وقتی آب را از دل زمین بیرون می‌کشیم/ روزهای بحرانی و پروژه‌های ناتمام آب در قزوین

خبرگزاری فارس سه شنبه 22 تیر 1400 - 08:31
وقتی آب را از دل زمین بیرون می‌کشیم/ روزهای بحرانی و پروژه‌های ناتمام آب در قزوین

خبرگزاری فارس - قزوین؛ در هفته‌های اخیر با توجه به مشکلاتی که در حوزهٔ آب در مناطق مختلف استان قزوین به وجود آمده است، مردم با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده‌اند، از قطعی‌های مکرر آب در مناطقی نظیر مینودر تا افت شدید فشار آب در مناطق غیاث‌آباد و ملاصدرا. این مشکلات موجب نارضایتی مردم شده و مشکلات گوناگونی را برای شهروندان قزوینی ایجاد کرده است. یکی از دلایل به‌وجود آمدن مشکلات عدیده در حوزهٔ آب، کاهش شدید بارندگی در سال گذشته بوده که منجر به بروز این مشکلات شده است. حتی برخی از هم‌شهریان قزوینی در منطقهٔ مینودر به‌قدری از افت فشار آب گلایه‌مند هستند که نمی‌توانند در منازل خود استحمام کنند و حتی در مواردی که قطعی‌ها در ساعات طولانی اتفاق می‌افتد، ناچارند آب شرب مورد نیاز منازل خود را از بطری‌های آب معدنی تأمین کنند.

طبق نقشهٔ جغرافیایی تنش آبی در کشور، قزوین در وضعیت بحرانی و به رنگ قرمز است و بیش از 92 درصد استان قزوین درگیر بحران خشکسالی است که این آمار به تفکیک در شهرستان‌های ۶ گانهٔ استان به این صورت است که بیش از 98 درصد شهرستان قزوین، 100 درصد شهرستان آبیک، 94 درصد شهرستان البرز، 89 درصد شهرستان آوج، بیش از 51 درصد شهرستان بوئین‌زهرا و بیش از 46 درصد شهرستان تاکستان درگیر بحران خشکسالی هستند. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند این خشکسالی‌ها در قزوین استمرار دارند و اگر تمهیداتی در خصوص تأمین آب استان اندیشیده نشود، با مشکلات جدی برای آب شرب و آب بخش‌های کشاورزی و صنعت روبه‌رو خواهیم شد.

 

مهدی حسینخانی، قائم‌مقام شرکت آب‌وفاضلاب استان قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قزوین در رابطه با دلایل بحران کم‌آبی در استان می‌گوید: با توجه به این‌که در ایام تابستان به‌سر می‌بریم، مصرف آب به‌علت افزایش دمای هوا و استفاده از کولرهای آبی، افزایش یافته است. از سوی دیگر میانگین کشوری کاهش بارندگی نسبت به سال گذشته 40 درصد بوده است و استان قزوین نیز در این میان با کاهش 38 درصدی بارش‌ها نسبت به سال گذشته همراه بوده است و به گفتهٔ معاون وزیر این کاهش بارش‌ها طی 52 سال گذشته بی‌سابقه بوده است. از سویی نیز بیماری کرونا میانگین مصرف آب در استان را افزایش داده است و تمامی این عوامل دست به دست هم داده‌اند تا سطح آب‌های زیرزمینی در استان پایین برود و برداشت از چاه‌ها هم مطابق سال‌های گذشته نباشد، یعنی کاهش بارندگی و گرما، کاهش آب‌دهی چاه‌ها را نیز به همراه داشته است. وی ادامه می‌دهد: استان قزوین و علی‌الخصوص شهر قزوین در میان مراکز استان‌ها تنها شهری است که تنها از آب‌های زیرزمینی بهره‌مند شده است، این در حالی است که عمدهٔ استان‌ها از منبع آب‌های سطحی بهره‌مند بوده و آب‌های ناشی از برف و باران در فصل بارندگی را جمع‌آوری می‌کنند تا در ایام تابستان از آن‌ها استفاده کنند.

ورود 10 حلقه چاه جدید به مدار بهره‌برداری در قزوین

مردم قزوین تنها با استفاده از چاه‌های موجود در قزوین سیراب می‌شوند و تاکنون بهره‌ای از آب‌های سطحی نبرده‌اند. استان قزوین دارای 678 حلقه چاه آب شرب است که 62 حلقهٔ آن مربوط به تأمین آب شرب شهر قزوین است. این چاه‌ها به‌دلیل ارتفاع زیاد آن‌ها، با برق آب را پمپاژ می‌کنند و در صورت قطعی برق از مدار خارج خواهند شد. هم‌چنین مصرف مداوم از آن‌ها موجب  افت سطح مخازن آب و کاهش فشار آب می‌گردد. حسینخانی در این رابطه اظهار می‌کند: همه‌ساله در این ایام شرایط تأمین آب استان با مشکلاتی مواجه می‌شود، به همین دلیل ما از ماه‌های قبل با پیش‌بینی این موضوع، تمهیداتی را در این راستا اندیشیده‌ایم. از جملهٔ این تمهیدات و اقدامات فوری می‌توان به حفر چاه‌های جدید، حفر چاه‌های جایگزین چاه‌های قدیمی و مهندسی مجدد تأسیسات موجود اشاره کرد. وی ادامه می‌دهد: طی 6 ماه گذشته 10 حلقه چاه جدید وارد مدار بهره‌برداری شده است، البته این چاه‌ها عموماً جایگزین چاه‌های قبلی که آب‌دهی آن‌ها کم شده بود، شده‌اند و 4 حلقه از آن‌ها نیز جدید هستند. عمدهٔ این چاه‌ها در منطقهٔ غرب استان نظیر اقبالیه، مهدی‌آباد و دو راهی همدان هستند.

لطف‌الله سیاهکلی، نمایندهٔ مردم قزوین، آبیک و البرز در مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قزوین در رابطه با مشکل کم‌آبی می‌گوید: همهٔ آب شرب مورد نیاز قزوین از چاه‌ها و آب‌های زیرسطحی تأمین می‌شود، به‌عبارت دیگر قزوین تنها استانی است که علی‌رغم دارا بودن آب‌های سطحی، برای آب شرب از آب‌های سطحی بهره‌ای نمی‌برد و تنها از آب چاه‌ها بهره‌مند می‌شود، از سوی دیگر نیز عمق چاه‌ها افزایش پیدا کرده و چاه‌هایی که برای آب شرب قزوین حفر می‌شوند بیش از 200 متر است و آب آن‌ها باید با پمپ در سطح شهر جاری شود، بنابراین مشکلات موجود در حوزهٔ برق بر روی این چاه‌ها نیز تأثیر منفی دارد.

وی ادامه می‌دهد: متأسفانه در این ایام به‌دلیل مدیریت نادرست وزارت نیرو، همهٔ استان‌ها از جمله قزوین در حوزهٔ تأمین برق با مشکل مواجه هستند و برق مناطق طبق جداول خاموشی، قطع می‌شود. البته طبق تصمیماتی که در شورای تأمین استان اتخاذ شده، تصمیم بر این شده که برق چاه‌های آب قطع نشود. بنابراین عواملی از قبیل مشکلات حوزهٔ برق، گرمای هوا و افزایش مصرف موجب شده در حوزهٔ آب در شرایط نسبتاً نامطلوبی قرار گرفته و حتی به سمت بحرانی شدن حرکت کنیم. ما در هفته‌های اخیر از چاه‌های قزوین بازدید داشته‌ایم و حتی چاه‌های جدیدی نیز حفر شده است، اما باید بدانیم که این‌ها همه راه‌حل‌های کوتاه‌مدت است و در بلندمدت، این حجم از مصرف با استفاده از آب‌های زیرسطحی سازگار نیست.

 

پیشرفت 80 درصدی طرح آب‌رسانی سامانهٔ شرق قزوین و وعدهٔ تکمیل آن تا پایان سال جاری

یکی از پروژه‌هایی که می‌تواند در تأمین آب شرب قزوین مثمرثمر باشد طرح سامانهٔ شرق است. با بهره‌برداری از این طرح، 20 حلقه چاه جدید وارد مدار شده و حدود 800 لیتر در ثانیه به شبکهٔ آب شهر قزوین اضافه خواهد شد. قائم‌مقام شرکت آب‌وفاضلاب استان قزوین در این رابطه اظهار می‌کند: طرح سامانهٔ شرق که شرکت آب منطقه‌ای آن را از چند سال گذشته از منطقهٔ بیدستان آغاز کرده است، از سال 96 پروژه به شرکت آب‌وفاضلاب سپرده شده و در حال تکمیل آن هستیم. حدود 80 درصد این پروژه تاکنون انجام شده و 20 درصد باقی‌مانده نیز علی‌رغم عدم تخصیص اعتبارات و داشتن بدهی‌های قبلی، در حال انجام است که امیدواریم تا پایان سال بتوانیم از آن بهره‌برداری کنیم.

فاز نخست پروژهٔ انتقال آب از سد طالقان تا ۲ ماه آینده به بهره‌برداری می‌رسد

راهکار بلندمدت حل مشکل آب در استان قزوین، تکمیل پروژهٔ انتقال آب از سد طالقان به قزوین است که فاز نخست این پروژه انتقال آب از سد طالقان به آبیک است که خوش‌بختانه در ماه‌های اخیر پیشرفت خوبی داشته است. سیاهکلی در این رابطه می‌گوید: ما باید هر چه سریع‌تر برای حل مشکل کم‌آبی استان به‌دنبال راه‌حل بلندمدت که همان استفاده از آب‌های سطحی و تکمیل پروژهٔ انتقال آب از سد طالقان به قزوین است برویم. پروژهٔ سد طالقان برای آبیک بیش از 60 درصد انجام شده و با تلاش شبانه‌روزی فعالین این پروژه، حداکثر تا ۲ ماه آینده آب به آبیک می‌رسد. 9 کیلومتر از این مسیر با قزوین مشترک است، یعنی سخت‌ترین منطقه که صخره و کوه است در پروژهٔ آبیک در حال انجام است، قسمت بعدی پروژه که به سمت قزوین است، کار ساده‌تر خواهد بود. برای این پروژه به‌دنبال پیمانکار هستیم و امیدواریم تا هفته‌های آینده تکلیف پیمانکار مشخص شود، زیرا این پروژه جزو کارهایی است که بودجه‌ای برای آن تعریف نشده و باید از منابع دیگر برای آن تأمین اعتبار کنیم که البته فکرهای خوبی برای آن شده است، امیدواریم بتوانیم پیمانکار را مشخص کنیم و مشکل آب قزوین را حل کنیم.

بازدید لطف الله سیاهکلی نمایندۀ قزوین از خطوط لولۀ پروژۀ انتقال آب سد طالقان به قزوین


مدیریت مصرف آب با استفاده از سامانه‌های کنترل از راه دور

حسینخانی در ادامه در رابطه با برقراری عدالت در مناطق مختلف قزوین در زمینهٔ افت فشار آب بیان می‌کند: در شرایط موجود، ما با استفاده از سامانه‌های کنترل از راه دور، مدیریت مصرف را انجام می‌دهیم. شهر قزوین به 3 زون فشاری تقسیم شده است. تلاش ما این است مناطق زون فشاری را به گونه‌ای مدیریت کنیم که هیچ منطقه‌ای قطعی آب نداشته باشد، چون با قطعی آب در مقطعی که آب به‌صورت کامل از لوله خارج شود و سپس مجدد بخواهد وارد لوله‌ها شود، لوله‌ها هوا کشیده و این باعث شکستگی‌های مستمر می‌شود. ما تنها در برخی مقاطع کاهش فشار را داریم که این مسئله هم طبق جداول موجود، اطلاع‌رسانی می‌گردد. وی اضافه می‌کند: از سوی دیگر نیز استمرار دمای بالا موجب افزایش مصرف آب می‌شود. به این معنا که در دماهای بالای 35 درجه، به ازای هر یک درجه افزایش دما حدود 4 الی 5 درصد افزایش مصرف آب را خواهیم داشت. روزهای متوالی است که در استان قزوین شاهد دمای بالا هستیم و این استمرار دمای بالا حتی در ساعات شب، موجب افزایش مصرف آب خواهد شد.

این مسؤول خاطرنشان می‌کند: 520 روستا و 26 شهر تحت پوشش ماست، همهٔ شهرها با کاهش فشار آب مواجه هستند، راهکار میان‌مدت برای حل این مشکل، طرح سامانهٔ شرق بوده و راهکار اساسی آن نیز انتقال آب از سد طالقان به قزوین است که همکاران ما در شرکت آب‌منطقه‌ای در حال پیگیری آن هستند. وی ادامه می‌دهد: اصلاح شبکه نیز جزو برنامه‌های معمول و مستمر برای مناطق داخل شهر است که ما به فراخور وضعیت لوله‌های فرسوده‌ای که در داخل شهر هستند و یا مناطق بافت فرسوده این کار را انجام می‌دهیم، یعنی تماس‌های استخراجی از سامانهٔ 122 را به‌صورت هفتگی و یا ماهانه تحلیل می‌کنیم و آن‌ها را مبنای اصلاح شبکهٔ کوچه‌ها قرار می‌دهیم. اصلاح شبکه به حفظ تاب‌آوری شبکه و عدم نشتی آب از شبکه کمک می‌کند.

 

استاندارد مصرف شبانه‌روز 160 الی 180 لیتر به ازای هر فرد است، روستاها این عدد را به 360 لیتر رسانده‌اند

90 درصد آب مصرفی در استان قزوین در حوزهٔ کشاورزی بوده و این آمار بسیار متحیرکننده است. به همین دلیل است که استان قزوین با توجه به کم‌آبی در سال جاری در حوزهٔ کشاورزی با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده است. از سوی دیگر وجود باغچه‌های بزرگ در روستاها و استفاده از آب شرب برای آبیاری این باغچه‌ها مزید بر علت شده است که مصارف آب روستایی را افزایش داده و موجب شده از الگوی مصرف تجاوز کنند. قائم‌مقام شرکت آب‌وفاضلاب استان قزوین در این خصوص عنوان می‌کند: خواهش ما این است که مدیریت مصرف توسط مردم عزیز در شهرها و روستاها اتفاق بیفتد تا بتوانیم از این برههٔ حساس گذر کنیم. اکنون سرانهٔ مصرف آب در برخی روستاها بسیار بالا و حتی 2 برابر استاندارد مصرفی است. به این معنا که استاندارد مصرف هر نفر در شبانه‌روز حدود 160 الی 180 لیتر است، در حالی که این آمار در برخی روستاها حتی به 360 لیتر نیز رسیده است.

ناجیان آب با 4 تیم 3 نفره در سطح شهر قزوین مصارف را رصد می‌کنند

با توجه به این‌که مصارف غیرمعمول موجب ایجاد مشکلات برای همهٔ شهروندان خواهد شد، دستگاه‌های مسؤول و مربوطه باید به‌عنوان مدعی‌العموم در راستای رعایت حقوق عامه وارد میدان شوند و مشترکین بسیار پرمصرف را که بیش از معمول از یارانهٔ دولتی انواع انرژی‌ها استفاده می‌کنند، جریمه کرده و حتی در برخی موارد اقدام به قطع کنتور آنان کنند. حسینخانی اظهار می‌کند: ما تیم‌هایی تحت‌عنوان ناجیان آب را با این رویکرد تشکیل داده‌ایم که آب را نجات دهیم، ما همیشه گفته‌ایم، باز هم می‌گوییم که آب هست ولی کم است. نیروهای ما در قالب تیم‌های ناجیان آب، به‌صورت شبانه‌روزی مصارف مردم در سطح شهر را بررسی می‌کنند و به مشترکین پرمصرف تذکر لسانی می‌دهند، و در نهایت اگر ببینند این امر به معروف و نهی از منکر کارساز نیست از طریق مراجع قانونی اقدام می‌کنند. در شهر قزوین 4 تیم 3 نفره تحت‌عنوان ناجیان آب داریم.

وی ادامه می‌دهد: از مردم نیز درخواست داریم از طریق سامانهٔ 122 مشترکین پرمصرف و غیرمجاز را به ما معرفی کنند، برای مثال ما به کارواش‌های سطح شهر اعلام کرده و اخطار داده‌ایم که مخزن ذخیره داشته باشند که شب‌ها آب را ذخیره کنند، در غیر این صورت ما طبق آئین‌نامه‌ها مجاز به قطعی مشترکین پرمصرف هستیم، یعنی مشترکینی که مصارف بسیار بالایی دارند طبق گزارش‌های مردمی و یا اطلاعات مصارف دوره‌ای شناسایی می‌شوند و اگر پس از چند بار اخطار رعایت نکنند، در راستای احقاق حقوق عامه آب آن‌ها برای مدت معینی قطع خواهد شد، تفاوتی هم نمی‌کند این مشترکین پرمصرف ادارات باشند، یا اصناف و یا مشترکین خانگی، تبعیضی بین هیچ یک قائل نیستیم. تاکنون نیز آب برخی از مشترکین پرمصرف طبق قانون قطع شده است. الگوی مصرف نرمال در یک دورهٔ مصرف یک‌ماهه، به‌صورت میانگین 18 الی 20 مترمکعب است، البته این عدد با توجه به شهر و استان و شرایط اقلیمی منطقه می‌تواند متفاوت باشد.

 

کولرهای آبی 25 الی 30 درصد مصرف در هوای گرم را به خود اختصاص داده‌اند

قائم‌مقام شرکت آب‌وفاضلاب استان قزوین ضمن توصیه به مردم مبنی بر رعایت مصرف آب، عنوان می‌کند: عمده مصارف در ایام تابستان در بحث کولرهای آبی است که حدود 25 الی 30 درصد مصرف آب در این ایام را به خود اختصاص داده‌اند. در کولرهای آبی استفاده از سایه‌بان‌ها و کنترل نشتی کولرها از اهمیت به‌سزایی برخوردار است، زیرا سایه‌بان‌ها موجب می‌شوند آفتاب به‌صورت مستقیم به بدنهٔ کولر نخورد و همین امر باعث کاهش مصرف می‌شود. در کنار کولرهای آبی، به‌دلیل افزایش دمای هوا، تعداد دفعات استحمام در فصل گرم افزایش می‌یابد. از مردم تقاضا می‌کنیم برای کاهش مصارف خود از سردوش‌های کاهنده استفاده کنند. وی ادامه می‌دهد: از سوی دیگر، نصب پمپ به‌صورت مستقیم به شبکه می‌تواند آسیب‌زا باشد و لازم است پمپ حتماً پس از مخزن نصب شود، به این معنا که پمپ‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند و نظام مهندسی اصولی را برای ساختمان‌ها مشخص کرده که در ساختمان‌ها و به‌خصوص در طبقات بلند مرتبه باید تدابیر پمپ و مخزن تعبیه شود، زیرا طبقات 3 و بالاتر از آن متأثر از کاهش فشار است.

 

به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، این روزها مردم قزوین در بسیاری از مناطق دچار افت شدید فشار آب هستند و در برخی موارد نیز به‌دلیل نداشتن هزینه‌های نصب پمپ در شرایط اقتصادی فعلی، با قطعی آب مواجه هستند. علاوه بر این که وظیفهٔ شرعی همهٔ ماست که با مصرف بهینه و کاهش مصرف به طرق مختلف، زمینهٔ مصرف دیگر هم‌شهریان را از آب لوله‌کشی فراهم کنیم، اخلاق حکم می‌کند با صرفه‌جویی تلاش کنیم شرایط استفاده از آب که حق طبیعی همهٔ مردم است، مهیا شود. در کنار آن مسؤولین مربوطه نیز موظفند تدابیری را اتخاذ کنند که افت شدید فشار آب و قطعی آب روی برخی مناطق خاص متمرکز نشود و هم‌چنین با سرعت بخشیدن به پروژه‌هایی از قبیل طرح سامانهٔ شرق و پروژهٔ انتقال آب از سد طالقان، شرایط استان را در حوزهٔ آب بهبود ببخشند.

گزارش از معصومه امینی

انتهای پیام/ع

منبع خبر "خبرگزاری فارس" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.