زهرا تاجیکی-همشهری آنلاین:
وجود بیش از ۱۵۰اثر باستانی در کنار معروف‌ترین جاذبه گردشگری ایران، یعنی تخت‌جمشید، مرودشت را به یکی از بزرگ‌ترین مقاصد گردشگری ایران در استان فارس تبدیل کرده‌است. تخت جمشید تنها یکی از یادگارهای تاریخ خواندنی و پر فراز و نشیب این سرزمین کهن دراین شهر به‌حساب می‌آید که سالانه میزبان گردشگران بی‌شماری از داخل و خارج ایران است. با وجود اینکه شیوع ویروس کرونا درحدود یک سال‌ونیم اخیر، میزان بازدید از این میراث جهانی را کاهش داده‌است، اما هنوز هم گردشگرانی که پا به استان فارس می‌گذارند، بدون دیدن تخت‌جمشید و محوطه‌های باستانی اطراف آن، این استان پرجاذبه را ترک نمی‌کنند.
البته در سال‌های اخیر این بنای باستانی با تهدیدهای متفاوتی نظیر ترک‌خوردن سنگ‌ها، آبگرفتگی، گل‌سنگ، فرونشست زمین و ساخت‌وسازهای غیرمجاز در حریم این محوطه مواجه بوده‌است، اما هیچ‌کدام از آنها تا امروز نتوانسته تخت‌جمشید را به زانو درآورد. اکنون ایجاد و تعریف مسیر گردشگری در منطقه تخت‌جمشید از مطالبه‌های مردم استان است که علاوه بر بهتر دیده‌شدن ظرفیت‌های فرهنگی و تاریخی منطقه، سبب رونق اقتصاد محلی نیز می‌شود.
مرودشت؛ چشم‌به‌راه زیرساخت‌های گردشگری
پروین ستاری، یکی از ساکنان مرودشت که در محوطه تخت‌جمشید فروشگاه صنایع‌دستی دارد، به همشهری می‌گوید: هرسال گردشگران زیادی برای بازدید از این محوطه تاریخی به مرودشت می‌آیند و از این منطقه بازدید می‌کنند. البته بیش از یک سال است که به‌دلیل شیوع ویروس کرونا، از تعداد گردشگران نیز کاسته شده، اما بازهم در برخی از روزها، مانند روزهای تعطیل، عده‌ای برای بازدید از آثار تاریخی، به تخت‌جمشید می‌آیند.
او معتقد است که با ایجاد زیرساخت‌های گردشگری در دیگر نقاط این شهرستان، می‌توان از وجود گردشگران بهره برد و به اقتصاد محلی کمک کرد؛ «هرچند وقت یک‌بار آثار جدیدی در محوطه تخت‌جمشید کشف می‌شود که افراد زیادی را برای تماشا به این منطقه می کشاند، اما اگر تعداد هتل‌ها و مهمانسراها دراین شهر افزایش پیدا کند، این گردشگران به‌جای اینکه در شیراز مستقر شوند، برای چند روز در مرودشت می‌مانند و از دیگر نقاط دیدنی این شهر نیز بازدید
می‌کنند.»
آخرین کاوش‌ها
نخستین‌بار کاوش‌های پروفسور «ارنست هرتسفلد» آلمانی پنجره‌ای رو به اسرار ۲ هزار و ۵۰۰ ساله کاخ‌ها و بناهای امپراطوری بزرگ هخامنشی گشود و از سال ۱۳۱۰ تاکنون، عملیات مرمت در تخت‌جمشید، به‌صورت مداوم انجام شده‌است و همواره در طول نزدیک به ۹۰سال، یافته‌های تازه‌ای معرفی می‌شوند که نزد محققان و باستان‌شناسان از اهمیت بسیاری برخوردار است. در آخرین کاوش‌های باستان شناسان، در حدود یک ماه پیش «دروازه تخت‌جمشید» به روی گردشگران گشوده شد.
این محوطه باستانی معروف به «تل آجری» رسماً به‌عنوان سایت موزه پردیس پارسه معرفی و به فهرست جاذبه‌های تاریخی و گردشگری استان فارس اضافه شد.
حمید فدایی، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید با اشاره به آثار فراوانی که در حریم و منظر فرهنگی تخت جمشید وجود دارد و در سال‌های گذشته به مرور کشف شده است، به همشهری می‌گوید: تعدد آثار واقع در حریم ایجاب می‌کند برنامه‌ریزی جامعی در زمینه مسیر گردشگری انجام شود تا بتوانیم از ظرفیت حداکثری حضور گردشگر، نه‌تنها در تخت جمشید، بلکه در دیگر محوطه‌های تاریخی و طبیعی منطقه هم بهره‌مند شویم. به گفته وی، با نگاه جدید به حریم و منظر تاریخی تخت جمشید، می‌توان شاخص‌های موجود دراین پهنه را به عرصه گردشگری افزود.
فدایی همچنین با اشاره به کاهش بازدید گردشگران در ایام کرونا، عنوان می‌کند: حضور گردشگران، به‌ویژه گردشگران خارجی در محوطه باستانی تخت جمشید از سال گذشته کاهش زیادی داشته‌است، اما سبب شد بسیاری از مسیرها در نبود گردشگران مرمت و بازسازی شود.
رشد اقتصاد محلی
مدیر پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید ادامه می‌دهد: تحقق توسعه گردشگری دراین مجموعه جهانی در گرو ورود سرمایه‌گذاران و بخش‌خصوصی و نیز بازنگری و محدود کردن ضوابط حرایم محوطه و محدوده و ساده‌گیری درخصوص مشاغل مبتنی بر اقتصاد گردشگری است. ارائه خدمات متناسب و ایجاد زیرساخت‌ها می‌تواند ماندگاری گردشگر را پس از کرونا در منطقه تضمین کند که خود در رشد اقتصاد جامعه محلی نقش چشمگیری خواهد داشت.
فدایی با بیان اینکه گردشگری در تخت جمشید سابقه‌ای دیرینه دارد، می‌افزاید: در یکصد ساله گذشته تا به امروز، به‌دنبال اکتشاف مجدد و احیای دوباره اطلاعات فراموش شده این دوره و محوطه سترگ، هرسال به جمع بازدیدکنندگان این مجموعه افزوده شده و به‌ویژه پس از جای گرفتن در فهرست میراث‌جهانی، به‌عنوان مقصد همه گردشگرانی که به ایران سفر می کنند، قرار گرفته‌است و چنین روندی تا پیش از ایام کرونا ادامه داشت. اکنون نیز با وجود کرونا، به علت اینکه تخت جمشید دارای فضایی باز است، با رعایت پروتکل‌های بهداشتی همچنان گردشگران می‌توانند از این محوطه دیدن کنند.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید می‌گوید: باتوجه به ظرفیت‌هایی که در حوزه تاریخی منطقه و دشت مرودشت به‌مثابه یکی از مهم‌ترین حوزه‌های سکونتی هخامنشیان وجود دارد و پیش از این هم آثار آن در پارسه شناسایی و کاوش شده است، ایجاد زیرساخت‌های لازم گردشگری در زمینه پذیرایی، اقامت، تولید و عرضه هنرهای سنتی و صنایع دستی از مهم‌ترین دغدغه‌های این پایگاه به‌شمار می‌رود.
فدایی با اشاره به وجود محوطه‌های باستانی مجاور تخت جمشید، ازجمله نقش رستم و نقش رجب، اضافه می‌کند: موضوع جهانی این مجموعه‌ها در قالب پیوست به پرونده تخت جمشید درحال انجام است که مسیرهای ثابتی را در گردشگری منطقه پدید خواهد آورد و با برنامه‌ریزی در زمینه جانمایی خدمات گردشگری در قالب بسته‌های سرمایه گذاری، رونق مضاعفی در گردشگری منطقه به‌وجود می‌آید.
