بنا بر اطلاعات سازمان حفاظت محیط‌زیست، حیات روی کره زمین وابسته به آب است، در میان ذخایر آبی موجود در جهان، تالاب‌ها که از آن با عنوان شاهکارهای خلقت یاد می‌شود، به دلیل داشتن استعدادهای منحصربه فرد از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند و در سلامت و تعادل کره زمین نقش بسزایی ایفا می‌کنند.
تحقیقات علمی محققان حاکی از آن است که تالاب‌ها از مولدترین محیط‌های جهان هستند، آنها گهواره‌های تنوع زیستی دنیا به شمار می‌روند که با فراهم ساختن آب و قابلیت زادآوری اولیه، نقش مهمی در بقای گونه‌های بیشماری از گیاهان و جانواران وابسته به خود ایفا می‌کنند.
این اکوسیستم‌ها از ارزش اقتصادی زیادی برخوردارند که از جمله آن می‌توان به تامین آب، شیلات، زراعت، تولید چوب، منبع انرژی لجنی و گیاهی، چشم‌انداز تفریحی و گردشگری، پشتیبانی از تنوع گسترده حیات‌وحش و پناهگاه پرندگان مهاجر اشاره کرد و تالاب محیطی است که عامل اصلی تشکیل‌دهنده محیط‌زیست جانوری و گیاهی آن، آب باشد.
در قرارداد بین دولتی کنوانسیون رامسر که در دوم فوریه سال ۱۹۷۱ در شهر رامسر استان مازندران منعقد شد به منظور حفاظت از تالاب‌ها «کنوانسیون بین‌المللی رامسر» شکل گرفت و تمام تالاب‌های مهم دنیا در این کنوانسیون ثبت شدند و عنوان «رامسر سایت» را دریافت کردند که تاکنون ۲ هزار و ۴۱۴ رامسر سایت به ثبت رسیده است که از این تعداد ۲۵ تالاب سهم ایران است.
اما این زیست‌بوم‌گان باارزش سال‌هاست که با چالش‌های جدی مواجه هستند و با تشدید خشکسالی‌ها در سالهای اخیر به شدت حیات آنها به خطر افتاده است که نمونه آن را می‌توان در خشک شدن تالاب هورالعظیم در روزهای اخیر مشاهده کرد.
یکی از مهمترین تالاب‌های ثبت شده در کنوانسیون رامسر، تالاب زیبا و بین‌المللی چغاخور چهارمحال و بختیاری است.
این تالاب در سال ۱۳۸۹ در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است و با مساحتی حدود ۲ هزار و ۳۰۰ هکتار در دامنه ارتفاعات «بَر آفتاب» و «کَلار» در نزدیکی شهر بلداجی شهرستان بروجن واقع شده است.
در چهارمحال و بختیاری که سرچشمه رودخانه‌های زاینده‌رود، کارون و بخشی از رودخانه دز است، تغییر اقلیم و به دنبال آن تغییر بارش‌ها از برف به باران و افزایش دما این استان را از ساعت ۱۳۸۶ تاکنون با پدیده خشکسالی مواجه کرده است.
جدا از تاثیراتی که این دوره ۱۴ ساله خشکسالی بر خشکیدگی جنگل‌های زاگرس، مراتع و گون‌زارها، ممنوعه و ممنوعه بحرانی شدن تمامی ۱۰ دشت استان، فرونشست دشت‌ها و خشک شدن بخش زیادی از چشمه‌ها، قنات‌ها و چاه‌ها و شکل‌گیری چشمه‌های گرد و خاک در استان داشته است اما کاهش آورد آب در تالاب‌ها از دیگر پیامدهای مهم این خشکسالی‌ها به شمار می‌رود.
مدیرعامل انجمن دوستداران طبیعت شهرستان بروجن در همین خصوص به خبرنگار ایرنا می‌گوید: به نظر می‌رسد طی خشکسالی‌های اخیر سطح آب در تالاب چغاخور افت کرده است.
گلفام خلیلی‌فرد افزود: این وضعیت سبب شده تا از طرفی تالاب به کانون گرد و خاک تبدیل شود و از طرف دیگر، باعث کوچ پرندگان، از بین رفتن گونه‌های گیاهی و جانوران بومی منطقه و خشک شدن چاه‌های پایین‌دست شود.
این کنشگر محیط‌زیست که پایان‌نامه دانشگاهی خود را با موضوع مرتبط با تالاب چغاخور دفاع کرده است، در ادامه به ویژگی‌های این تالاب اشاره کرد و گفت: فضای وسیع، هوای لطیف و چشم‌انداز بدیع همراه با آواز پرندگان مهاجر و بومی این تالاب را در ردیف یکی از کانون‌های مهم جذب گردشگر در استان قرار داده است و از پاییز تا بهار هزاران پرنده بومی و مهاجر در این تالاب به سر می‌برند و تخم‌گذاری می‌کنند.
خلیلی‌فرد در خصوص گونه‌های گیاهی و جانوری موجود در این تالاب اظهار داشت: از انواع پرندگان دائمی یا مهاجری که در این تالاب شناسایی شده‌اند، می‌توان به انواع مرغابی‌سانان، غاز، اردک، انقوت، چنگر، انواع حواصیل، اکراس، قو، سلیم، کاکایی و خروس کولی اشاره کرد و از جمله گونه‌های جانوری این منطقه می‌توان خزندگانی چون مارها، بزمجه، لاک‌پشت آبزی و پستاندارانی نظیر گراز، شغال، سمور سنگی، شنگ و روباه را نام برد.
وی خاطر نشان کرد: شواهد موجود در تالاب چغاخور حکایت از امکان حذف زودهنگام بین‌المللی از این تالاب ارزشمند دارد که می‌طلبد مسوولان برای جلوگیری از این موضوع مدیریت مناسب‌تری به کار گیرند.
فعالان محیط‌زیست بر این عقیده هستند که در شرایط خشکسالی هم می‌توان با مدیریت صحیح مانع از به خطر افتادن حیات محیط‌زیست و از جمله تالاب‌ها شد.
فعال محیط‌زیست: حقآبه تالاب‌ها در چهارمحال و بختیاری باید رعایت شود
هومان خاکپور از کنشگران و فعالان محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری نیز معتقد است فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی به ویژه در زمان خشکسالی بدون توجه به حقآبه تالاب‌ها می‌تواند حیات این ذخیره‌گاه‌های ارزشمند را به خطر اندازد.
وی افزود: در شرایط خشکسالی که با محدودیت منابع آب مواجه هستیم باید در مصارف صنعتی و کشاورزی تجدیدنظر شود و آب مصرفی در این بخش‌ها را متناسب با شرایط خشکسالی اصلاح کرد تا حقآبه تالاب‌ها نیز در نظر گرفته شود در غیر این صورت تالاب‌ها با چالش جدی مواجه می‌شوند.
این کنشگر محیط‌زیست با بیان اینکه حقآبه تالاب‌ها در چهارمحال و بختیاری به خوبی رعایت نمی‌شود، تصریح کرد: در تقسم‌بندی منابع آب، حقآبه تالاب‌ها در آخرین اولویت قرار دارد که همین موضوع زمانی که با خشکسالی و کم‌آبی همراه شود به شدت تالاب‌ها را با خطر خشکیدگی و کاهش حجم آب مواجه می‌کند.
خاکپور با ابراز نگرانی نسبت به کم آب شدن تالاب‌های استان، افزود: باید الگوی کشت در حاشیه تالاب‌های استان از جمله تالاب چغاخور اجرایی شود.
خاکپور با بیان اینکه طبق اصول و ضوابط موجود پس از تامین آب شرب، اولویت با حقآبه محیط‌زیست است و پس از آن کشاورزی و صنعت قرار دارد،خاطر نشان کرد: ترتیب این اولویت در استان باید به خوبی رعایت شود.
مدیرکل محیط‌زیست: حقآبه تالاب رعایت شده است
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری اگر چه بر تاثیر مخرب خشکسالی بر تالاب چغاخور صحه می‌گذار?
