بحث اصلاح نظام انتخابات با آغاز به کار مجلس یازدهم بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است که در همین راستا در فراکسیون مدیریت شهری مجلس یازدهم مدل انتخابات به شیوه تناسبی مورد بررسی قرارگرفته و در نهایت به تدوین طرحی برای اصلاح نظام انتخابات شوراها که از سوی هیأت رئیسه نیز اعلام وصول شده ختم گردیده است.
یکی از نخستین واکنش‌ها به طرح موجود، موضعگیری منتقدان و موافقان در خصوص این طرح بود که نیازمند بررسی دیدگاه کارشناسان و نخبگان در طرح نظام انتخابات تناسبی در انتخاب اعضای شوراهای شهر و روستا است.
پویا پارسا روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا درباره الگوی پیشنهادی فراکسیون مدیریت شهری مجلس شورای اسلامی به منظور اصلاح نظام انتخابات شوراها، نظام انتخابات تناسبی را هم از لحاظ هدف و هم از لحاظ روش با نظام انتخاباتی اکثریتی متفاوت دانست.
وی ادامه داد: در انتخابات تناسبی اصل بر این است که به هر حزب و گروه سیاسی حاضر در انتخابات به تناسب آرایی که به دست آورده کرسی هایی داده شود البته به شرط اینکه حد اقل آرای لازم را کسب کرده باشند.
هدف این مدل انتخاباتی برقراری عدالت در امر نمایندگی و نمایاندن دقیق گرایش های سیاسی موجود در کشور است اما مسایل شوراهای شهر و روستا، مسائلی غیرسیاسی است و به سبب محلی بودن این مسائل، امور مردم باید به خود آن‌ها واگذار شود و نه جریانات سیاسی.
پارسا با بیان اینکه انتخابات شوراهای شهر و روستا تخصصی است و نباید رنگ بوی حزبی و ائتلافی به خود بگیرد به تعریف حزب و ائتلاف پرداخت و گفت : حزب در سیاست ، سازمانی سیاسی است که به دنبال تأثیرگذاری در حکومت است و ائتلاف به معنی اتحاد موقت گروه‌ها و نیروهای سیاسی است.
این مدرس دانشگاه به برخی از مشکلات موجود در طرح ارائه شده به مجلس اشاره کرد و گفت: یکی از معایب اصلی نظام تناسبی نحوه اختصاص کرسی ها به لیست های حزبی است که در طرح نمایندگان مجلس نیز، این اشکال همچنان دیده می شود.
به ازای هر رای شمارش شده برای هر فرد عضو یک ائتلاف، یک رای برای آن ائتلاف نیز منظور می شود و سهم هر ائتلاف از تعداد اعضای شورای هر حوزه انتخابیه، متناسب با سهم آراء منظور شده برای آن ائتلاف از کل آرای صحیح ماخوذه برای تمام کاندیداها در آن حوزه تعیین می شود.
پارسا اضافه کرد: بر این اساس در هر ائتلاف اعضای منتخب شورا براساس سهم اختصاص یافته به ترتیب رای بالاتر، انتخاب می‌شوند، همچنین در صورت تساوی آراء دو و یا چند فرد، عضو و یا اعضای منتخب شورا، به قید قرعه انتخاب می شوند.
بعد از اختصاص سهم همه ائتلاف ها از کل اعضای شورا، تعداد اعضای باقیمانده شورا به نامزدهای مستقل و یا نامزدهای راه نیافته عضو ائتلاف ها، هرکدام که رای بیشتری داشته باشند، اختصاص می یابد.
پارسا در پاسخ به این پرسش که اساس موضوع تناسبی شدن انتخابات شوراها و برگزاری این انتخابات هم زمان با انتخابات ریاست جمهوری تا چه حد می تواند در محلی شدن انتخابات شوراها موثر باشد، افزود: نظام تناسبی بیشتر به جای توجه به مسایل محلی بر مسایل حزبی متمرکز می شود که این امر امتیازی برای انتخابات محلی محسوب نمی شود علاوه بر این موضوع همزمانی این 2 انتخابات علاوه بر ثاثیر سیاسی بر انتخابات شورا آن را از محور تخصص خارج کرده و فقط مجالی برای ورود احزاب سیاسی به شورا را مهیا می سازد.
این پژوهشگر و کارشناس ارشد مدیریت شهری خاطرنشان کرد: قانون اساسی شأن شوراها را بسیار والا درنظر گرفته است، اگر قرار بر تغییر ساختار در انتخابات شوراها است باید به اصلاحاتی از جمله مدرک تحصیلی مرتبط و تخصص پرداخت.
هر شهروند که دارای تخصص لازم در حوزه مدیریت شهری می باشد و می‌خواهد در امور شهر خود مداخله کند، باید بتواند در انتخابات شوراها شرکت کند و باید سهمی برابر با هر حزب و گروه های سیاسی داشته باشد و علاوه بر مسایل سیاسی باید بر مسایلی محلی همچون تخصص، مذهب یا قومیت توجه ویژه ای گردد.
ششمین دوره شوراهای اسلامی در روز جمعه تاریخ ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار می‌شود.
ثبت نام داوطلبان عضویت در شوراهای اسلامی شهرها در دهه سوم اسفند ماه و ثبت نام داوطلبان عضویت در شوراهای اسلامی روستاها و تیره‌های عشایری در نیمه دوم فروردین ماه سال ۱۴۰۰ انجام خواهد شد.
