به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، صنعت برق کشور با شرایط بسیار نامناسبی مواجه شده است و تامین نیاز این حامل انرژی برای مردم با معضلات بسیاری همراه شده است.
اگرچه عملکرد نامطلوب وزارت نیرو در تحقق نیافتن تکالیف برنامه ششم پیرامون مسئله ساخت نیروگاه تاثیر قابل توجهی در وضعیت کنون دارد اما رشد نجومی مصرف بر در روزهای اخیر یکی از موتورهای محرک قطعی برق به حساب میآید.
*پر مصرفهای برقی بیشتر از 8 میلیون نفر هستند
در این بین با وجود این که بارها و بارها شاهد هشدارهای مسئولان صنعت برق پیرامون ضرورت صرفهجویی در مصرف برق بودهایم اما بخشی از مشترکان صنعت برق بدون توجه به این هشدارها به مصرف نجومی خود ادامه میدهند.
بر اساس آخرین اطلاعات ارائه شده از سوی شرکت توانیر، 2 میلیون و 420 هزار مشترک برق در ردیف مشترکان پرمصرف ردهبندی میشوند. در شرایطی که هر مشترک را معادل یک خانوار فرض کنیم و بعد خانوار نیز عدد 3.4 در نظر گرفته شود، 8 میلیون و 230 هزار نفر در کشور ما حداقل 2 برابر سرانه مصرف بهینه از انرژی برق استفاده میکنند و توجهی به الگوی مصرف در این حوزه ندارند.
*مصرف برق یک سلبریتی، معادل مصرف روزانه 150 تخت بیمارستانی
برای مثال اخیرا انتشار قبض یکی از سلبریتیهای فضای ورزش کشور خبر از مصرف 6280 کیلوواتی این مشترک میداد، مصرفی که 21 برابر الگوی مصرف تلقی شده و 63 برابر مشترکان کممصرف است.
به منظور درک بهتر از میزان مصرف برق نجومی این سلبریتی ورزشی میتوان به این مسئله اشاره کرد که مصرف شخص مذکور در یک ماه معادل مصرف روزانه برق 150 تخت بیمارستانی است.
به عبارت دیگر در شرایطی که کمبود عرضه برق سلامت بسیاری از بیماران خصوصا بیماران کرونایی بستری در بیمارستان را با خطر جدی مواجه میکرد اما این سلبریتی ورزشی در طول 1 ماه معادل مصرف روزانه 150 تخت بیمارستانی برق مصرف میکرد.
* مصرفکنندگان نجومی برق، یارانه نجومی هم میگیرند
ممکن است در نگاه اول این سوال مطرح شود که مصرف هر مشترک در چهارچوب قانون نمیتواند فعالیت نادرستی تلقی شده و هر مشترکی حق دارد به میزان نیاز به مصرف برق بپردازد؟
در پاسخ به این سوال ابتدا باید آشنایی بیشتری از نظام تعرفهگذاری انرژی پیدا کنیم. در حال حاضر نظام تعرفه گذاری صنعت برق مشابه سایر حاملهای انرژی بر مبنای یارانه دولت محاسبه میشود.
در همین راستا هزینه تمام شده تولید و توزیع برق بسیار بیشتر از هزینهای است که از هر مشترک بابت مصرف برق دریافت میشود و مابه التفاوت این هزینه از منابع عمومی متعلق به همه مردم توسط دولت تامین میشود.
به عبارت دیگر، با مصرف هر کیلووات برق شاهد پرداخت یارانه دولتی به فرد مصرفکننده هستیم و هر چقدر این مصرف بیشتر شود، مشترک برق یارانه بیشتری نیز از سمت دولت دریافت میکند.
* 51 درصد از یارانه برق به جیب 3 دهک ثروتمند میرود
همین مسئله پرداخت یارانه انرژی سبب شده تا شاهد قیمت نامتعارف برق باشیم و مشترکان پر مصرف نیز از این فرصت نهایت استفاده را کرده و به استفاده بدون ترمز از برق بپردازند.
با توجه به اینکه مصرف بیشتر در نظام تعرفهگذاری کشور زمینه کسب یارانه انرژی بیشتر است، لذا بر اساس آمار 51 درصد از یارانه مذکور در حوزه برق به جیب 3 دهک پردرآمد جامعه میرود.
در همین راستا باید به این نکته اشاره کرد، هر مشترک بسته به میزان تقاضای خود مجاز به استفاده از برق است و دولت نیز باید این امکانات را به بهترین وجه در اختیار او قرار دهد اما این مسئله در زمانی صادق است که مشترک هزینه واقعی برق را پرداخت کرده و از منابع متعلق به عموم مردم قبض برق وی پوشش داده نشود.
انتشار عمومی قبض برق نجومی این سلبریتی ورزشی را تنها میتوان به عنوان یک هشدار در نظر گرفت. وجود بیش از 8 میلیون نفر در کشور که در گروه پرمصرفهای انرژی برق ردهبندی میشوند، زنگ خطری برای آینده کشوری است که در شرایط توسعه اقتصادی نیاز قابل توجه به بسط زیرساختهای انرژی خود دارد.
* تعرفه برق پرمصرفها باید واقعی شود
در همین راستا یکی از راهکارهای جلوگیری از روند نجومی افزایش مصرف برق در کشور، بازنگری در نظام تعرفهگذاری است. خصوصا اینکه نظام فعلی تعرفهگذاری ضرر جبران ناپذیری به صنعت برق کشور وارد کرده و گردش مالی نیروگاههای کشور را به 4 درصد نیروگاههای دنیا رسانده است.
بسیاری از کشورهای دنیا در حال حاضر با استفاده از نظام تعرفهگذاری پلکانی موثر نسبت به تعیین قیمت آب و برق اقدام میکنند. بر این اساس، قیمت برق مشترکان کم مصرف در پلههای پایین به صورت یارانهای و حتی با قیمت صرف محاسبه میشود، مشترکان خوش مصرف نیز تنها از یارانه اندکی در این حوزه بهرهمند میشوند اما مشترکان پرمصرف برق علاوه برق قیمت تمام شده وظیفه تامین منابع مالی یارانه انرژی گروههای کم مصرف و خوشمصرف را به عهده میگیرند.
بدین ترتیب سرمایه مردم به جای هزینه شدن برای تامین برق ویلاهای مجلل پر مصرفهای لوکس نشین، صرف توسعه زیرساختهای کشور شده و شاهد مهیا شدن بستر توسعه برای جهش هستم.
*آیا سازمان برنامه و بودجه اقتصاد برق را از شرایط تاریک خارج میکند؟
لازم به تاکید است، مجلس شورای اسلامی در قالب قانون بودجه 1400 تغییر در نظام تعرفهگذاری را به دولت تکلیف کرد. در همین راستا وزیر نیرو، با اشاره به اینکه هم وزارت نیرو و هم وزارت نفت در مدت تعیین شده آیین نامه اجرایی تغییر نظام تعرفهگذاری انرژی را را به سازمان برنامه و بودجه ارسال کردند، گفت: «هم وزارت نیرو و هم وزارت نفت در مدت تعیین شده آیین نامه اجرایی را به سازمان برنامه و بودجه ارسال کردند.»
به گزارش فارس، بر اساس جزئیات بند «ی» تبصره ۸ قانون بودجه سال ۱۴۰۰، وزارتخانههای نفت و نیرو موظفند در سال ۱۴۰۰ تعرفههای آب، برق و گاز مشترکین خانوارهای کشور را به گونهای اصلاح نمایند که با رعایت مناطق جغرافیایی کشور، تعرفه مشترکین کممصرف خانوارهای محروم تحت پوشش کمیته امداد امامخمینی(ره) و سازمان بهزیستی برابر صفر، مشترکین تا الگوی مصرف به صورت یارانهای، مشترکین پرمصرف بالاتر از الگوی مصرف به صورت غیر یارانهای و براساس الگوی افزایش پلکانی (آی.بی.تی) تعیین شود. تعرفه به نرخ صفر آب خانوارهای مذکور براساس بعد خانوار محاسبه میشود.
همچنین میزان افزایش تعرفه مشترکین پرمصرف بالاتر از الگوی مصرف باید حداقل بهاندازهای تعیین شود که بار مالی رایگان کردن تعرفه مشترکین کم مصرف را جبران نماید و نیاز به تامین منابع جدید نداشته باشد.
انتهای پیام/