با وجود استمرار سایه سنگین و مرگبار پیک پنجم کرونا در کشور و بعد از تعطیلات یکهفتهای پایتخت که گامی از سوی مسئولان در راستای جلوگیری از شیوع بیشتر و تلاش برای شکست زنجیره گسترش این ویروس به شمار میرفت، هرچند بار دیگر شاهد ازسرگیری فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی در جامعه بودیم؛ استمرار موج پنجم و خبرهایی که درباره گونه دلتای ویروس کرونا منتشر میشود، دو گروه هنرمندان و مخاطبان را نسبتبه بازگشت به فعالیتها با بیم و امیدهای متعددی مواجه ساختهاست.
روی دیگر مسئله به تماشاخانههای خصوصی و گروههایی بازمیگردد که با تمام این شرایط نسبت به تعهدی که در قالب فروش بلیت و مخاطبانشان داشتند با همه سختیها و رعایت بیشاز پیش شیوهنامههای بهداشتی تلاش میکنند کموبیش چراغ تولید و اجرای آثار نمایشی را روشن نگه دارند.
در سوی دیگر مسئولان تمام تلاش خود را به کار بستند تا شکل حمایتهای خود را از گروههای نمایشی افزایش داده تا بتوانند سهمی کوچک در جبران ضرر و زیان گروههای نمایشی و تماشاخانهها داشته باشند.
در کنار این وقایع به هم پیچیده، شاید مهمترین خبری که اخبار حوزه هنرهای نمایشی را بیشاز پیش متأثر خود ساخت، درگذشت استاد عالیمقام جلال ستاری اسطوره اسطورهشناسان بود که در کنار تمام فعالیتهای پژوهشی و تحقیقاتی سهمی والایی در معرفی نمادها، نشانهها و اساطیر به هنرمندان تئات همچنین معرفی جاودان اساطیر ایرانی به هنرمندان تئاتر جهان داشت. استاد بیمثالی که در آستانه ۹۰ سالگی دار فانی را وداع گفت.
با وجود تمام این رویدادهای چون کلاف به هم پیچیده، برای مدیران و دستاندرکاران عرصه تئاتر کشور، دیگر بخشها و شاخههای این هنر نیز طی روزهای گذشته خالی از رویداد و اتفاق نبوده است.
از مهمترین رویدادهای هفته جاری از هفتم تا ۱۱ مرداد میتوان به درگذشت جلال ستاری، نویسنده و اسطورهشناس، انتشار فراخوان اجراهای عمومی تئاتر خیابانی ایران ۱۴۰۰، نمایش مونولوگ کمدی «خیر نبینی سعیده» در تماشاخانه مشایخی، میزبانی تماشاخانه شهرزاد از «بروج»، «درخت شیشهای آلما» در عمارت نوفل لوشاتو، انتشار مجموعه نمایشنامههای برگزیده تئاتر مقاومت، اجرای نمایش «پیگمالیون» اثر درخشان جورج برنارد شاو، «ریورساید درایو»؛ یک قرار ملاقات دردسرساز و «مسیر» در مهرگان؛ روایت سه دوست صمیمی به دنبال موفقیت اشاره کرد.
درگذشت جلال ستاری، نویسنده و اسطورهشناس
جلال ستاری، نویسنده، مترجم و اسطورهشناس مطرح شنبه (نهم مرداد) و ۵ روز پیش از آنکه نودسالگی را پشت سر بگذارد، دامن از جامه خاکی درکشید.
جلال ستاری محقق، اسطورهشناس و اندیشمند از معدود چهرههایی است که سالها در حوزه اسطوره و اسطورهپژوهی تلاش های پیگیری انجام داده و علاوه بر ترجمه آثار متعدد، در این زمینه کتاب نیز نوشت. وی متولد ۱۴ مرداد ۱۳۱۰ خورشیدی در رشت بود.
ستاری در سوئیس تحصیل کرد و دکتری گرفت. یکی از استادان معروف او ژان پیاژه بود. در سال های دهه پنجاه که وی برای نخستین بار آثار اندیشمندانی چون گاستون باشلار، آنتونن آرتو، جرج دومزیل، ولادیمیر پراپ و بسیاری دیگر را به فارسی ترجمه می کرد، این نام ها که حتی امروز هنوز چندان شناخته شده نیستند، کاملا ناشناس بودند. ستاری در همان سالها، تاثیر مهمی در سازمان دادن به برنامهریزیهای فرهنگی نهادینه در کشور داشت و پس از آن نیز فعالیتهای انتشاراتیاش، دو چندان شد. جلال ستاری بیش از ۱۰۰ کتاب در زمینههای افسانهشناسی، ادبیات نمایشی و نقد فرهنگی در طی بیش از ۶۰ سال، تألیف و ترجمه کرده است.
وی در سال ۱۳۸۴ نشان فرهنگ و هنر را از وزارت فرهنگ فرانسه را دریافت کرد.
جلال ستاری در مقام نویسنده و مترجم تخصصی نزدیک به ۹۰ جلد کتاب در زمینههای افسانهشناسی، ادبیات نمایشی و نقد فرهنگی در طول بیش از ۶۰ سال به رشتهٔ تحریر درآوردهاست. این کتابها بیشتر از کتابهای مرجع و شاخص در زمینههای تخصصی خود هستند. جانهای آشنا، آخرین مصاحبه با سارتر (ترجمه)، جهان نگری (ترجمه)، تراژدی و انسان، بازتاب اسطوره در بوف کور، فرهنگ و تئاتر و طاعون (ترجمه)، اسطوره در جهان امروز پژوهشی در ناگزیری مرگ گیلگمش (ترجمه)، سیمای زن در فرهنگ ایران، در قلمرو فرهنگ، شرق در ادبیات فرانسه (ترجمه)، افسون شهرزاد، نمایش در شرق، اسطوره و رمز در اندیشه میرچا الیاده، درد عشق زلیخا، در بی دولتی فرهنگ، آیین و اسطوره در تئاتر، پژوهشی در اسطوره گیلگمش و افسانه اسکندر، جهان اسطورهشناسی (ترجمه) بخش اندکی از آثار اوست.
انتشار فراخوان اجراهای عمومی تئاتر خیابانی ایران ۱۴۰۰
با توجه به برنامهریزی اداره کل هنرهای نمایشی و انجمن هنرهای نمایشی ایران و لزوم حمایت از اجراهای عمومی گروههای تئاتر خیابانی در سال ۱۴۰۰، کانون تخصصی تئاتر خیابانی اداره کل هنرهای نمایشی پس از بررسی آثار حاضر در چهار جشنواره برگزار شده در سال ۱۳۹۹ (سی و نهمین جشنواره تئاترفجر، خیابان تئاتر ایران، هفدهمین جشنواره تئاتر مقاومت و هجدهمین جشنواره نمایش عروسکی تهران- مبارک) از میان ۱۱۷ اثر نمایشی حاضر و به تفکیک آثار براساس هر گروه نمایشی یک اثر، تعداد ۷۸ نمایش را منتخب اجرا اعلام کرد و مقرر شد این تعداد نمایش، هر کدام ۵ اجرا در مکانهای مختلف سطح شهر محل تولید اثر داشته باشند. در حال حاضر نیز این نمایشها در مرحله نخست در ۲۲ استان کشور اجرا میشوند.
با توجه به اینکه برخی از گروههای نمایشی کشور در این رویداد حاضر نیستند در راستای ایجاد فضایی متناسب و امکان حضور تمام گروهها در مرحله بعدی، فراخوانی به منظور دسترسی هنرمندان تنظیم و منتشر شد. طی این فراخوان صرفاً گروههایی که در مرحله پیشین حضور نداشتهاند و آثار خود را در سال ۱۳۹۹ تا شهریور ۱۴۰۰ تولید کردهاند امکان ثبت تقاضا خواهند داشت و از میان متقاضیان، ۴۰ اثر نمایشی پذیرفته میشود.
ثبت تقاضا از تاریخ ۱۵ مرداد ۱۴۰۰ از طریق بخش «اجراهای عمومی تئاترخیابانی ایران» در تارنمای ایران تئاتر انجام خواهد شد.
نمایش مونولوگ کمدی «خیر نبینی سعیده» در تماشاخانه مشایخی
خیر نبینی سعیده به نویسندگی فرهاد نقدعلی، کارگردانی علیرضا احمدیخیری و تهیهکنندگی حسین خیرخواه از ۱۳ مرداد هر روز ساعت ۱۹:۳۰ در تماشاخانه مشایخی روی صحنه میرود.
در این مونولوگ کمدی، امیررضا کوشانی در ۱۱ نقش متفاوت به ایفای نقش میپردازد و موسیقی نمایش نیز بر عهده عرفان پالیزوان، نارین سلیمدختر و راضیه جلیلی است.
میزبانی تماشاخانه شهرزاد از «بروج»
«بروج» به نویسندگی معین رمضانی، کارگردانی فرنود سمیع و تهیه کنندگی محمدحسین ابراهیمی از ۱۳ مردادماه در سالن صنوبر پردیس تئاتر شهرزاد به صحنه میرود.
در این اثر ارشیا اعتمادی و مهرانا فیروزی به ایفای نقش میپردازند.
در خلاصه داستان این نمایش آمده است: بروج روایت مخدوشی است از ۲ محصور در عالمی وهمآمیز. هر ۲ به جرمی محبوساند و یکی از آن ۲ برای دیدن دخترش اجازه گرفته است اما حرف زدن با دختر ممنوع است.
بروج از ۱۳ تا ۲۲ مرداد هر روز ساعت ۱۹ در سالن صنوبر در پردیس تئاتر شهرزاد روی صحنه میرود.
درخت شیشهای آلما در عمارت نوفل لوشاتو
نمایش درخت شیشهای آلما به نویسندگی، طراحی و کارگردانی فرید قادرپناه شهریور ۱۴۰۰ در عمارت نوفل لوشاتو روی صحنه میرود. تاریخ دقیق شروع اجرا و پیشفروش بلیت به زودی اعلام خواهد شد.
فرید قادرپناه متولد سال ۱۳۶۳ دارای مدرک کارشناسی عمران است. او از سال ۱۳۸۶ با گذراندن دورههای هنری از جمله بازیگری، کارگردانی، نمایشنامهنویسی، فیلمنامهنویسی و ... زیر نظر اساتید مختلف وارد دنیای هنر شد و سپس گروه تئاتر ریگولیتو را تشکیل داد و با کارگردانی نمایش شبی بیرون از خانه در سال ۱۳۹۳ جدی وارد دنیای تئاتر شد. آوریل ۱۹۱۲، بازگشت به خانه، پناهکاه و بوی گند دهان خانم مارکز دیگر نمایشهای او هستند.
کاوه مرحمتی، آذین نظری، آیدین بهاری، کامیار دریاکناری، سحر خرمنژاد بازیگران درخت شیشهای آلما هستند.
انتشار مجموعه نمایشنامههای برگزیده تئاتر مقاومت
کتاب سطر مقدم حاوی مجموعه آثار برگزیده مسابقه نمایشنامه نویسی هفدهمین جشنواره سراسری تئاتر مقاومت منتشر شد و در دسترس علاقه مندان و مخاطبان تئاتر «مقاومت» قرار گرفت.
نمایشنامه های برگرد رفیق نوشته روزبه حسینی، راه پیموده شده نوشته غلامحسین دولت آبادی، شهریور آخرین ماه این تقویم است نوشته محمد رضا آریانفر و بلشویک نوشته امیر ستوده آثار برگزیده ای هستند که در این کتاب منتشر شده اند.
کتاب سطر مقدم در ۲۸۴ صفحه و با قیمت ۴۲۰۰۰ تومان به همت انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس توسط نشر عنوان در شمارگان ۱۵۰۰ نسخه در دسترس قرار گرفته است.
هفدهمین جشنواره سراسری تئاتر مقاومت سال ۱۳۹۹ با دبیری حمید نیلی برگزار شد و ایوب آقاخانی دبیر بخش مسابقه نمایشنامه نویسی این جشنواره بود.
اجرای نمایش پیگمالیون اثر درخشان جورج برنارد شاو
پیگمالیون نمایشنامه ای از جورج برنارد شاو است که بهار ۱۴۰۱ به کارگردانی رحمان خوب زاده روی صحنه میرود.
به گفته کارگردان این نخستین اجرای نمایش پیگمالیون در ایران است و قرار است درخواست اجرای این اثر به مجموعه تئاترشهر برای اجرا در سالن اصلی ارائه می شود.
پیگمالیون، نمایشنامه ای اثر جورج برنارد شاو است که عنوانش را از یک شخصیت اسطوره ای یونانی گرفته است. این نمایشنامه برای اولین بار در سال ۱۹۱۳ به انتشار رسید. هنری هیگینز که استاد زبان شناسی است، شرط می بندد که می تواند دختری فقیر و گل فروش به نام الیزا دولیتل را طوری آموزش دهد که همه در مهمانی بزرگ سفیر، او را به عنوان دوشیزه ای اشراف زاده بپذیرند. هیگینز اعتقاد دارد که مهم ترین المان نشان دهنده نجابت و اصالت، توانایی یک شخص در ارائه ی سخنانی بی نقص است.
این نمایشنامه با طنزی گزنده، طبقه بندی های اجتماعی خشک و متعصبانه بریتانیا را به چالش می کشد و به موضوع استقلال زنان می پردازد. در اسطوره های کهن یونان، پیگمالیون شخصی است که عاشق یکی از مجسمه های دست ساز خود می شود. هیگینز نیز با گذشت زمان در کمال تعجب و شگفتی احساس می کند که کم کم عاشق دخترک شده است.
رحمان خوب زاده رئیس جشنواره ملی تئاتر آرخه تاکنون نمایشهای خرده جنایتهای زناشوهری، تابوتخانه خاموش، سه شب با مادوکس، کابوسهای سورمهای اسبی که آزار گرفته بود، رستاخیز تنهایی و جنون را به عنوان کارگردان روی صحنه برده است.
ریورساید درایو؛ یک قرار ملاقات دردسرساز
نمایش ریورساید درایو به کارگردانی مرتضی برزگرزادگان که از جمله نمایشنامههای تک پردهای وودی آلن است، در پردیس تئاتر شهرزاد به صحنه رفت. نمایشنامه این اثر همزمان با اجرا منتشر شده است.
نمایشنامه ریور ساید درایو یکی از ۳ نمایشنامه تکپردهای وودی آلن است که در سال ۲۰۰۳ منتشر شد. ماجرای هر ۳ نمایشنامه در نیویورک میگذرد و عنوان هر کدام از نمایشنامهها از نام خیابان مشهوری در منهتن نیویورک گرفته شده است؛ «ریورساید درایو»، «الد سی بروک» و «سنترال پارک وست».
در خلاصه داستان این نمایش که با بازی محمدرضا هاشمی، بابک قادری، ساناز روشنی روی صحنه میرود، آمده است: یک نویسنده مشهور هالیوود در اطراف شهر و یک جای خلوت کنار رود هادسون با زنی قرار ملاقات دارد تا اینکه یک ولگرد کارتون خواب مزاحم او میشود و شروع می کند به گفتگو با او. کم کم متوجه می شویم که این کارتن خواب، نویسنده را کامل می شناسد و حتی از زندگی خصوصی او نیز آگاه است. در طی این گفتگو کارتن خواب به نویسنده ثابت می کند که فیلمنامه آخری که نوشته داستان او بوده و نویسنده آن را از وی دزدیده است. در ادامه زن به ملاقات نویسنده می آید و مشخص می شود که می خواهد او را تهدید به افشای رابطه شان کند و از او باج بگیرد. در این میان کارتن خواب نیز این بحران را تشدید و نویسنده را ترغیب به کشتن زن می کند ... .
مسیر در مهرگان؛ روایت سه دوست صمیمی به دنبال موفقیت
مسیر به نویسندگی و کارگردانی مسعود صدیقی و تهیه کنندگی آزاده محمدخانلو از روز چهارشنبه (۶ مرداد ۱۴۰۰)، ساعت ۱۸ در سالن شماره ۲ خانه نمایش مهرگان به صحنه رفته است.
حسین شهرابی، فائزه منعمیپور، حدیث هاشمی، مهران ایمانیپور، امیرحسین سوری، یونس نیکو و احمدرضا هیبتی در این اثر به ایفای نقش میپردازند.
در خلاصه داستان نمایش مسیر آمده است: قصه سه دوست صمیمی که هر کدام برای رسیدن به آرزوهای شان ناکام ماندهاند و امید دارند که راهکاری برای موفقیت پیدا کنند.