به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در نظام مالیات بر مجموع درآمد، برخلاف نظام مالیاتی کنونی ایران که مبتنی بر اخذ جداگانه مالیات از پایه های مختلف درآمدی است، مالیات همه منابع درآمدی اشخاص حقیقی در پایان سال با نرخ مشخص و پس از لحاظ معافیت پایه، هزینه قابل قبول و اعتبار مالیاتی محاسبه و اخذ می شود.
برای اجرای نظام مالیات بر مجموع درآمد الگوهای مختلف پیشنهاد شده است که هر یک از کشورهای جهان متناسب با شرایط کشور خود، یکی از آنها را اجرا می کند. این سیستم ها عبارتند از: الگوی فراگیر، الگوی دوگانه و الگوی مالیات هموار، در این الگوها مالیات بر مجموع درآمد به شیوههای متفاوتی اخذ می شود یکی از نکات اقتصاد سیاسی قابل توجه این است که معافیت های گسترده و متعدد برخی منابع درآمدی موجب می شود که دولت جهت تامین مخارج خود، مالیات با نرخ های گزاف از منابع مشمول مالیات اخذ نماید، در واقع پیچیدگی در یک مارپیچ موجب تقویت خود می شود و پیچیدگی در پی پیچیدگی می آید.
آمریکا یک نمونه از کشورهایی است که در آن مالیات درآمد اشخاص حقیقی در قالب الگوی فراگیر با نرخهای تصاعدی (پلکانی) اخذ می شود. در این کشور درآمد ناشی از کار و درآمد ناشی از سرمایه، تجمیع می شود و با یک نرخ تصاعدی مشمول مالیات می شوند و برخورد یکسان با آنها صورت می گیرد. شایان ذکر است که درآمریکا علاوه بر دولت مرکزی (فدرال) هر ایالت نیز جداگانه مالیات ها و عوارض وضع می کند که در نرخ ها و معافیت ها با یکدیگر متفاوت هستند.
یکی از معیارهای ارزیابی الگوهای مالیاتی میزان پیچیدگی یا سادگی سیستم مالیاتی است. هر چه الگوی مالیاتی پیچیدگی کمتری داشته باشد، سیستم وظایف مالیاتی برای شهروندان و مالیات دهندگان قابل فهم تر خواهد بود الگوی مالیاتی چه از جهت قانونگذاری و چه از جهت اجرا باید برای مودیان قابل فهم و ساده باشد تا بتوانند راحت تر مالیات بدهند. وجود سیستم بسیار پیچیده مالیاتی موجب فرار مالیاتی، صرف زمان بیشتر مودیان و افزایش هزینه مبادله در کل اقتصاد خواهد شد و از سوی دیگر سادگی سیستم مالیاتی، موجب افزایش تمکین مالیاتی، سهل شدن کار مودیان مالیاتی و کاهش هزینه های اضافی و صرفه جویی در زمان می شود.
لزوم توجه به مسئله تورم
بسیاری از کشورها سیاست کاهش نرخ مالیات و گسترش پایه مالیاتی را در پیش گرفته اند و برای نیل به این هدف، از الگوی پیچیده فراگیر روی گردان شده اند و به الگوهای دوگانه و هموار اقبال بیشتری نشان داده اند.
نرخهای پلکانی و طبقات درآمدی در الگوی مالیات فراگیر؛ ایالات متحده آمریکا
| سقف و کف هر پلکان درآمدی | نرخ مالیاتی هر پلکان |
| تا 9525 دلار | 10 درصد |
| از 9526 تا 38700 دلار | 12 درصد |
| از 38701 تا 82500 دلار | 23 درصد |
| از 82501 تا 157500 دلار | 24 درصد |
| از 157501 تا 200000 دلار | 33 درصد |
| از 200001 تا 300000 دلار | 35 درصد |
| بالاتر از 300001 | 37 درصد |
نرخ های تصاعدی و طبقات دستمزد در الگوی مالیاتی دو گانه؛ کشور نروژ
سقف و کف هر پلکان درآ»دی (دستمزد نیروی کار) | نرخ مالیات هر پلکان |
| کمتر از 169000 کرون (واحد پول نروژ) | معاف از مالیات |
| از 169000 تا 237000 کرون | 1.2 درصد |
| از 237000 تا 598000 کرون | 3.3 درصد |
| از 598000 تا 962000 کرون | 12.4 درصد |
| بالاتر از 962000 کرون | 15.4 درصد |
نرخ های تصاعدی مالیات بر درآمد نیروی کار در الگوی شبه دوگانه؛ کشور هلند
| سقف و کف هر پلکان درآمدی | نرخ هر پلکان |
| کمتر از 20384 یورو | 18.75 درصد |
| از 20384 تا 36300 یورو | 20.2 درصد |
| از 36300 تا 68507 یورو | 38.1 درصد |
| بالاتر از 68507 یورو | 51.75 درصد |
مالیات بر درآمد دو نرخی در الگوی مالیات هموار؛ جمهوری اسلواکی
| سقف و کف هر پلکان | نرخ هر پلکان |
| کمتر از 35268 یورو | 19 درصد |
| بالاتر از 35268 یورو | 25 درصد |
انتهای پیام/
