به گزارش خبرنگار ورزشی خبرگزاری فارس، با همه بیم و هراس ها و همه باید و نبایدهایی که برای برگزاری تورنمنتی به بزرگی المپیک به وجود آمد، توکیو 2020 به خط پایانی رسید. رقابت هایی که شاید خیلی ها تصور می کردند نمی تواند بویی از المپیک های گذشته داشته باشد، با قدرت برگزار شد؛ آن هم با خلق رکوردهای تازه و ایجاد موقعیت هایی که ژاپن را به عنوان برگزار کننده سی و دومین دوره بازی ها، در تاریخ ماندگار کرد.
در طول برگزاری این آوردگاه جهانی، در مورد نحوه اجرای مسابقات و میزبانی ژاپن تحلیل ها و گزارش های متفاوتی روی خروجی رسانه ها دنیا مخابره شد اما واقعا در ژاپن چه گذشت؟
تا پیش از اینکه ویروسی به نام کرونا یقه جهان را بگیرد، همه پیش بینی ها بر این بود که توکیو 2020 از ماندگارترین و خاص ترین المپیک هایی خواهد بود که بشر به خود خواهد دید. تکنولوژی بالا و قانونمندی بی حد و حصر مردمان سرزمین آفتاب مزیدی بر علت بود که کمتر کسی باور داشته باشد المپیکی که سرزمین سامورایی ها قرار است آن را میزبانی کند، دارای کاستی باشد.
اما واقعا ژاپن چگونه کشوری است؟ آیا می توان این شرقی ترین کشور آسیا را ابرکشوری دانست که مو لای درز محاسباتش نمی رود؟ آیا ژاپن بی نظیرترین کشور آسیایی و حتی بین جهانیان جزو اولین هاست؟ تفکر حاکم بر سرزمین شکوفه های گیلاس چیست که باعث شده تا از آنها به عنوان سومین قطب صنعتی دنیا یاد کنند؟ آیا ژاپن همانی است که تصور می کنیم و باید مثل آنها شویم؟
شاید حضور 17 روزه در شهری مثل توکیو نمی تواند گویای همه واقعیت های خوب و بد ژاپن باشد اما می توان از آن به عنوان تجربه ای کوچک استفاده کرد و با همان نگاه سطحی هم متوجه شد چرا ژاپن کشوری است که خیلی از کشورها می خواهند آنها را الگوی خود کنند و چرا کشوری است که بیشترین آمار خودکشی در آسیا را دارد.
* توکیو بدون بوق، سگ و سطل زباله اما پر از دوچرخه
آنچه بیش از هر چیزی برای یک تازه وارد به توکیو قابل توجه خواهد بود، تمیزی بی حد و حصر و آب و هوای به شدت تمیز و بدون دود آن است. حتی وقتی که در هوایپما نشسته ای و خلبان اعلام می کند به فرود در فرودگاه بین المللی ناریتا نزدیک شده ایم، آنچه از بالا می بینی، نظم و ترتیب است و تمیزی عجیب و غریبی که شاید در جای دیگری، مثل آن برایت کمتر تکرار شده باشد.
در بین مردمان ژاپن، رعایت بهداشت عمومی و فردی و تمیزی در سطح شهر حرف اول و آخر را می زند. احترام به محیط زیست به قدری درجه بالایی دارد که در سطح شهر به ندرت و شاید به تعداد انگشتان دو دست بتوانی سطل های زباله پیدا کنی. این مورد که به طور حتم برای اکثر خارجی های تازه وارد به این کشور یک معضل عجیب و غریب است، حتی برای اروپایی هایی که از حامیان محیط زیست هستند هم تعجب آور است. شهردار توکیو به دلیل احترام به محیط زیست و جلوگیری از آلودگی، اجازه استفاده از سطل زباله عمومی نمی دهد و البته که هر شهروند باید تولیدات زباله ای خود را در کیسه نگه دارد و حق ندارد آن را در سطح شهر پراکنده کند.
کرونا هم دلیل دیگری شده تا رعایت بهداشت عمومی بیش از هر زمان دیگری اجرا شود. البته که به دلیل برگزاری المپیک و پارالمپیک محدودیت های کرونایی مدتهاست که در پایتخت ژاپن برقرار است و بی اغراق نگفته ایم که بیش از نیمی از جمعیتی که باید در خیابان های توکیو رفت و آمد می کردند، در منازل خود بودند.
توکیو یکی از پرجمعیت و شلوغ ترین شهرهای جهان است که ترافیک بی حد آن و معطلی بیش از انتظار، در آن شهره خاص و عام است اما به واسطه محدودیت های اضطراری برای کنترل کرونا توسط دولت توکیو، در مدت برگزاری المپیک، شرکت کنندگان کمتر شاهد ترافیک های سرسام آور بودند. البته با وجود همه اخباری که قبل از برگزاری المپیک بابت پروتکل های بهداشتی و سخت گیری های اعمال شده توسط دولت مخابره شده بود، زندگی در شهر به صورت عادی در جریان بود.
هر چند که نباید از این نکته غافل شد که مردم توکیو در عین شلوغی و زندگی پر رفت و آمدی که دارند، در آرامشی عجیب به سر می برند. رانندگان بابت هر چیزی تحت فشار باشند، این فشارها را با بوق زدن خالی نمی کنند. به ندرت پیش می آید که راننده ای بخواهد از بوق استفاده کند. حتی با وجودی که چراغ راهنمایی رانندگی به وفور دیده می شود و مدت معطلی پشت چراغ قرمز زیاد است اما کسی بابت سبز شدن چراغ های راهنمایی دستش روی بوق نمی رود.
یکی دیگر از دلایل آرامش در سطح شهر به هنگام عبور و مرور استفاده قابل توجه خانواده ها از دوچرخه است. دوچرخه هایی دونفره که به شدت مورد توجه پدران و مادران است و برای حمل و نقل در مسافت های معقول از آن استفاده می کنند. البته که استفاده از ماشین هایی که با برق حرکت می کنند و استفاده از گازوییل به جای بنزین در برخی ماشین ها، باعث شده تا توکیو با وجود این همه رفت و آمدی که دارد، معضلی بابت آلودگی هوا نداشته باشد. آسمان تمیز، آبی و زیبای توکیو بدون ذره ای از معلقات آلوده از مواردی است که هیچ مسافری نمی تواند آن را از ذهن خود پاک کند.
از دیگر موارد جالب توجه در این شهر بزرگ، زیبا و مدرن عدم وجود حیوانات خیابانی است. درحالی که تصور بر این بود به دلیل علاقه مندی زیاد مردمان شرق آسیا به ویژه اهالی این کشور به گربه و سگ، باید شاهد وجود این حیوانات در داخل شهر باشیم اما اثری از هیچ حیوان خیابانی در توکیو نیست. در واقع، مدل زیست این شهر پذیرای حیوانات خیابانی نیست اما تعداد خانواده هایی که سگ یا گربه شخصی دارند، زیاد است و معمولا هم اجازه ندارند آنها را در فروشگاه ها همراه خود داشته باشند.
* خیال باطل از رعایت قوانین سخت گیرانه کرونایی
تصور اینکه قرار است شرکت کنندگان در حبابی سخت گیرانه از محل اقامت تا سالن های مسابقات حضور داشته باشند و کسی حق ندارد فراتر از محدوده تعیین شده به جایی برود، خیالاتی باطل بود.
البته ورود هر کاروان و در فرودگاه با شرایط سخت و پیچیده ای همراه بود، به طوری که برای نصب نرم افزارهای تعیین شده روی گوشی های موبایل و سپس پروسه تست کرونا در همان فرودگاه و آماده شدن جواب آن، هر مسافر باید حداقل 4 تا 5 ساعت معطل می شد. این موضوع شامل همه کاروان های ورزشی و خبری بود. این نرم افزارها جهت کنترل هر مسافر از باب سلامت و مبتلا نبودن به کرونا در نظر گرفته شده بود اما به جز نصب پردردسر آن، مورد استفاده اش در طول بازی ها بسیار ساده بود و اگر مسافری صداقت به خرج نمی داد، به راحتی می توانست اطلاعات نادرست وارد کند. این همان نقطه ضعف برگزار کنندگان بود. اینکه چرا ژاپنی ها فکر کردند با این روش می توانند جمعیت وارد شده در توکیو را کنترل کنند، از نکات بسیار عجیب این المپیک بود.
برخلاف تصور و با وجود صدور منشورنامه های متعدد از سوی مقامات ژاپنی برای رعایت پروتکل های بهداشتی در سالن ها و مکان های عمومی، چندان این قواعد دست و پای کسی را نگرفت و تذکرات بابت استفاده از ماسک و سایر موارد به حدی که در اخبار و رسانه های این کشور بازتاب داده می شد، نبود.
زندگی در توکیو عادی تر از آنچه هر کسی تصور می کند، در جریان است. حتی قوانین سخت گیرانه مسئولان این کشور برای برگزاری المپیک هم باعث نشد تا شهروندان از زندگی روزمره خود دست بکشند. شاید این دقیقا همان نقطه ای است که باعث شده تا مخالفان برگزاری دو آوردگاه المپیک و پارالمپیک تا روزهای آخر دست از اعتراض برنداشتند. حضور پرتعدد در متروها و حتی اتوبوس های شهری از نکات بارزی بود که نشان می داد با وجود همه سخت گیری ها، مردم به فکر کسب و کار خود و زندگی روزمره شان هستند و هیچ چیز نمی تواند زندگی را در توکیو متوقف کند.
با وجودی که تعداد قابل توجهی از اهالی پایتخت ژاپن بابت برگزاری این بازی ها شادمان بودند و حتی در روز افتتاحیه و حتی بعدتر برای گرفتن عکس یادگاری در استادیوم اصلی شهر حضور پیدا کردند اما غالب مردم بی توجه به برگزاری مسابقات، مشغول و سرگرم زندگی عادی خود بودند و حتی شاید برایشان حضور افراد خارجی در بخش های متخلف شهر کوچکترین اهمیتی نداشت.
خشک و بی احساس و تا حدودی خسیس اما شریف و سختکوش، شاید ساده ترین و درست ترین واژه هایی باشند که باید در مورد آنها گفت. توصیفاتی که شاید کمتر کسی در باورش بگنجد. معمولا تصور از ژاپنی ها به واسطه سریالها و انیمه های فوق العاده ای که در سطح جهان شهرت و محبوبیت دارند، بر این بوده که قرار است با مردمانی سخت مهربان و دوست داشتنی روبرو شوی اما زندگی سفت و سخت سنتی در کنار تکنولوژی و قدرت اقتصادی بالایی که در توکیو جریان دارد، باعث شده تا در واقعیت با مدل دیگری از سامورایی ها روبرو شوی.
همه چیز طبق اصول جلو می رود و کسی نمی تواند خارج از قاعده به زندگی اش ادامه دهد. رفاه اجتماعی بالاست و در عین حال برای زندگی بهتر و دیده شدن باید چنان سختکوش باشی تا بتوانی در آن دوام بیاوری. مردمانی شاید شبیه ربات. هر آنچه از کودکی به آنها آموخته می شود، پیروی از قاعده هاست و گویی خارج از آن را نه بلدند و نه می خواهند یاد بگیرند.
تعصب به سنت ها از مواردی است که به شدت دیده می شود. اجرای آیین های سنتی در کنار زندگی مدرن به صورت موازی جلو می رود. سنت و مدرنیته در کنار هم زندگی مسالمت آمیزی دارند؛ هر چند تحقیقات میدانی نشان می دهد نسل جدید نمی توانند جانشینان خوبی برای نسل گذشته باشند که با سختکوشی حیرت آورشان باعث شدند تا کشورشان به چنین نقطه ای برسد.
نسلی پر از حس مسئولیت و پر از دلسوزی آشکار در اجرای وظایف. شکاف مشخصی بین جوانان و نسل پا به سن گذشته ایجاد شده و شاید تفاوت در نگاه به زندگی باشد که باعث شده تا ژاپن به یکی از کشورهایی تبدیل شود که آمار خودکشی در آن بالاست. کشوری که از نظر رفاهیات زندگی چیزی کم ندارد اما به نظر می رسد برخی زودتر از تصور به پایان خط می رسند. این همان پارادوکس عجیب در جهان است که چگونه شهروندان کشوری با این درجه از تکنولوژی و شجاعتی که در تاریخ باستانیشان ثبت شده، به چنین نقطه تاریک و شومی می رسند.
نمونه ای از تکنولوژی و رعایت اهالی توکیو به استفاده از آن را در زیر می توانید ببینید:
* پایبندی به نظم حتی در چیدمان وسایل کاری در استادیوم ها
آنچه در طول برگزاری المپیک چشمان را نوازش می داد، وجود ورزشگاه هایی به شدت مجهز، تمیز و درجه یک بود؛ ورزشگاه هایی که برای برگزاری توکیو 2020 با آخرین سیستم های مدرن مجهز شده بود. تجهیزاتی که به هیچ وجه جلوه های بصری زشتی نداشتند و در نهایت سلیقه مورد استفاده قرار گرفته بودند. این سوال پیش می آید که آیا واقعا رسیده به چنین سطحی، کار سخت و پیچیده ای است؟ در زیر می توانید نمونه ای از این نظم و ترتیب را ببینید:
گلدان هایی که با نقاشی کودکان ژاپنی مزین شده بودند و در اکثر سالن ها حضور داشتند
نمایی از میکسدزون سالنی که مسابقات تکواندو و کشتی در آن برگزار شد
عکسی از سرویس بهداشتی که در تمامی ورزشگاه ها به همین شکل تمیز و بدون نقص بود. 
عکس زیر یکی از سالن هایی است که مسابقات بوکس در آن برگزار می شد. سالن به شکل یکی از خیابان های معروف توکیو که پر از درختان با شکوفه های گیلاس است تزیین شده است. 
عکس زیر مربوط به میکسدزون است. ژاپنی ها برای رعایت فاصله اجتماعی از این سینی برای قرار گرفتن موبایل در آن استفاده می کردند تا صدای ورزشکاران برای اهالی رسانه ضبط شود. 
* از ورزشکاران دنیا چه کم داریم؟
المپیک برای ما با دو طلا، دو نقره و دو برنز به پایان رسید اما خوشحالی مسئولان ایرانی بعد از پایان این رقابت ها نشان می دهد سقف آرزوهایمان همین قدر کوتاه و عبث است.
تماشای رقابت های جانانه قهرمانان بزرگ دنیا در سالن های ورزشی همگی نشان از یک چیز بود. فعل خواستن و خواستن و خواستن و اراده ای بی همتا و بی نظیر در کنار استعدادیابی هایی که از کودکی صورت می گیرد و برنامه ریزی اصولی و پایبند به آموزه های علمی که همگی دست به دست هم داده تا برخی کشورها علاوه بر قدرتنمایی همیشگی در چنین عرصه هایی، هیچ گاه میدان رقابت را به حریفان سختکوش و تازه نفس هم نبازند.
ضعف در علم بدنسازی و نداشتن روانشناس در کاروان به وضوح دیده می شد. جای تعجب دارد با وجود تجربیات متعدد، چرا و با چه استدلالی هیچ گاه متولیان ورزش کشورمان از این دو عنصر ساده و در عین حال مهم چشم پوشی می کنند.
استرس، فشارهای کاذب به یک ورزشکار، دعواهای درون اردویی و فدراسیونی، ضعف آشکار فنی بین مربیان مختلف در رشته های گوناگونی که ایران در آن نماینده داشت، قهرمان سازی های بی دلیل و پهلوان پنبه هایی که فقط بی جهت و بی معنا بار سنگین این واژه جدانشدنی از ورزشمان را به دوش می کشند، همگی نشانی از وضعیت پوسیده و زنگ زده ورزشمان دارد.
از کدام رشته باید به نیکی یاد کرد؟ از بسکتبال که دومین حضورش در المپیک را تجربه کرد اما انتظارات را برآورده نکرد؟ راستی بازیکنان دورگه بر چه اساسی مورد حمایت کادرفنی بودند؟ در تنیس روی میز با یک نماینده عصبانی چه کردیم؟ حتی نسبت به دور قبلی با دو سهمیه کمتر به توکیو رفتیم. تکلیفمان با دوچرخه سواری هم روشن بود. مشخص بود با آن مدل نحوه آماده سازی هیچ نمی شویم. نماینده ای بدون اردوی تدارکاتی مناسب. از دوومیدانی این جذاب ترین رشته المپیکی که قهرمانانش به راستی در میدان رقابت چنان چشم ها را خیره می کنند که توصیف آن مشکل است، چه داریم که بگوییم؟ چهارنماینده که دو نفر با سهمیه مستقیم به توکیو رسیدند و دو نفر با سهمیه اهدایی فدراسیون جهانی. برای رشته ای که برنامه ای برای آن نداشتیم و همه امیدها به احسان حدادی بود که رفتار طلبکارانه اش را حتی بعد از آن نتیجه ضعیف اصلاح نکرد.
در شمشیر بازی که متولیان ورزشی به کسب مدال آن امیدوار بودند نتوانستند آنی باشند که توقع می رفت و در نهایت هم با چاشنی و بهانه ناداوری عملکرد خود را توجیه کردند.
متین بالسینی، نماینده شنای ایران در المپیک توکیو روز دوشنبه، چهارم مرداد 1400 در دسته اول ماده 200 متر پروانه برای رقابت با حریفان خود به آب زد. وی در نهایت با ثبت زمان 1:59:97 ماده 200 متر پروانه را شنا کرد و رکورد ملی ماده 200 پروانه را در المپیک جا به جا کرد. بالسینی با ثبت این زمان در مجموع 33 شد و به کار خود پایان داد و از صعود به فینال بازماند.
در شنا هم همانی بودیم که توقع می رفت. بدون هیچ برنامه از پیش تعیین شده و فقط آماده بودیم که باشیم و با همین نگاه سطحی در دوره بعدی هم خواهیم بود. از شنای ایران در المپیک نه در بعد فنی بلکه آنچه به یادمان خواهد ماند صحبت های بالسینی جوان است که به نداشتن امکانات برای آماده سازی گلایه کرده بود.
اما والیبال ایران. تنها رشته تیمی که می شد حداقل امیدوار به صعودش باشیم اما آلکنو، فدراسیون و ملی پوشان چه کردند با باورهای ما؟ آیا استرس می تواند تنها دلیلی برای این همه ناکامی باشد؟ بلندقامتان پایان تلخی را با عنوان نهمی برای خود خلق کردند و بعد از این مسابقات هم کاپیتان معروف به وعده خود عمل کرد و از دنیای ملی خداحافظی کرد. نابغه ای که در این دوره بیشتر از اینکه هنرمایی های فنی اش چشمنواز باشد، حرکات عجیبش وقتی از ترکیب به دور بود باعث توجه شد. سعید معروف با این حرکات به جا مانده از خودش با دنیای تیم ملی خداحافظی کرد تا همچنان این سوال برای اهالی رسانه باشد که او را با این همه وزن، سنگین فنی در رفتار و کردار چه می شود؟
از رشته های رزمی هم حرفی برای گفتن باقی نمی ماند. در بوکس، تکواندو و کاراته که میهمان این دوره بود، سهممان فقط یک طلا بود و بس؛ عقب گردی کامل و ناامیدکننده. هر چه نجوا کنیم کم است به خصوص که در برخی از رشته های رزمی کینه ورزان به کمین نشسته اند تا ستاره های کشورمان را ببلعند و در سرابی که برایشان دوخته اند هضم کنند. المپیک توکیو در کنار همه خوبی و شیرینی هایی که داشت اما یک یادگاری تلخ و گس هم داشت و آنکه صلح و دوستی شعاری بیش نیست و این المپیک بیش از هر زمان دیگری نشان داد که ورزش جهان به بیماری سیاست دچار است. المپیکی کرونایی و ضد پاکی.
در رشته هایی مثل تیراندازی با کمان شکستی مفتضحانه تر از این امکان نداشت. در قایقرانی اما نازنین ملایی توانست به فینال B برسد که البته باز هم آنچه به یادگار ماند از او، صحبت های جنجالی اش بود که از نداشتن جلیقه یخ گلایه کرده و باعث شد تا چند روز سوژه اصلی باشد. در تیراندازی جز طلای جواد فروغی در هیچ بخشی حرفی برای گفتن که نداشتیم هیچ بدتر از بد بودیم. حتی نتایج دوره های قبل هم تکرار نشد. شاید بهتر باشد از راس تا ذیل این فدارسیون مروری کنند بر حاشیه هایی که یک سال اخیر داشتند. از قهرها و نارضایتی ها در اردو تا تعطیلی یک ماهه آن.
در وزنه برداری که در دوره های گذشته شانس کسب چند مدال داشتیم به یک مدال کاهش پیدا کرد و در کشتی هم همان چیزی بودیم که باید باشیم. هر چند کشتی فرنگی نمره قبولی گرفت اما در کشتی آزاد سقوط آزاد داشتیم و نتایج اصلا آنی نبود که دلچسب حتی مقامات ورزشی باشد؛ چه برسد برای مردم و علاقه مندان.
تا مادامی که ورزش کشورمان دچار حواشی، عدم برنامه ریزی و قرار نگرفتن مدیرانی که باید سرجای خود باشند، هست، در این سطح خواهیم ماند و امیدی به پیشرفت نیست.
انتهای پیام/
