تالاب فصلی آقگل از جمله تالابهای طبیعی ایران است که در مرز استانهای مرکزی و همدان قرار گرفته و بخشی از آن در حوزه شهرستان خُنداب و بخشی دیگر در حوزه شهرستان ملایر است.
این تالاب فصلی با حدود ۶۰۰ هکتار وسعت در ۲۵ کیلومتری شمال غرب شهر خنداب در نزدیکی روستای قاسمآباد قرار دارد که در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده اما خشکسالی،گرمای بی سابقه هوا و کاهش بارندگی جان بزرگترین تالاب فصلی ایران را گرفت.
براساس اطلاعات موجود، منابع آبی این تالاب از حوضه آبریز رودخانه قرهچای در جنوب دشت کمیجان تامین و به طور معمول آبگیری آن از نیمه دوم آذرماه تا روزهای انتهایی خرداد ادامه مییابد.
ابتدای امسال استاندار مرکزی از انعقاد تفاهم نامه همکاری بین استانهای همدان و مرکزی برای تامین زیرساختهای حیات این تالاب خبرداد و از نبود زیرساخت و برنامه در سالهای گذشته سخن گفته بود.
بررسیهای زیست محیطی نشان میدهد با توجه به بافت و ضخامت تشکیلات زمینشناسی، تالاب آقگل قدمتی چهلهزار ساله دارد و گونههای جانوری و پرندگان وحشی همچون فلامینگو، اردک سر سبز، تنجه؛ غاز خاکستری، لک لک، اردک مرمری و حواصیل در این تالاب زیست داشتهاند.
جدای از مبحث تنوع زیستی و جانوری تالاب و نقش حیاتی آن در جلوگیری از انتشار ریزگردها و گرد و غبارهای موسمی، اکوتوریسم خطه خنداب به حیات آقگُل گره خورده و گردشگران بسیاری برای بازدید از این تالاب فصلی رهسپار میشوند که با مرگ آقگُل بی شک گردشگری بومی منطقه نیز با تهدید جدی روبرو میشود.
نبود بارندگی، گرمای بی سابقه و بساط خشکسالی آخرین رمقهای آق گُل را گرفت و سرنوشت بزرگترین تالاب فصلی ایران مشتی خاک و ریزگرد شد.
استان مرکزی و به ویژه شهر اراک به واسطه حضور صنایع پرشمار از درد آلایندگی رنج میبرد و موقعیت جغرافیایی این خطه به واسطه قرارگیری در مسیر حرکت ریزگردها و گرد و غبارهای منطقهای از غرب و جنوب، همواره آماج آلودگی هوا بوده و چیرگی خشکسالی بر آق گُل، اوضاع اسفبارتری را پیش رو قرار داد.
چندی پیش معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست ایران از تدوین برنامه مدیریت زیست بوم تالاب آق گل خبر داده بود و این روزها که تالاب در غم بیآبی و خشکی مویه میکند، باید این پرسش را مطرح کرد که سرنوشت طرح چه شد؟
به نظر میرسد مدیران محیط زیست کشور باید هرچه سریعتر برای حیات مجدد این تالاب فصلی و پیگیری تامین حقابه از وزارت نیرو و تدوین اقدامات لازم آق گُل را از فروچاله مرگ نجات دهند تا شاید دوباره صدای پرندگان مهاجر را به تماشا بنشینیم.