تا همین دو قرن پیش، معمولا انسانها هر جایی چشم به جهان باز میکردند در همان جا هم چشم از جهان فرو میبستند البته در این میان عده بسیار کمی هم بودند که بنا به شغل شان که معمولا یا فرستاده نظامی بودند یا فرستاده تاجرانی که به دنبال کسب سود و بازار جدید میگشتند، به این سو و آن سوی جهان سرک میکشیدند. مثلا، «کریستف کلمب»، دریانوردی بود که ماموریت داشت از سمت غرب و از طریق اقیانوس اطلس، راهی دریایی به هندوستان پیدا کند، اما بر حسب اتفاق، در جایی پهلو گرفت که بعدها «آمریکا» نامیده شد. این روزها دیگر بشر به گشتن در چهار سوی جهان هم راضی نیست و به دنبال راهی برای گشت و گذار در فضا میگردد.
به تازگی ماجرای سفر ریچارد برانسون میلیاردر انگلیسی به همراه پنج نفر به فضا و بازگشتش، حسابی توجه همه را به خود جلب کرده است و ویدئوهایی که از این سفر در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود، باعث شده بسیاری به دنبال پیدا کردن راهی برای رفتن به فضا باشند. هرچند گردشگری فضایی و سفر به فضا هنوز همگانی نشده، اما دو شرکت در تلاش اند این اتفاق را رقم بزنند. امروز میخواهیم در این گزارش بنویسیم چقدر برای این سفر فضایی باید خرج کرد؟
اولین چراغ سفرهای فضایی را «دنیس تیتو» روشن کرد، یک آمریکایی بسیار ثروتمند که در سال ۲۰۰۱ میلادی درخواست داد تا با هزینه شخصی، همراه با یک تیمِ فضانورد حرفهای به مدار زمین برود. این سفر هفت روز طول کشید و حدود ۲۰ میلیون دلار (کم وبیش روزی سه میلیون دلار) برای تیتو آب خورد. «تیتو» با یک «سایوز» روسی به فضا رفت چرا که «ناسا» در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی هنوز هم درباره شکلگیریِ سفرهای تفریحی به فضا دودل بود. روسها، اما سالهاست گوشهچشمی به فضا داشتهاند و واقعیت هم این است که طی هفت دهه گذشته، تقریبا همیشه در حوزه فضا از آمریکاییها جلوتر بوده اند.
ما ایرانیها همیشه در همه جا نام خود را ثبت میکنیم حالا میخواهد در کتاب رکوردهای گینس باشد یا به عنوان یک گردشگر فضایی. از قضا، یکی از نخستین کسانی که به عنوان گردشگر به فضا رفته، یک زنِ ایرانی به نام «انوشه انصاری» است. انوشه در سال ۲۰۰۶ میلادی، با هزینه شخصی اش به ایستگاه فضاییِ بینالمللی، در ارتفاعِ ۴۵۰ کیلومتری سطح زمین رفت. او چهارمین فرد و نخستین زنی بود که در سرتاسر جهان چنین سفری را تجربه میکرد. انصاری ۱۰ روز را در فضا سپری کرد و برای این کار ۲۰ میلیون دلار هم پرداخت.
اما حالا داستان گردشگری فضایی اوج گرفته است و در این داستان هم همان نامهایی را میشنویم که در بسیاری دیگر از حوزههایِ نوآورانه دنیایِ فناوری با آنها آشنا هستیم: «جف بزوس»، «ایلان ماسک» و «ریچارد برانسون». جف بزوس، میلیاردرِ آمریکایی و بنیانگذار شرکت آمازون، در سال ۲۰۰۰ میلادی شرکتی با نام «بلو اُریجین» تاسیس کرده بود که هدفش شکل دادن به گردشگری فضایی بود. این شرکت از آن تاریخ تاکنون، به طور مرتب آزمایشهایی برای هر چه ارزانتر کردنِ سفر به فضا انجام داده و عمدتا هم موفق بوده است. شرکتِ رقیب، «اسپیس ایکس» هم متعلق به «ایلان ماسک» است، میلیاردر آمریکاییِ دیگری که رویاپردازیهایش در حوزه فناوری مشهور است. «ماسک» این شرکت را در سال ۲۰۰۲ میلادی راهاندازی کرد، شرکتی که حالا معروفترین و نوآورترین شرکتِ خصوصی در حوزه فناوریهای فضایی است.
چند روزی از اعلام تاریخ پرواز بزوس که گفته میخواهد ۲۰ جولای (۲۹ تیر) به فضا برود، نگذشته بود که ریچارد برانسون، میلیاردر بریتانیایی و بنیانگذار ویرجینگلکتیک، اعلام کرد میخواهد ۹ روز زودتر به فضا برود و این کار را هم با موفقیت انجام داد. او به همراه پنج نفر دیگر با فضاپیمای شرکت «ویرجین گلکتیک» به فضا رفتند. این فضاپیما هنگام رفت به یک هواپیمای حمل متصل بود و پس از حدود ۵٠ دقیقه پرواز در ارتفاع ١۵ کیلومتری زمین از آن جدا شد و با روشن کردن موتور خود، با سرعت مافوق صوت، ارتفاع ٨٠ کیلومتری را پشت سر گذاشت و این چنین وارد فضا شد و با از میان رفتن نیروی گرانش زمین، سرنشینان خود را برای چند دقیقه در بی وزنی قرار داد. پس از آن فضاپیما همانند هواپیمایی به زمین بازگشت. سفر بازگشت تنها حدود ١٠ دقیقه زمان برد.
اکنون در مقطعی از عصر فضا قرار داریم که هزینه پرتابهای فضایی رو به کاهش است و همزمان شرکتها و سازمانهای فضایی به دنبال ایجاد بازار توریسم فضایی هستند. شرکت «ویرجین گلکتیک» به جز سفری که انجام داده دوسفر آزمایشی دیگر را نیز برنامه ریزی کرده و قصد دارد پروازهای گردشگری خود را از ابتدای سال ٢٠٢٢ شروع کند. گفته میشود تا کنون این شرکت توانسته ۶۰۰ بلیت را با قیمتهای ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار دلار برای پروازهای ۹۰ دقیقهای در ۸۰ کیلومتری زمین بفروشد. البته اگر عجله ندارید و میتوانید تا ۲۰۲۴ صبر کنید، شرکت «اسپیس پرسپکتیو» با ۱۲۵ هزار دلار شما را به سفر شش ساعته در ۳۵ کیلومتری زمین میبرد، ولی از همین الان باید ثبت نام و حداقل هزار دلار هم پرداخت کنید. البته شرکت «ویرجین گلکتیک» میخواهد دو بلیت به قید قرعه به افرادی بدهد که در سایت این شرکت ثبت نام کنند. هرچند این بلیت هزینهای ندارد، اما ریچارد برانسون گفته کسانی شانس بیشتری خواهند داشت که به موسسه خیریه اش پول بیشتری هدیه کنند. در ضمن نباید از پروژه ایلان ماسک هم غافل شد پروژهای که قصد دارد انسان را در یک سفر شش روزه به ماه بفرستد، سفری که پنج میلیارد دلار هزینه خواهد داشت و گفته میشود بلیتش از همین الان حدود ۴۰۰ هزار دلار برای هر نفر تخمین زده میشود.
منبع: خراسان