آشنایی با واکسن‌های موجود در ایران

پس از گذشت بیش از یک‌سال از شیوع پاندمی کرونا، این بحران جهانی همچنان در صدر پر بازدیدترین اخبار ایران قرار دارد و تمام جنبه‌های زندگی مردم را تحت تأثیر خود قرار داده است و طبق آخرین آمار منتشر شده رسمی بیش از ۱۹۲ میلیون نفر در دنیا به این بیماری مبتلا شدند که از این تعداد بیش از چهار میلون نفر قربانی این ویروس شدند.

 

به گزارش ایسنا، از همان ابتدای شیوع این ویروس در جهان، شرکت‌های داروسازی بزرگی در دنیا به دنبال ساخت واکسن برای مقابله با این ویروس بودند تا بتوانند با این کار جایگاه ویژه‌ای در دنیا از نظر اقتصادی و سیاسی کسب کرده و جهان را به شرایط ایمنی و پایداری قبل از این بحران، برسانند.

دکتر محمدسعید رضایی، پزشک و پژوهشگر در حوزه علم‌سنجی و اخلاق پژوهشی در نشست تخصصی مجازی ایسنا با موضوع «کروناویروس و واکسیناسیون» اظهار کرد: در چند روز اخیر سرعت واکسیناسیون در ایران، نسبت به هفته‌های قبل، بیشتر شده و ما از تزریق روزانه ۲۰۰ هزار دز واکسن به تزریق روزانه بیش از ۳۰۰ هزار دز واکسن رسیدیم.

 

رضایی با بیان اینکه واکسن‌های ایرانی زیادی در حال بررسی هستند، تصریح کرد: طبق گزارشی که از سازمان غذاودارو منتشر شده ۱۴ واکسن در فازهای مطالعاتی مختلف، در حال بررسی هستند اما شنیده‌ها حاکی از آن است که تعداد واکسن‌ها بیش از ۱۴ مورد است.

 

وی با اشاره به رونمایی خط تولید واکسن اسپوتنیک روسیه در ایران، مطرح کرد: اسپوتنیک اولین واکسنی است که شرکت‌های ایرانی پس از اتمام فاز ۳ مطالعاتی به دنبال تولید آن هستند و در چند روز گذشته شرکت داروسازی اکتوور از خط تولید آن در ایران، رونمایی کرد.

 

این پزشک عمومی با بیان اینکه تعدادی از واکسن‌های ایرانی در فاز مطالعات بالینی هستند، توضیح داد: واکسن برکت یکی از واکسن‌های ایرانی مبتنی بر ویروس‌های غیرفعال است که در فاز سوم مطالعاتی، مجوز مصرف اضطراری دریافت کرده و در دو دز تزریق خواهد شد.

 

رضایی ادامه داد: طبق آخرین اطلاعات تا تاریخ ۲۴ تیرماه تمام ۲۰ هزار نفری که باید در این فاز مطالعاتی شرکت می‌کردند، دو دز واکسن خود را دریافت کردند و از این به بعد باید منتظر گزارش بی‌خطری و ایمنی واکسن باشیم.

 

وی در ر ابطه با واکسن سوبرانا-۲ بیان کرد: این واکسن پروژه مشترک انستیتو پاستور و یک شرکت کوبایی است که فاز پیش‌بالینی این واکسن در کوبا انجام شده و در فاز اول و دوم بالینی، هزارنفر و در فاز سوم بالینی ۴۴ هزار نفر در کوبا واکسینه شدند همچنین در فاز سوم بالینی واکسن سوبرانا-۲ به ۲۴ هزار نفر در ایران، تزریق شده است اما هنوز تزریق گسترده این واکسن در ایران، مشاهده نشده است.

 

وی با بیان اینکه سوبرانا -۲ یک واکسن سه دزی است، ادامه داد: تأثیرگذاری این واکسن پس از تزریق دو دز ۶۵ درصد است که پس از دریافت دز سوم به ۹۱.۲ درصد خواهد رسید اما در رابطه با تأثیرگذاری این واکسن بر واریانت بتا که در کوبا نیز شایع شد، نداریم و فقط دز گزارش‌های خبری مطرح شده که این واکسن بر واریانت بتا تاثیرگذتر است.

 

رضایی در رابطه با واکسن‌هایی که در فاز مطالعات بالینی قرار دارند، گفت: واکسن سینوژن استرالیایی که فاز دوم مطالعاتی آن در ایران انجام شده، واکسن انستیتو راضی، واکسن فخراء (وزارت دفاع) و واکسن نورا (دانشگاه بقیه‌الله) واکسن‌هایی هستند که در فاز مطالعاتی انسانی قرار دارند.

 

وی ادامه داد: دو واکسن دیگر نیز فاز مطالعاتی حیوانی خود را به اتمام رسانده و منتظر دریافت کد اخلاق هستند و پروژه‌های دیگری از تولید واکسن در ایران نیز وجود دارد که اطلاعات زیادی از آن‌ها منتشر نشده است.

رضایی در رابطه با واکسن‌های خارجی موجود در ایران، اظهار کرد: سینوفارم واکسنی است که بیشترین تزریق را در ایران داشته، مطالعات بالینی آن در مجلات معتبر چاپ شده و تاییدیه سازمان جهانی بهداشت را دارد، اسپوتنیک روسیه نیز یکی دیگر از واکسن‌های موجود در ایران است که به جهت تحریک سیستم ایمنی، دو دز آن با یکدیگر متفاوت است و نباید جابه‌جا تزریق شود، آسترازنکا از دیگر واکسن‌های موجود در ایران است که تولید مشترک انگلستان و سوئد است که بیشترین شفافیت را در بین واکسن‌های موجود دارد اما هنوز موفق به دریافت مجوز از سازمان بهداشت جهانی و آژانس دارویی اروپا نشده است و آخرین واکسن خارجی موجود در ایران بهارات است که قرار بود ۵۰۰ هزار دز وارد ایران شود اما فقط ۱۲۵ هزار دز از آن وارد ایران شد زیرا به دلیل شرایط نامناسب هند، دادستان آن کشور اجازه خروج محموله‌های واکسن را نداد و بر اساس آخرین مقاله منتشر شده این واکسن، ۶۵ درصد بر واریانت دلتا تأثیرگذار است.

 

وی در رابطه با عدم تمایل مردم به واکسن‌های ایرانی، تصریح کرد: طبق مطالعاتی که وزارت بهداشت در قسمتی از تهران انجام و نتایج آن را منتشر کرده ۶۰ درصد مردم ایران، تمایلی به دریافت واکسن ایرانی ندارند و دلیل این عدم تمایل را عدم شفافیت در روند مطالعات این واکسن‌ها اعلام کردند.

 

این پزشک ادامه داد: ما تا الان یک گزارش از عوارض واکسیناسیون در ایران نداشتیم و حتی یک پلتفرم ساده برای نشان دادن آمار روزانه واکسیناسیون در ایران، طراحی نشده است در صورتیکه این موارد می‌تواند به شفافیت و اعتماد بیشتر مردم به واکسن‌ها کمک کند و تمایل مردم به واکسیناسیون بیشتر شود.

یک روانپزشک گفت: کروناویروس بر اختلالات روانی در افراد تأثیرگذار بوده و منجر به افزایش خشونت خانگی، اختلالات خانوادگی، اختلالات حافظه و استرس در مردم، شده‌است.

 

دکتر لیلا زواره در این نشست، اظهار کرد: مقالات و مطالعات متعددی در رابطه با تأثیر کروناویروس بر اختلالات روانی در افراد، منتشر شده اما نمی‌دانیم با ادامه پاندمی این اختلالات تا کجا پیش خواهد رفت.

 

زواره تصریح کرد: افزایش خشونت خانگی، اختلالات خانوادگی، اختلالات حافظه و استرس از مشکلاتی است که در این ایام برای افراد به وجود آمده است.

 

وی ادامه داد: برای حل مشکلات روانی و استرس افراد باید در زمینه این بیماری و واکسیناسیون، شفافیت وجود داشته باشد و از فضای ناامنی که ایجاد شده، دوری کرد.

 

زواره خاطرنشان کرد: در حال حاضر بهترین کار واکسیناسیون جمعی مردم است اما ابهاماتی در این زمینه وجود دارد که باید رفع شود.

یک متخصص داخلی گفت: در پیک پنجم کروناویروس با واریانت دلتا هستیم و در این پیک اغلب مراجعه‌کنندگان دارای علائم گوارشی هستند.

 

دکتر پیمان فروغی در این نشست، اظهار کرد: از همان زمان شیوع پاندمی کرونا وقتی که در پیک بیماری هستیم این مسئله به صورت کامل در بیمارستان‌ها احساس می‌شود.

 

فروغی تصریح کرد: در حال حاضر در پیک پنجم کروناویروس با واریانت دلتا هستیم و در این پیک اغلب مراجعه‌کنندگان دارای علائم گوارشی مانند اسهال و درد شکم هستند و اگر ما به درد بدن آن‌ها اشاره نکنیم، بیماران چیزی در این زمینه نمی‌گویند.

 

وی ادامه داد: در این واریانت، سرایت‌پذیری ویروس بسیار بالاست و با یک تماس خیلی کوچک تمام خانواده درگیر این بیماری خواهند شد.

 

فروغی خاطرنشان کرد: در حال حاضر سیر صعودی مراجعان به بیمارستان‌ها را داریم و تعداد بیماران بدحال نیز رو به افزایش است.

یک پزشک عمومی گفت: اغلب مردم به علت بی‌اعتمادی به مسئولین، تمایلی به واکسینه شدن، ندارند.

 

دکتر مهدی صفی در این نشست، اظهار کرد: در ابتدا کشورهای اروپایی مانند چک، اسلواکی و اتریش از واکسن اسپوتنیک خریداری کرده بودند اما پس از انجام واکسیناسیون در کشورهای چک و اسلواکی آن‌ها اعلام کردند که واکسنی که دریافت کردند با اطلاعاتی که روسیه منتشر کرده بود مغایرت دارد بنابراین از این واکسن در اروپا استفاده نشد.

 

صفی در رابطه با عدم تمایل مردم به واکسیناسیون، بیان کرد: طبق مطالعاتی که در شهر وین انجام شده، ارتباط بسیار کمی بین واکسن هراسی و مسائل روانی وجود دارد و بیشتر مردم به علت بی‌اعتمادی به مسئولین، تمایلی به واکسینه شدن، ندارند.

 

وی مطرح کرد: بعد از تزریق دز اول واکسن و زمان موعد تزریق دز دوم، اگر افراد مبتلا به بیماری کووید۱۹ یا هر بیماری تب‌دار شوند باید در ابتدا بهبودی کامل خود را به دست بیاورند سپس به تزریق واکسن  اقدام کنند.