پشت سر گذاشتن نیمه تیر ماه ۱۴۰۰ در کنار تب و تاب تعطیلی چند باره تالارها و تماشاخانه‌های کشور به سبب شیوع و شیب افزایشی موج پنجم ویروس کرونا بار دیگر اما و اگرهای شرایط ادامه حیات تئاتر در ایران و معیشت اقتصادی هنرمندان این عرصه را همسو با جولان گونه‌ها و موج‌های جدید کرونا بر سر زبان‌ها انداخت.
دراین‌میان در حوزه فرهنگ و هنر و شاخه هنرهای نمایشی نیز شاهد تکاپوی مسئولان در دو جبهه متفاوت هستیم. نخست تلاش برای افزایش حمایت و کمک به خانواده تئاتر در این روزها که کرونا اقتصاد و معیشت اهالی این خانواده را هدف قرار داده و دو دیگر تلاش برای برگزاری جشنواره‌ها و رویدادهای تئاتری که با رسیدن به ماه آخر تابستان و ورود به نیمه دوم سال شاهد برگزاری آنها به شکل مستمر و پی در پی خواهیم بود.
نزدیک‌ترین جشنواره در تقویم رویدادهای نمایشی کشور به بیستمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی باز می گردد که گام نخستین آن (سمینار و کارگاه‌ها) در شهریور ماه و بخش اجرایی رویداد در مهر ماه ۱۴۰۰ در تهران برگزار خواهد شد.
در کنار تمامی این روزهای پرمشغله برای مدیران و دست‌اندرکاران عرصه تئاتر کشور، دیگر بخش‌ها و شاخه‌های این هنر نیز طی هفته جاری خالی از رویداد و اتفاق نبوده است. از مهمترین رویدادهای هفته جاری از تاریخ ۱۴ تا ۱۸ تیرماه می توان به افزایش دو برابری کمک مالی اداره کل هنرهای نمایشی به گروه‌های تئاتر، اعلام نتایج ارزیابی متون نمایشی متقاضی جشنواره آیینی و سنتی، انتصاب دبیر جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان، انتشار فراخوان «گزارش پژوهش» برای اهالی قلم هنر نمایش، انتشار فراخوان هشتمین سمینار بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی، تمدید مهلت ارسال آثار به مسابقه نمایشنامه‌نویسی «چهارراه» و انتشار شماره یازدهم فصلنامه تئاتر نمایش‌شناخت اشاره کرد.
افزایش دو برابری کمک مالی اداره کل هنرهای نمایشی به گروه‌های تئاتر
مدیرکل اداره هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ از برگزاری جلسه فوق‌العاده کمیته حمایت از گروه‌های نمایشی که با وجود شرایط کرونایی آثار خود را به صحنه برده و متضرر شده‌اند خبر داد و گفت: کمک‌های مالی از گروه‌های تئاتری دو برابر افزایش‌یافته است.
موج پنجم کرونا در روز جمعه (۱۱ تیر) بار دیگر حکم به تعطیلی فعالیت هنرمندان نمایشی داد. همین وضع کافی بود تا دوباره مسئله لزوم حمایت بیشتر از هنرمندان تئاتر در قالب مطالبه اهالی تئاتر از مسئولان بیش‌از پیش افزایش یابد.
تا اینکه روز سه‌شنبه (۱۵ تیر)، جلسه فوق‌العاده‌ای مبنی بر بازنگری در شیوه حمایت هنرمندان متضرر شده از تعطیلی موج پنجم کرونا در دستور کار اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کمیته حمایت از هنرمندان خسارت دیده از دوران کرونا به‌ویژه آن گروه از هنرمندانی که با وجود شرایط کنونی آثار خود را به صحنه برده بودند برگزار شد.
برگزاری این جلسه فوق‌العاده با خبرهای خوش قادر آشنا مدیرکل اداره هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همراه بود.
قادر آَشنا در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا با اشاره به برگزاری جلسه فوق‌العاده مبنی بر افزایش حمایت‌ها از گروه‌های آسیب دیده گفت: تا پیش از این دستورالعمل این بود به هر میزانی که اثری در اجرای عمومی فروش داشته، با احتساب قیمت میانگین بلیت ۳۰ هزار تومان در شهر تهران آن عدد را تقسیم‌بر ۲ می‌کردیم و بعد طی ساز و کارهای جدول حمایتی بین ۵۰ تا ۷۰ درصد به گروه‌ها کمک مالی ارائه می‌دادیم.
در جلسه فوق‌العاده ۱۵ تیر ماه ۱۴۰۰ با حضور تمام اعضای کمیته حمایت در فرم شیوه حمایتی به این جمع‌بندی رسیدیم که دیگر آن عدد میزان فروش را تقسیم‌بر ۲ نکنیم و بنا بر این قرار گرفت که از این پس هرچه نمایش فروش داشته براساس مکانیزم جدید بین ۵۰ تا ۷۰ درصد کمک مالی و حمایتی از ما دریافت خواهد کرد.
آشنا یادآور شد: حمایتی که از این به بعد در دستور کار اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار دارد بین یک تا دو برابر مبلغی است که تا امروز پرداخت می‌شده است. به عنوان مثال اگر به گروهی برای جبران خسارت تاکنون ۱۰ میلیون تومان کمک پرداخت می‌کردیم این عدد از این به بعد بین ۱۷ تا ۲۰ میلیون تومان خواهد بود.
اعلام نتایج ارزیابی متون نمایشی متقاضی جشنواره آیینی و سنتی
۵۳ نمایشنامه‌منتخب برای حضور در مرحله ارزیابی اجرایی بیستمن جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی معرفی شدند.
هیات انتخاب متون بخش نمایش های تخت حوضی متشکل از هنگامه مفید، محمدحسین ناصربخت و ابراهیم گله دارزاده پس از مطالعه و ارزیابی ۱۱۵ متن نمایشی متقاضی حضور در بخش استاد علی نصیریان در ۲ بخش آزاد و ویژه (با موضوع نمایش های مبتنی بر آثار نظامی گنجوی)، نمایشنامه‌های منتخب را برای آماده سازی و حضور در مرحله ارزیابی اجرایی جشنواره معرفی کردند.
بر این اساس ۵۳ نمایشنامه برای حضور در مرحله ارزیابی توسط هیات داروان به شکل قطعی و مشروط معرفی شد. آثار مشروط به ارائه ایده کارگردانی و طرح اجرایی، ضروری است ایده های اجرایی و طراحی نمایش خود را که باید بر اساس اصول نمایش ایرانی باشد، تا تاریخ ۲۹ تیر به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند.
براساس فراخوان جشنواره، ارزیابی نهایی آثار این بخش از ۱۵ شهریور سال جاری انجام خواهد شد.
بیستمین جشنواره نمایش های آیینی و سنتی مهر و آبان سال جاری به دبیری داود فتحعلی بیگی برگزار خواهد شد.
انتصاب دبیر جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان
قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی، طی حکمی، امیر مشهدی‌عباس را به عنوان دبیر بیست‌وهفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان معرفی کرد.
در بخشی از متن این حکم چنین آمده است: تئاتر کودک و نوجوان به واسطه شرایط ویژه مخاطبین‌اش واجد حساسیت‌ها و ظرایف خاصی است که اهمیت این حوزه را دو چندان می‌کند. ارتباط آثار نمایشی این گروه سنی با حوزه تربیت و آموزش کودکان و نوجوانان سرزمین و نقش آن در شکل‌گیری شخصیت فردی و اجتماعی ایشان در آینده، بزنگاه خطیری است که وظیفه صاحبنظران، هنرمندان و تصمیم‌سازان این عرصه را بیش از پیش مهم‌تر می‌کند.
امید که به یاری پروردگار و با بهره‌گیری از مشاوره و همراهی هنرمندان سراسر ایران اسلامی و توان اجرایی و تجربیات ارزشمند همکاران و هنرمندان استان همدان در برگزاری هرچه شایسته‌تر این رویداد هنری پیروز و سربلند باشید.
امیر مشهدی عباس نویسنده و کارگردان تئاتر کودک و نوجوان، از سال ۱۳۷۷ به صورت مستمر به عنوان گروه شرکت‌کننده، هیأت انتخاب و داوری در جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان حضور داشته است. او هم‌اکنون مدیر مرکز تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است.
سال گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا وقفه‌ای میان برگزاری جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان ایجاد شد. دبیر بیست و ششمین دوره از این رویداد، مجید قناد بود.
انتشار فراخوان «گزارش پژوهش» برای اهالی قلم هنر نمایش
دفتر پژوهش، آموزش و انتشارات نمایش با فراخوان گزارش پژوهش، پژوهشگران هنرهای نمایشی را به عرضه‌داشت اجتماعی یافته‌های علمی خود دعوت کرد.
گزارش پژوهش عنوان برنامه‌ای است که دفتر پژوهش، آموزش و انتشارات نمایش، در طول سال جاری در دو قالب انتشار مکتوب و ارائه حضوری دستاوردهای پژوهشی دانشگاهی و غیر دانشگاهی در حوزه تئاتر برگزار می‌کند.
ایجاد ارتباط میان پژوهشگران و جامعه مخاطب پژوهش‌های انجام شده، معرفی یافته‌های پژوهشی در عرصه عمومی‌تر و فرصت‌سازی برای معرفی و ارائه پژوهش‌های تئاتری به نهادها و سازمان‌های دولتی و غیردولتی مرتبط در مسیر کاربردی کردن دستاوردهای علمی، از جمله اهدافی است که این برنامه پیگیری می‌کند. طی این فرایند پژوهشگران علاقه‌مند موضوع، دیدگاه، روش، براهین و یافته‌های پژوهشی خود را به اختصار و با زمان‌بندی، ترتیب و ساختاری که در فراخوان ذکر شده گزارش خواهند کرد.
فراخوان این برنامه در سایت انتشارات نمایش به نشانی www.namayesh.org و سایت ایران تئاتر به نشانی www.theater.ir در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
انتشار فراخوان هشتمین سمینار بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی
همزمان با برگزاری بیستمین جشنواره نمایش های آیینی وسنتی با دعوت از پژوهشگران داخلی و خارجی در حوزه نمایش‌های آیینی- سنتی، نشست‌های علمی- تحقیقاتی خود را در ۲ بخش با رویکردهای کلاسیک و نظریه‌ها و روش شناسی‌های نوین، تطابق‌های علمی جهان‌شمول و نگاه به آینده (آینده پژوهی) برگزار خواهد کرد.
پژوهشگران و علاقه مندانِ شرکت در سمینار تا تاریخ ۱۵ مرداد ماه ۱۴۰۰ فرصت دارند با مراجعه به سایت ایران تئاتر نسبت به تکمیل فرم تقاضا و بارگذاری مدارک لازم اقدام کرده و کد رهگیری دریافت کنند. چکیده مقالاتِ پذیرفته شده، ۱۰ روز بعد یعنی در تاریخ ۲۵ مرداد ماه اعلام خواهد شد و پژوهشگران تا پایان شهریور ماه برای ارسال مقاله کامل فرصت خواهند داشت.
روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرده است: به مقالات پذیرفته شده برای ارائه در سمینار با توجه به ارزیابی هیأت علمی سمینار و سطح کیفی مقاله، حداقل ۲۵ و حداکثر ۴۰ میلیون ریال کمک هزینه (حق التالیف) پرداخت خواهد شد و به صاحبان مقاله های پذیرفته شده، گواهی شرکت در سمینار داده می شود.
هشتمین سمینار بین المللی نمایش های آیینی و سنتی به صورت ارائه های حضوری و مجازی مقالات (در قالب سخنرانی و پوستر) و برگزاری میزگردها و کارگاه ها در هفته پایانی مهرماه به دبیری حمیدرضا اردلان برگزار می شود و مقالات ارائه شده به صورت مجموعه کتاب به چاپ خواهند رسید.
تمدید مهلت ارسال آثار به مسابقه نمایشنامه‌نویسی «چهارراه»
مهلت ارسال آثار به دومین دوره از مسابقه سراسری نمایشنامه‌نویسی اقتباسی «چهارراه» به مدت یک ماه تمدید شد.
ایوب آقاخانی، طراح و دبیر مسابقه نمایشنامه‌نویسی اقتباسی چهارراه که فراخوان دومین دوره این رقابت کشوری را از طرف دفتر مطالعات و پژوهش‌های مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری ششم اسفند ۱۳۹۹ همزمان با روز اختتامیه دور نخست آن منتشر کرد، خبر از تمدید مهلت ارسال آثار دوره دوم آن داد.
وی در توضیح این اتفاق گفت: اسفند ۱۳۹۹ که فراخوان را منتشر کردیم، روی روز چهاردهم تیر ۱۴۰۰ که روز قلم نامیده می‌شود هدفگذاری کردیم و خواستیم که متقاضیان تا آن تاریخ آثارشان را به دست ما برسانند. اما تقریباً از اواخر خردادماه تماس‌های مختلف از استان‌های متنوع کشور برای تمدید این مهلت آغاز شد.
آقاخانی یادآور شده: بسیاری از این تقاضاها در این مضمون مشترک بودند که زحمت زیادی برای پژوهش کشیده شده و تقاضای تمدید فرصت داشتند. در نهایت تصمیم گرفتیم به احترام این دوستان فرصت را تا نیمه مرداد یعنی دقیقاً یک ماه افزایش دهیم. امیدواریم این فرصت برای متقاضیان کافی باشد. به هر رو، دوستانِ جویای فرصت فراخ‌تر می‌توانند تا پیش از پایان وقت اداری روز پانزدهم مردادماه ۱۴۰۰ آثار خود را به آدرس sahnemagazine@yahoo.com ارسال کنند.
سمک عیار اثر فرامرز بن عبدالله الکاتب الارجانی (قرن ششم هجری)، اقبال‌نامه (خردنامه) اثر نظامی گنجوی (قرن هفتم هجری)، مرزبان‌نامه بازنوشته سعدالدین وراوینی (قرن هفتم هجری) و بهارستان (روضه‌الاخبار و تحفه‌الابرار) اثر عبدالرحمان جامی (قرن نهم هجری) به عنوان آثار مرجع معرفی شده برای شرکت در دور دوم این رویداد معریف شده‌اند.
انتشار شماره یازدهم فصلنامه تئاتر «نمایش‌شناخت»
سرمقاله شماره یازدهم نمایش‌شناخت را جمشید ملک‌پور به رشته تحریر درآورده است. این استاد سابق دانشگاه ملی استرالیا در مطلبی با عنوان تئاتر و انقلاب هوش مصنوعی از تاثیرات فزاینده و هولناک فضای مجازی و دیجیتالیسم بر آینده زندگی بشر و به تبع آن بر هنر تئاترسخن به میان آورده است.
شماره جدید نمایش‌شناخت نیز، همچون نوبت‌های پیشین با یک پرونده ویژه آغاز می‌شود که این بار به موضوع پرفورمنس لکچر یا به تعبیری اجرا-گفتار اختصاص یافته است. این پرونده که به همت رحمت امینی گرد آمده، حاوی مطالب متعددی در رابطه با این فرم تئاتری مدرن است که چندان در ایران به آن پرداخته نشده است.
دیالوگ یکی دیگر از بخش‌های ثابت نشریه نمایش‌شناخت است که به گفتگو با کارورزان مهم تئاتر ایران و جهان اختصاص دارد و در این شماره محسن یلفانی نمایشنامه‌نویس صاحب سبک ایرانی پس از مدت‌ها دوری از گفتگو با نشریات تئاتری کشور، به پرسش های نمایش‌شناخت پاسخ داده است.
تئاتر در عصر پاندمی عنوان یکی دیگر از پرونده‌های شماره یازدهم است و چنانکه از عنوانش پیداست به تاثیرات پاندمی کرونا بر تئاتر جهان خاصه ایران می‌پردازد.
شماره یازدهم فصلنامه نمایش‌شناخت در ۲۱۵ صفحه به انتشار رسیده است.
