مدیریت شهری الزاماً بر بستر دموکراسی شکل می‌گیرد و قائل به یک فرد نیست، مدیریت شهری مدیریتی است که نباید به آن برچسب سیاسی زد، چراکه شهردار سیاسی از وظایف نهادی خود دور می‌شود و گرایش به سمت فضای سیاسی برای شهر نوعی آفت است.
شوراها باید توانمندتر و با استقلال فکری شخص شایسته و متخصص را انتخاب کنند و این امر بدون دسته‌بندی سیاسی انجام شود، گاهی ورود به مسائل سیاسی و حزبی به قدری زیاد است که باعث می‌شود شهردار از وظیفه اصلی خود که ارائه خدمات شهری است غافل شود. همچنین گاهی تغییر یک حزب باعث تغییر شهردار می‌شود و این به اداره شهر ضربه وارد می‌کند. داشتن تعامل با گروه‌های مختلف ازجمله شوراها، مسئولان شهرستانی، مسئولان بخشی و استانی می‌تواند سازنده باشد به شرطی که دچار افراط نشوند.
مدیریت شهری قزوین در دوره پنجم شورای شهر، روزهای پرتلاطمی را پشت سر گذاشت به‌طوری‌که در این دوره دو شهردار و یک سرپرست بر صندلی عمارت شهرداری تکیه زدند، این در حالی است که پیش‌ازاین محمود کمالی و مسعود نصرتی هرکدام بیش از ۶ سال شهردار قزوین بودند؛ چهاردهم تیرماه به‌عنوان روز شهرداری‌ها نام‌گذاری شده است به همین سبب نگاهی به عملکرد و انتخابات شهرداران قزوین طی سال‌های گذشته می‌اندازیم.
محمود کمالی؛ شهرداری که زیرساختی بود
محمود کمالی شصت و دومین شهردار قزوین فارغ‌التحصیل مهندسی عمران از دانشگاه پیتسبورگ آمریکا بود، وی سال ۸۲ با حمایت اصولگرایان شورای دوم با کسب ۸ رأی بر سرکار آمد؛ کمالی ۶ سال به‌عنوان شهردار در قزوین فعالیت کرد و در این دوران بیشتر به زیرساخت‌های شهری توجه داشت.
جمع‌آوری آب‌های سطحی شاخص‌ترین پروژه‌ای است که در دوران کمالی انجام شد، در سال‌های پیش از او بارندگی باعث جمع شدن آب و ایجاد سیلاب می‌شد به‌طوری‌که آب به درون مغازه‌ها نفوذ پیدا می‌کرد، کمالی در دوران مدیریت خود با جایگذاری لوله‌های جمع‌آوری آب سطحی در نقاط مختلف شهر قزوین از طریق لوله‌های زیرزمینی تمام این آب‌ها را به سمت باغستان هدایت کرد، کمالی اغلب کارهای زیرساختی که بروز خارجی نداشت و به دید شهروندان نمی‌آمد را انجام داد.
برخی کمالی را نیروی پاک دست و عمل‌گرا با رویکرد توجه صرف به حوزه‌های زیرساختی می‌دانند و برخی دیگر کمالی را فردی سیاسی که با فعالیت شهرداری آشنا نبود و نمی‌توانست تعامل خوبی با سایر مسئولین استانی برقرار کند معرفی می‌کنند.
اگرچه انتخاب کمالی رنگ و بوی سیاسی داشت اما اعضای شورای سوم کارنامه وی را مورد تأیید نمی‌دانستند، کمالی در کمیسیون ماده پنج که منبع درآمدی خوبی برای شهرداری بود حضور پیدا نمی‌کرد و چون وضعیت مالی خوب بود این هدر رفت هزینه به چشم نمی‌آمد.
کمالی پس از حدود هفتاد ماه به دلیل اختلاف دیدگاه با شورای اسلامی شهر قزوین، مشهود نبودن اقدامات شهرداری و ناکارآمدی مسئولان آن و نیز افزایش عزل و نصب‌های متعدد؛ استعفای خود را تقدیم کرد، بعد از طرح استعفای کمالی به‌اتفاق ۹ رأی استعفای وی پذیرفته و مسعود نصرتی معاون شهرسازی و معماری شهرداری وقت به‌اتفاق آرای ۹ عضو شورا به‌عنوان سرپرست شهرداری قزوین انتخاب شد، عده زیادی معتقد هستند که کمالی تحت‌فشار بود و به‌نوعی از سمت خود برکنار شد چراکه در مراسم تودیع خود شرکت نکرد.
نصرتی چهره شهر را تغییر داد
شورای سوم با اعتقاد به اینکه شهردار باید علاوه بر پروژه‌های زیرساختی به پروژه‌های رو بنایی نیز توجه کند، ۱۹ فرودین ۸۸ مسعود نصرتی را به‌عنوان سرپرست شهرداری قزوین انتخاب کرد، نصرتی پیش‌از اینکه به‌عنوان شهردار قزوین شروع به کار کند در سمت‌هایی مانند معاونت منطقه، شهردار مناطق دو و سه شهرداری قزوین، معاون شهرسازی و معماری شهرداری قزوین، مسئول حوزه‌های شهرسازی فعال بود و در تاریخ ۱۲ خرداد ۸۸ با کسب ۹ رأی اعضا شورا به‌عنوان شهردار قزوین انتخاب شد.
با حضور نصرتی اتفاقات شاخصی در حوزه شهری قزوین رخ داد و شهرداری قزوین جزو چهار و پنج شهر موفق درزمینهٔ مدیریت شهری شد، در این دوران قزوین پایلوت جهانی شکوفایی شهری شد، پروژه‌هایی مانند پارک باراجین ازجمله اقدامات انجام‌شده دوران نصرتی است، همچنین پل‌های ۷ و ۹ دی، پل شهید رجایی و پل امام علی (ع) ازجمله پروژه‌های روبنایی بود که توسط شهرداری ساخته شد و البته ساخت آن اعتراضات زیادی را در برداشت.
نصرتی با برنامه‌های متفاوتی که داشت چهره قزوین را تغییر داد، تغییراتی که گاهی با اعتراض روبه‌رو بود، بااین‌وجود در دوران شهرداری نصرتی، قزوین در مسیر توسعه پایدار حرکت کرد و نصرتی تلاش مؤثری داشت برای آنکه قزوین را در تراز بین‌المللی معرفی کند، وی با توجه به عملکرد مثبتی که از خود نشان داد در شهریور سال ۹۲ با ۱۳ رأی برای چهار سال دیگر به‌عنوان شهردار قزوین انتخاب و در سمت خود ابقا شد.
عده‌ای معتقد هستند آنچه در دوره نصرتی نمود بیشتری دارد کمک فراوان به هیئت‌های مذهبی و مساجد است که عده‌ای این را ناشی از تفکرات اصولگرایی می‌دانند، برخی نیز نصرتی را از معدود شهرداران موفقی می‌دانند که شهردار سیاسی نبود و معتقد هستند که نصرتی به‌دوراز سیاست فعالیت می‌کرد و با اصلاح‌طلبان و اصولگرایان ارتباط خوبی برقرار کرده بود و همین امر باعث شده که پروژه‌های عمرانی خوبی در استان افتتاح و اجرا شود، درنهایت نصرتی را می‌توان فردی تکنوکرات دانست که با نگاه اصولگرایی سرکار آمد اما با توجه به شناختش به شهرداری عملکرد قابل قبولی از خود نشان داد و شهرداری شهرمحور بود، نصرتی تمرکز خود را بر پروژه‌های روبنایی و بلندمدت قرار داده بود و به مباحث فرهنگی، اجتماعی و ورزشی که وظایف ذاتی شهرداری نیست، توجه کمتری داشت، البته انتقاداتی نسبت به عملکرد وی وجود دارد، بدهی شهرداری و پروژه‌های نیمه‌کاره شهرداری از نقاط ضعف نصرتی بود.
علی‌رغم فعالیت‌های مختلفی که نصرتی در این مدت در جهت توسعه شهری و گردشگری قزوین انجام داده بود با شروع شورای پنجم، به خاطر اختلاف‌نظرهای عمده در مدیریت شهری، عدم همسویی با شورای پنجم و نیز گرایش سیاسی متفاوت از ابتدا در لیست شهرداران مورد بررسی قرار نگرفت و بعد از هشت سال شهرداری قزوین را ترک و به شهرداری رشت رفت.
شهرداری که با ۹ رأی آمد و در جلسه غیرعلنی رفت
با روی کار آمدن شورای پنجم که اکثریت آن را لیست امید تشکیل می‌داد، مسعود نصرتی دیگر شانسی برای ماندن در شهرداری نداشت، لیست امید چهره‌های اصلاح‌طلب ملی و استانی مختلفی را موردبررسی قرارداد اما درنهایت اول شهریور ۹۶ «علی صفری» که دارای دکتری مهندسی محیط‌زیست از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات بود و در کارنامه خود سابقه شهرداری بوئین‌زهرا و بیدستان را داشت، با کسب ۶ رأی به‌عنوان سرپرست شهرداری قزوین انتخاب شد.
صفری از همان روزهای ابتدایی انتخاب شورای شهر، پیش‌از اینکه به‌عنوان شهردار انتخاب شود فعالیت و تبلیغ خود را به‌صورت نامحسوس شروع کرده بود و در مراسم مختلف همراه با اعضای شورای شهر حضور داشت، اما این انتخاب با مخالفت‌های فراوانی روبه‌رو بود و عده‌ای صفری را مناسب شهرداری قزوین نمی‌دانستند، چندی نگذشت که صفری با عملکرد خود توانست نظر ۹ عضو شورای شهر را جلب و در جلسه شورای شهر به‌عنوان تنها گزینه شورای شهر با ۹ رأی به مسند شهرداری تکیه زد.
صفری شهرداری محور بود و اعضای شورا معتقد بودند که صفری عملکرد خوبی دارد و در داخل مجموعه خود توانسته از مقبولیت خاصی برخوردار شود؛ هم‌سطح سازی قرارداد کارکنان حجمی، اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل کارگران مدت معین، ارائه سبد کالا و ارزاق عمومی به کارکنان شهرداری موجب افزایش نسبی رضایت‌مندی کارکنان شهرداری شده بود اما کارهای روبنایی و پروژه‌های شاخصی در این دوره به ثمر نرسید.
صفری با توجه و حمایت جریانات سیاسی بر روی کارآمد و عده‌ای معتقد هستند که در این دوران نیروهای سیاسی بیرون از شهرداری بر روی شهردار نفوذ داشتند، اگرچه شهردار با گرایش و حمایت سیاسی انتخاب می‌شود اما باید بتواند به‌دوراز انتظارات سیاسی عملکرد مستقلی داشته باشد و از ظرفیت‌ها و امکانات موجود در جناح‌های سیاسی به نفع شهر استفاده کند اما این امر در دوران صفری به چشم نمی‌آمد و صفری را اغلب تابع یک جریان سیاسی خاص می‌دانستند.
بااین‌حال صفری نشست‌های متعددی با باغدارها و هنرمندان و سایر تشکل‌های مردمی برگزار می‌کرد و مطالبات مردم را می‌شنید، در دوره وی شهرداری قزوین به حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی توجه ویژه‌ای داشت و اقداماتی مانند ساخت سالن تئاتر شهر و خانه هنرمندان در این دوره کلیک خورد.
پس از گذشت ۲۳ ماه از فعالیت صفری در شهرداری قزوین زمزمه‌هایی از استعفای شهردار قزوین به گوش رسید، پس از حدود ۲ ماه حرف‌وحدیث‌های فراوان و انتشار شایعات متعدد در فضای مجازی که پیرامون صفری به گوش می‌رسید، سرانجام وی نتوانست در مقابل مشکلات مقاومت کند و مردادماه سال ۹۸ در جلسه‌ای غیرعلنی استعفای خود را تقدیم شورای اسلامی شهر کرد، استعفایی که دلایل مختلفی به آن نسبت داده شد اما صفری و اعضای شورا هیچ‌کدام علت اصلی استعفا را اعلام نکرده و به شایعات پایان ندادند، تاکنون نیز کسی با صراحت از دلیل استعفای صفری سخن نگفته است.
سرپرستی که شهردار نشد
پس از استعفای پرحاشیه و نابهنگام علی صفری، اعضای شورای شهر قزوین برای پایان دادن به حواشی متعدد تصمیم گرفتند در زمان کوتاهی سرپرست شهرداری را انتخاب کنند، بنابراین در دومین نشست فوق‌العاده شورای شهر که ۶ مرداد ۹۸ برگزار شد، با اختلافات داخلی شورای شهر محمد درافشانی رئیس سازمان فرهنگی و ورزشی شهرداری قزوین با پنج رأی به مدت ۲ ماه به‌عنوان سرپرست شهرداری انتخاب شد.
انتخابی که باعث التهابات فراوان در شورای شهر شد؛ برخی از اعضای شورا این انتخاب را سفارشی دانستند و گفتند نام درافشان پیش از انتخاب در لیست گزینه‌های سرپرستی شهرداری قزوین نبود و یک‌باره بحث انتصاب درافشان به‌عنوان سرپرست به صحن رسیده است، همچنین این انتخاب اعتراضات زیادی از سوی صاحب‌نظران و پیشکسوتان مدیریت شهری قزوین در برداشت.
با انتخاب درافشان به‌عنوان سرپرست شهرداری نیز جز چند تغییر و تحول سازمانی، پروژه شاخصی در مدیریت شهری رخ نداد چراکه جایگاه درافشان موقت بود و عملا نمی‌توانست برنامه خاصی اجرا کند، اعضای شورا این فرصت را غنیمت دانستند تا با فراغ بال شهردار بعدی قزوین را از بین گزینه‌های متعدد انتخاب کنند.
سیاوش طاهرخانی شهرداری با شعار تغییر
با آغاز مهر سال ۹۸ هشت کاندیدا برای تصدی پست شهرداری قزوین در صحن علنی شورای شهر قزوین حضور پیدا و برنامه‌های خود را ارائه کردند، با انصراف سه گزینه از هشت‌نفری که اعلام آمادگی کرده بودند و پس از چند هفته بحث و چالش در نهایت طاهرخانی مدیرکل امور مالی واداری استانداری قزوین با پنج رأی موافق به‌عنوان شصت و سومین شهردار از سوی اعضای شورای شهر قزوین انتخاب شد.
انتخابی که در همان گام اول با حاشیه روبه‌رو شد، نکته قابل‌تأمل در خصوص انتخاب سیاوش طاهرخانی این بود که وی در حالی با مدرک تحصیلی فوق‌لیسانس فقه و حقوق اسلامی و کاردانی مهندسی شهرسازی به‌عنوان شهردار قزوین انتخاب‌شده بود که طبق بخشنامه جدید وزارت کشور، رشته و مدرک تحصیلی وی با آنچه در بخشنامه وزارت کشور اعلام‌شده، مغایرت دارد، مغایرتی که رئیس شورای شهر قزوین آن را صحیح نمی‌دانست.
طاهرخانی اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام به‌ویژه کمربندی شرق و غرب را اولویت کاری خود دانست، توجه به ورزش، ارتقای نشاط و شادابی و سطح سلامت شهروندان، بازنگری برخی از پروژه‌های شهری مانند پیاده راه سبزه‌میدان، رونق و توسعه گردشگری، توسعه ورزش، اقتصاد شهری، رونق فرهنگی و اجتماعی، افزایش میزان مشارکت مردم در اداره شهر و تخصصی کردن کارها، حفظ و توسعه باغستان سنتی با ارائه امتیازات مناسب به باغداران، مدیریت واحد پسماند، کاهش آلودگی صوتی و بازپروری و ایجاد فضای سبز، زیباسازی محیط شهری، تسریع در حل مشکلات آسفالت و روسازی محور نسیم شمال، تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام، فرایندی کردن پروژه‌ها و پیاده‌سازی نظام مدیریت مشارکت ازجمله برنامه‌های ارائه‌شده توسط طاهرخانی است.
طاهرخانی با پنج رأی و با حمایت اصلاح‌طلبان به‌عنوان شهردار انتخاب شد و تأکید کرد که استقلال عمل دارد و در عین مشورت پذیری در تصمیم‌گیری کاملاً مستقل عمل می‌کند، طاهرخانی تأکید داشت که عاقلانه و با بهره‌گیری از خرد جمعی و در نظر گرفتن سلسله‌مراتب کارها را انجام می‌دهد، اگرچه طاهرخانی با تفکر اصلاح‌طلبی سرکار آمد اما نمی‌توان او را فعال سیاسی دانست که عملکرد سیاسی دارد.
با روی کار آمدن سیاوش طاهرخانی به‌عنوان فردی جوان و باتجربه امید برای تغییرات در شهر افزایش پیدا کرد، طاهرخانی نیروی جوان، پرکار و علاقه‌مند به موفقیت است که عده‌ای او را متخصص امور شهری نمی‌دانند و معتقد هستند طاهرخانی در حوزه اجرایی و اداری به‌خوبی عمل می‌کند، وی در حوزه عمرانی به‌خوبی واردشده است و بازدید از پروژه‌ها را به‌طور مستمر انجام می‌دهد، براساس نظر برخی اعضای شورای شهر قزوین تسلط طاهرخانی بر حوزه اداری و عمرانی است و در حوزه اجتماعی و فرهنگی ورود پررنگی نداشته است.
باگذشت چند ماه از دوران شهرداری طاهرخانی، بدهی شهرداری به بانک شهر که یکی از مشکلات اصلی شهرداری قزوین بود فضای مساعدی پیدا کرد و طاهرخانی در تلاش است املاک شهرداری را به قیمت برساند و تهاتر انجام شود تا این مشکل بزرگ برای همیشه حل شود، پروژه‌هایی مانند کمربندی شرق که از زمان صفری شروع شد در حال انجام است و پروژه محور نسیم شمال که از مدت‌ها پیش مطرح‌شده بود عملیات اجرایی آن در دوران طاهرخانی آغازشده است، هرچند در اجرای این پروژه‌ها از سوی فعالان محیط زیستی همچنان اما و اگرهایی وجود دارد ولی شهردار قزوین تلاش می‌کند به‌دوراز جنجال فعالیت کند..
شهردار باید صدای شهر باشد
شهردارها برآیند یک انتخاب سیاسی هستند اما باید بتواند صدا گروه‌های مختلف مردم را به‌دوراز سیاست بشنوند، در وهلهٔ اول، انتخاب درست و در مرحله بعدی توجه به مدیریت به‌دوراز سیاست در جایگاه شهرداری شاید مهم‌ترین وظیفه شورای اسلامی شهر و نیز مهم‌ترین مطالبه شهروندان از این نهاد مدنی است.
انتهای پیام
