تأمین و توزیع نهاده‌های دامی هشدارهای جدی داده و عواقب آن را گوشزد می‌کردند.
دامداران استان اصفهان که تا پیش از این با گرانی نهاده‌های دامی مواجه بودند، اکنون با خشکسالی نیز دست به گریبانند که این امر سبب فروش دام‌های مولد شده است.
کاهش بارندگی مقدمه دیگر مشکلات مردم روستایی استان اصفهان است زیرا این قشر دیگر بخش درآمدی خود را از طریق پرورش دام به خصوص گوسفند تأمین می‌کنند؛ بارش‌های ناکافی باعث شده مراتع روستایی به شدت با کمبود علف روبه رو باشند. از سوی دیگر خشکسالی باعث خواهد شد طول قد جو و گندم‌ها به حد مناسب نرسد بنابراین بخش دیگری از خوراک دام که توسط خود دامدار تهیه می‌شد، از بین برود. این مسائل سبب می‌شود در بازار که وابسته به عرضه و تقاضا است، قیمت جو و کاه به شدت افزایش پیدا کند. اما این پایان کار نیست زیرا دامداران توانایی خرید نهاده‌های دامی را به علت قیمت بالا ندارند؛ خبری هم از نهاده‌های دولتی نیست که این مسائل زنجیره مشکلات دامداران را کامل کرده است.
تمام این مشکلات در کنار یکدیگر سبب شده تا دامداران از پس هزینه‌های خوراک دام برنیایند و اقدام به فروش آنها کنند؛ موضوع زمانی وخیم‌تر می‌شود که این فروش به دام‌های مولد نیز می‌رسد؛ اما حجم فروش آنقدر بالاست که دلالان حاضر نیستند به قیمت مناسب دام مولد را بخرند و به این ترتیب دامدار مجبور است دام خود را با حداقلی‌ترین قیمت‌ها به فروش برساند.
چالش جدید، قیمت شیر
چندی پیش در فضای مجازی و رسانه‌ای صحبت از افزایش قیمت شیر و لبنیات مطرح شد و دامداران از اینکه قرار است افزایش قیمت در تأمین خرید نهاده و علوفه آنها را یاری کند خوشحال شدند ولی با لغو این مصوبه یک باره خون آنها به جوش آمد.
داستان از این قرار بود که چند روز قبل ابتدا احمد مقدسی رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی گاوداران ایران از تصمیم ستاد تنظیم بازار برای افزایش قیمت شیر خام خبر داد و گفت: قیمت ۶۴۰۰ تومان برای هر کیلوگرم شیر خام با چربی ۳.۲ درصد در گاوداری تصویب شده است و به زودی ابلاغ می‌شود.
از سوی دیگر محمود واعظی رئیس دفتر رییس جمهوری اعلام کرد: بر اساس دستور رئیس جمهوری، با وزیر صمت صحبت کردم و آنها گفتند که پیشنهاد افزایش قیمت شیر خام را وزارت جهاد کشاورزی و اصناف داده‌اند اما ما هیچ تصمیمی در وزارت صمت و ستاد تنظیم بازار نگرفته‌ایم به همین دلیل افزایش قیمت شیر خام و لبنیات منتفی است.
البته این نکته حائز اهمیت است که افزایش قیمت شیر باعث افزایش سایر محصولات لبنی نیز می‌شود و دولت از این منظر که این افزایش با توجه به فشار اقتصادی وارد شده بر مردم سبب کمتر استفاده کردن جامعه از محصولات لبنی می‌شود با آن مخالفت کرد. با مخالفت دولت با افزایش قیمت شیر روز گذشته بود که دامداران و کشاورزان استان مقابل استانداری اصفهان تجمع کردند و خواهان احقاق حق خود شدند.
بزرگ‌ترین آفت، اجرا نشدن قانون‌های حمایتی بخش کشاورزی است
موسی رهنمایی، قائم مقام نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اصفهان اظهار داشت: چیزی که ما را به خطا انداخته بود این بود که خود ما به عنوان بنگاه اقتصادی به شغل خود نگاه نمی‌کردیم، بخش‌های مختلف کشاورزی بنگاه اقتصادی است و از حساسیت بسیاری بالایی برخوردار است چون با موجود زنده در طبیعت کار می‌کنیم.
وی با بیان اینکه این بنگاه‌های اقتصادی تراز آن باید مثبت و سودآور باشد، افزود: غذای انسان از بخش کشاورزی تأمین می‌شود بنابراین همه جای دنیا از آن حمایت می‌کنند، در کشورمان قانون‌های حمایتی بسیار عالی داریم اما اجرا نمی‌شود، بزرگ‌ترین آفت ما اجرا نشدن قانون‌های حمایتی بخش کشاورزی است.
رهنمایی با بیان اینکه ۷۵ درصد از هزینه تولید شیر و گوشت به تغذیه و مواد غذایی باز می‌گردد، گفت: این ۷۵ درصد به دو بخش تقسیم می‌شود، نخست غذای کنستانتره شامل جو، ذرت و غله، پنبه دانه و سویا و دیگری هم علوفه خشبی که شامل ۵۰ درصد یونجه، سیلوی ذرت و کلاش گندم می‌شود.
قائم مقام نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور با بیان اینکه کنستانتره بیشتر وارداتی است و ۱۲ میلیون تن در سال برای دام و طیور ذرت و سویا و جو وارد می‌کنیم و تابع دلار است، بیان کرد: دولت سعی کرده برای اینکه نرخ قیمت تمام شده، پایین باشد ارز ۴۲۰۰ اختصاص دهد که ۶ ماهی است توسط بازارگاه ساماندهی شده و قبل از دوران بدی داشتیم و مجبور بودیم از بازار سیاه تهیه کنیم و در حال حاضر بازارگاه کنستانتره را حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد توزیع می‌کند و ۳۰ تا ۴۰ درصد را باید آزاد بخریم.
وی با بیان اینکه نرخ دولتی با وجودی که تابع ارز ۴۲۰۰ بود از سال جدید افزایش پیدا کرد و در سویا، ذرت و جو نرخ دولتی ۲۰ درصد افزایش پیدا کرد، گفت: بازار آزاد تا ۵ برابر افزایش یافت و در حال حاضر به نرخ ۲.۵ تا ۳ برابر در بازار آزاد جو، سویا و ذرت را می‌خریم، پنبه دانه ۷ برابر شده و واکسن تب برفکی در ۶ ماه گذشته ۷ برابر شده است.
تازیانه بی‌رحمانه خشکسالی بر کمر بخش کشاورزی
رهنمایی با بیان اینکه خشبی تحت تأثیر صادرات است اما تازیانه بی‌رحمانه خشکسالی بیشتر است، افزود: در فصل برداشت زمان مشابه سال قبل یونجه را ۲۲۰۰ تومان می خریدیم اما الان ۵۵۰۰ است، سیلوی ذرت سال گذشته در این فصل ۷۲۰ تومان بود و الان ۱۶۰۰ تومان است، کاه هزار تومانی الان ۴ هزار تومان است؛ این ها قیمت تمام شده شیر را بالا می‌برد، اما هر چه اقدام قانونی و نامه‌نگاری و حتی تجمع انجام شده با وجود قوانین عالی مسؤولان کشور اهمیت نداده‌اند.
قائم مقام نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور ادامه داد: تشکل‌های کشاورزی قوانین را در مجلس رایزنی کردند، اما آن اقتداری که وزارت جهاد کشاورزی و وزیر آن باید نشان دهند، نشان نمی‌دهند، باید با اقتدار قیمت‌گذاری کنند و با اقتدار ماده ۲۰ قانون نظام جامع دامپروری که خرید تضمینی است را انجام دهند.
وی با تأکید بر اینکه شورای قیمت‌گذاری ۹ ماه است که تصویب شده و رئیس آن وزیر جهاد است باید با آخرین قدرت و اقتدار نرخ‌گذاری کند، زیرا این امر مصوبه و منشأ قانونی دارد و حتی رئیس جمهور نمی‌تواند از آن ممانعت به عمل آورد اما ما کوتاهی و سهل‌انگاری وزیر جهاد را می‌بینیم، افزود: این ساختار ارزشمند در نیم قرن گذشته تاکنون ارزش ژنتیکی خاصی دارد و بر روی دام‌ها کار شده و سرمایه ملی است یا باید نابود شود یا فکری برای آن کنند، دامداران برای احقاق حق خود ساکت نمی‌نشینند.
رهنمایی ادامه داد: رهبر معظم انقلاب امسال را سال تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها نامگذاری کردند اما خلاف آن را می‌بینیم و مشکوک هستیم که دست بیگانه و اخلال در کار باشد که یک سیستم اقتصادی به این عالی که از بدو انقلاب تاکنون موفق بوده را این طور نابود می‌کنند.
مسؤولان بزرگ‌ترین خیانت را به بخش مهم اقتصادی و سرمایه ملی می‌کنند
قائم مقام نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور بیان کرد: در حال حاضر قیمت یک کیلو شیر برای دامدار متوسط ۶۵۰۰ تا ۷ هزار تومان تمام می‌شود اما ۴۵۰۰ تومان می‌فروشیم، بطری شیر و برچسبی که بر روی آن می‌خورد فقط ۴ هزار تومان برای آن هزینه شده است تا به دست مصرف‌کننده برسد.
وی با تأکید بر اینکه راهی که دولت پیش گرفته اشتباه است و نمی‌تواند جامعه را متهم به ناتوانی در خرید کند، گفت: یک کارخانه‌دار، صراف و پزشک خود را با تورم تطبیق می‌دهند و تورم در سبد غذایی لبنیات برای آنها مهم نیست، دولت یارانه را به کل جامعه می‌دهد و باید برای دهک‌های پایین که مصرف لبنیات بالایی دارند در قالب سبد کالا فکری کند.
رهنمایی با بیان اینکه علوفه خشبی و غله نسبت به سال قبل حداقل ۲.۵ تا ۳ برابر شده است، خاطرنشان کرد: مسؤولان بزرگ‌ترین خیانت را به بخش مهم اقتصادی و سرمایه ملی می‌کنند، دامداران ساکت نمی‌نشینند و به هر عنوان از این سرمایه دفاع می‌کنند، چون قوانین و سیاست‌گذاری کلان کشور که توسط مقام معظم رهبری تدوین شده از ما حمایت می‌کنند، ما در این قضایا بوی خیانت می‌شنویم که به ما توجه نمی‌کنند.
قیمت شیر بر مبنای مصوبه آبان ماه سال گذشته است
حسین ایراندوست، معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در ارتباط با تجمع اعتراضی دامداران اصفهان مقابل استانداری اصفهان اظهار داشت: عدم تصویب قیمت جدید شیر یکی از دلایل اعتراض دامداران اصفهانی بود، با وجود افزایش هزینه‌ها مانند علوفه، نهاده‌های وارداتی، کرایه و سایر هزینه‌ها قیمت شیر بر مبنای مصوبه آبان ماه سال گذشته است و تغییر نکرده است، درخواست دیگر آنها حذف عوارض صادرات شیر خشک بود تا بتوانند شیر خشک صادر کنند.
وی افزود: درخواست اجازه صادرات کره مازاد در این تجمع نیز مطرح بود که اگر صادرات شیرخشک و کره مازاد انجام شود، صنایع لبنی می‌توانند شیر خام را جذب کرده و پول دامدار را زود تر پرداخت کنند تا از تنگ‌دستی و ضعف نقدینگی نجات پیدا کنند.
ایراندوست با اشاره به حضور گوسفندداران در تجمع اعتراضی روز گذشته گفت: گوسفندداران و حتی گاوداران درخواست دارند با توجه به عدم جذب و کشش دام مازاد در بازار، شرکت پشتیبانی امور دام کشور به این مسأله ورود کند و دام مازاد را خریداری کند و آن بخشی را هم که توان ندارد اجازه صادرات دهد.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان با اشاره به افزایش بی‌رویه قیمت علوفه عنوان کرد: دامداران درخواست داشتند با استفاده از ارز ۴۲۰۰ تومانی علوفه وارد شود تا قیمت بازار داخل بشکند و متعادل شود و نیاز دامداران را نیز پاسخ‌گو باشد.
خرید تضمینی دام هنوز عملیاتی نشده است
وی با اشاره به خرید تضمینی دام افزود: خرید تضمینی دام هنوز عملیاتی نشده است، در خصوص خرید دام سبک عشایر صحبتی شده است ولی دستورالعمل آن ابلاغ نشده و خرید دام سنگین نیز با توجه به قیمت پایین برای دامدار به صرفه نیست که این موارد به دولت اعلام شده تا تعیین تکلیف شود.
ایراندوست با اشاره به چرایی کشتار دام مولد گفت: وقتی قیمت علوفه و نهاده‌ها گران و قیمت شیر و گوشت ارزان باشد، دامدار توان حفظ دام خود را ندارد، دامداران نهاده را نقد خریداری می‌کنند اما پول شیر خود را بعد از ۶۰ روز دریافت می‌کنند و این باعث منفی شدن سرمایه‌شان می‌شود.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان با اشاره به میزان اختصاص نهاده‌های دامی بیان کرد: ذرت، جو، سویا و کنجد از طریق سامانه بازار توزیع می‌شود، حدود 2 هفته به دلیل ترافیک بار موجود در بندر روند انتقال نهاده با کندی انجام شد اما از چند روز گذشته روند عادی شد.
وی با بیان اینکه علوفه ۶۰ درصد تغذیه دام را تشکیل می‌دهد، اضافه کرد: علوفه یارانه‌ای و سهمیه‌ای نیست و با توجه به اینکه بارندگی کم بوده و تولید علوفه کاهش یافته قیمت آن افزایش یافته است و مواردی همچون احتکار، انبارداری و امتناع از فروش وجود دارد که انتظار دامداران نظارت بیشتر مسؤولان مربوطه بر این موضوع است.
ایراندوست با اشاره به اقدامات جهاد کشاورزی و استانداری درخصوص حل مشکلات دامداران گفت: جلسه‌ای با مجمع نمایندگان استان برگزار شد و استانداری نیز مکاتباتی با وزارت‌خانه‌های صمت و جهاد کشاورزی انجام داده است، تعیین تکلیف قیمت شیر، حذف یا کاهش عوارض صادرات شیرخشک، مجوز صادرات کره مازاد، واردات یک و نیم میلیون تن علوفه با ارز ۴۲۰۰، مجوز صادرات دام سبک، خرید و ذخیره دام توسط شرکت پشتیبانی امور دام به مسؤولان مربوطه برای اقدام اعلام شده است.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان با بیان اینکه استان اصفهان تولید کننده اول محصولات دام و طیور در کشور است، گفت: ما نیازمندیم علوفه از سایر استان‌ها وارد شود چرا که بعضی از افراد در این زمینه محدودیت ایجاد می‌کنند که انتظار می‌رود دستگاه‌های نظارتی اقدام کنند.
وی با بیان اینکه سیستم‌های ناوگان حمل و نقل در مواقع ترافیک بار رغبت‌شان برای حمل نهاده‌های دامی کم می‌شود، گفت: کرایه‌های مازادی در این هنگام مطالبه می‌شود که از راهداری درخواست شد به مسأله ورود کند تا هزینه تمام شده نهاده بیشتر نشود.
دامداران صبور باشند، پیگیری‌ها ۲ هفته زمان‌بر خواهد بود
ایراندوست خاطرنشان کرد: سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان اقدام به توزیع سهمیه جو خشکسالی به دامداران به ویژه دامداران مستقر در مراتع کرد و مراکز تولید خوراک دام به خدمت گرفته شد تا زودتر خوراک مورد نیاز را تأمین کنیم.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان با بیان اینکه پیگیری‌های خوبی در وزارت‌خانه‌های جهاد و صمت و نمایندگان مجلس در خصوص حل مشکلات دامداران انجام شده است، تصریح کرد: دامداران صبور باشند تا پیگیری‌ها که ۲ هفته زمان‌بر خواهد بود به ثمر بنشیند و حمایت‌های بیشتری انجام شود، دامداران آرامش خود را حفظ کنند و از انجام مواردی چون سرازیر کردن شیر و یا کشتار دام خودداری کنند.
دولت باید سیاست‌های حمایتی خود را درعرصه حمایت از دامدار توسعه دهد
حجت‌الاسلام محمدتقی نقدعلی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با اشاره به زمزمه افزایش قیمت لبنیات اظهار داشت: باید بین حقوق مصرف‌کننده و صرفه دامدار یک راهی را در پیش بگیریم که منابع هر دو طرف تأمین شود، اگر به همین شکل قیمت‌ها بالا برود، برای مصرف‌کننده مشکل ایجاد می‌شود کما اینکه مشکل هم ایجاد شده است.
نماینده مردم خمینی‌شهر در مجلس شورای اسلامی با اشاره به گران شدن سرسام‌آور نهاده‌های دامی و به صرفه نبودن آن برای دامدار افزود: امروز با کشتار دام مولد در سطح وسیع در کشور مواجه هستیم، به طور قطع دولت باید سیاست‌های حمایتی خود را در عرصه حمایت از دامدار توسعه دهد تا از یک طرف دام خود را سرپا نگه دارد و از طرف دیگر در بخش مصرف‌کننده به خاطر این که صرفه دامدار را تأمین کنیم، فشار به مصرف‌کننده وارد نشود.
وی با بیان اینکه به طور قطع مجبور به سیستم حمایتی از دامدار هستیم و باید بررسی شود که این حمایت به چه شکل باشد، بیان کرد: بیشتر کارشناسان ارز ۴۲۰۰ تومانی را فسادزا می‌دانند و منافع آن را معتقد هستند به دامدار نمی‌رسد و بیشتر منافع آن به واسطه‌ها و دست‌های پنهان از ابتدای بندرگاه تا بازار مصرف می‌رسد.
نقدعلی خاطرنشان کرد: باید سیاست حمایتی را به آخرین حلقه زنجیره یعنی زنجیره مصرف‌کننده منتقل کنیم و حلقه‌های ماقبل را تدبیر دیگری برای کیفیت حمایت از تولیدکنندگان داشته باشیم.
گره مشکلات دامداران و کشاورزان در دستان دولت
به گزارش فارس، به دلیل گرانی نهاده‌های دامی، دامداران مجبورند برای تأمین هزینه‌ها دام‌های مولد خود را کشتار کنند و این موضوع آینده کشور در بخش شیر و گوشت را به وابستگی خواهند کشاند. ارزهای ۴۲۰۰ تومانی برای خرید نهاده‌های دامی جوابگوی دامداران نیست و این قشر مظلوم باید خوراک دام‌های خود را با نرخ آزاد تهیه کنند که این امر سبب بالا رفتن قیمت تمام شده شیر و گوشت شده است. راه‌حل این امر گران کردن نرخ شیر و گوشت نیست چرا که منجر به کاهش قدرت خرید مصرف‌کننده می‌شود تنها راه مدیریت و کاهش قیمت نهاده‌های دامی به دستان دولت است.
استان اصفهان در بخش تولید شیر خام در کشور رتبه اول را با تولید سالانه بالغ بر یک میلیون و ۴۸۵ هزار تن و رتبه نخست در زمینه تولید شیر به ازای هر رأس گاو شیری را در اختیار دارد. جمع دام‌های سبک و سنگین در استان ۷ میلیون واحد است و حدود ۲ هزار دامداری صنعتی گوشتی و شیری در این منطقه مشغول به‌کار هستند و حدود ۲۲ هزار و ۷۰۰ واحد دامداری نیمه صنعتی نیز در این استان فعالیت می‌کنند، این استان دارای ۵۶۸ هزار هکتار اراضی کشاورزی است. با این ظرفیت عظیم اصفهان در بخش کشاورزی و دامداری حق این قشر نیست که این چنین بر اثر بی‌تدبیری و گرانی نهاده‌های دامی سرمایه‌شان در آستانه نابودی قرار بگیرد.
انتهای پیام/۶۳۱۰۱/ج۳۰/
