تلخ و شیرین ۲ طنزپرداز دهه هفتادی؛ از عدم حمایت دستگاه‌های فرهنگی تا حاشیه‌سازترین کار هنری «کاریزبند»

خبرگزاری فارس دوشنبه 04 مرداد 1400 - 10:23
تلخ و شیرین ۲ طنزپرداز دهه هفتادی؛ از عدم حمایت دستگاه‌های فرهنگی تا حاشیه‌سازترین کار هنری «کاریزبند»

خبرگزاری فارس- خراسان‌جنوبی؛ در فرهنگ و سنت ما ایرانی‌ها برای گریه تبلیغ بیشتری می‌شود. برای نمونه؛ اگر کسی آماده گریه باشد اطرافیان به جای دور کردن ذهن او از مسئله آزار دهنده‌ای که سبب رنجش او شده بیشتر روی گریاندن او سرمایه‌گذاری می‌کنند و به گفتن این جمله که گریه کن تا سبک شوی! اشک‌های او را جاری می‌کنند!

این در حالی است که به جای آماده کردن فضا برای گریاندن فرد می‌توان ذهن او را از منفی‌گرایی دور کرد و به جای گریاندن، او را خنداند تا هم فضا از انرژی منفی تخلیه شود و هم آن شخص به جای دامن زدن به غم‌ها واندوه‌هایش از پررنگ‌کردن آن‌ها بپرهیزد.

مدت‌هاست از زبان طنزپردازان ایرانی، چه آن‌ها که در حوزه ادبیات طنز فعالیت دارند و چه آن‌ها که نمایش‌های طنز را به صحنه می‌برند و نیز آن‌هایی که سریال‌ها و برنامه‌های طنز تلویزیونی می‌سازند، این جمله زیاد شنیده می‌شود که این روزها دیگر خنداندن مردم دشوار شده است!

لبخند از چهره مردمان رخت‌بربسته و جای خود را به ابروهای گره‌‌کرده‌ای داده که حتی آفتاب ظهر تابستان هم نمی‌تواند چنین گرهی ایجاد کند. وقتی کسی به شما لبخند بزند هزار جور فکر به سراغتان می‌آید و شاید آخرینش این باشد که می‌خواهد روز خیلی‌ها را با لبخندش بسازد و آن را سرایت دهد به شما و چند نفر دیگر.

شوخ طبعی و سیمای گشاده مانند خورشیدی که تازه طلوع کرده، از مهم‌ترین عوامل تندرستی و پیروزی است. شوخ طبعی، علاج و پادزهری برای احساسات منفی، خشم، ناراحتی‌های روحی، رنجش، تنفر، بیزاری، یأس، ناامیدی، اهانت و افسردگی است. شوخی و خنده مسری بوده و میل به خندیدن یک خاصیت محبت‌آمیز و سودمند است.

خبرگزاری فارس در خراسان‌جنوبی با گروه هنری «کاریزبند؛ علی خردپژوه و مرتضی حسین‌نژاد» دو جوان با ذوق و استعداد بیرجندی که در آشفته بازار کرونا و  وضعیت اقتصادی تلاش می‌کنند با ساخت و دوبله کلیپ‌های شاد خنده را بر لب مردم حک کنند، به گفت‌وگو نشسته است.

فارس: خودتان را برای مخاطبان معرفی کنید.

علی خردپژوه هستم و دارای ۲۷ سال سن. مرتضی حسین‌نژاد و دارای ۲۸ سال سن.

به دنبال خنداندن مردم بودیم

فارس: از چه زمانی وارد فضای طنز و ایجاد گروه هنری کاریزبند ایده چه کسی بود؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: مطالعات زیادی برای ورود به عرصه طنز کردیم و کتاب‌های زیادی هم در این خصوص مطالعه کردیم. اسم این گروه هنری را هم از این کتاب‌ها استخراج کردیم.

ایده راه‌اندازی این گروه هنری هم توسط هر دو نفرمان شکل گرفت. به دنبال راهی برای خنداندن مردم بودیم که دو نفره تصمیم گرفتیم این گروه هنری را راه‌اندازی کنیم.

قبل از دوران سربازی این کار را به عنوان یک تفریح و سرگرمی انجام می‌دادیم و وقتی دیدیم بازخورد  خوبی دارد و استقبال خوبی از آن می‌شود تصمیم گرفتیم کار را به صورت تخصصی ادامه دهیم و از ۳ سال گذشته این کار را به صورت تخصصی آغاز کردیم و هدف ما این بود که لهجه بیرجندی را حفظ کنیم. در انجام این کار سعی کردیم در کاری که تولید می‌کنیم نه توهینی به کسی شود و نه الفاظ رکیک استفاده شود.

تلفیق خنده و تلخی‌

فارس: بحث ایده‌پردازی و چگونگی انتخاب سوژه‌ها توسط خودتان انجام می‌شود یا شخص دیگر؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: تنوع سوژه‌ها زیاد است آن هم سوژه‌های داغ و ناب روز و هر موضوع که به آن پرداخته شود باز هم می‌توانیم تنوع دهیم. صفر تا ۱۰۰ کار توسط خودمان انجام می‌شود از ایده‌پردازی گرفته تا تولید متن. بعد از آن سناریوی کلی کار را تدوین می‌کنیم و شاید در این مسیر بارها سناریو عوض شود.

در بحث سوژه‌ها اگر سوژه روز باشد به آن اشاره می‌کنیم و اگر نباشد همان روزمرگی‌ها را ایده‌پردازی کرده و به آن می‌پردازیم. سعی می‌کنیم در کنار خنداندن مردم در بحث دغدغه‌های اجتماعی  و اقتصادی تلخی آن را هم مطرح کنیم یعنی به‌طور کلی دغدغه‌های اجتماعی و اقتصادی را به صورت طنز مطرح می‌کنیم و در آخر به تلخی کار هم اشاره می‌کنیم.

تشویق مردم؛ مشوق ادامه راه

فارس: از چه زمان متوجه استقبال مردم از کارهای این گروه هنری شدید؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: ۵ سال گذشته که اولین کلیپ را به سبک بیرجندی تولید کردیم در بحث انتشار آن خیلی موفق نبودیم و این کار را به صورت تفریحی ادامه می‌دادیم.

کلیپ‌های تولیدی دست به دست می‌‎شد و گاها مورد نقد و تشویق قرار می‌گرفت. با تشویق دوستان دوباره کار را شروع کردیم و جدی‌تر ادامه دادیم و در زمینه تبلیغات هم زیاد کار کردیم.

فارس: چرا مقوله طنز را انتخاب کردید؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: از نظر ما تأثیرگذاری طنز بیشتر از سایر موارد بود و تصمیم گرفتیم در قالب فضای طنز معضلات و مشکلات را نشان دهیم. از آنجایی که لهجه بیرجندی یا همان زبان مادری‌مان شناخته شده نبود این کار را آغاز کردیم و تصمیم گرفتیم قشنگی‌های آن را در قالب طنز به گوش مردم برسانیم.

بسیاری از مخاطبانمان بیرجندی نیستند و می‌گویند ما این لهجه را متوجه نمی‌شویم ولی صرف اینکه برایمان شیرین است به آن گوش می‌دهیم

 

بسیاری از مخاطبانمان بیرجندی نیستند و می‌گویند ما این لهجه را متوجه نمی‌شویم ولی صرف اینکه برایمان شیرین است به آن گوش می‌دهیم. البته ناگفته نماند در برخی کلیپ‌ها اصطلاحات خاص بیرجندی را ترجمه کرده‌ایم که درک و فهم آن برای مخاطب مشکل نباشد.

فارس: زمانی که کار را آغاز کردید از حرف‌های مردم و انتقادهای نامناسبی که داشتند دلسرد نشدید؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: اوایل که کار را شروع کردیم و کلیپ‌ها را انتشار می‌دادیم در بین اقوام و آشناییان و دوستان نمی‌گفتیم که این کار ما است و به نوعی ترس از برخورد آن‌ها داشتیم چراکه ما کار را دغدغه‌مند شروع کردیم.

در این مسیر با انتقادات و گاها تمجیدهایی مواجه شدیم و خیلی وقت‌ها می‌خواستیم دوبله لهجه بیرجندی را کنار بگذاریم و کار طنز و دوبله سراسری را انجام دهیم اما نتوانستیم به‌خاطر حفظ زبان مادری‌. علاقه در کار ما بسیار تأثیرگذار است. تعامل با مردم و بازخوردهای دلگرم‌کننده مردم به ما انگیزه بیشتری برای ادامه مسیر می‌دهد.

همین که خنده را بر لبان مردم جاری می‌کنیم برای‌مان بسیار جذاب و خوشحال‌کننده است. هر چه جلوتر می‌رویم روند کار سخت‌تر می‌شود چون انتظارات مردم هم بیشتر است و نمی‌توان به ابتدایی‌ترین کلمات و جملات اکتفا کرد.

خنداندن مردم سخت است

فارس: آیا خنداندن مردم سخت است؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: خنداندن مردم کار سختی است البته کار طنز کلا سخت است. طنز ما طنز به تمسخر نیست و صرفا خنداندن است. بسیاری از ارگان‌ها سعی می‌کنند امر به‌معروف و نهی‌از منکر و آسیب‌های اجتماعی را به صورت مکتوب ارائه دهند و ما گفتیم شاید این روند جواب آنچنانی ندهد  و مشکلات شهر را در قالب طنز به گوش مسئولان استان رساندیم.

بارها در مناظرات بحث پراید را پیش کشیدیم و به مشکلات اقصادی مردم پرداختیم. این مشکلات را با لهجه بیرجندی تولید و منتشر کردیم هر چند فکر نمی‌کنیم صدای ما به بالا برسد.

از نظر ما طنزی که در آن دغدغه مردم نباشد طنز لودگی محسوب می‌شود. ما در این مسیر از مردم کمک‌های زیادی گرفتیم و آن‌ها را وارد این عرصه کردیم. برای گسترش گویش بیرجندی یک مسابقه گویش طنز گذاشیم و تا جایی که توانسیم کمک سایر گروه‌های هنری هم کردیم.

مردم خط قرمز ما هستند

فارس: شاید از نظر برخی افراد دوبله آن هم با لهجه بیرجندی کار چندان سختی نباشد و فقط یک صداگذاری باشد. نظر شما در مورد این دسته از افراد چیست؟  

خردپژوه- حسین‌نژاد: شاید فکر کنند کار راحتی است اما دو نفری ماه‌ها از ساعت ۱۱ شب تا صبح در خیابان‌ها دور می‌زدیم تا متن دلخواهمان را تولید کنیم. در خصوص مشاعرات بارها نشستیم نوشتیم و خط زدیم تا بتوانیم متنی بنویسیم که همه گروه سنی را در بر بگیرد. در مجموع کار سختی است و سختی‌های آن دیده نمی‌شود.

از کاری که می‌کنیم راضی هستیم ولی قانع نیستیم و به نظر خودمان کم‌کاری کرده‌ایم و باید پیشرفتمان خیلی بیشتر از این می‌بود البته بخشی از این هم به ناشناخته بودن لهجه بیرجندی برمی‌گشت. سعی کردیم همیشه مردم را بخندانیم چون مردم خط قرمز ما بوده و هستند.

دریغ از حمایت مسئولان استان

فارس: با توجه به اینکه ۳ سال از فعالیت تخصصی شما در این بخش می‌گذرد آیا طی این مدت از سوی متولیان فرهنگی استان به خصوص فرهنگ و ارشاد حمایت شده‌اید؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: انتظار ما این بود که بیشتر در سطح استان دیده شویم و حمایتی از ما صورت گیرد اما دریغ از این امر. فقط در صداوسیما به عنوان مهمان برنامه دعوت شدیم. فقط قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه از ما دعوت کردند و اعلام همکاری کردند اما خودمان زیاد پیگیری نکردیم.

فقط قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه از ما دعوت کردند و اعلام همکاری کردند اما خودمان زیاد پیگیری نکردیم

 

اما فرهنگ و ارشاد تاکنون هیچ اقدامی انجام نداده است. شاید حوزه کاری ما با آن‌ها هماهنگ نبوده و یا شاید خودمان را شناخته نکرده‌ایم و شاید اگر مجری طنز در صحنه بودیم شاید شرایط بهتربود و بهتر به سمت ما می‌آمدند اما در مجموع اگر از ما حمایتی صورت می‌گرفت وضعیت خیلی بهتر بود.

مغفول ماندن ظرفیت گروه‌های طنز در استان

فارس: به عنوان یک فعال فرهنگی و طنزپرداز خواسته شما از مسئولان چیست؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: از نظر ما در بحث‌های فرهنگی باید کسانی کار کنند که تأثیرگذاری بیشتری داشته باشند. از مسئولان انتظار داریم فضا را بازتر در نظر بگیرند چراکه فضای شهر خیلی بسته است و کوچک‌ترین کاری که منتشر می‌کنیم ترس از همه‌جا وجود دارد و به فلان و فلان بر می‌خورد.

فضای مجازی فضای بازی است به‌ویژه در اینستاگرام که هر جور مطلبی منتشر می‌شود اما ما تا می‌خواهیم یک کلیپ را منتشر کنیم ترس از همه‌جا و همه شخص برایمان وجود دارد. البته این موضوع بیشتر در شهر ما وجود دارد.

متأسفانه در برنامه‌ها فرهنگی و غیره فقط از چند گروه و مجری خاص استفاده می‌شود و به دیگر گروه‌ها بها داده نمی‌شود. انگار دوست ندارند گروه‌های دیگر پیشرفت را تجربه کنند. بسیاری از ارگان‌ها صرف اجرای برنامه و ارائه به سازمان مربوطه محدود می‌شوند و اصلا برایشان اصل برنامه مهم نیست.

فارس: کرونا که به کشور آمد بسیاری از مردم از ترس این ویروس منحوس خانه‌نشین شدند. شما چه تولیداتی در این زمینه و خنداندن مردم داشتید؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: از شما چه پنهان اوایل که کرونا آمد ترس شدید بر ما غلبه شد و برایمان سخت بود. چند ارگان از ما درخواست کردند که تولیداتی در خصوص کرونا و در خانه ماندن داشته باشید. حتی اوایل به‌گونه‌ای بود که وقتی خودمان پای میکروفن می‌رفتیم تن و بدنمام می‌لرزید. کارهای زیادی در زمان کرونا تولید و منتشر کردیم که موجب خنده و شادی مردم شد.

فارس: یک اتفاق ایده‌آل برای شما چه می‌تواند باشد؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: اجرای زنده بهترین و ایده‌آل‌ترین موضوع برای ما است. دوست داریم اجرای زنده داشته باشیم و این کار را هم تجربه کنیم.

حاشیه‌سازترین کار هنری «کاریزبند»

فارس: تاکنون اجرای حاشیه برانگیز داشته‌اید؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: کاری که برای گرانی بنزین تولید کردیم یک کار حاشیه‌ساز سیاسی بود. این کار را برای این انجام دادیم چراکه خودمان این دغدغه را حس کردیم و تاحدودی از سر عصبانیت هم بود و خیلی حاشیه‌ساز شد و بعدا به ما گفتند این یک کار ممیزی بود.

فارس: فارس: متولیان فرهنگی فرهنگ‌سرای ۲ هزار نفری لوکس در شهر بیرجند احداث کرده‌اند. شما به‌عنوان یک گروه هنری که دغدغه خنداندن مردم را دارید چه درخواستی از مسئولان مربوطه دارید؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: وقتی چنین ساختمانی در شهر احداث شده چرا از آن نمی‌توان بهره‌مند شد. می‌شود بخشی از اقشار مانند کودکان کار و سالمندان را دعوت کرد و کارهای طنز خوبی برای آنان به نمایش گذاشت. ما این آمادگی را داریم که به صورت رایگان برای این افراد اجرا کنیم. البته اگر چنین برنامه‌ای در نظر گرفتند صفر تا ۱۰۰ کار را به عهده همان گروه بگذارند.

متولیان فرهنگی بخوانند

فارس: به عنوان سخن پایانی از مسئولان و مردم چه انتظاری دارید؟

خردپژوه- حسین‌نژاد: جوانان بیکار زیادی در این شهر داریم که به دلیل معضل بیکاری به راه خلاف رفته‌اند. خیرین زیادی داریم که از آنان تقاضامندیم در این بخش یعنی بیکاری جوانان مانور دهند و وارد این حوزه شوند و ایجاد اشتغال کنند.

فضای شهر بسته و خفه است و باید این فضا بازتر شود. متولیان فرهنگی داریم ولی کار درست و درمانی انجام نمی‌شود و کسانی هم که کار می‌کنند مردم را خوب نشناخته‌اند. ایده‌پردازی که بتواند کار فرهنگی خارق‌العاده انجام دهد وجود ندارد. متأسفانه افرادی برای گروه‌های هنری تصمیم‌گیری می‌کنند که خودشان از هنر چیزی نمی‌دانند یا نمی‌خواهند جز خودشان شخص دیگری وارد بحث هنر شوند و باید این مهم را جا بیندازند.

انتهای پیام/۳۴۰۳/ح/س

منبع خبر "خبرگزاری فارس" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.