مهدی دارابی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد، طرح جامع، طرح بلند مدتی است که در آن نحوه استفاده از اراضی و منطقه بندی مربوط به حوزههای مسکونی، صنعتی، بازرگانی، اداری، تسهیلات عمومی مناطق نوسازی، بهسازی و اولویتهای مربوط به آنها تعیین شده است.
وی با بیان اینکه ضوابط و مقررات مربوط به همه موارد و ضوابط مربوط به حفظ بنا و نماهای تاریخی و مناظر طبیعی در طرح جامعه شهری، تهیه و تنظیم میشود، ادامه داد: این طرح بر حسب ضرورت، قابل تجدیدنظر خواهد بود.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشگاه بوعلی سینا افزود: در طرح جامع یکی از مسائل مورد بررسی افزایش محدوده و اراضی شهری است، در حالی که پاسخ منطقی برای افزایش اراضی شهری مطرح نشده است.
دارابی با بیان اینکه افزایش اراضی به چند حالت مانند متمرکز، حومهی شهر، متراکم، مرکزی و.. صورت میگیرد، اضافه کرد: همدان از شهرهایی است که ساختار مرکزی را دارد، پس افزایش اراضی در حومهی شهر موجب میشود که تمرکز شهر بین ۲ حوزهی مرکزی و حومهای تقسیم شود، به همین علت استفاده از وسایل نقلیه شخصی افزایش پیدا میکند و با توجه به نامناسب بودن برخی خیابانهای شهر همدان سبب ترافیک میشود.
وی یکی از معضلات اجتماعی در همدان گسترش حاشیه نشینی و گسترش یافتهای نا کارآمد شهری عنوان کرد و ادامه داد: این طرح میتواند بیش از پیش موجب گسترش این موارد در شهر بشود.
دارابی تقسیم شهر به حومه و مرکز را سبب رشد حاشیه نشینی در همدان دانست و ادامه داد: طبق نظرات جامعه شناسان، رشد حاشیه نشینی میتواند منجر به ایجاد آلودگیها و بیماریهای مختلف شود، عموم جامعه شناسان شهری حاشیه نشینی را علت اصلی مسائل اجتماعی از قبیل تبهکاری و فساد اخلاقی خانوادگی میدانند.
وی فقر اقتصادی، فقر فرهنگی، اخلال در روابط خانوادگی، انواع جرم و جنایت و بیکاریهای آشکار و نهان را نیز از اثرات حاشیه نشینی در شهر عنوان کرد و گفت: نکته دیگری که در طرح جامع شهر همدان آمده، تبدیل شدن همدان به یک شهر خدماتی است.
دارابی سینا با بیان اینکه همدان شهری مبتنی بر کشاورزی و باغداری است، اضافه کرد: افزایش اراضی در حومهی شهر موجب کم شدن اراضی کشاورزی میشود، به همین علت بخش کشاورزی و باغ داری در شهر همدان آسیب جدی خواهد دید، هم از لحاظ کم شدن اراضی، هم به دلیل افزایش استفاده از آب (بهدلیل افزایش مناطق مسکونی و فراهم کردن نیازهای یک مسکن) که در نهایت موجب کاهش آبهای مورد استفاده کشاورزان میشود.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشگاه بوعلی سینا نتیجه این اتفاق را کمرنگ شدن اقتصاد کشاورزی و باغداری برشمرد و ادامه داد: این کاهش موجب میشود تا درآمد این قشر کاهش یابد و در حالی این تصمیم صورت گرفته که هیچ جایگزین درآمدی برای این قشر زحمتکش دیده نشده است.
وی با اشاره به سطح قیمت زمین و مسکن در همدان، تصریح کرد: بعد از بررسیهای انجام شده مشخص شد در طرح برای افزایش اراضی در حومهی شهر، مشکل دیگری که به وجود میآید، افزایش قیمت خواهد بود.
این فعال دانشجویی با اشاره به اینکه افزایش اراضی حومه شهر در همدان در ابتدا ممکن است موجب کاهش قیمت شود، اظهار کرد: بعد از مدتی به دلیل افزایش تقاضا برای مسکنهای جدید در حومه شهر، قیمت بالا میرود و جمعیت کثیری از اهالی شهر همدان حاشیه نشین میشوند که با اقتصاد شهری موجود در همدان ارائه خدمات شهرداری به این مناطق امکان پذیر نیست و مسئولین با دستان خود علل فقر شهری را به طور شدیدی افزایش خواهند داد.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشگاه بوعلی سینا با طرح این سوال که آیا نیاز به افزایش اراضی و همچنین به افزایش اراضی در حومه شهر وجود دارد یا خیر، گفت: طبق آمار رسمی رشد جمعیت شهر همدان منفی است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر شهر همدان نزدیک به یکهزار هکتار زمینِ لَم یَزرع دارد، اضافه کرد: یعنی زمینی که در آن نمیتوان کشاورزی کرد و برای ساخت مسکن میتوان از آن استفاده کرد. پس علت افزایش اراضی که در نهایت به بخش اقتصادی شهر آسیب میزند، چیست؟
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشگاه بوعلی سینا با تاکید بر اینکه کشاورزی در گذشته به عنوان موتور محرک اقتصاد شهر وجود داشته، اما از ۲ دهه پیش به نصف کاهش پیدا کرده، افزود: با اجرای این طرح شاهد از بین رفتن بیش از پیش این بخش در استان خواهیم بود.
دارابی کاهش قیمت مسکن را نیازمند تعدیل مؤلفههای بنیادین رشد قیمت مسکن دانست و افزود: تا زمانی که مسائل پایداری در زمینه قیمت مسکن حل نشود انتظار حل این مشکل از طریق افزایش زمین غیر منطقی است.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشگاه بوعلی سینا با بیان اینکه در هیچ جای دنیا جمعیت را ملاک الحاق روستا به شهر قرار نمیدهند، اضافه کرد: از نکاتی که میتوان پیشنهاد داد ساخت و ساز در مناطق لم یزرع در همدان است تا آسیبی به منابع طبیعی شهر نخورد.
دارابی رشد هوشمند را به عنوان رویکردی برای مقابله با پراکندگی گسترده در شهرها برشمرد و افزود: رشد هوشمند اصطلاحی رایج برای یکپارچه سازی سیستم حمل و نقل و کاربری اراضی است که از توسعههای فشرده و کاربریهای مختلط در مناطق شهری حمایت میکند.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشگاه بوعلی سینا با بیان اینکه رشد هوشمند به خلق الگوهای کاربری اراضی قابل دسترس بهبود فرصتهای حمل و نقل، خلق جوامع قابل زیست و کاهش هزینههای خدمات عمومی منجر خواهد شد، گفت: این طرح مشکلات زیادی دارد و ما فقط بخش کوچکی از آن را بازگو کردهایم. مشکلات دیگر این طرح شامل مشکلاتی از قبیل شهر سازی، محیط زیست، منابع طبیعی و اجتماعی و… است.
دارابی خاطرنشان کرد: زمانی که روستایی به شهر تبدیل میشود افرادی سودجو اقدام به خرید زمین از روستاییان میکنند و در نهایت روستایی مجبور به مهاجرت شده و نه تنها زمینههای حاشیه نشینی فراهم میشود، بلکه موجب افزایش قیمت زمین و پر شدن جیب دلالان زمین میشود.
دبیر سیاسی جامعه اسلامی دانشگاه بوعلی سینا تصریح کرد: این طرح تمام عموم جامعه شهر همدان را در بر میگیرد، اما تنها افرادی که به فکر منافع مالی خود هستند از این طرح آگاه هستند و همین طور در سایه برای افزایش سرمایههایشان از آن استفاده میکنند.