فردا روز پزشک است. فردا به مناسبت سالگرد میلاد «شیخ الرئیس ابوعلی سینا» روز پزشک نامگذاری شده است. روز پزشک روزی مهم برای تقدیر از زحمات تمام پزشکان است. در روز پزشک بد نیست یاد بیش از 100 پزشکی را گرامی بداریم که در 18 ماه گذشته بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست دادند. در روز پزشک از مردم پرسیدیم که از نظر آنها «دکترهای باوجدان» چه کسانی هستند؟
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، فردا روز تولد مردی است که با وجود این که بیش از هزار سال پیش زندگی می کرد، اما کشفیات علمی و نوشته های او هنوز هم مورد استناد بسیاری از دانشمندان در سراسر جهان قرار دارد. «ابوعلی حسین بن عبدالله بن حسن بن علی بن سینا» ملقب به «شیخ الرئیس ابوعلی سینا»، پزشک، ریاضی دان، اخترشناس، فیزیکدان، شیمیدان، جغرافیدان، زمین شناس، شاعر، منطق دان، فیلسوف و موسیقی دان ایرانی که از مشهورترین و تأثیرگذارترین دانشمندان ایران است که در قرن چهارم هجری توانست دو دانشنامه علمی و فلسفی جامع به نام های «کتاب شفا» و «دانشنامه علایی» و همچنین کتاب «القانون فی الطب» را به عنوان یکی از معروفترین آثار تاریخ پزشکی به رشته تحریر درآورد.
فردا به مناسبت یک هزار و سی و یکمین زادروز «ابوعلی سینا» روز پزشک نامگذاری شده است. البته سال هاست که این روز در تقویم رسمی کشور به نام روز پزشک ثبت شده و در این روز زحمات پزشکان ارجمندی که عمر خود را بدون چشمداشت به جیب بیماران در جهت سلامت مردم صرف می کنند، گرامی داشته می شود؛ پزشکانی که حدود یک سال و نیم است که در خط مقدم مبارزه با بیماری کرونا قرار دارند و با وجود این که ماه هاست آمار دقیقی از فوت پزشکان بر اثر ابتلا به کرونا منتشر نشده، اما براساس اظهارات رئیس سازمان نظام پزشکی، می توان گفت این ویروس منحوس در 18 ماه گذشته جان حداقل 100 نفر از پزشکان را گرفته است.
با وجود این هم که در طول مدت مبارزه با بیماری کرونا احترام پزشکان نزد مردم چندین برابر گذشته شده است، اما پیش از شیوع این بیماری هم این گروه از احترام ویژه ای در میان عموم جامعه برخوردار بودند؛ البته نه آن دسته از معدود پزشکان زیرمیزی بگیر که نان خود را در خون مردم می زنند و بیماران را به چشم قلک نگاه می کنند و حتی حاضر به پرداخت مالیات هم نیستند؛ بلکه پزشکانی که حاضرند هر گونه که می توانند برای سلامت مردم ایثار کنند و نه تنها در بسیاری از مواقع از دریافت حق الزحمه از بیماران نیازمند خودداری می کنند، بلکه در برخی موارد حتی جان خود را نیز نثار سلامت جامعه می کنند؛ از پزشکانی گرفته که در این 18 ماه با کرونا جنگیدند تا پزشکانی که در طول هشت سال دفاع مقدس پابه‌پای رزمندگان در خط مقدم دلاوری کردند.
اما «دکترهای باوجدان» چه کسانی هستند؟ این سوال را یک روز مانده به روز پزشک از مردم پرسیدیم و بیشتر مخاطبان هم در پاسخ به این سوال، پزشکانی را یاد کردند که حاضر بودند یا از بیماران حق الزحمه نگیرند یا هر کاری که می توانند برای سلامت جامعه انجام دهند؛ یا پزشکانی که در دهه های گذشته هرکدام بانی تاسیس یک بیمارستان خیریه شدند و پزشکانی که این روزها به صورت جهادی به مناطق محروم کشور می روند و بیماران را به صورت رایگان ویزیت می کنند.
دکترهای باوجدان تمام کسانی هستند که به سوگندنامه بقراط پایبند هستند و سلامت مردم را بر تمام منافع مادی خود ترجیح می دهند. از این پزشکان باوجدان قطعا در جامعه ما به وفور یافت می شود، گرچه خیلی از مردم تاکید کردند که «پزشکان باوجدان» در گذشته بیشتر از زمان حاضر بودند و برخی هم این طور گفتند که این روزها پزشکان پولکی شده اند. مردم تعریف کردند که در گذشته پزشکان زیادی بودند که حاضر بودند به جای دریافت پول از بیماران، از آنها کالا بگیرند، پزشکانی که البته هنوز هم برخی از آنها در روستاها یافت می شود.
از روستاها گفتیم و بد نیست به این نکته اشاره کنیم که براساس آمار وزارت بهداشت، 7 هزار نفر از پزشکان عمومی کشور در مراکز جامع سلامت روستایی فعالیت می کنند و حقوق بسیاری از آنها به 12 میلیون تومان در ماه هم نمی رسد؛ رقمی که گرچه در مقایسه با بسیاری از اقشار دیگر بالاتر است، اما قطعا نرخی بسیار پایین تر از حقوق تعداد معدودی از پزشکان نجومی بگیر محسوب می شود.
به گفته مسئولان سازمان نظام پزشکی، متاسفانه در یک سال گذشته حداقل 3 هزار نفر از پزشکان مهاجرت کرده اند. اما هم اکنون مطابق آمار وزارت بهداشت، بیش از 86 هزار پزشک عمومی در ایران فعالیت می کنند، که بیش از 31 هزار نفر از آنها مطب دارند و حدود 15 هزار نفر از این پزشکان نیز یا دستیار تخصصی هستند یا در کارهای ستادی و مشاغل دیگر مشغول به کارند. البته گفته می شود که حدود 10 هزار نفر از پزشکان عمومی کشورمان نیز بیکار هستند و باید توجه داشت که عمده پزشکان عمومی درآمدی بیش از 15 میلیون تومان در ماه ندارند.
در این میان اما براساس آمارهای وزارت بهداشت، بیش از 41 هزار پزشک متخصص هم در این فعالیت می کنند که 27 هزار نفر از آنها دارای پروانه مطب هستند. همچنین حدود 3500 پزشک فوق تخصص در ایران فعالیت می کنند که بیش از 2500 نفر از آنها دارای پروانه مطب هستند. با وجود این هم که درآمد پزشکان متخصص بعضا از 100 میلیون تومان در ماه نیز فراتر می رود، اما بازهم بسیاری از پزشکان متخصص هستند که جزو «دکترهای باوجدان» محسوب می شوند که هم برای سلامت بیماران خود جان نثاری می کنند و هم سلامت بیماران نیازمند را بر منافع مادی خود ترجیح می دهند.
در این میان همچنین باید توجه داشت با وجود این که در کشورهای پیشرفته جهان به ازای هر 10 هزار نفر، 30 تا 40 پزشک وجود دارد، سرانه پزشک در ایران، 11.7 پزشک به ازای هر 10 هزار نفر است. مساله ای که نشان می دهد ایران به شدت دچار کمبود سرانه پزشک است و شاید بتوان کمبود سرانه پزشک را به عنوان یکی از مهمترین مشکلات جامعه پزشکی در ایران معرفی کرد.
کمبود سرانه پزشک قطعا فشار کاری وارده بر پزشکان را بخصوص در ایامی مانند همه گیری کرونا تشدید می کند و نشان می دهد که برخی مخالفت ها با افزایش ظرفیت آموزش پزشکی در دانشگاه های کشور چندان مبنایی ندارد، البته به شرط آن که امکانات لازم برای این منظور نیز به نحوی مناسب فراهم شود.
