به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، مرتضی روانفر عضو هیئت علمی پژوهشگاه با اعلام این خبر گفت: طبق کتیبه محراب، مسجد کیزیمکازی در سال ۵۰۰ ق (بیش از ۹۴۰ سال پیش) ساخته شده است.
او تصریح کرد: بر اساس مشاهده، این نوع طراحی سه پره‌ای در محراب بعدها در برخی مساجد تانزانیا و کنیا، توسط اقوام شیرازی، بلوچ، شوشتری، کازرونی و عُمانی استفاده شده که به عنوان نمونه می‌توان به مسجد شوشتریها در زنگبار و یا مسجد بلوچ‌ها در کائوله اشاره کرد.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، افزود: دیوید وایتهاوس (۱۹۴۱- ۲۰۱۳ م) باستان‌شناس بریتانیایی که چند فصل کاوش در ایران و آفریقا داشته، کتیبه کوفی مسجد کیزیمکازی را مشابه کتیبه‌های بندر سیراف در ایران می‌داند.
به گفته رضوانفر، اهالی روستای ماکوندوچی که مسجد کیزیمکازی در نزدیکی آن واقع شده، خود را شیرازی می‌دانند و مراسم نوروز (نیروزی) را در مرداد ماه و تقریباً همزمان با مراسم نوروز دریایی (صیادی) در ایران برگزار می‌کنند.
