شیوه خبررسانی و تحلیل رویدادهای کشور و اقدامات دولت به ویژه در حوزه اقتصادی از سوی برخی رسانهها و افراد در حالی اغلب منفی، آغشته به تحریف و دروغ و شایعه است که گاهی خود نیز فراموش میکنند که ریشه شرایط سخت معیشتی کنونی نه صرفا تصمیمات و برنامههای دولت، بلکه تحریمهای شدید و تروریسم اقتصادی آمریکا علیه مردم ایران بوده است. این روزها هم عبارت زمین سوخته، توصیفی است که منتقدان از شرایط کشور ارائه داده و دولت را متهم میکنند که کشور را به صورت زمین سوخته به دولت آینده تحویل میدهد.
این موضوع در حالی مطرح میشود که منتقدان دولت مانند چهار سال گذشته هرگز به ریشه شرایط موجود و جرقهای که آتش تحریم در اقتصاد کشور را روشن کرد؛ توجه نمیکنند. جرقه ای که «دونالد ترامپ» با خروج از برجام زد و ایران را در یکی از دشوارترین برهههای تاریخی و جنگ اقتصادی تمام عیار قرار داد. توصیف زمین سوخته برای کشوری که طی چهل سال گذشته با انواع تخاصم؛ از ترور و جنگ تحمیلی تا اقتصاد تحریمی دست به گریبان بوده اما توانسته نه کامل اما قابل قبول از این آزمونها سربلند بیرون بیاید؛ توصیف منصفانهای نیست. منتقدان اما بیتوجه به این موضوع با هدف تخریب دولت به دستاوردهای کشور در ایستادگی بر سر اصول خود هم میتازند.
طی روزهای اخیر در واکنش به ادعای زمین سوخته برخی از اعضای اقتصادی دولت واکنش نشان دادند. «محمدباقر نوبخت» رییس سازمان برنامه و بودجه پیش از این و در اردیبهشت ماه تصریح کرده بود: «اگر انجام ١٢٠٠هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری، برای اتمام ۵٢٨ طرح بزرگ با اشتغالزایی ٧٠٩هزار فرصت شغلی فقط در سال ١٣٩٩؛ تحویل زمین سوخته به دولت آتی است!؟ چه زمینهای سوخته با ارزشی!» معاون رییس جمهوری پیش از این هم تاکید کرده بود: «افتتاحهای طرحها و پروژههای مستمر در هر پنجشنبه از سوی رییسجمهور زمین سوخته است یا گسترش شبکه ریلی کشور و تقویت زیرساختها یا اجرای همسانسازی حقوق بازنشستگان و رتبهبندی فرهنگیان و ...»
«قاسم رمضانپور» معاون نوبخت اما مسئولیت مشکلات اقتصادی را که دولت آینده با آن روبرو خواهد بود را تنها متوجه دولت ندانسته و گفته است: «سقف لایحه بودجه دولت، ۸۴۰ هزار میلیارد تومان بود و مورد شدیدترین انتقادات قرار گرفت که چرا هزینهها را بالا بردید و فروش نفت را ۱.۵ میلیون بشکه در نظر گرفتید و اعداد واقعی نیست و... اما مجلس با همه این انتقادات سقف لایحه را به یک تریلیون و ۲۰۰ میلیارد تومان افزایش و تحویل سازمان برنامه و بودجه داد!» در مدت زمان باقی مانده تا تحویل دولت، دو نکته اساسی در رابطه با ترکیب زمین سوخته باید مورد توجه رییس جمهوری منتخب و مسئولان دولت آینده قرار گیرد، نکته نخست، شناسایی عامل یا عواملی است که جرقه تروریسم اقتصادی علیه کشور را زدند و نکته دوم لزوم عدم فرافکنی مسئولیتها با اسم رمز زمین سوخته است.
همزمان با اتهامزنی منتقدان علیه دولت با کلیدواژه زمین سوخته «سعید خطیبزاده» سخنگوی وزارت امور خارجه از تقدیم بیست و دومین گزارش سه ماهه وزارت خارجه درباره برجام؛ شامل آخرین وضعیت مذاکرات جاری به مجلس خبر داد. آمار و ارقام آمده در این گزارشها به خوبی واقعیت برجام و شرایط کشور را هم پیش از انعقاد این سند و هم پس از آن و هم پس از خروج آمریکا از این توافق بین المللی نشان میدهد. ارقامی که بررسی آنها از یک واقعیت بزرگ حکایت میکند که قابل انکار حتی در هیاهوی هجمهها علیه دولت هم نیست و آن آتشی است که خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم ها به اقتصاد ایران زد.
بررسی نوع و شیوه تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی نشان میدهد که دولت ترامپ و هم پیمانان وی، فروپاشی اقتصادی و فرسودگی زیرساختهای ایران را مهمترین هدف کارزار تحریمهای خود تعریف کرده بودند و تحریم تمام صنایع مرتبط با نفت، بیمه، فولاد و فلزات در همین مسیر بوده است. افق ترسیم شده برای آنها ناتوانی تدریجی دولت به منظور اجرای طرحهای بزرگ و زیرساختی در کشور و گسترش نارضایتی ها و در نهایت فروپاشی اقتصادی و اجتماعی ایران بود.
«مجید تخت روانچی» سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد در نشست مجازی شورای امنیت ملل متحد تحریمهای آمریکا علیه ایران را جنگی تمام عیار خواند و تاکید کرد: «در چهار سال گذشته، آمریکا بیش از ۱۵۰۰ تحریم علیه ایران اعمال کرده و تمامی بخشهای اقتصاد ایران را هدف قرار داده و تقریباً تمامی عواید ایران از برجام را از بین برده است.» انکار گروه و دولتی که عامل آتش زدن به اقتصاد ایران بود؛ تنها پاک کردن صورت مسئله و انکار واقعیت است که میتواند چشم انداز حل مشکلات را پیچیدهتر از شرایط کنونی کند.
هدف آمریکا از جنگ تمام عیار اقتصادی نابودی کشور بود و شرایط حاکم بر کشور در این دوره از تحریم ها جز با شرایط دوران جنگ قابل قیاس نیست با این همه اما دولت دوازدهم در مسیر اداره کشور دقیقهای ناامید نشد و تا حد امکان اجازه نداد، کشور با آتش زیاده خواهیهای ترامپ و همراهانش به زمین سوخته تبدیل شود. دولتمردان در همان بحبوبه روزهایی که رییس جمهوری سابق آمریکا هر روز تحریم تازه ای وضع می کرد تاکید کردند؛ تا ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ از پا نخواهند نشست و هیچ فرصتی را تلف نخواهند کرد.
دولت دوم تدبیر و امید که همزمان با آغاز تحریمهای فلج کننده واشنگتن در عزمی جزم در مسیر خنثیسازی آنها قدم گذاشت و تعدد اَبَرطرحهای صنعتی و عمرانی افتتاح شده طی سه سال گذشته نشان میدهد که با همه کارشکنیها دولت دست از کار نکشیده است. طرح انتقال نفت خام گوره به جاسک، پالایشگاه بیدبلند، مگاطرح انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی ایران، طرحهای بزرگ و ملی در حوزه نفت و پتروشیمی، پروژههای بزرگ در حوزه آب و برق، طرحهای استراتژیک در حوزه حمل و نقل و طرحهای محیط زیستی که طی دولت های یازدهم و دوازدهم افتتاح شد، کارنامه دولت را دستکم در آزمون تسلیم نشدن دربرابر زیاده خواهیهای آمریکا پربار کرده است.
رفع تحریم های تسلیحاتی، نزدیکی به تحقق شعار قدیمی اقتصاد منهای نفت، حفظ ثبات نسبی در بازار کالا همزمان با رکود دوران کرونا، ورود ۶۰۰ میلیون متر مکعب آب به دریاچه ارومیه و مهار ۹۰ درصد گرد و غبار آن، تلاش برای همسانسازی حقوق میلیونها بازنشسته، رساندن صنعت دفاعی کشور به جایگاه چهاردهم جهان، تیتر تلاش هایی است که دولت تدبیر و امید در مسیر مقابله با تحریم ها و خاموشی آتش انجام داده است.
با بسترسازی برای دولت الکترونیک و با سه لایحه شفافیت، تعارض منافع و مبارزه با فساد اداری دولت به جنگ فساد اقتصادی در کشور رفت. زیرساخت های اقتصاد دانشبنیان و دیجیتال ۹۵ برابر و فضای مجازی ۳۳ برابر شد. اکنون بیش از ۳۰ هزار روستا گاز دارد و آب رسانی به روستاها ۱۰ برابر کل تاریخ شد، برای نخستین بار در تاریخ کشور صادرات غیرنفتی بر واردات پیشی گرفته است. کشور در زمینه تولید محصولات کشاورزی از ۹۷ میلیون تن به ۱۳۰ میلیون تن رسید و امنیت غذایی کشور از ۵۰ درصد به ۸۱ درصد ارتقا یافت. توانمندی های دفاعی کشور با تولید انواع موشک های کروز و بالستیک و نیز پهپادها و سامانه هایی چون باور ۳۷۳ افزایش چشم گیر داشت.
در تولید گازوئیل و بنزین ایران از واردکننده صرف در دولت قبل به مرحله خودکفایی و سپس صادرات رسید. افتتاح خط لوله انتقال نفت گوره-جاسک به عنوان یکی از راهبردی ترین طرح های دولت تدبیر و امید آن هم در روزهای تحریم و تردید، نشان داد که حتی اگر کارزار تحریم های آمریکا هر لحظه شدت بگیرد، باور به توانستن؛ می تواند راه گشا باشد. تمام فازهای میدان نفتی پارس جنوبی جز یکی به بهره برداری رسید و فعال شد. ایران برای اولین بار وارد اتحادیه اقتصادی اوراسیا شد. دیپلماسی ایران در اقدامی بی سابقه اجماع جهانی علیه جمهوری اسلامی را شکست و انزوای بی سابقه ای برای آمریکا به وجود آورد، برای نخستین بار در جهان کشوری بدون جنگ و لشگرکشی از بند فصل هفت منشور سازمان ملل و تهدید صلح بین الملل خارج شد.
کشور در یکی از دشوارترین برهههای تاریخی خود به سر می برد و هیچ توضیحی نمیتواند این گزاره را توجیه کرده و تقلیل دهد؛ این اما به معنای فرافکنی مسئولیتها و فراموشی وعدهها به بهانه زمین سوخته و انتقادات از دولت نخواهد بود. رییس جمهوری منتخب دولت آینده و همراهان و همفکران ایشان به خوبی از شرایط کشور آگاهند و با همین آگاهی در انتخابات ریاست جمهوری حضور یافتند و با درک همین شرایط وعده هایی را به مردم دادند و رای آنها را کسب کردند. مردم تنها روزنه بهبود شرایط و کاهش کارشکنیها را هماهنگی و یکدستی قوا میدانند و آنچه شواهد جامعه نشان می دهد؛ تاب و توان چنین فرافکنیهایی را ندارند و چشم انتظار دولتی هستند که برای بهبود شرایط برنامههای خود را به اجرا درآورد.
27215