همشهری آنلاین_شهره کیانوش‌راد: بانوان پس از آموزش‌های اولیه، نحوه برش و کار بار چرخ خیاطی، می‌توانند علاوه بر کیسه‌های پارچه‌ای، ماسک و دیگر محصولاتی را که برای حفظ و نگهداری محیط‌زیست مناسب است تولید کنند و به فروش برسانند. «کیهان ضیایی مهر» مدیر مؤسسه رویش نهال جوان، راه‌اندازی این تولیدی را گامی مثبت برای اشتغالزایی شماری از زنان سرپرست خانوار و کاهش آسیب‌های اجتماعی می‌داند و امیدوار است که با حمایت‌های بیشتر نهادهای مسئول و مشارکت داوطلبان و خیران، طرح‌های بیشتری را بتوان اجرا کرد.
توانمندسازی خانواده‌ها مهم‌ترین اولویت مؤسسه رویش نهال جوان برای حمایت از خانواده‌های نیازمند است. ضیایی‌مهر از مدیران بازنشسته سازمان بهزیستی است. او در طول ۱۶ سال فعالیت مؤسسه در محله‌های آسیب پذیر، تجربه‌های بسیاری به دست آورده است. ضیایی‌مهر که به همراه داوطلبان این مؤسسه و مشارکت شهرداری ناحیه ۹ منطقه ۲ برنامه‌ای را برای حمایت از بانوان و دوخت کیسه‌های پارچه‌ای برگزار کرده است می‌گوید: «پیش از برگزاری برنامه، آموزش‌های لازم به زنان سرپرست خانوار داده شده بود تا بتوانند با نحوه برش زدن و کار با چرخ‌های دستی خیاطی کنند. یکی از اهداف ما در مؤسسه این است که بتوانیم به توانمندسازی خانواده‌ها برای کسب درآمد کمک کنیم.
معتقدیم هرقدر بتوانیم اعضای خانواده‌ها را توانمندتر کنیم، آمار کودکان‌کار کاهش خواهد یافت. سری‌دوزی، دوخت ملحفه و روبالشی، ماسک یا کیسه‌های پارچه‌ای و... در مؤسسه آموزش داده می‌شود و بانوان سرپرست خانوار از آن استقبال کرده‌اند؛ به‌طوری که در آخرین برنامه‌ای که به مناسبت روز نه به کیسه‌های پلاستیکی برگزار شد توانستیم در طول یک روز تعداد زیادی کیف پارچه‌ای را با کمک ۱۵ نفر از بانوان برش بزنیم.»
- تغییر برنامه‌های مؤسسه در شرایط کرونا
مؤسسه رویش نهال جوان با بررسی آسیب‌های اجتماعی در محله‌ها و بعد از شناسایی بانوان بدسرپرست، شرایط آموزش را برای آنها فراهم می‌کند و از این راه تاکنون خانواده‌های بسیاری را تحت پوشش قرار داده است. ضیایی مهر اعضای مؤسسه رویش نهال جوان را بیش از ۳ هزار نفر اعلام می‌کند و می‌گوید: «۷۰۰ خانواده، هزار و ۵۰۰ کودک و در مجموع ۳ هزار نفر تحت پوشش مؤسسه قرار دارند و از آموزش‌های سوادآموزی و کلاس‌های هنری و خیاطی بهره‌می‌برند. بسیاری از بانوان در کلاس‌های آموزشی مبتدی رشته خیاطی شرکت کرده‌اند و آموزش‌ها را تا گرفتن مدرک پیش برده‌اند. تا پیش از کرونا، نمایشگاه و عرضه مستقیم محصولات برپا می‌شد و به درآمدزایی بانوان کمک می‌کرد اما در این مدت با تعطیلی نمایشگاه‌ها شرایط تغییر کرده و ما نیز تمرکز خود را بر دوخت ماسک یا محصولاتی گذاشته‌ایم که مورد نیاز جامعه است.»
تهیه بسته‌های معیشتی یکی از برنامه‌های ثابت مؤسسه رویش نهال جوان است ولی به گفته ضیایی مهر گرانی و کاهش توان مردم موجب شد تا مؤسسه تغییراتی را در فعالیت‌های خیرخوانه‌اش اعمال کند: «شرایط اقتصادی جامعه به‌خصوص امسال سخت‌تر از قبل شده است و مردم با مشکلات مختلف روبه‌رو هستند. سال‌های قبل می‌توانستیم با صرف هزینه‌ای مشخص، بسته‌های غذایی بسیاری برای نیازمندان تهیه کنیم اما امسال با توجه به گرانی‌ها، نمی‌توانیم مانند سابق این بسته‌ها را تهیه کنیم. بنابراین به این نتیجه رسیدیم که باید رویکردمان را تغییر دهیم. یکی از کارهایی که به نظر من می‌تواند جوابگو باشد تمرکز بر کارآفرینی و زمینه‌سازی برای کارآفرینی شمار بیشتری از بانوان است ولی متأسفانه برای توسعه فعالیت‌ها فضای کافی نداریم.
برای مثال ما چرخ خیاطی داریم اما اتاق به اندازه کافی نداریم تا بانوان بتوانند در این محل کار کنند. به همین دلیل کارها را به خانه می‌برند. شهرداری منطقه ۲، شهرداری ناحیه ۹، اداره امور بانوان و سرای محله همکاری بسیار خوبی با ما داشته‌اند اما اگر قرار بر توسعه فعالیت باشد، نیاز به راه‌اندازی کارگاه داریم. کیف‌های پارچه‌ای وزن کمی دارند و مادران و زنان سرپرست خانوار می‌توانند دوخت آنها را در خانه انجام دهند. در صورت راه‌اندازی فضای بزرگ‌تر می‌توانیم تا ۵۰ نفر از بانوان را بعد از آموزش اولیه حمایت کنیم که با دوخت وسایل مختلف و فروش آنها، شرایط سخت زندگی‌شان را با توانمندی خود تغییر دهند.»
- آموزش به کودکان کار
مؤسسه رویش نهال جوان با هدف ارائه خدمات اجتماعی و مشاوره به کودکان، زنان و خانواده فعالیت می‌کند. یکی از برنامه‌های این مؤسسه آموزش به کودکان‌کار است. به گفته مدیر مؤسسه رویش نهال جوان، این مؤسسه با حمایت خیّران و داوطلبان و مراکز آموزشی توانسته‌اند ۱۱۰ کودک را در مدارس خارج از مؤسسه ثبت‌نام کند و به ۹۳ کودک در مدرسه مؤسسه رویش نهال جوان آموزش دهد. ضیایی مهر معتقد است که تحصیل کودکان و درآمدزایی بانوان و اعضای خانواده برای کسب درآمد و امرار معاش به کاهش آسیب‌های اجتماعی منتهی می‌شود و کودکان ساعات کمتری از روز را برای کار در خیابان می‌گذرانند.
به گفته او آموزش به مادران حتی از راه دوخت کیف‌های پارچه‌ای چندین فایده دارد: «با دوخت کیف پارچه‌ای و فرهنگسازی در زمینه استفاده نکردن از پلاستیک، به حفظ محیط‌زیست و طبیعت کمک کرده‌ایم. با فروش این محصولات، درآمدی برای زنان سرپرست خانوار کسب می‌شود و از همه مهم‌تر زنان به خودباوری می‌رسند و می‌توانیم شمار کودکان‌کار را کاهش دهیم که در نهایت به کاهش آسیب اجتماعی منجر خواهد شد. ما معتقدیم هر چقدر بتوانیم افراد خانواده را توانمند کنیم از ساعت کار کودک کم می‌کنیم. وقتی مادر سرپرست خانوار درآمدی داشته باشد، فرزندش را برای فال یا گل‌فروشی و... به خیابان نمی‌فرستد یا حداقل آن کودک زمان کمتری مجبور است کار کند.»
- کاهش آسیب‌ها با آموزش مادران
ضیایی‌مهر از سال ۱۳۸۴ بعد از بازنشستگی از بهزیستی، مؤسسه رویش نهال جوان را تأسیس کرده است. او با مشکلات و آسیب‌های اجتماعی در محله‌های منطقه ۲ به خوبی آشناست. وی آموزش به کودکان را یکی از دغدغه‌های راه‌اندازی مؤسسه می‌داند و می‌افزاید: «مؤسسه نزدیک به ۷ هزار کودک را از ابتدایی تا دانشگاه حمایت کرده است. بزرگ‌ترین مشکلی که با آن مواجه می‌شویم نداشتن آگاهی و دانش است.
هرچه میزان آگاهی و دانش در میان افراد یک جامعه بالاتر برود، آسیب‌های اجتماعی کاهش خواهد یافت. مادری که وارد مؤسسه می‌شود و کار با چرخ خیاطی، سوزن‌دوزی، گلدوزی و... را آموزش می‌بیند می‌تواند با اعتماد به نفس برای چرخاندن چرخ زندگی فعالیت کند. این خودباوری و اعتماد به نفس، مادر بهتری را می‌سازد که به تحصیل فرزندش اهمیت می‌دهد تا او هم در مسیر درست قرار بگیرد و بتواند وارد جامعه شود. با تقویت دایره مددکاری، حضور دسته‌جمعی دوستداران کودکان و استفاده از روش‌های ادغامی آموزشی (مجازی و حضوری) و توانمندسازی خانواده‌های کودکان‌کار توانسته‌ایم کمترین میزان ترک تحصیل را در محله‌های آسیب‌پذیر منطقه ۲ داشته باشیم.»
- رونق تولید با فروش محصولات
آموزش، تولید و در نهایت فروش محصولات ۳ گام برای دستیابی به موفقیت در کارآفرینی است. «فرزانه طیب» یکی از اعضای داوطلب که با مؤسسه خیریه رویش نهال جوان همکاری می‌کند می‌گوید: «خوشبختانه در زمینه آموزش و تولید توانسته‌ایم برای بانوان بدسرپرست کسب وکاری راه‌اندازی کنیم و شهرداری نیز در این زمینه کمک کرده است. فروش محصولات تولیدی برای رونق کسب و کار این گروه از بانوان انگیزه فعالیت آنان را برای تولید محصولات بیشتر می‌کند. به‌طور مثال اگر کیف‌های پارچه‌ای در نانوایی‌ها و فروشگاه‌های مختلف و... به فروش برسد، بخشی از پول حاصل از آن برای خرید محصولات اولیه هزینه می‌شود و می‌توان برای کارآفرینی افراد بیشتری برنامه‌ریزی کرد.»
