به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرآنلاین، حکایتِ این روزهای اصلاح طلبان، گویا حکایت تجربه ای است که آنها در دهه ۸۰ داشتند؛ کنار رفتن از قدرت و تماشای عملکرد رقیب در قوای سه گانه و شاید تلاش برای بازگشت مجدد.
اما پرسش اینجاست که ابراهیم رئیسی چقدر راه احمدی نژاد را در مواجهه با منتقدان و جناح رقیب در پیش می گیرد؟ پرسشی که پاسخ آن تا روی کار آمدن دولت سیزدهم به طور رسمی مشخص نیست. اما اصلاح طلبان همچنان امیدوارند؛ تماس های تلفنی رئیسی و محسنی اژه ای با آنها نیز بر این امید افزوده؛ از سویی رئیسی در نخستین نشست خبری خود پس از پیروزی در انتخابات اعلام کرد که وامدار هیچ جناح و گروهی نیست و از همه جریان های سیاسی در کابینه خود بهره می برد.
اما این یکدست شدن حاکمیت حداقل برای چهار سال آینده در کشور راه به کجا می برد؟ وضعیت اصلاح طلبان در شرایط یکدستی حاکمیت چطور پیش بینی می شود؟
محمدرضا خباز، در این باره اظهار کرد: اتفاقی که اکنون در کشور ما افتاده و یکدست شدن حاکمیت، هم می تواند نکته منفی باشد و هم نکته مثبت؛ مثبت از این جهت که مسئولان برای رفع مشکلات کشور و مردم از فرصت استفاده کنند و تمام تلاش و مساعی خودشان را بکار ببرند، این موضوع سبب می شود مردم خوش بین شوند و در نهایت نظام به یک پایداری نسبی برسد.
وی افزود: اما تجربه دولت های نهم و دهم هم بود-که در آن زمان هم حاکمیت یکدست بود و همه نهادهای انقلابی و انتصابی احساس می کردند که باید به دولتی که خودشان آن را روی کار آوردند، کمک کنند ولی متاسفانه دیدیم که نه تنها از فرصت استفاده نشد بلکه فرصت سوزی شد به این معنا که اگر درآمد نفت کشور را در طول بیش از ۹۰ سال یعنی نزدیک به ۱۰۰ سال، همه را در یک کفه ترازو قرار دهید در آن ۸ سال درآمد کشور به اندازه تمام طول عمر درآمد نفت کشور بود.
به گفته این فعال سیاسی اصلاح طلب، در آن زمان حدود هزار میلیارد دلار درآمد نفت و میعانات نفتی بود و دیدیم که این فرصت بدست آمده متاسفانه به ضد فرصت تبدیل شد و ارمغان آن برای کشور بیماری اقتصاد هلندی بود چون برای اینکه پولها را تلف کنند به نزدیکان خودشان دادند تا واردات انجام دهند، واردات هم کمر تولید داخلی را شکست و تولید کنندگان خرد و متوسط همه خانه نشین و ورشکسته شدند زیرا واردات از چین را با قیمت ارزان تر شروع کردند و انجام دادند و در نهایت نه تنها چیزی گیر ملت نیامد بلکه از نظر اقتصادی در همان زمان یکدفعه قیمت ارز از هزار تومان به ۳ هزار تومان و ۳ هزار و ۵۰۰ تومان رسید.
خباز تصریح کرد: این نخستین بار بود که این اتفاق فاحش داشت در کشور ما رخ می داد و مهمتر از همه اتفاقات سیاسی بود که انتظار نمی رفت مجموعه همدست در مقابل یکدیگر گارد بگیرند و عامل اصلی آن از نظر بنده آقای احمدی نژاد بود که از فرصت بدست آمده برای اینکه مجلس را تابع خودش کند و همه نهادها را زیردست خودش قرار دهد و خلاصه هم از نظر اقتصادی، هم از نظر فرهنگی، هم از نظر اجتماعی و سیاسی دوران نامناسبی بود.
وی در ادامه تاکید کرد: حرف ما این است که اصلاح طلبان و هر اصلاح طلبی، هر کس که دل در گرو سربلندی کشور دارد دوست دارد که کشور موفق شود اگرچه رقیب او دست اندر کار همه مسائل باشد، ما که از این بابت ناراحت نیستیم، در صورتی که اصولگراها در این ۸ سال دولت آقای روحانی این روش را داشتند، به هر نحوی چوب لای چرخ دولت گذاشتند تا نگذارند دولت موفق شود تا افتخاراتش به نام دولت تدبیر و امید ثبت نشود، این روش بدی است و ما نمی پسندیم یعنی آرزوی ما این نیست که اصولگرایان موفق نشوند، آرزوی ما این است که اصولگرایان موفق شوند چون موفقیت آنها موفقیت کشور است.
این عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی ادامه داد: کشور که مال ما نیست، کشور مال مردم است. یک ملک مشاعی است که ۸۴ میلیون انسان مالک این کشور هستند و همه به اندازه یکدیگر سهم دارند. اگر یک عده ای بیایند و گرفتاری ها را برطرف کنند، چه بهتر! حتما اینکار را بکنند، اگرچه ما دست اندر کار نباشیم، عیبی ندارد بلکه مهم این است که کار کنند، مهم این است که اتفاقات گذشته دولت آقای احمدی نژاد و یکدستی گذشته اتفاق نیفتد.
خباز خاطرنشان کرد: اگر دست به رفع مشکلات و اصلاحات ریشه ای بزنند و بین خودشان مانند گذشته اختلافی نیفتد ما خوشحال هستیم و خدا را هم شکر می کنیم و ما به کار مطالعات، پژوهش و تحقیق خودمان می پردازیم ولی سابقه گذشته نشان داده است که وقتی کشور یکدست شد به دلیل وجود نفس اماره قوی که در بعضی از افراد وجود دارد و به دلیل تفوق طلبی و برتری جویی هایی که احساس می کنند به جای اینکه گره را باز کنند گره بر گره ها می افزایند، به جای اینکه اَبرو را درست کنند چشم ها را هم کور می کنند ولی این آرزوی ما نیست.
وی افزود: آرزوی ما این است که انشاالله دولت بتواند مشکلات کشور را حل کند اگرچه بدون حضور اصلاح طلبان، البته تجربه نشان داده است که با یک جناح نمی شود کشور را اداره کرد ولی اگر آقایان مدعی هستند که ما می توانیم با یک جناح کشور را اداره کنیم، این گوی و این هم میدان، حتما اینکار را بکنند! ما می خواهیم آخر امسال چند گرفتاری برطرف شود یعنی سال ۱۴۰۱ مقداری از فشار از روی مردم کم شود اما این در صورتی اتفاق می افتد که همدلی، هماهنگی، نگاه مثبت، استفاده از خرد جمعی، استفاده از کارشناسان خبره بدون در نظر گرفتن جناح های سیاسی باشد تا گرفتاری ها را برطرف کنند.
این فعال سیاسی اصلاح طلب با اشاره به تماس ابراهیم رئیسی و محسنی اژه ای با گروهی از منتقدان و اصلاح طلبان، با ارزیابی مثبت از نفس این کار، گفت: همین که از اصلاح طلبان و منتقدین دعوت کردند، اینکه به نظر منتقدین بها دهند یعنی نفس عمل خوب است اما اینکه انتقادات را چقدرعمل کنند یا نکنند را آینده نشان می دهد ولی اینکه شروع دولت با استفاده از نظرات رقبای سیاسی باشد از نظر من کار خوبی است البته اگر دنباله آن را هم بیاورند، اگر طرفداران تندرو اجازه دهند و بازی را بهم نزنند چون متاسفانه در تیم اصولگراها یک گروه تندی هستند که همه چیز دارند، هم پول دارند، هم قدرت سیاسی و هم رسانه و بسیار هم تند هستند یعنی از داغی آنها تمامی اطرافیان می سوزند.
خباز اظهار کرد: این عده اگر دولت را تحت فشار قرار ندهند و دولت بتواند نظرات اصلاح طلبان را هم داشته باشد و آنهایی که مفید هستند را عمل کند، فی النفسه کار خوبی است، ولی عرض می کنم که یک مانع بزرگ سر راه دولت است و آن افراد تند بی منطقی هستند که همه چیز را در خودشان می بینند و تصورشان بر این است که آسمان سوراخ شده و همانها به زمین آمده اند و نظرات دیگران برایشان اهمیتی ندارد. این نگاه، نگاه خطرناکی است.
وی تصریح کرد: اگر دولت بر این تندروها فائق آید و اجازه ندهد که آنها تصمیم ساز و تصمیم گیر باشند ممکن است با یک شیب ملایمی بتواند از نظرات غیر اصولگرایان از جمله اصلاح طلبان و مستقلین و در نهایت اتاق بازرگانی و مجموعه کسانی که در خارج از دولت هستند ولی حرف منطقی و حرف حساب می زنند و راهکار برای اصلاح امور دارند استفاده کند، استفاده کند به نظر من می تواند آن قولهایی که قبل از انتخابات به مردم داد که «من دولت مستقل هستم» را انشالله عملی کند.
این عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در پاسخ به این پرسش که برنامه اصلاح طلبان برای راهیابی دوباره به قدرت و عرصه حکومتداری چیست، گفت: راه برای اصلاح طلبان بسته نیست یعنی اگر در قدرت نیستند خوشبختانه مخاطبین فراوانی در کشور دارند که بیشتر این مخاطبین افراد فکور و طبقه نخبه کشور هستند. آنها می توانند با استفاده از نظر آنها امر بازسازی کشور را بدون حضور در قدرت آغاز کنند یعنی به عنوان یک تئوری و یک برنامه و به عنوان یک هدف معین با استدلال قوی اینها را در اختیار افکار عمومی قرار دهند.
خباز خاطرنشان کرد: طبیعی است که امروز مثل ۲۰ یا ۲۵ سال پیش نیست که فقط یک رسانه باشد و آن رسانه هم در اختیار اصولگرایان و عملا دست اصلاح طلبان بسته باشد. امروز فضای مجازی این قدرت را به اصلاح طلبان می دهد که بتوانند مخاطبان خودشان را در کشور افزایش دهند، حتما نباید در قدرت بود و راهکار داد؛ آنها می توانند در قدرت نباشند اما راهکار ارائه کنند. مهم این است که راهکار آنها راهکار پخته ای باشد و این راهکار بتواند جامعه را قانع کند که طبیعتا به تبع آن دولت و قدرتمندان و دولتمردان هم مجبور به تمکین می شوند چون دیگر امروز نمی شود روی کشور را سقف زد و اطراف کشور را دیوار کشید. امروز فضای مجازی در اختیار مردم است و این خودش می تواند از رسانه ملی قوی‌تر هم باشد؛ بنابراین این در اختیار اصلاح طلبان و آنهایی که برنامه و انگیزه دارند و دلسوزند هست و کسی نمی تواند مانع آنها شود.
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا اصلاح طلبان امکان تشکیل یک دولت در سایه را دارند و به دنبال چنین چیزی هستند یا خیر، گفت: من نمی‌دانم که دنبال آن هستند یا نیستند اما طبیعتا کار مرسومی در دنیاست؛ البته دولت در سایه برای مچ گیری نیست، دولت در سایه برای به زمین زدن دولت در صحنه نیست، دولت در سایه برای کمک است. البته در زمان آقای روحانی دولت در سایه نبود بلکه دولت در پنهان بود.
این فعال سیاسی اصلاح طلب تصریح کرد: دولت در سایه در دنیا رسم است؛ دو رئیس جمهوری که با هم رقابت می کنند هر دو کابینه شان آماده است ولی یکی رای می آورد و دیگری رای نمی آورد، امکانات کشور به گونه ای است که مثلا در کنار وزیر آموزش و پرورش در صحنه یک وزیر آموزش و پرورش در سایه ای هم هست که کار وزارت آموزش و پرورش را رصد می کند و اگر نقص یا ایرادی داشت به آن تذکر می دهد که انحرافی جلو نرود و این کار پسندیده ای است ولی در کشور ما هنوز به آن جایگاه نرسیده ایم و اگر هم تشکیل شود مثل دولت در پنهان است که از همه امکانات می تواند استفاده کند ولی هیچ کجا پاسخگو نیست و این خیلی بد است که امکانات کشور در اختیار یک مجموعه ای باشد و هرکار دلشان خواست انجام دهند اما هیچ کس نتواند از آنها چیزی بپرسد.
خباز افزود: آنها می گویند ما فقط به خدا جواب می دهیم و غیر از خدا به کسی پاسخگو نیستیم، این کار پسندیده ای نیست. این شرایط در دنیا محکوم به فناست، بنابراین دولت در سایه آن چیزی که الان در دنیا مرسوم است چیز بدی نیست اما در کشور ما پتانسیل آن وجود ندارد؛ ما هم بر مبنای آرزوهای خودمان سخن می گوییم نه بر مبنای واقعیتهایی که در داخل جامعه شکل می گیرد. ما آرزو می کنیم که این روحیه و سعه صدر در حاکمان به وجود آید که دولت در سایه را تحمل کنند و به آن کمک کنند چون این دولت در سایه مچ گیر نیست بلکه کمک کننده است و می خواهد از ظرفیت تخصصی خودش برای پیشبرد دستگاه اجرایی استفاده کند. در نهایت چو فردا شود فکر فردا کنیم، چرا کار بیهوده حالا کنیم.
وی درباره موقعیت حسن روحانی در دوران پساریاست جمهوری نیز اظهار کرد: آقای روحانی واقعا ظرفیت خوبی است؛ دولت اول ایشان دولت موفقی بود، در دولت اول ایشان تورم ۴۴ درصد را یک رقمی کرد، در دولت اول رشد اقتصادی منفی را مثبت کرد، در دولت اول تراز بازرگانی کشور مثبت شد و قدمهای بسیار مؤثری برداشتند، بنابراین این ظرفیت وجود دارد. طبیعی است که ایشان یک مدتی به دلیل اذیت و آزارهایی که منتقدین بی انصاف نسبت به ایشان انجام دادند باید استراحت و مطالعه کند تا از نظر روحی آمادگی فعالیتها را داشته باشند.
این عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی خاطرنشان کرد: همه نوع فعالیتی برای ایشان ممکن و میسر است اما نمی دانم ایشان می خواهد چکار کند. من اطلاعی ندارم و اصلا ایشان را از زمانی که استاندار بودم ندیدم اما در کل این ظرفیت حیف است چون این ظرفیت برای فرد نیست و برای کشور است و می توان از این ظرفیت به نفع کشور استفاده کرد البته باید ببینیم شرایط زمان و مکان دولت بعدی چقدر اجازه فعالیت به جریانات سیاسی می دهد، آیا قصدشان انسداد است یا قصدشان باز شدن راه گفت و گو است؟ آیا دنبال مونولوگ هستند یا دنبال گفت و گو؟ دولتی که گفت و گو را سر لوحه کار خودش قرار ندهد حتما محکوم به شکست است. بنابراین تبعیت از مونولوگ و مخالفت با گفت و گو و استفاده از نظرات مخالفین شکست را در پی دارد.
خباز در پایان تاکید کرد: امیدواریم همانطور که آقای رئیسی پیش از انتخابات قول دادند و مردم هم به استناد همان قول به ایشان رای دادند بتوانند شرایط مناسبی را در کشور به وجود آورند تا از همه ظرفیت‌های کشور برای پیشرفت کشور استفاده شود.
