مبارزه با کرونا و روند واکسیناسیون شهروندان در ترکیه شتاب بیشتری گرفته است و حالا از مجموع 81 استان ترکیه، تنها 2 استان از حیث میانگین تزریق واکسن کرونا، در رده‌بندی قرمز قرار دارد.
با تلاش تیم‌های بهداشتی و نهادهای مدنی در مسیر اقناع شهروندان مخالف واکسن، جمعیت واکسینه‌شده‌ها بالا رفته است و 37 استان ترکیه از نظر واکسیناسیون، آبی شده‌اند، به این معنی که میانگین تزریق واکسن شهروندان بالای 18 سال در این استان‌ها، بیش از 75 درصد است.
بر اساس آمارهایی که فخرالدین کوجا وزیر بهداشت ترکیه در اختیار رسانه‌ها گذاشته است، آخرین وضعیت ابتلا و تلفات در این کشور به‌شرح زیر است:
شمار مبتلایان 24 ساعت اخیر 18 هزار و 622 نفر.
شمار افراد فوت‌شده در 24 ساعت 206 نفر.
تعداد کل واکسینه یا تزریق‌شده 89 میلیون دوز.
تعداد تست‌ها در بازه زمانی 24ساعته 265 هزار مورد.
با مقایسه آمارهای مربوط به شمار مبتلایان و قربانیان کرونا در ترکیه در چند ماه گذشته، می‌توان گفت نسبت 206 وفات به 18 هزار و 626 مبتلا و حتی نسبت به مبتلایان چند روز قبل نیز بالاست. به‌باور کارشناسان، دلیل این امر، از یک سو به قدرتمند بودن ورژن دلتای کرونا بازمی‌گردد و دلیل دیگر نیز این است که اغلب فوت‌شدگان، از میان شهروندانی هستند که برای تزریق واکسن، اقدام نکرده‌اند.
بیانیه وزیر بهداشت ترکیه نشان می‌دهد که ابتلا به نوع دلتای کرونا از 90 درصد فراتر رفته است. پروفسور دکتر اوکتای دمیر کوران رئیس انجمن بخش‌های مراقبت‌های ویژه اعلام کرده است که تعداد بیماران دلتایی بستری در بخش مراقبت‌های ویژه بسیار زیاد است و ضریب اشغال تخت در این بخش‌ها به 70 درصد افزایش یافته است.
همچنین عایشه گل چوپور چیچک متخصص بیماری‌های عفونی اعلام کرده استکه دلتا، به‌سرعت در حال تغییر شکل است و تنها راه جلوگیری از انتشار ورژن‌های جدید، بالا بردن ایمنی اجتماعی و تزریق گسترده‌تر واکسن است.
پژوهشگر ارشد مؤسسه جکسون در ایالات متحده، پروفسور دکتر دریا اونوتماز که به‌تازگی به کشورش بازگشته، در مورد آمار بالای تلفات گفته است: «افزایش مرگ‌ومیر، به‌خاطر قدرت بالای ویروس دلتاست. تردید و بلاتکلیفی واکسن‌نزده‌ها، باید تا پاییز تمام شود».
بازگشت آمار مبتلایان در بازه زمانی 24ساعته به عدد زیر 20 هزار نفر، برای مقامات بهداشتی ترکیه اتفاق مهمی است و خود آنها، این تحول را ارزشمند می‌دانند و آن را به‌عنوان یک موفقیت نسبی تلقی می‌کنند، چرا که در ماه جاری میلادی، یعنی در روز 11 آگوست تعداد مبتلایان 24ساعته به عدد 27 هزار و 356 نفر رسید و 128 بیمار، جان خود را از دست دادند. اما حالا ترکیه یک بار دیگر به رقم زیر 20 هزار مبتلا در شبانه‌روز بازگشته و البته هنوز هم به روزهای ایده‌آل جولای، بازنگشته است. در 4 جولای، ابتلای 4 هزار و 418 مبتلا و فوت 50 بیمار ثبت شد که در نوع خود، بسیار امیدوارکننده بود.
نقشه‌ای که آبی می‌شود
تحولات آماری سه ماه اخیر مرتبط با واکسیناسیون در ترکیه، نشان‌دهنده این است که برخی معیارها و پارامترهای فرهنگی ـ اجتماعی و برخی دیدگاه‌های سنتی، در میزان پذیرش واکسن از سوی مردم، بسیار مهم و اثرگذار بوده است، به‌نحوی که در استان‌های غرب‌نشین ترکیه و مناطق توریستی و کلان‌شهر، استقبال از واکسن، بالا بود اما در مقابل، در استان‌های قلب آناتولی و همچنین در استان‌های کردنشین جنوب و جنوب شرقی ترکیه، تا همین چند روز پیش هم، غالب استان‌ها قرمز بودند و بخش قابل‌توجهی از میانسالان و سالمندان، حاضر نبودند واکسن بزنند.
توجه به نقشه کنونی میانگین تزریق واکسن، این واقعیت را نشان می‌دهد که حالا از مجموع 81 استان ترکیه، تنها 2 استان شانلی اورفا و ماردین، در رده‌بندی قرمز قرار دارند و درصد واکسیناسیون در این استان‌ها کمتر از 55 درصد 18ساله‌های استان است و تعداد استان‌های نارنجی هم 12 است، با این حساب می‌توان چنین پیش‌بینی کرد که قبل از پایان شهریور و همزمان با بازگشایی مدارس، به‌احتمال قوی تعداد استان‌های آبی از عدد 60 استان فراتر خواهد رفت و هیچ استانی در رده‌بندی قرمز و نارنجی، باقی نخواهد ماند.
در برخی از استان‌های مزبور، علاوه بر احزاب سیاسی، نهادهای مدنی و فرهنگی هم به میدان آمدند و تشکیل تیم‌های اقناع مردمی در دستور کار قرار گرفت و فعالان این نهادها ناچار شدند بلندگوبه‌دست در کوچه و محلات شهر به‌راه بیفتند و از مردم خواهش کنند که برای تزریق واکسن، هرچه زودتر اقدام کنند.
در فضای سیاسی ـ اجتماعی ترکیه، ممکن است هر مسئله ریز و درشتی، به یک موضوع سیاسی تبدیل شود، حتی مسائلی که هیچ ارتباطی با دنیای سیاست ندارند، به‌عنوان مثال تصمیم جدید دولتمردان ترکیه برای اجباری کردن تست پی.سی.آر. برای معلمین، از سوی برخی تحلیلگران محافظه‌کار به‌شدت مورد نکوهش قرار گرفته است و آن را به اقدامات تاریخی مصطفی کمال آتاترک در مورد اجباری کردن کلاه شاپو و ممنوعیت حجاب مقایسه کردند.
ماجرا از این قرار است که مدتی در رسانه‌های ترکیه، طرح اعمال ممنوعیت و محرومیت برای شهروندان لجبازی که از تزریق واکس امتناع می‌کنند، مورد بررسی قرار گرفت و بسیاری از تحلیلگران و روزنامه‌نگاران، پیشنهاد کردند که تزریق واکسن برای همه اجباری شود اما حقوقدانان اعلام کردند که چنین چیزی مبنای حقوقی ندارد و نمی‌توان شهروندان را به‌زور وادار به تزریق واکسن کرد.
دولت سرانجام به این جمع‌بندی رسید که طرح تست ادواری و اجباری را برای معلمین در دستور کار قرار دهد و هر معلمی که تمایلی به تزریق واکسن ندارد، در هفته دست‌کم دو بار، پی.سی.آر. نتیجه منفی کرونا را ارائه دهد!
عبدالرحمن دیلیپاک که اتفاقاً از هواداران دوآتشه اردوغان و از تحلیلگران محافظه‌کار مشهور است، با این اقدام مخالفت و اعلام کرد: «بعضی‌ها هم در این کشور، کلاه را اجباری کردند و حجاب را برداشتند. اگر مردم را مجبور به ارائه تست کنید، چه‌فرقی با آنها خواهید داشت؟»
شواهد نشان می‌دهد که دولت بر سر تصمیم خود جدی و قاطع است و بازگشایی مدارس در اواسط شهریور ماه، به یک هدف مهم و استراتژیک تبدیل شده است و از آنجایی که وزیر جدید آموزش ملی ترکیه نیز به‌تازگی صدارت این وزارتخانه را به دست آورده است، می‌خواهد این اقدام را همچون یک دستاورد مهم دوران وزارت خویش، به نمایش بگذارد.
