همشهری- پرنیان سلطانی: همه ما در سفرهایی که تا به امروز داشتیم، جاهای عجیب و غریب و جذاب زیادی دیدهایم. غارهای مرموز، مناطق باستانی، نقاط بکر گردشگری و... اما واقعیت این است که در فهرست نقاط گردشگری جذابی که دیدهایم، جای تنها روستای آبی ایران خالی است؛ روستایی در دو قدمی پایتخت که نامش واریان است و تنها روستای آبی ایران بهحساب میآید. یعنی برای رسیدن به این روستا فقط باید سوار قایق شد! از آنجاکه این روستای منحصربهفرد از یک طرف به کوه منتهی شده و از طرف دیگر به دریاچه سد کرج میرسد، برای رفتن به آن یک راه بیشتر پیش رویمان قرار ندارد؛ سفر با قایق. اگر دلتان پر کشید که این روستای جذاب را که در قرن ۲۱ پای هیچ خودرویی به آن نمیرسد، از نزدیک ببینید، با گزارش این شماره ما همراه شوید.
روستایی با ۱۸ محله
داستان ماجرای واریان این است که این روستا هم تا همین چنددهه پیش مثل دیگر روستاهای کشور بود. این روستا که در دهستان «آدران» بخش «آسارا» کرج قرار دارد، سالهای سال پیش دارای ۱۸ محله بود و بیشتر از ۵۰۰ خانوار در این روستا زندگی میکردند. در آن زمان هر طایفهای در یکی از محلههای واریان سکونت داشتند که کیانیهای ساکن در محله کیان، بزرگترین خاندان این روستا بهحساب میآمدند. محلههای عبادان، پسه ده، توکلان، آهنگران، شاگیان، ساربان، جیرین سران، باغ خلیل ایسیوول، باغمحله، قدمان، قیاسان، گریان، دومالان، مسگران، آنطرفآب و میونسرا هم دیگر محلههای این روستا را شکل میدادند.
شروع جذابیت از دهه ۳۰
ساکنان روستای واریان سالهای سال به همین منوال روزگار میگذراندند تا این که از ابتدای دهه ۳۰ طرح سد کرج کلید خورد. درست سال ۱۳۳۴ بود که سنگبنای سد امیرکبیر گذاشته شد و بخش زیادی از روستای واریان زیر آب رفت. همان زمان بسیاری از ساکنان این روستا از ده آبا و اجدادیشان کوچ کردند و راه شهر کرج را درپیش گرفتند. آنهایی هم که ماندند، خانه و زندگیشان را به نقاط بالادست روستا بردند. به همین دلیل اگر امروز پای صحبت قدیمیهای این روستا بنشینید، عبارتهای واریان قدیم و واریان جدید را زیاد میشنوید. واریان قدیم همان روستای ۱۸ محلهای تا قبل از دهه ۳۰ بود که امروز بیشتر آن زیر آب رفته، واریان جدید هم محلههای بالادست این روستاست که بعد از کوچکردن اهالی واریان به مناطق بالادست ساخته شده و شامل ۷ محله جدید به نامهای خراسانیان، کافر دره، خش دره، کل دره، دره وانو، دیمان جار و هاقوری است. البته درباره محله هاقوری ذکر این نکته خالی از لطف نیست که این محله توسط دولت خریداری شده اما با وجود داشتن دو درخت گردوی بسیار قدیمی، به آن رسیدگی چندانی نمیشود و درنتیجه یکی از ۷ محله جدید روستای واریان جدید، تقریبا از رونق افتاده و زمینهای کشاورزیاش عملا از بین رفتهاند.
تنها راه عبور و مرور
از همان روزهای اولی که بخش زیادی از روستای واریان در پی ساخت سد کرج به زیر آب رفت، قایقی برای اهالی باقیمانده این روستا درنظر گرفته شد تا دسترسی آنها به جاده اصلی فراهم شود. سال ۱۳۵۹ طی قراردادی که بین جهاد سازندگی با سازمان آب و فاضلاب تهران بسته شد، قرار شد برای اتصال روستای واریان به جاده اصلی یک پل ساخته شود تا اهالی آن بتوانند بهراحتی و با استفاده از خودرو، به روستایشان رفتوآمد کنند. اما این پل هیچوقت ساخته نشد تا امروز بعد از حدود ۷۰ سال هنوز راه رسیدن به این روستا فقط گذر از دریاچه بهوسیله قایق باشد.
روستایی بکر و جذاب
شرایط موجود واریان اگر چه از این روستا یک محیط گردشگری بکر و جذاب ساخته اما باعث کوچکردن اهالی این روستا طی دهههای گذشته شده است. شاید برایتان جالب باشد بدانید براساس سرشماری سال ۱۳۹۵، فقط ۳۹ نفر در قالب ۱۵ خانوار در این روستا زندگی میکنند که بهنظر میرسد همین تعداد هم بیشتر روزهای سال را در محل دیگری میگذرانند. حالا این روستا عملا یک روستای کاملا گردشگری بهحساب میآید. اما رفتن به این روستا و گشت وگذار در آن بههمین سادگیها هم نیست!
بازدید با قرار قبلی!
در حالت عادی فقط کسانی میتوانند به روستای واریان سری بزنند که آنجا فامیل یا آشنا داشته باشند. سایر گردشگران برای بازدید از این روستا ۲ راه پیش رو دارند؛ یا باید با تورهای گردشگری همراه شوند، یا اگر قصد مراجعه بهصورت شخصی دارند، باید از قبل با مراجعه به محدوده قایقهای واریان یا همان نگهبانی سازمان آب، هماهنگیهای لازم برای بازدید از روستا را انجام دهند.
ساعت کار قایقهای روستا
اگر عزمتان برای رفتن به روستای واریان جزم است، بهتر است بدانید هماکنون حدود ۱۰ قایق در دریاچه سد کرج وجود دارد که بهنوعی حکم تاکسی آبی روستای واریان را دارند! این قایقها هر روز از ساعت ۷:۳۰ تا ۱۳ و ۱۵ تا ۲۳ در این محدوده در تردد هستند و گردشگران را از حاشیه دریاچه سد کرج به روستای واریان میبرند و از آنجا به ماشینهای پارکشدهشان در کنار سد برمیگردانند.
باغهای مشترک اهالی
حالا که همهچیز را درباره چگونگی رسیدن به تنها روستای آبی ایران دانستید، بد نیست کمی هم درباره جاذبههای گردشگری روستای واریان برایتان بگوییم. اول این که چه جاذبهای بهتر از هوای فوقالعاده پاک این روستا؟! همین که پای هیچ خودرویی به روستای واریان نمیرسد، یعنی هوای پاک این روستای جذاب را هیچ جای دیگر تجربه نخواهید کرد. نکته بعدی باغهای بههمپیوسته اهالی است. یعنی حیاط خانههای واریان هیچ حصاری ندارند و باغهایشان بههمپیوسته است. ضمن این که در این روستا هیچ مغازه و سوپرمارکتی وجود ندارد! یعنی همهچیز در این روستا بکر بکر است. کشاورزی، باغداری، دامداری، زنبورداری، کرباسبافی و گیوهسازی هنوز در این روستا وجود دارد و درختان میوه به جذابیتهای واریان اضافه کرده است.
فصل واریانگردی
بهنظر که بهترین راه بازدید از واریان، همراه شدن با تورهای گردشگری است. اما اگر قصد سفر شخصی به تنها روستای آبی کشور را دارید، باید راه جاده چالوس را در پیش بگیرید و در ۲۵ کیلومتری جاده، با گذر از جاده کوتاه با شیب تند، خودتان را به نگهبانی سازمان آب برسانید. راستی این نکته را هم اضافه کنیم که حتی اگر بدون هماهنگی به این محدوده بروید، ممکن است امکان بازدید از روستا را پیدا نکنید اما به هر حال قایقسواری در فضای زیبا و بکر دریاچه سد کرج را تجربه خواهید کرد. فقط یادتان باشد که بهترین زمان ممکن برای قایقسواری و گشتوگذار در روستای واریان، همین روزهای گرم تابستان است. کمی که بگذرد و به بارشهای پاییزی و خنکای هوا برسیم کمی سخت خواهد شد.