به گزراش اقتصادنیوز، عملیات بازار باز یکی از مهمترین ابزارهای بانک مرکزی جهت کنترل وضع نقدینگی بانکها است.به عبارت دیگر هر هفته بانک مرکزی با رصد وضعیت بانکها در کشور به بسط یا جذب نقدینگی در این بانکها پرداخته تا بتواند از این طریق نرخ سود بانکی و درنتیجه آن نرخ تورم را نیز در کشور کنترل کند.
در همین خصوص این نهاد در هفته پایانی مرداد ماه در عملیات بازار باز روند جذب نقدینگی را برای دهمین هفته متوالی ادامه داده و 2 هزار میلیارد تومان دیگر از بانکها جمع آوری کرده است. به طور کلی هدف بانک مرکزی از جذب نقدینگی به نوعی مدیریت نقدینگی و از این طریق مهار تورم در موقعیت هدف است.اما در این هفته دو اقدام دیگر بوی بسط پول در بانکها را می دهد. به دلیل جذب پول بالایی که در هفته گذشته از سوی بانک مرکزی انجام شد و در هفته جاری این میزان جذب تکرار نشد حالص بسط پول یا تزریق اعتبار در بازار بالا رفت. این رقم بالاترین میزان جذب در 1400 بود.اتفاق دوم انجام عملیات اعتبارات قاعده مند در بازار بین بانکی بود.
به طور کلی جذب و بسط پول در هر هفته عملیات بازار باز به صورت ریپو است. یعنی بانک مرکزی در هر هفته پولی را از بانکها جذب کرده و آن را با نرخ سود حداکثر 18 درصدی به این نهادهای مالی عودت می دهد.
اکنون در این هفته 2 هزار میلیارد تومان از بانکها جذب کرده و طی عملیات هفته گذشته 6 هزار و 600 میلیارد تومان را به بانکها برگردانده است. به معنای دیگر پول جذب شده در این هفته قدرت برابری بارقم جذب شده در هفته گذشته را نداشته است. بنابراین خالص عملیات بازار باز در این هفته انبساط 4 هزار و 600 میلیارد تومان بوده که از میانه فروردین ماه تاکنون یک رکورد به حساب می آید.
به عبارت دیگر در موقعیت مذکور هیچگاه خالص عملکرد بانک مرکزی در بازار باز تا این حد انبساطی نبوده است.بازار انبساطی دیگر در این هفته بازار بین بانکی بود.
در بازار بین بانکی، بانکهایی که دارای مازاد نقدینگی هستند به آنهایی که دچار کمبود شده اند با نرخ سود معلوم و بازه کوتاه مدت تری مبلغی را قرض میدهند. اگر بانکها از عهده مخارج هم برنیایند در این صورت به بانک مرکزی رجوع کرده که نرخ سود آن در سقف این دالان بوده و برابر با 22 درصد است.
در هفته پایانی مردادماه در بازار شبانه 17 هزار و 40 میلیارد تومان نقدینگی از بانک مرکزی قرض گرفته شده است. این اتفاق به آن معناست که نرخ سودهای اعلام شده در مابقی بانکهای قرض دهنده بالاتر از 22 درصد بوده یا به دلیل کمبود منابع و ممکن نبود استقراض از بانک دارای مازاد منابع، بانک های دارای کسری ناچار به بانک مرکزی رجوع کرده اند. به همین علت می تواند یکی از عوامل رشد بالای اعتبارات را در افزایش نرخ سود بین بانکی در این هفته دانست.از سوی دیگر 14 هزار و 460 میلیارد تومان نیز از این میزان عودت داده شده تا خالص عملکرد در بازار بین بانکی برابر با 2 هزار و 580 میلیارد تومان شود.