به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، ۱۴ مرداد ماه سال جاری مراسم تحلیف آیتالله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور جدید جمهوری اسلامی ایران با حضور مهمانان و مقاماتی از حدود ۸۰ کشور جهان در تهران برگزار شد، دو نماینده نیز از مجلس برزیل شامل رئیس گروه دوستی پارلمانی برزیل و ایران به عنوان فرستاده ویژه این کشور به تهران سفر کردند.
دو نماینده مزبور در این سفر و با توجه به شرایط ناشی از شیوع ویروس کرونا، گفتوگوهایی با رئیس مجلس شورای اسلامی و سایر طرفها انجام دادند. این سفر در شرایط کنونی و با توجه به سکونی که چندی است بر مناسبات تهران و برازیلیا سایه افکنده، شایان توجه بود.
در همین خصوص در گفتوگویی مشروح با «حسین قریبی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در برازیلیا به آخرین تحولات در مناسبات دو کشور و ظرفیتهای پیش رو برای گسترش مناسبات پرداختیم.
برزیل با هشت و نیم میلیون کیلومتر مربع مساحت، ۲۱۰ میلیون نفر جمعیت، ۲۰۳۳ میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی و ۴۰۰ میلیارد دلار تجارت خارجی سالانه هشتمین اقتصاد بزرگ جهان است و مهمترین شریک اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در قاره آمریکا محسوب میشود.
«حسین قریبی» دستیار پیشین وزیر خارجه، فروردین ۱۳۹۹ به عنوان سفیر جدید جمهوری اسلامی ایران در برازیلیا ضمن دیدار با «ژائیر بولسونارو» رئیس جمهور برزیل استوارنامه خود را تقدیم وی کرد.
وی در گفتوگو با فارس درباره سفر هیأت برزیلی به تهران برای شرکت در مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید کشورمان میگوید که روابط ایران و برزیل از چنان عمقی برخوردار است که دیدار و گفتوگو بین دو کشور را اجتناب ناپذیر میکند.
قریبی همچنین عنوان میکند که هیچ حوزه تعارض منافعی بین ایران و برزیل وجود ندارد و میافزاید: پیشبینی من ارتقای روابط در سالهای پیش رو است و با تمام توان همین هدف را دنبال میکنیم.
سفیر ایران در برازیلیا همچنین میگوید که اقتصاد و روابط تجاری زیربنای تعاملات دو کشور ایران و برزیل است.
قریبی در این گفتوگو خاطرنشان میکند که حجم روابط مستقیم و غیرمستقیم ما در برخی سالهای اخیر نزدیک به پنج میلیارد دلار هم رسیده است و ظرفیت بسیار بالاتر را نیز دارد.
وی همچنین یادآور میشود که دو کشور برای جبران آسیبهای ناشی از کرونا نیاز دارند تا همکاریها را مضاعف کنند و به آن تسریع ببخشند.
به گفته سفیر ایران عدم وجود خط کشتیرانی مستقیم کانتینری باعث افزایش قیمت حمل و نقل و کاهش رقابت پذیری کالاهای صادراتی ایران میشود.
قریبی در این گفتوگو خطاب به تجار و شرکتهای ایرانی گفت: من و همکارانم از ابتدای شروع فرآیند تجارت با برزیل تا هنگام عقد قرارداد و تا شروع مراحل اجرایی قرارداد با شما و پشتیبان شما هستیم.
مشروح گفتوگوی خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس با «حسین قریبی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در برازیلیا را در زیر میخوانید.
* عمق روابط ایران و برزیل
فارس: با توجه به شرایط کرونایی و محدودیتها در رفت و آمدها انجام این سفر در این سطح و برای شرکت در مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید کشورمان را چگونه ارزیابی میکنید؟
قریبی: شرایط کرونا در برزیل به تدریج رو به بهبودی است و بسیاری از سفرها به کشورهای مختلف عادی شده است. در رابطه با کشورمان، محدودیتهای شدیدی وجود دارد که به خصوص هموطنان ایرانی را تحت تاثیر قرار داده که البته در حال پیگیری برای رفع آنها هستیم.
در رابطه با روابط ایران و برزیل، باید یادآور شوم که این روابط از چنان عمقی برخوردار است که دیدار و گفتوگو بین دو کشور را اجتناب ناپذیر میکند. همچنین با توجه به ویژگی تکمیل کنندگی اقتصادهای دو کشور، همواره روابط متوازن بین دو کشور در زمان دولتهای مختلف، فارغ از تحولات سیاسی و تغییر دولتها در دو طرف تداوم داشته است. بخشی از این تداوم در سالهای اخیر ناشی از نیاز و وابستگی متقابل دو کشور به هم و بخش دیگر حاصل این اجماع است که منتخبین مردم در دو کشور از سوی طرف مقابل همواره مورد احترام بودهاند. این اصل مهمی است که میتواند بنیان تداوم و استحکام روابط دو طرف باشد.
* هیچ حوزه تعارض منافعی بین ایران و برزیل وجود ندارد
فارس: به نظر شما آینده مراودات و تعاملات دیپلماتیک ایران با برزیل در دولت جدید به چه صورت خواهد بود؟
قریبی: علاوه بر وابستگی متقابل اقتصادی، جایگاه ایران و برزیل در عرصه و نظام بینالملل نیز دارای شباهتهایی است، هر دو کشور به عنوان قدرتهای منطقهای خواهان قرار گرفتن در جایگاه شایسته خود هستند و ایدهها و ابتکاراتی برای چگونگی پیشبرد امور و اصلاح سازوکارهای بینالمللی دارند.
همکاری و تعامل در سازمانها و امور بینالمللی یکی از حوزههای مهم همکاریهای دو کشور در دهه گذشته بوده است. برزیل در زمان آقای «لولا داسیلوا» نقش بارزی برای کمک به حل مسئله صنعت صلح آمیز هستهای ایران کرد. دو کشور دو قدرت منطقهای در دو منطقه مهم هستند و لاجرم باید با هم کار کنند تا برآیند آن به صلح و ثبات بینالمللی مبتنی بر ارزشهای مورد توافق جامعه بشری کمک کند.
هیچ حوزه تعارض منافعی بین ایران و برزیل وجود ندارد؛ برخی تعارضات که از سوی معدودی سیاستمداران ناپخته بیان میشود، هیچ اقبالی در دو طرف ندارد. لذا بدون شک رابطه دو کشور همچنان به خوبی گذشته، ادامه خواهد داشت.
بر مبنای شواهد و دلایلی که برای افزایش درهم تنیدگی منافع میبینم، پیش بینی من ارتقای روابط در سالهای پیش رو است و با تمام توان همین هدف را دنبال میکنیم.
فارس: میتوانید یکی از مصادیق آن را بیان کنید؟
قریبی: به عنوان یکی از این شواهد، میتوان به برنامههای توسعهای و چشم انداز دو کشور ایران و برزیل برای دهه جاری اشاره کرد، برزیل برای ارتقا و افزایش تولیدات کشاورزی و صنعتی خود برنامه ریزی کرده و در تلاش است تا کیفیت و کمیت محصولات تولیدی به ویژه در حوزه کشاورزی را ارتقا دهد که برای این منظور به کودهای شیمیایی و سایر محصولات پتروشیمی و حتی سوخت آماده مصرف نیاز دارد.
از سوی دیگر ایران نیز با توجه به افزایش جمعیت و اهمیت یافتن بیشتر موضوع آب، به سمت واردات فزاینده محصولات کشاورزی به ویژه با مصرف بالای آب خواهد رفت. از سوی دیگر با گامهایی که در کشور در جهت کاستن از خام فروشی نفت و افزایش تولیدات پتروشیمی برداشته میشود، ایران میتواند سهم خود از بازار فزاینده این محصولات و سوخت در برزیل را افزایش دهد. این تنها یک نمونه وابستگی متقابل روزافزون دو کشور را نشان میدهد.
* جایگاه برزیل در جهان از نظر تعداد افرادی که حداقل یک دُز واکسن را دریافت کردهاند، در رتبه چهارم و از نظر تعداد افراد واکسینه کامل شده نیز در رتبه پنجم جهان قرار دارد
فارس: شیوع همه گیری کرونا و اخیرا نیز شیوع سویههای جدید این ویروس، چالشهایی را برای همه کشورها ایجاد کرده است، علاوه بر این نیز کشور برزیل همواره در صدر اخبار کرونایی جهان قرار دارد؛ در حال حاضر وضعیت همه گیری در این کشور به چه صورت است؟
قریبی: بله. شرایط در ماههای اول و تا همین چند ماه پیش واقعا بحرانی بود. ولی همان گونه که در ابتدا عرض کردم، خوشبختانه شرایط از تمام جنبهها رو به بهبود است و آمارهای مربوطه نزولی است. هر هفته شاهد کاهش میزان مرگ و میر و موارد ابتلای جدید نسبت به هفته قبل هستیم. سن واکسیناسیون در برزیل با پنج سال کاهش نسبت به هفته گذشته به ۳۰ سال رسیده که بدون نیاز به ثبت نام قبلی انجام میشود. این در حالی است که در برخی شهرها سن واکسیناسیون تا ۲۱ سال هم رسیده است. فرآیند تأمین واکسن در برخی ایالتها همچنان نامتوازن است، اما تمهیداتی همچون سفارش خرید حدود ۶۰۰ میلیون دُز واکسن تا پایان سال جاری و تسریع در تزریق واکسن صورت گرفته است.
جالب است بدانید که هفته گذشته رکورد واکسیناسیون بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در روز در برزیل به ثبت رسید.
در حال حاضر برزیل در قالب طرح ملی واکسیناسیون سراسری موفق شده است ۴۹.۴۷ درصد از کل جمعیت خود را با دُز اول و ۳۳.۲۲ درصد را به طور کامل واکسینه کند.
جایگاه برزیل در جهان از نظر تعداد افرادی که حداقل یک دُز واکسن را دریافت کردهاند، در رتبه چهارم و از نظر تعداد افراد واکسینه کامل شده نیز در رتبه پنجم جهان قرار دارد.
البته هنوز تلفات ناشی از مرگ و میر کرونایی بالاست و برخی روزها بالای هزار نفر در روز است که واقعا تاسف برانگیز است، ولی روند فعالیتها در جهت مثبتی قرار دارد.
* اقتصاد و روابط تجاری زیربنای تعاملات دو کشور ایران و برزیل است
فارس: با توجه به نقش و جایگاه برزیل در آمریکای جنوبی به عنوان نهمین اقتصاد بزرگ دنیا و یکی از پیشروان زنجیره تامین کالاهای اساسی در جهان، برآورد جنابعالی از همکاریهای اقتصادی پساکرونا و نقش این روابط در توسعه دو کشور چیست؟
قریبی: اقتصاد و روابط تجاری زیربنای تعاملات دو کشور ایران و برزیل است که با توجه به رویکرد اقتصاد مقاومتی و رهنمودهای مقام معظم رهبری در خصوص تامین امنیت غذایی و کالاهای اساسی کشور، توسعه این روابط اهمیت دوچندان دارد.
همانطور که اشاره کردم برزیل با توجه به شرایط جغرافیایی و وسعت سرزمینی یکی از بزرگترین تولید و صادرکنندگان محصولات کشاورزی در دنیا است. بخشی از تامین مواد غذایی کشور مبتنی بر واردات کالاهای کشاوری است. در این رابطه بیش از ۴۰ درصد واردات کشاورزی و کالاهای اساسی ما از برزیل تامین میشود. در مقابل ایران از بزرگترین تولید کنندگان فرآوردههای نفتی و پتروشیمی از جمله کود است که در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد.
حجم روابط مستقیم و غیرمستقیم ما در برخی سالهای اخیر نزدیک به پنج میلیارد دلار هم رسیده است و ظرفیت بسیار بالاتر را نیز دارد.
این همپوشانی زمینه مناسبی برای همکاری اقتصادی بین دو کشور را فراهم میآورد. همچنین در بخش کشاورزی هر دو کشور از ظرفیت بسیار خوبی برای تبادل فناوریهای نوین و انتقال تجربه برخوردارند.
در زمینههای صنعتی از جمله خودروسازی، هواپیما، دارو، صنایع معدنی، شیمیایی و غیره نیز زمینههای همکاری بسیار خوبی بین دو کشور وجود دارد.
بحرانهای اقتصادی ناشی از شیوع بیماری کرونا در جهان نیاز به همکاری بیشتری بین کشورها را برای جبران صدمات ناشی از آن میطلبد، لذا در تمام این بخشها زمینههای علاقهمندی برای همکاری وجود دارد. دو کشور برای جبران آسیبهای ناشی از کرونا نیاز دارند تا همکاریها را مضاعف کنند و به آن تسریع ببخشند.
* عدم وجود خط کشتیرانی مستقیم کانتینری باعث افزایش قیمت حمل و نقل و کاهش رقابت پذیری کالاهای صادراتی ایران میشود
فارس: یکی از مشکلات و چالشهای پیش رو در مناسبات تجاری و اقتصادی بین ایران و برزیل، فاصله جغرافیایی و حمل و نقل و رفت و آمدهاست، در این خصوص نظر شما چیست؟
قریبی: موضوع فاصله جغرافیایی به عنوان مانعی برای گسترش تجارت بیشتر یک مسئله کلیشهای و ذهنی است. تجارت دو کشور بیشتر در قالب کشتیهای فله بر بزرگ که غلات و کودهای کشاورزی را حمل میکنند، انجام میشود. هزینه حمل از طریق این کشتی از برزیل نسبت به هزینه حمل از برخی کشورهای منطقه که زیرساختهای حمل و نقل مناسبی ندارند، ارزانتر تمام میشود.
تصور بفرمایید که یک محموله این کشتیها ۶۰ هزار تن است، یعنی با یک محموله میتوان حجم بالایی را جابهجا کرد. البته در زمینه تجارت محصولاتی که با کانتینر حمل میشوند، مشکلاتی وجود دارد و فعلا مانع اصلی توسعه تجارت ما نیز همین موضوع است.
عدم وجود خط کشتیرانی مستقیم کانتینری باعث افزایش قیمت حمل و نقل و کاهش رقابت پذیری کالاهای صادراتی ایران میشود. برای حل این مشکل برقراری خط حمل و نقل مستقیم کانتینری در دستورکار قرار دارد و نیازمند همکاری سازنده سازمانهای داخلی در این خصوص هستیم.
* اقتصاد ایران دارای ظرفیتی است که حجم تجارت خارجی آن حتما میتواند چند برابر حجم فعلی باشد
فارس: مقامات ایران همواره در اظهاراتش اولویت را به روابط با همسایگان داده و برقراری و تقویت مناسبات با همسایگان یکی از مواردی بوده که در دولتهای مختلف از سوی مقامات ایرانی بر آن تأکید شده است، آقای رئیسی نیز در اولین نشست مطبوعاتی با خبرنگاران پس از پیروزی در انتخابات و همچنین در مراسم تحلیف همسایگان را اولویت جمهوری اسلامی ایران خواندند. حال با توجه به بعد مسافت با برزیل، این رویکرد روابط دو کشور ایران و برزیل را تحت تاثیر قرار نمیدهد؟
قریبی: به هیچ وجه. ما یک نواقصی در ارتباط با کار با همسایگان داریم که حتما باید جبران شود و حتی بخشی از این میتواند از طریق گسترش روابط با برزیل جبران شود. مثلا توسعه صادرات محصولات غذایی ما به کشورهای همسایه میتواند با استفاده از مواد خامی باشد که از برزیل وارد میکنیم.
اقتصاد ایران دارای ظرفیتی است که حجم تجارت خارجی آن حتما میتواند چند برابر حجم فعلی باشد. باید روی گسترش مناسبات کار کرد و از ظرفیتهای موجود به ویژه در ارتباط با کشورهای همسایه بهره برد، ولی کاهش یا فریز روابط با هیچ کشوری مدنظر نیست.
چین و برزیل به مراتب فاصله بیشتری از ایران و برزیل دارند. حجم تجارت سالانه این دو کشور یکصد میلیارد دلار است و در ۲۰ سال گذشته ۳۰ برابر شده است. مطمئنا چین با همسایگان خود روابط ویژهای دارد، ولی نه به قیمت کاهش روابط با آمریکای لاتین و برزیل.
* به همه تجار و شرکتهای ایرانی عرض میکنم که ما در کنار شما و با شما هستیم
من همین جا از فرصت استفاده می کنم و به همه تجار و شرکتهای ایرانی عرض میکنم که ما در کنار شما و با شما هستیم. هر هفته جلسات مختلفی را بصورت دوجانبه و سه جانبه با حضور شرکتهای ایرانی و برزیلی به صورت آنلاین داریم. بعضا جلساتی داریم که با حضور فعالان اقتصادی از سه یا چهار کشور با هم تبادل نظر میکنیم و شرایط را برای بهره برداری تجار ایرانی مهیا میکنیم.
من و همکارانم از ابتدای شروع فرآیند تجارت با برزیل تا هنگام عقد قرارداد و تا شروع مراحل اجرایی قرارداد با شما و پشتیبان شما هستیم. حتی در شهرهایی که بیش از دو ساعت فاصله پروازی دارد، من سفر میکنم و در کنار تجار ایرانی هستم و به طرفهای برزیلی به صراحت میگویم که این یا آن شرکت ایرانی مورد حمایت کامل سفیر و سفارتخانه ایران است.
شرکتهای ما هم باید آماده و مجهز باشند و بتوانند توانمندیها و ظرفیتهای خود را اثبات کنند و در این صورت کار ما برای تسهیل ارتباطات و فعالیت آنها به مراتب راحتتر میشود.
* درصدد ایجاد کرسی زبان فارسی و ایران شناسی در یکی از دانشگاههای برزیل هستیم
فارس: به عنوان سؤال پایانی، در بحث همکاریهای فرهنگی ایران و برزیل و با توجه به اظهارات شما در خصوص روند بهبود شرایط کرونایی در این کشور، آیا برنامهای برای برگزاری مناسبات علمی و فرهنگی و شناخت مردم برزیل از فرهنگ، علم و تمدن ایران در دستورکار دارید؟
قریبی: همانگونه که اطلاع دارید، ویروس کرونا، این میهمان ناخوانده تاثیر بسزایی در ابعاد مختلف زندگی بشری گذاشته و به ویژه محدودیتهای گستردهای را بر فعالیتهای ورزشی و فرهنگی تحمیل کرده است. ولی در این دوره گذار توانستیم راهحلهای جایگزین، هر چند موقت، برای حفظ و توسعه و بهبود مناسبات علمی و فرهنگی پیدا کنیم.
برای مثال در راستای گسترش زبان فارسی علیرغم تعطیلی کلاسهای حضوری ما در سال جاری، دوره آنلاین زبان فارسی را با حضور مستمر تعدادی از دانشجویان برزیلی برگزار کردهایم و درصدد ایجاد کرسی زبان فارسی و ایران شناسی در یکی از دانشگاههای برزیل هستیم.
در حوزه فرهنگی نیز موضوعات و پروژههای متعدد و مختلفی با مقامات محل در حال رایزنی است که از آن جمله امسال دو نمایشگاه عکس و فرش و صنایع دستی ایران در پایتخت و دیگر شهرهای برزیل خواهیم داشت. یک رویداد برای چند هفته آینده است، ولی ترجیح میدهم پس از شروع روند اجرایی گزارش بدهم.
انتهای پیام/