دکتر اکبر نصراللهی، رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی، با تشریح دلایل اهمیت رسانه در طول تاریخ اظهار کرد: در همه ادوار تاریخی افراد، جوامع، ملل و کشورها، ادیان و مذاهب برای انتقال پیام خود و انتشار عقاید و اخبار حوادث پیرامونی، به خصوص در جنگ‌ها و رویدادهای مهم به ابزاری نیاز داشته‌اند که در طول زمان تکامل پیدا کرده است.
وی به ذکر سیر تکامل بسترهای رسانه‌ای از اشکال بدوی تا پیشرفته امروزی پرداخت و گفت: به اقتضای زمان و نیاز بشر، ابزارهای انتقال پیام و اثرگذاری از کبوترهای نامهبر، چاپار، روشن کردن آتش و استفاده از دود گرفته تا انواع رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی مورد استفاده قرار گرفته است.
نصراللهی با بیان اینکه از سال ۱۹۶۰ به بعد وارد عصر ارتباطات و اطلاعات شده‌ایم، گفت: از این دوره به بعد، به ویژه با پدید آمدن اینترنت و گسترش و استفاده همگانی از ظرفیت‌های این شبکه جهانی، انسان‌ها با پدیده ارتباط جمعی شخصی مواجه شدند.
وی اضافه کرد: از اواخر قرن بیستم، پیشرفت سریع‌تر تکنولوژی‌های ارتباطی موجب همه‌گیر شدن، استفاده ساده و ارزان از این ابزارها شد و انحصار رسانه‌ای از دست یک حکومت، تفکر، حزب و قدرت درآمد و همه امکان ارسال هر پیامی با هر ابزاری، در هر زمان و زبانی به هر کسی را در اختیار دارند.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، این دوران را عصر مواجهه انسان با تعدد و تکثر رسانه‌ها خواند و افزود: در این دوره، هر فرد برای انتشار پیامش نیازی به دفتر، خبرگزاری و شمار زیادی از کارکنان ندارد و می‌تواند به سهولت با داشتن یک ابزار در دسترس پیام خود را در جهان منتشر کند و هیچ خبری پنهان نمی‌ماند.
رسانه‌ها و جنگ اعتقادی و شناختی
وی با بیان اینکه هر نوع اقدامی اعم از خیر و شر، اصلاحی و تخریبی با ابزارهای رسانه‌ای امکان انتشار پیدا می‌کند، ادامه داد: در این دوران که میدان جنگ از حالت سخت به حوزه نرم تغییر جهت داده و جنگ اعتقادی و شناختی در گرفته است، اهالی معتقد رسانه باید با درک شرایط موجود، از این ابزارها بیشتر برای ترویج فرهنگ دینی و اعتقادی مردم و انعکاس واقعیت‌های مسلمانان کمک بگیرند و کمترین غفلت در این حوزه‌ها خسارات جبران‌ناپذیری را بر جای می‌گذارد.
نصراللهی با اشاره به تغییر آرایش رسانه‌ای، افزایش کمی رسانه‌ها، پیچیدگی کار کردن در این عرصه و تغییر مصرف رسانه‌ای مردم، افزود: در چنین شرایطی، فعالان متعهد و دغدغه‌مند حوزه رسانه باید با شناخت رسانه‌ها و درک اهمیت کار در این عرصه، استفاده از همه ابزارهای رسانه‌ای بنا به مقتضیات، مخاطب‌شناسی، شناخت تغییرات در مصرف رسانه‌ای، دشمن‌شناسی، آشنایی با بازیگران و تاکتیک‌های بازی در این عرصه، به موقع در آرایش رسانه‌ای خود تغییر ایجاد کرده و موثر ظاهر شوند.
بازشناسی تولیدات خلاق و هنرمندانه
وی با بیان این نکته که شماری از نهادها و تشکل‌های مذهبی متعهد نظیر تیم رسانه‌ای آستان قدس رضوی، این مهم را درک کرده و به عرصه‌ها مختلف رسانه‌ای ورود کرده‌اند، ابراز کرد: برگزاری جشنواره رسانه‌ای امام رضا(ع) از سوی مرکز اتباطات و رسانه آستان قدس رضوی، نشان از شناخت این ظرفیت توسط دست‌اندرکاران این مجموعه معنوی دارد.
این استاد علوم ارتباطات اجتماعی بیان کرد: این جشنواره، فرصتی برای بازشناسی تولیدات خلاق و هنرمندانه رسانه‌ای با موضوعات مرتبط با معارف رضوی و نیز شناخت و قدرشناسی خدمات و تلاش‌های ارزنده فعالان و خادمان رسانه‌ای به خصوص در ایام کرونا و قرنطینه خانگی را فراهم می‌آورد.
وی جشنواره رسانه‌ای امام رضا(ع) را فرصتی برای همافزایی، شبکه‌سازی و افزایش خادمان رسانه‌ای و ارتقای کمی و کیفی تولیدات رسانه‌ای در حوزه معارف رضوی دانست و گفت: فقدان برگزاری چنین رویدادهایی در عرصه رسانه، زمینه شناخت اهالی رسانه با معارف اهل بیت(ع) را دشوارتر می‌کند و از آن طرف، وجود جشنواره‌های رسانه‌ای بستر تبادل ایده و نظر کارشناسان این حوزه و توسعه فعالیت‌های هم‌پوشان رسانه‌ای را فراهم می‌سازد.
به گفته دکتر نصراللهی، بی‌تردید جشنواره رسانه‌ای امام رضا(ع) می‌تواند سرفصل تازه‌ای برای شناسایی بیشتر خادمان رسانه‌ای، همفکری و تبادل نظر آن‌ها و نیز جریان‌سازی در مسیر تولیدات هنرمندانه، متعهدانه و فاخر در حوزه معارف دینی به ویژه فرهنگ رضوی باشد.
بازتعریف نقش خادمان رسانه در ایام شیوع کرونا
وی با تاکید بر اینکه در جنگ رسانه‌ای و روایت‌ها، فعالان رسانه‌ای متعهد و آگاه به معارف دینی و مذهبی، همان خادمان رسانه‌ای هستند، یادآور شد: در دوران شیوع کرونا به تناسب دیگر حوزه‌های اجتماعی، وظایف معمول در خدمات‌رسانی فرهنگی و رسانه‌ای هم دستخوش تغییر و تحولات بسیاری شد.
وی ادامه داد: در خلا معنوی حاکم بر جامعه، فعالان عرصه‌های مختلف رسانه‌ای با انعکاس فضای معنوی، فراهم کردن امکانات زیارت مجازی و تغییر در شکل برگزاری مناسک مذهبی، بر محدودیت‌های حاکم بر فضای معنوی پیشین فائق آمده و حتی مردم خاصه آن‌ها که دارای عذری برای استفاده از این مراسم مذهبی بودند، پرشورتر و معنوی‌تر از آن‌ها استفاده ببرند.
نصراللهی ضمن تصریح بر این که اهالی رسانه، سفیران مردم ایران و فرهنگ و باورهای دینی و اعتقادی آن‌ها به ویژه سفیران فرهنگ رضوی هستند، تاکید کرد: انتشار معارف قرآنی، دینی و مذهبی به خصوص در ایام محدودیت‌های حضور فیزیکی مردم در اماکن مقدس از جمله وظایف فعالان این عرصه است.
وی با ابراز خشنودی از عملکرد اهالی رسانه در ایجاد تنوع محتوایی و بروز خلاقیت در تولیدات رسانه‌ای مرتبط با معارف رضوی در ایام کرونا، بیان کرد: فعالان رسانه‌ای آستان قدس رضوی در انعکاس فضای این مکان مقدس در میان جامعه و پر کردن خلا معنوی و معارفی مردم خوش درخشیدند و در این خدمت رسانه‌ای با نشان دادن ابتکار و خلاقیت پیشگام بودند.
فرصت شناخت خادمان گمنام رسانه‌ای
مولف کتاب «اصول خبرنویسی»، بر ضرورت تئوریزه کردن مدل‌ها و سبک‌های جدید مورد استفاده توسط فعالان رسانه‌ای در این ایام تاکید و ابراز کرد: جشنواره امام رضا(ع) فرصت مغتنمی برای شناخت خادمان گمنام رسانه‌ای، حمایت از آن‌ها، بهره‌مندی از ابتکارات و تجربیات کسب شده در دوران بحران به منظور برنامه‌ریزی دقیق‌تر در دوران پساکرونا برای استفاده از ظرفیت‌های ایجاد شده و حفظ مخاطبان جدید فراهم می‌کند.
وی در ادامه با معرفی یکی از ویژگی‌های این جشنواره رسانه‌ای گفت: به جز دست‌اندرکاران حرفه‌ای عرصه‌های تولید و انتشار معارف رضوی، همه افراد دغدغه‌مند صاحب ایده، فکر و اندیشه در حوزه ترویج فرهنگ رضوی امکان حضور و ظهور دارند و مورد حمایت قرار می‌گیرند؛ این جشنواره هیچ محدودیتی برای شرکت‌کنندگان ندارد.
این محقق مطالعات رسانه‌ای با برشمردن سه محور اولین دوره جشنواره امام رضا(ع) گفت: رسانه‌های خبری و تحلیلی، رسانه‌های صوتی و تصویری و رسانه‌های مجازی سه محور این جشنواره است.
وی افزود: رسانه‌های مجازی به دلیل اهمیت ویژه آن در دوران حاضر، می‌تواند ابزار مفیدی در دست اقشار و تشکل‌های مذهبی برای انتشار معارف معنوی باشد؛ لذا همه کسانی که دغدغه‌مند این حوزه‌ها هستند، می‌توانند به عنوان خادمان رسانه‌ای با فعالیت‌هایی مانند باز کردن یک صفحه در فضای مجازی به نیت خدمت‌رسانی به امام رضا(ع) در این جشنواره مشارکت کنند.
نصراللهی با اعلام قالب‌های تولید و ارسال آثار گفت: بخش‌های خبر، گزارش، مصاحبه، سرمقاله، یادداشت، گزارش خبری تلویزیونی و اینفوگرافی ذیل محور رسانه‌های خبری و تحلیلی و بخش‌های موشن‌گرافی، پادکست، طرح بازی و نرم‌افزار و وقف مجازی زیرمجموعه محور رسانه‌های مجازی تعریف شده است.
وی همچنین اضافه کرد: در محور رسانه‌های صوتی و تصویری بخش‌های برنامه‌های تلویزیونی، برنامه‌های رادیویی، نماهنگ تلویزیونی، مستند تلویزیونی و طرح برنامه رادیویی و تلویزیونی پیش‌بینی شده است.
این مدرس دانشگاه در خاتمه ابراز امیدواری کرد که جشنواره امام رضا(ع) در گام نخست با کیفیت، گسترده و در شان نام مبارک حضرت رضا(ع) برگزار شود و در ادوار آینده با مشارکت بیشتر همکاران رسانه‌ای، قدم‌های محکم‌تر و بلندتری بردارد.
لازم به یادآوری است، علاقه‌مندان به شرکت در جشنواره رسانه‌ای امام رضا(ع) تا ۲۲ بهمن ماه فرصت دارند آثار خود را از طریق نشانی اینترنتی mediafest.razavi.ir به دبیرخانه این جشنواره ارسال نمایند.
انتهای پیام
