به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، طی هفته‌های اخیر مباحث فراوانی در رابطه با مشکلات دامداران در کشور مطرح شده است. استان قزوین نیز از این جریان مستثنی نیست و دامداران سنتی و صنعتی قزوین از مشکلات عدیده‌ای رنج می‌برند و دردهای بی‌شماری دارند. در روزهای اخیر ویدئویی در خبرگزاری فارس قزوین در رابطه با مشکلات دامداران منتشر شد که در این ویدئو این قشر از جامعه به بیان مشکلات خود پرداختند و از مسؤولین درخواست کردند پیش از آن‌که همهٔ دامداری‌ها مجبور به تعطیلی دامداری خود شوند، فکری به حال آن‌ها کنند و با تخصیص یارانه یا وام‌های کم‌بهره آنان را از ورشکستگی حتمی نجات دهند. از جمله مشکلات دامداران می‌توان به مواردی از قبیل بالاتر بودن قیمت تمام‌شدهٔ تولید شیر از قیمت عرضهٔ آن در بازار، پایین بودن عرضهٔ نهاده‌های دامی دولتی به دامداران و افزایش قیمت بی‌سابقهٔ نهاده‌های دامی در بازار آزاد، عدم تخصیص تسهیلات به‌ویژه تسهیلات مناسب به دامداران، وجود واسطه‌ها و دلالان در امر تخصیص نهاده‌های دامی با ارز 4 هزار و 200 تومانی یا ارز دولتی و هم‌چنین مسیر دشوار اخذ مجوز در تبدیل دامداری‌های سنتی به صنعتی اشاره کرد. در رابطه با این مشکلات دامداران با فاطمه خمسه، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین به گفت‌وگو نشستیم.
*دامداران در رابطه با نحوهٔ توزیع نهاده‌های دامی مشکل دارند. این نهاده‌ها به چه طریق در اختیار دامداران قرار می‌گیرد؟
توزیع نهاده‌های دامی برای دامداران در استان قزوین به چند شکل در حال انجام است، دامداران صنعتی که گاوهای شیری پلاک‌گذاری شده و کد یکتا دارند، وارد بازارگاه می‌شوند و بدون دخالت سازمان جهاد کشاورزی، با توجه به میزان دامی که در سامانهٔ بازارگاه ثبت کرده‌اند، خرید نهادهٔ خود را اعم از ذرت و جو و سویا که خارجی هستند، انجام می‌دهند و حتی شرکت‌های تولیدکنندهٔ این نهاده‌ها را نیز خودشان انتخاب می‌کنند. نهاده از بندر می‌آید و وارد دامداری می‌شود. تنها چیزی که در مورد دامداران صنعتی ممکن است ایجاد مشکل کند، فاصلهٔ زمانی ارسال نهاده از بندر به مقصد یعنی دامداری در قزوین است. درواقع دولت نهاده را خریده و در بندر است، این تفاوت قیمتی که در بارنامه وجود دارد، کامیون‌داران طبق بارنامه به توافق نمی‌رسند و ممکن است فاصله‌ای در رابطه با ارسال نهاده‌ها باشد، در غیر این صورت عملاً مشکلی در خصوص دامداران صنعتی وجود ندارد. تنها مشکل موجود، بحث حمل بار از بندر به استان است که ما به‌دنبال این هستیم که همان‌طور که نهاده‌های پشتیبانی دام را از طریق ریلی وارد استان کرده‌ایم، این‌ها را نیز از طریق ریلی وارد استان کنیم.
در رابطه با دامداران سنتی نیز که روزانه بیش از 300 کیلوگرم شیر تولید می‌کنند و امکانات کنسانتره‌سازی را نیز در دامداری خود مستقر کرده‌اند و هم‌چنین دامدارانی که پرواربندی گوساله داشته و بیش از یک صد رأس دام پرواری دارند، نهادهٔ خام دامی را دریافت می‌کنند و خودشان این نهاده‌ها را به‌صورت کنسانتره در می‌آورند و به دام‌ها می‌دهند.
*پس مشکلی که دامداران تحت عنوان مشکلات نهاده‌های دامی از آن یاد می‌کنند، چیست؟
چیزی که این روزها تحت عنوان نارضایتی در دامداران مطرح است، در رابطه با دامداران سنتی است که آیتم‌های مذکور را ندارند، یعنی هم تولید شیر آن‌ها کم است و هم دام پرواربندی کمتر از صد رأس دارند، در این موارد نهادهٔ خام در اختیار این دامداران قرار داده نمی‌شود و از طریق اتحادیه‌ها، تعاونی‌ها و شرکت‌های خوراک دام استان، نهاده‌ها کنسانتره شده و به میزان دامی که گاوداری‌ها دارند در اختیارشان قرار داده می‌شود. مشکلی که اکنون وجود دارد و موجب ایجاد نارضایتی شده، این است که دامداران عنوان می‌کنند قیمت کنسانتره بالاتر از قیمت نهادهٔ خام است و برخی نیز بیان می‌کنند کنسانتره‌ای که دریافت می‌کنند کیفیت لازم را ندارد. همکاران ما در امور دام سازمان جهاد کشاورزی بررسی‌هایی را در این خصوص به‌عمل آورده‌اند، اما با مسئلهٔ خاصی در زمینهٔ بی‌کیفیت بودن کنسانتره مواجه نشده‌اند. یکی دیگر از نکات مطرح شده توسط دامداران نیز این است که قیمت نهایی عرضهٔ شیر با توجه به هزینه‌های تولید برای آنان صرفهٔ اقتصادی ندارد، زیرا هزینهٔ کارگری و دیگر هزینه‌ها افزایش یافته است.
*آیا می‌توان خشکسالی را نیز دلیل در بیشتر شدن مشکلات دامداران مؤثر دانست؟
بیشترین آسیبی که ما در بحث دام در کشور مشاهده می‌کنیم بحث خشکسالی است، زیرا پیش از این بخش عمده‌ای از علوفهٔ موردنیاز دامداران در کشور تولید می‌شد، اما اکنون در تولید علوفه مشکلاتی به‌دلیل خشکسالی پیش آمده است و شرایط اقلیمی به گونه‌ای است که کاهش تولید علوفه را در کشور داریم؛ قیمت بالای علوفه، هزینه‌های کارگری و هزینهٔ دارو دست به دست هم داده‌اند تا قیمت تمام شدهٔ تولید شیر را در کشور بالا ببرند. از سویی انتظار دامداران این است که قیمت شیر افزایش پیدا کند، از سوی دیگر نیز دولت به‌دنبال راهکاری است که بتواند در کنار جلب رضایت دامداران، فشاری را روی مصرف‌کنندگان نداشته باشد. پیشنهاد ما این است که دولت یارانه و تسهیلاتی را در اختیار دامداران عزیز قرار دهد که البته لازم است این تسهیلات به گونه‌ای باشد که دامداران بتوانند با قیمت پایین شیر را تولید کنند و اگر چنین باشد نیازی هم به بالا بردن قیمت شیر نیست، اما اکنون شرایط به گونه‌ای است که متأسفانه قیمت تمام شدهٔ شیر با توجه به قیمت عرضهٔ آن، برای دامدار صرفهٔ اقتصادی ندارد.
برای روشن‌تر شدن موضوع لازم است عرض می‌کنم که ما سال گذشته 1 میلیون و 500 هزار تن تولید ذرت علوفه‌‌ای را در استان داشتیم که کمک قابل توجهی برای استان دام‌خیز ما بود، اما امسال با توجه به اینکه آبی وجود ندارد که کشاورزان عزیز بخواهند ذرت تولید کنند و ما نیز تأکید می‌کنیم که به‌دلیل کم‌آبی کشت اضافه نداشته باشند، 50 درصد کاهش تولید علوفه را در استان شاهد بودیم. خشکسالی عملاً هزینهٔ تمام شده را بالا می‌برد و مراتع ما امسال مراتع ضعیفی هستند و با توجه به اینکه در سال‌های گذشته دامداران سنتی از مرتع استفاده می‌کردند یا علوفه می‌گرفتند و خودشان یونجه تهیه می‌کردند، اما امسال چون این مسائل اتفاق نمی‌افتد، فشار بسیار زیادی به دامداران وارد شده است.
*جهاد کشاورزی در بحث کمک به تأمین نهادهٔ دام‌های سبک چه ورودی داشته است؟ زیرا این دامداران نیز از وضعیت موجود گلایه‌مندند؟
در بحث دام سبک نیز امسال با توجه به بحث خشکسالی، از طریق اتحادیه‌ها و تعاونی‌ها بیش از 7 هزار تن کنسانتره بین گوسفندداران توزیع شده است. در هیچ سالی عملاً به دامداران سنتی نهاده تعلق نمی‌گرفت، اما با توجه به اینکه امسال بحث خشکسالی وجود داشت، دولت به‌دنبال این است که بتواند تولید دامداران را پایدار نگه دارد. تلاشی که سازمان جهاد کشاورزی استان انجام داد این بود که از طریق مکاتبات و پیگیری‌های سازمان جهاد کشاورزی و استاندار، توانستیم استان قزوین را در زمرهٔ استان‌هایی که دچار خشکسالی هستند قرار دهیم و چند مرحله نهادهٔ اضافه برای دامداران سنتی که بیشتر هم گوسفندداران و گاوداران روستایی هستند، گرفته و به آن‌ها اختصاص دادیم.
*در برخی استان‌ها مشکلاتی در خصوص نهاده‌هایی که با ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی تهیه می‌شود و واسطه‌هایی که در این میان اجازه نمی‌دهند این نهاده‌ها با همین قیمت به‌دست دامدار برسد، وجود دارد. شرایط استان قزوین از این منظر چگونه است؟
روی نهاده‌هایی که با ارز 4 هزار و 200 تومانی می‌آید رصد و پایش مناسبی در استان انجام می‌شود، خوشبختانه تاکنون گزارشی به ما ارسال نشده است که دامداران و مرغداران ما واسطه‌های دپو در بحث نهاده‌های 4 هزار و 200 تومانی در ذرت، جو و سویای خارجی در استان داشته باشند. مغایرتی در این خصوص در استان نداریم، زیرا هم دامداران و هم مرغداران ما به اندازهٔ نیاز خود و با توجه شرایط خود خرید می‌کنند و مازادی نیز وجود ندارد که بخواهد به‌دست واسطه‌ها برسد. اتفاقاتی که در برخی استان‌ها در رابطه با قاچاق نهاده رخ می‌دهد، در استان ما وجود ندارد و کشفیاتی در سال‌های اخیر در بحث وجود واسطه‌ها در نهاده‌های تأمینی با ارز 4 هزار و 200 تومانی نداشته‌ایم، زیرا همکاران ما تمام این نهاده‌ها را از مبدأ زیر ذره‌بین قرار می‌دهند که نهاده‌های تأمین شده با ارز دولتی حیف و میل نشوند.
تمام تلاش ما این است که ما چیزی تحت عنوان واسطه‌ها در استان نداشته باشیم و عملاً نیز چنین چیزی را نداریم. دامداران سنتی که هیچ مجوزی ندارند و یا پلاک‌گذاری نکرده‌اند یا تعداد دامشان خیلی کم است و تاکنون از بازار آزاد نهاده تهیه کرده‌اند، لازم است در این مورد نیز عرض کنم نهاده‌های موجود در بازار آزاد، نهاده‌های مازاد استان ما نیست و نهاده‌هایی است که تحت عنوان نهادهٔ مازاد از سایر استان‌ها به استان ما وارد می‌شود. در استان ما نهاده‌ها به‌صورت هدفمند تعریف شده و در اختیار دامداران قرار می‌گیرد و خدا را شاکریم که تاکنون گزارشی در رابطه با دپوی نهاده‌ها یا قاچاق نهاده و یا نقش واسطه‌ها در جابه‌جایی نهاده‌های استان وجود نداشته است. از تمام دامداران نیز می‌خواهیم در بحث پلاک‌گذاری دام که همان شناسنامه‌دار کردن دام‌ها است، اقدام عاجل کنند، زیرا پس از این نهاده‌های 4200 تومانی تنها به دام‌هایی که پلاک‌گذاری شده و شناسنامه‌دار باشند تعلق می‌گیرد.
*برخی دامداران سنتی که قصد اخذ مجوز برای تبدیل دامداری خود به صنعتی را دارند، از سیر سنگین بروکراسی اداری در مسیر تبدیل دامداری سنتی به صنعتی گلایه‌مندند. دلیل اینکه این مسیر برای دامداران تسهیل نمی‌شود چیست؟
در بحث مجوزها نیز ما به‌دنبال این هستیم که دامداران سنتی بتوانند مجوز دامداری‌های صنعتی را بگیرند و مستقل شوند و بتوانند از نهاده‌های دولتی استفاده کنند. بزرگ‌ترین مشکلی که در استان داریم این است که دشت قزوین دشت ممنوعه است، یعنی تخصیص آب برای دام و طیور در آن ممنوع است و روی همین اصل با تمام پیگیری‌هایی که صورت می‌گیرد، به‌دلیل کم‌آبی، واحدهایی که بخواهند دامداری صنعتی یا مرغداری تأسیس کنند عملاً با مشکل کم‌آبی برخورد می‌کنند. اگر هر کدام از دامداران سنتی ما منبع آبی مطمئنی مانند چشمه، قنات و چاه دارند یا حتی رودخانه‌های فصلی که می‌دانند از آن‌ها حق‌آبه دارند، و دنبال اخذ مجوز هستند، ما با اطمینان عرض می‌کنیم که اگر مشکل آب و نیز مشکل ضوابط بهداشتی که سازمان دامپزشکی و امور دام مشخص کرده را نداشته باشند، ما کمک می‌کنیم بتوانند دامداری سنتی خود را به دامداری صنعتی تغییر دهند.
*یکی دیگر از مشکلات دامداری‌ها، ناچار بودن به کشتن دام‌های مولد است. در این خصوص آیا آمار کشتار دام در کشتارگاه ها در ایام اخیر تغییری کرده است؟
آخرین آماری که ما از کشتارگاه های استان گرفته ایم، خوشبختانه در استان ما این‌گونه نیست که دام‌های مولد کشتار شوند، ما هنوز هم همان مقدار دام سبک و سنگین که هر روزه برای مصرف استان یا حتی بخشی از آن برای خارج از استان کشتار می‌شود، را در کشتارگاه‌ها داریم و افزایشی در این زمینه نداشته‌ایم، چون ما مدام در حال رصد این موضوع هستیم تا اگر به مورد مشکوکی برخورد کردیم یا مسئلهٔ غیرمتعارفی را مشاهده کردیم، سریعاً ورود پیدا کرده و از وقوع این قبیل اتفاقات جلوگیری کنیم. ما دائماً در تلاشیم تا اتفاقاتی که در برخی استان‌ها در مورد مسائل دامداری‌ها می‌افتد، در استان ما رخ ندهد، اما اگر هر کدام از دامداران مورد و مشکلی دارند که ما می‌توانیم در زمینهٔ آن مسئله به آنان کمک کنیم، در خدمت این عزیزان هستیم. هم‌چنین تیم ارزیابی نهاده و تیم معاونت امور دام ما وجود دارند که مشاوری هم برای این موضوع گذاشته‌ایم که فقط بحث دام و طیور استان را رصد کند.
*چه نویدی به دامداران استان برای حل مشکلات می‌دهید؟
انتظار ما از دامداران این است که مدارا و صبوری کنند، زیرا تمام تلاش سازمان جهاد کشاورزی و وزارت جهاد کشاورزی این است که بتوانند نهاده‌ها را به موقع در اختیار این عزیزان قرار دهند. تمام مسؤولین استان به‌دنبال این هستیم که آرامشی را در بحث تولید شیر، گوشت و مرغ در استان داشته باشیم. اکنون نیز با پیگیری‌هایی که داشته‌ایم مقرر شده یک‌میلیون تن یونجهٔ مازاد بر تولید را وارد استان کنیم که بتوانیم نهادهٔ دامداران سنتی را در اختیار آن‌ها قرار دهیم. تلاش ما این است که بتوانیم صدای دامداران استان را به گوش مسؤولین کشوری برسانیم و به‌دنبال این هستیم که هزینهٔ تمام شدهٔ تولید شیر را احصا کرده و در اختیار ستاد تنظیم بازار کشور قرار دهیم تا در این حوزه اتفاقات مثبتی در جهت حمایت از تولیدکنندگان رخ دهد و تمام‌قد از تولیدکنندگان عزیز حمایت خواهیم کرد.
انتهای پیام/س
