افزایش قابل پیش بینی نسبت تولیدات حیوانی در سبد غذایی مردمی که در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند، چالش جدیدی را در کشاورزی جهان به وجود آورده است.
بر اساس گزارشات جدید سازمان ملل، صنعت دام یکی از بزرگترین عوامل زوال محیط زیست در جهان است و تلاش های جدید برای پرورش حیوانات به منظور تهیه فرآورده غذایی در مقیاس وسیع باعث جنگل زدایی، آلودگی آب و هوا، گرمایش زمین و از بین رفتن تنوع زیستی شده که در نتیجه بخش دام، به عنوان دو یا سه عامل مهم و آشکار به وجود آورنده مشکلات زیست محیطی در همه مقیاس ها از منطقه ای تا جهانی است.
نصرالله ایران پناه- سرپرست تیم آماری نظرسنجی در مورد گیاهخواری در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه تاثیر محیط زیستی یک رژیم غذایی عمدتا با مصرف محصولات حیوانی مرتبط است، اظهار کرد: دلیل اصلی این مسئله این است که چرا تاثیر محیط زیستی الگوهای غذایی گوناگون می تواند تا حد زیادی متفاوت باشد.
وی افزود: نابودی مواد غذایی به طور گسترده به عنوان عامل تضعیف کننده امینیت مواد غذایی و پایداری محیط زیستی شناخته می شود.
استاد گروه آمار دانشگاه اصفهان با بیان اینکه یک سهم تمام تولیدات غذایی از طریق زنجیره های تامین نشت کننده یا فساد از بین می رود، تصریح کرد: اتلاف مواد غذایی عامل کلیدی در ناامنی غذایی جهانی است.
به گفته ایران پناه، تقاضا برای غذای حیوانی شدیدا منابع به دسترسی غذایی را محدود می کند.
وی هدف از انجام این تحقیق را بررسی بهره وری منابع و آثار محیط زیستی از طریق گیاهخواری اعلام کرد و گفت: جایگزین های گیاه پایه برای هرکدام از گروه های اصلی حیوانی (گوشت گاو، گوسفند، مرغ، لبنیات و تخم مرغ) می تواند غذای مشابه از نظر ارزش غذایی تولید کند.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: با این حال مصرف مواد غذایی منابع طبیعی، به جای گزینه هایی که بهره وری بیشتری دارند و به همان میزان مغذی اند نیز می تواند به عنوان اتلاف غذایی اثرگذاری محسوب شود.
ایران پناه گفت: در این پژوهش این فرصت نابودی مواد غذایی را به منظور نابودی غذایی مرتبط با مصرف مواد غذایی منابع طبیعی به جای گزینه های گیاه پایه ای که از نظر غذایی قابل قیاس اند، تعریف کرده و کمیت آن را تعیین می کنیم که بررسی تاثیرات محیط زیستی به سمت رژیم گیاهی در حال حرکت است.
وی در توضیح روش انجام پژوهش گفت: ۳۰۰ داده اولیه منابع به وسیله طراحی پرسشنامه و پخش آن از طریق لینک گروه های تلگرامی گیاهخواری جمع آوری و برای آمار و تحلیل به کارگرفته شد تا شاخص های مورد نیاز برای مقایسه گیاه خواری و تاثیر آن بر محیط زیست را به دست آوردیم.
سرپرست تیم آماری نظرسنجی در مورد گیاهخواری اضافه کرد: داده های ورودی شامل شدت گیاه خواری، علت گیاه خواری و میزان آگاهی با توجه به مشخصات فردی شامل جنس، سن، وزن، تحصیلات و وضعیت تاهل بود. همچنین پایایی پرسشنامه را از روش آلفای کرونباخ سنجیدیم.
ایران پناه با بیان اینکه غذاهای پروتئین گیاهی مانند عدس ها، لوبیاها و مغزیجات می توانند مواد مغذی حیاتی را برای بدن فراهم کنند، توضیح داد: در عین حال، کاربرد زمین برای تولید این محصولات بسیار کمتر از میزان زمین مورد نیاز برای تولید گوشت و لبنیات است.
به گفته این استاد دانشگاه، امروزه دامپروری مساحت زیادی از زمین های طبیعی را به خود اختصاص داده و این موضوع یکی از عوامل اصلی انقراض حیات وحش است و همچنین باعث انتشار حجم قابل توجهی از گازهای گلخانه ای می شود.
وی نتیجه گیری کرد که گیاه خواری یکی از موثرترین راه های ممکن برای کاهش اثرات زیست محیطی بر کره زمین است و تاکید کرد: به طور کلی، تاکید ضروری رژیم غذایی جهانی با دورشدن از محصولات حیوانی توصیه می شود.
ایران پناه اضافه کرد: از آنجاییکه در کشورهای غربی سهم اصلی دریافت کالری از لحاظ بیولوژیک می تواند منشاء گیاهی داشته باشد، به این موضوع که منابع غذایی گیاهی از لحاظ مواد مغذی غنی شوند تاکید شده است و به همین دلیل می توان منابع حیوانی را کمتر مصرف کرد.
سرپرست تیم آماری نظرسنجی در مورد گیاهخواری خاطرنشان کرد: اما در کشور ما تکنولوژی صنایع غذایی خیلی پیشرفته نیست، به طوری که بتوان مواد مغذی کلیدی را به سایر خوراکی های گیاهی اضافه کرد.
ایران پناه با بیان اینکه استفاده از منابع گیاهی به جای گوشت گاو، در الگوهای غذایی به طور قابل توجهی رد پای محیط زیستی را در سراسر دنیا کاهش می دهد، تصریح کرد: جوامع باید با هم همکاری کنند تا این تصور که گوشت قرمز پایه رژیم غذایی مرفه و سالم است را تغییر دهند. در واقع تغییر اساسی تولیدات بخش کشاورزی، یعنی گذار از غذای حیوانی به منابع گیاهی، می تواند بیشتر از یک دهه انتشار دی اکسیدکربن را از جو بزداید.
پژوهش «نظرسنجی در مورد گیاه خواری» از سوی سمیرا مسعود، طیبه شهنازی بادی، عظیمه اسدی، مهدی رضاخواه و مهدیه فرزانه به سرپرستی دکتر نصرالله ایران پناه در زمستان ۱۳۹۹ در مسابقه پوستر تحلیل داده و سواد ارائه شد.
انتهای پیام
