به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اتاق بازرگانی تهران؛ با تحولاتی که در گمرکات مشترک افغانستان و ایران رخ داده، نگرانی ها از روند تجارت میان دو کشور افزایش یافته است. خبرگزاری ها روز پنجشنبه 17 تیرماه، از تصرف گمرک اسلام‌قلعه واقع در مرز هرات با ایران خبر دادند و روز شنبه هفته جاری نیز روح الله لطیفی، سخنگوی گمرک اعلام کرد که روند تجارت با افغانستان متوقف شده است. او همچنین از تجار و بازرگانان درخواست کرد که تا اطلاع ثانوی از ارسال محموله‌های تجاری به مرزهای "دوغارون" و "ماهیرود" خودداری کنند. البته تعدادی کامیون از روزهای گذشته کشور را به مقصد گمرکات مرزی ایران و افغانستان ترک کرده و اکنون در این مبادی دچار معطلی شده اند. لطیفی البته گفته است که رایزنی هایی برای بازگشت مرحله به مرحله کانتینرهای ایرانی صورت گرفته است.
در همین رابطه، سیده فاطمه مقیمی، عضو هیات رئیسه اتاق تهران با تایید توقف کامیون ها در مرز دوغارون گفت: با وجود محدودیت هایی که در حوزه حمل ونقل از نظر تعداد ناوگان وجود دارد، بروز این مشکلات و توقف کامیون ها در مرزها به منزله خروج این ناوگان از گردونه حمل و نقل و لجستیک است. نکته حائز اهمیت اینکه، حفظ جایگاه ایران در حوزه حمل و نقل و ترانزیت در گرو دسترسی به ناوگان کافی و حرکت به موقع این ناوگان است.
او با اشاره به اینکه وقوع مشکلاتی از قبیل توقف و معطلی ناوگان، علاوه بر افزایش هزینه تمام شده، موجب تاخیر در رساندن کالا به مقاصد صادراتی می‌شود، ادامه داد: در میان محموله هایی که به مقصد افغانستان ارسال شده، اقلام فاسد شدنی، مواد غذایی، مواد اشتعال زا و سوخت نیز وجود دارد که با توقف کامیون ها نه تنها امکان فاسد شدن این کالاها وجود دارد که امنیت ناوگان و رانندگان نیز در مخاطره قرار می گیرد؛ هنوز حادثه آتش سوزی در گمرک «ابو نصر فراهی» افغانستان واقع در مرز ایران که در 16 اسفندماه رخ داد و خسارات مالی و جانی در پی داشت، فراموش نشده است.
مقیمی با بیان اینکه انتظار این است که با مداخله دولت ایران، زمان توقف کامیون ها در مرز به حداقل برسد، افزود: گفته می شود که مذاکراتی از سوی دولت ایران با طرف های افغانستانی در جریان است و این مساله ظرف هفته آینده حل خواهد شد.
برابر گزارش معاونت بررسی های اقتصادی اتاق تهران، ارزش صادرات ایران به افغانستان طی دو سال 1398 و 1399 افت داشته است و سهم ایران از کل واردات افغانستان در سال 2020 کاسته شده و به 17 درصد رسیده است. اما بررسی تجارت کالایی ایران بدون احتساب نفت خام طی فصل نخست سال 1400 نشان می دهد که افغانستان با واردات 570 میلیون دلار کالا در جایگاه پنجمین شریک تجاری ایران قرار گرفته است. از این رو به نظر می رسد تجارت با افغانستان برای فعالان اقتصادی ایران از اهمیت بالایی برخوردار است و باید دید با وقوع تحولات سیاسی در این کشور، آینده روابط اقتصادی و تجاری دو کشور به کدام سمت و سو حرکت می‌کند.
