طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی چند وقتی است حاشیه ساز شده است. طرح صیانت از حقوق کاربران طی هفته های آینده در کمیسیون تخصصی بررسی می شود. طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی مورد انتقادات فراوانی قرار گرفته است.
به گزارش رکنا، برنامه «گفتگوی سیاسی» رادیو گفت‌وگو با موضوع نقد و بررسی طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی با حضور دکتر محمد صادق افراسیابی؛ دکترای سیاستگذاری فرهنگی به عنوان کارشناس مجری این برنامه، رضا تقی پور؛ نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون صنعت و معدن مجلس شورای اسلامی، رضا الفت نسب؛ عضو هیئت مدیره اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی، دکتر ناصر فخاری؛ رئیس پژوهشگاه دولت اسلامی و سعید مشهدی؛ دبیر مجمع ناشران دیجیتال اسلامی به صورت زنده از رادیو گفت و گو پخش شد.
دکتر محمد صادق افراسیابی؛ دکترای سیاستگذاری فرهنگی در ابتدای این برنامه با بیان این موضوع که گره خوردن این طرح با آینده ی کسب و کارهای اینترنتی باعث ایجاد نگرانی هایی در میان فعالان فضای مجازی شده است، گفت: لازم است قانونگذار درک دقیقی از نگرانی های بخش خصوصی به دست آورد تا بتواند ایرادات احتمالی طرح را رفع کند و در شرایط اقتصادی امروز ناخواسته باعث ایجاد چالش های جدید نشود که این کار با انجام گفت و گوهای موثر با فعالان بخش خصوصی با هدف اصلاح طرح مقدور است.
وی در ادامه با بیان اینکه برخی اشخاص و صاحبان کسب و کارها هنوز توصیف دقیقی از طرح مجلس برای صیانت از حقوق کاربران ندارند، گفت: لازم است تا اولا توصیف دقیقی از طرح برای کاربران فضای مجازی بیان شود و ثانیا مهمترین نگرانی ها و چالش هایی که در این عرصه برای کسب و کارهای اینترنتی وجود دارد گفته شود تا در ادامه ی مسیر مقررات گذاری بتوان به طرح مطلوبی دست پیدا کرد.
در ادامه رضا تقی پور با اشاره به اینکه طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی یک سابقه چند ساله در مجلس دارد، گفت: چهارشنبه هفته گذشته در صحن علنی در رابطه با نحوه بررسی و تصویب این طرح بررسی شد که عنوان کامل طرح، حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی باشد و بنابراین طرحی با عنوان صیانت نداریم.
وی با تاکید بر اینکه در این طرح باید مسئله فعالیت کسب و کارها و حفظ منافع آن ها لحاظ شود، گفت: وظیفه کمیسیون صنایع این است که میدان و فضا را برای کسب و کار باز کند و قطعاً از حقوق فعالان این بخش محافظت خواهد شد تا نه تنها کسب و کارها آسیب نبینند، بلکه شرایط فعالیت آن ها بهبود پیدا کند.
در ادامه رضا الفت نسب، عضو هیئت مدیره اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی با بیان اینکه کسب و کارها در کشور با اجرای طرح صیانت با مشکل مواجه خواهند شد، گفت: نخستین گروهی که دچار مشکل می شوند، کسب وکارهای خرد هستند که امروز بر بستر شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام در حال فعالیت هستند. بخش دیگری که به صورت رسمی فعالیت می کنند و با استفاده از ابزارهای فضای مجازی از جمله شبکه های اجتماعی کار بازاریابی را انجام می دهند نیز با اجرای طرح مذکور دچار مشکل خواهند شد.
وی افزود: کسب و کارهای خرد بنا به دلایل مختلف از جمله دلایل اقتصادی و تأمین معاش در طول سال های گذشته، به ارائه خدمت یا فروش کالا در بستر فضای مجازی روی آوردند. این موضوع به ویژه بعد از کرونا ابعاد بیشتری پیدا کرد.
این فعال حوزه کسب و کار آنلای با اشاره به اینکه امروز حداقل بیش از 300 هزار فروشنده بر بستر فضای مجازی و شبکه های اجتماعی در حال فعالیت هستند، اظهار کرد: با اجرای این طرح دغدغه های زیادی بین مردم ایجاد شده است.
وی با بیان اینکه در جای جای طرح صیانت به ویژه ماده 26 آن، شرایطی اعلام شده است که خبر از محدودیت رسانه های اجتماعی می دهد، عنوان کرد: بر اساس طرح مذکور، شرایط و قوانینی برای پلتفرم های خارجی تعریف شده است که اگر این قوانین را نپذیرند، لاجرم محدود یا مسدود خواهند شد.
در ادامه دکتر ناصر فخاری؛ رئیس پژوهشگاه دولت اسلامی با اشاره به اینکه طرح مذکور توسط چهره های فرهنگی و برای صیانت های مرزهای فرهنگی کشور مصوب شده است، گفت: گردآورندگان این طرح معتقد هستند در کشور هیچ ضابطه و سامانی برای فضای مجازی وجود ندارد. در دنیای واقعی و فیزیکی برای اداره امور قوانین و مقرراتی وجود دارد که افراد بر اساس آن عمل می کنند. به عنوان مثال مردم اصل چراغ قرمز را پذیرفته اند زیرا می دانند عبور از آن هم برای فرد و هم برای دیگران خطرآفرین است.
وی با بیان اینکه در فضای بی قانونی موجود در حوزه فضای مجازی، تصویب یک قانون باعث محدودیت عده ای خواهد شد، اظهار کرد: خیلی از کسانی که در فضای مجازی فعالیت می کنند از طریق پلتفرم های خارجی با جامعه جهانی در ارتباط هستند و حتی از آن طریق کسب درآمد می کنند.
وی افزود: بسیاری از شبکه های اجتماعی خارجی از توان فنی و زیرساختی بالایی برخوردار هستند و متأسفانه چنین زیرساخت هایی در ایران از نظر فنی و سرمایه گذاری وجود ندارد. به عنوان مثال روزی که تلگرام را بستند، برای کاربران یک جایگزین معرفی کردند اما نرم افزارهای جایگزین تلگرام، فرسنگ ها با تلگرام فاصله داشتند و کسی هم متعهد و پاسخگوی مردم نبود.
فخاری در ادامه با بیان اینکه قطعا حکمرانی فرهنگی در فضای مجازی نیازمند مقررات گذاری است گفت: من موافق رها سازی فضای مجازی نیستم و معتقدم حتما باید در این حوزه مقررات گذاری انجام داد اما مخالف انجام اقدامات شتابزده ای هستم که مشکلات بیشتری را برای مردم به ارمغان آورد.
در ادامه سعید مشهدی؛ دبیر مجمع ناشران دیجیتال اسلامی، فضای مجازی را امتداد فضای فیزیکی دانست و گفت: در شرایط معمولی مجموعه قوانینی داریم که در فضای مجازی این مجموعه قوانین را سراغ نداریم. هیچ‌کس وجود ندارد که بگوید در ایران هیچ قانونی برای فضای مجازی نباید وجود داشته باشد.
وی وجود قانون برای حکمرانی در فضای مجازی را ضروری دانست و اظهار کرد: این قانون باید خیلی قبل تر نوشته می شد و بیش از 10 سال است که کسب و کارهای پلتفرم های بزرگ در ایران فعال هستند و قاعدتاً باید 10 سال قبل مواجه فعالانه با این فضا می داشتیم.
دبیر مجمع ناشران دیجیتال اسلامی با تأکید بر اینکه گلوگاه های اصلی در زمینه حکمرانی فضای مجازی باید تعریف شود، بیان کرد: اگر این گلوگاه ها تعریف شوند، می توان با ادله منطقی آن‌ها را اصلاح کرد. در واقع اگر ایرادی در طرح صیانت از حقوق کاربران وجود دارد، می توان آن را عقلانی مورد بررسی قرار داد.
وی افزود: مسئله سلبی یا ایجابی بودن اجرای طرح در گفت و گوها و مذکراتی که در مجلس و در کمیسیون مربوطه انجام می شود، قابل بررسی است. بدون شک هیچ طرحی وحی منزل نیست و می توان به جای مواجهه مفعلانه با این طرح، ایرادات آن را مطرح کنند تا رفع یا اصلاح شود اما متأسفانه به جای این کار، برخی اشخاص یا رسانه ها کل طرح را نفی می کنند.
