به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، دکتر محمدرضا صالحی متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در «وبینار بایدها و نبایدهای واکسیناسیون کرونا، مسئولیت‌های فردی و اجتماعی پس از انجام واکسیناسیون عمومی» با اشاره به ایمنی‌زایی نسبی همه واکسن های موجود علی‌رغم تنوع بالا تاکید کرد: اولویت‌بندی ویژه‌ای از سوی سازمان بهداشت جهانی تعیین نشده است و تمام واکسن هایی که در دسترس هستند بهترین واکسن‌ها هستند.
دکتر صالحی گفت: برخی از رسانه‌ها و متخصان بیش از حد مردم را درباره نوع واکسن حساس کرده‌اند. توصیه موکد ما این است که افرادی که تحت واکسیناسیون قرار گرفته‌اند، پروتکل‌های بهداشتی را به شکل موکد رعایت کنند.
مدت زمان اثر واکسن کرونا/عوارض واکسن‌ها
متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری ادامه داد: در رابطه با مدت اثر واکسن باید گفت که این موضوع بیشتر با شرایط جسمی و بدنی خاص هر فرد مرتبط است. موضوع دیگری که در بحث اثربخشی واکسن مطرح است، ظهور واریانت‌های جدید است. برای مثال ظهور واریانت دلتا باعث تزریق دوز یادآور (دوز بوستر) در برخی کشورها شده است.
صالحی در رابطه با امکان ابتلا پس از واکسیناسیون و عوارض واکسن نیز گفت: بسیاری از واکسن های موجود مانند سینوفارم و برکت از ویروس کشته شده استفاده می کنند. برخی نیز از مکانیزم پروتئینی استفاده می‌کنند که واکسن کووپارس رازی مثالی از آنهاست. واکسنی مانند آسترازنکا هم از مکانیزم وکتورهای ادنوویروس استفاده می‌کند. هیچکدام از این واکسن ها باعث ابتلا به کرونا نمی‌شوند. با این حال در مدت دو هفته پس از تزریق دوز اول تعداد مبتلایان بیشتر شده است.
او گفت: این اتفاق به دو علت رخ داده است که یکی از آنها همانطور که اشاره شد کاهش پایبندی به پروتکل‌ها و دیگری علائمی است که بدن پس از تزریق از خود نشان می‌دهد و پس از دو هفته از بین می رود و خود را ایمن می‌کند که این مورد طبیعی است و جدی نیست.
وی ادامه داد: در رابطه با عوارض واکسن ها باید گفت که تمام واکسن‌هایی که از کودکی به ما زده شده است، به مقدار خیلی خیلی اندک عوارضی داشته اند. در رابطه با واکسن فلج اطفال که توانسته این بیماری را در برخی کشور ها ریشه کن کند، ممکن است در مقیاس یک در میلیون موردی وجود داشته باشد که با تزریق واکسن مبتلا شده باشند.
او افزود: در رابطه با واکسن کووید نیز اگر عوارض واکسن و عوارض ابتلا به خود ویروس را در کنار هم در نظر بگیریم، قطعا کفه ترازو به سمت عوارض ابتلا، سنگینی خواهد کرد و بدون شک عوارض واکسیناسیون به مراتب کمتر خواهد بود. از سوی دیگر مشکلات اقتصادی و اجتماعی که جهان را در یک سال و نیم گذشته درگیر کرده است نیاز دنیا به واکسیناسیون را نشان می دهد.
شرایط تزریق واکسن برای زنان باردار و شیرده و افراد دارای حساسیت
صالحی با اشاره به شرایط تزریق واکسن برای زنان باردار و شیرده نیز گفت: واکسن کووید برای خانم های باردار به شدت توصیه می شود و واکسن فایزر بیشترین اثر مثبت را روی زنان باردار داشته و امن‌ترین واکسن بوده است. پس از آن سینوفارم و آسترازنکا قرار دارند که هردوی آنها از سوی سازمان بهداشت جهانی توصیه شده است.
وی بر تزریق واکسن برای افراد دارای حساسیت تاکید کرد و گفت: حساسیت و عوارض آن طیف گسترده ای از واکنش ها از سوی بدن را شامل می شود. اگر فردی به دلیل حساسیت دچار خطر نزدیک به مرگ شده و با استفاده از دارو از این خطر نجات پیدا کرد، بهتر است در مراکزی واکسینه شود که تیم متخصصی در آن محل حضور داشته باشد و تا حد امکان ۳۰ دقیقه تا یک ساعت پس از تزریق واکسن نیز در محل تزریق حضور داشته باشد. اما مواردی مانند سوزش، کهیر یا تب‌های خفیف پس از تزریق واکسن‌های قبلی خطر چندانی ندارد.
بی‌خطر بودن مصرف مسکن‌ها پس از تزریق واکسن
صالحی با اشاره به بی خطر بودن مصرف مسکن ها پس از تزریق واکسن ادامه داد: مصرف داروهای مسکن مانند استامینوفن منع خاصی ندارد و حتی توصیه هم شده است. در خصوص مصرف ویتامین ها همانطور که توصیه شد دستورالعمل خاصی برای مصرف ماده غذایی خاص یا مکمل به خصوص وجود ندارد. همچنین تاکنون مدرکی دال بر تاثیر واکسیناسیون روی قدرت باروری وجود ندارد. البته در برخی موارد گزارش شده که ابتلا به کرونای شدید باعث کاهش قدرت باروری شده است. منعی برای افرادی که دچار حملات پانیک می‌شوند نیز برای تزریق واکسن وجود ندارد.
یونسیان با اشاره به اهمیت پاسخ محیط به واکسن گفت: وقتی صحبت درباره اثربخشی واکسن است، اینگونه نیست که تنها در آزمایشگاه نتیجه آن مشخص شود. در فاز سوم تشخیص کارایی واکسن، تعدادی از افراد با تزریق واکسن و تعدادی افراد با تزریق واکسن نما به جامعه بازمی‌گردند و پس از دو یا سه ماه به طور نسبی میزان ابتلا و در نتیجه ایمنی زایی واکسن مشخص می‌شود.
صالحی در ادامه با تاکید بر رعایت پروتکل‌ها گفت: نکته قابل توجه این است که حتی اگر ایمنی‌زایی واکسنی مانند فایزر ۹۰ درصد ذکر می‌شود، ما باید این موضوع را در نظر داشته باشیم که ممکن است همان ۱۰ درصد که مبتلا می‌شوند خود ما باشیم و باید پس از تزریق واکسن نیز در رعایت پروتکل‌های بهداشتی جدی باشیم.
چه کسانی واکسن بزنند، چه کسانی فعلا صبر کنند؟
این متخصص بیماری‌های عفونی در ادامه به بایدها و نبایدهای تزریق واکسن کرونا اشاره کرد و گفت: افرادی که دارای علائم هستند، باید از تزریق واکسن پرهیز کنند ولی مشکلات مفصلی منعی برای تزریق ایجاد نمی‌کند. همچنین بهتر است افرادی که شیمی درمانی می‌کنند تزریق واکسن را بین نوبت‌های شیمی درمانی خود انجام دهند. بهتر است حداقل چهار هفته از مثبت شدن تست PCR بای تزریق واکسن گذشته باشد و بهتر است کسی که علائم خفیف دارد، برای تزریق دست نگه دارد. درضمن کسی که شک دارد که با فرد مبتلا مواجهه داشته است، مشکلی برای تزریق واکسن ندارد.
وی گفت: افرادی که غلظت بالای خون دارند، منعی برای تزریق ندارند و فقط کسانی که مشکل لخته قلبی یا مغزی دارند باید از پلتفرم های متفاوتی استفاده کنند.
دکتر صالحی در پایان با تاکید بر لزوم اعتماد مردم به روند واکسیناسیون گفت: توصیه من این است که با توجه به پروتکل های حمل و نقل واکسن و همچنین امکان فیک بودن واکسن ها، مردم از تزریق واکسن در شرکت‌های خصوصی و خارج از چرخه عمومی واکسیناسیون وزارت بهداشت پرهیز کنند. در نهایت توجه به پروتکل ها برای گذر ایمن از این پاندمی برای همه مردم الزامی است و امیدواریم با انجام واکسیناسیون با سرعت حداکثری بتوانیم از این شرایط سخت عبور کنیم.
