آیتالله محمد علی فیض گیلانی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم صبح امروز بعلت کهولت سن دارفانی را وداع گفت.
آیت الله محمد علی فیض گیلانی در سال 1303 هجری شمسی در یکی از روستاهای لاهیجان و در میان خانوادهای متدیّن به دنیا آمد. پدرش دروس حوزوی را تا لمعتین به پایان رسانیده بود و به دلیل عارضه لکنت زبان، به کار کشاورزی میپرداخت و از همان راه روزگار میگذراند. او که به اخلاص و پرهیزگاری مشهور بود مورد اعتماد مردم روستا و مرجع حل مشکلات و اختلافات آنان بود.
استاد فیض گیلانی تحصیلات خود را از مکتب خانه شروع کرد و پس از به پایان بردن آن به دبستان رفت. در دبستان به دلیل هوش سرشار و توانایی بسیار، مورد استقبال معلمان قرار گرفت و با تصمیم آنان تحصیلات خود را از سال سوم دبستان آغاز کرد. او سه سال نیز به دبیرستان رفت و پس از آن به تحصیل علوم حوزوی رو آورد. او که تحصیلات حوزوی خود را در سال 1322 آغاز کرده بود، در مدت کوتاهی دروس مقدمات را به پایان رسانید و در محضر استادان بزرگواری دروس دورة سطح را پی گرفت و پس از اتمام سطوح عالی به درس خارج استادان مشهور آن روزگار راه یافت. او در سالهای تحصیل خود، همواره در دروس اخلاق شرکت جدی داشت و میکوشید علم خود را با عمل درهم آمیزد و نیز به مطالعة کتابهای جنبی علاقة بسیار داشت.
استاد فیض در سالهای تحصیل خود به محضر عالمان بسیاری راه یافت. او مطوّل را در محضر شهید آیة الله مطهری(ره) و سیوطی را نزد شیخ اسدالله اصفهانی آموخت. شرح لمعه را در محضر شهید آیة الله صدوقی(ره) و شیخ حسن علی اصفهانی فرا گرفت. دروس رسائل و مکاسب و کفایه را نیز در نزد آیة الله سلطانی طباطبایی(ره) که از استادان بنام آن روزگار بود آموخت.
با پایان یافتن دروس سطح و نیز اندکی پیش از آن، به درس خارج آیة الله العظمی بروجردی(ره) رفت و همزمان در دروس خارج امام خمینی (ره) نیز شرکت داشت. استاد اصلی او در دروس خارج امام(ره) بود؛ اما با تبعید آن مرجع حماسه آفرین، وی مجبور شد در دروس دیگر شرکت کند که از جمله آنان درس آیة الله العظمی محقق(ره) بود.
استاد فیض، در طی این سالها در دروس اخلاق امام خمینی(ره) شرکت جدّی داشت و با بسیاری از فضلای آن روزگار، رابطه دوستی داشت و دروس پیش آموخته را مباحثه میکرد که از جمله آنان حجة الاسلام و المسلمین امینیان ـ امام جمعه آستانه اشرفیه ـ است.
استاد فیض گیلانی در سالهای عمر پربرکت خود، خدمات فرهنگی بسیاری را به انجام رسانیده است، از جمله آن میتوان به ساخت چند مسجد در مناطق محروم اشاره کرد که خود باعث تحولات عظیمی در آن مناطق شد، او پیش از انقلاب و پس از آن در ایام حجّ در بعثه امام(ره) خدمات بسیاری را برای حجّاج فراهم آورده و در ساماندهی امر حجّ و آشنایی واقعی با احکام و اهداف آن نقش مهمی را ایفا کرده است.
او سالها در دانشگاه ها به تدریس علوم و معارف اسلامی میپرداخته، و مدتی نیز نماینده امام(ره) در دانشگاه الزهرا(س) بوده است. استاد فیض چند کتاب تألیف نموده که هنوز به چاپ نرسیده است؛ از جمله آنان تاریخ و زندگی عالمان لاهیجان است.
استاد فیض گیلانی در سالهای حکومت خاندان پهلوی، فعالیتهای مبارزاتی بسیاری را به انجام رسانیده است. او که خود از شاگردان امام(ره) بود همچون دیگر شاگردان آن مرجع بزرگ و نیز همچون مردم ظلم ستیز ایران در مبارزات و تظاهرات بسیاری شرکت کرده است. او در زمان رژیم طاغوت منزلی را که در قم به تازگی خریده بود، به درخواست اطرافیان امام(ره) در خدمت امام(ره) قرار داد. این قضیه، مدتی پس از تبعید امام(ره) به تهران بود.
فعالیتهای سیاسی استاد فیض به پیش از انقلاب محدود نشد. وی پس از انقلاب نیز در عرصههای گوناگونی به خدمت پرداخت. او در طول سالهای دفاع مقدس، بارها در جبهههای جنگ حضور یافت و ضمن تبلیغ مبانی اعتقادی اسلام، انگیزه و شعف رزمندگان را دو چندان میساخت. برخی از مسئولیتهای وی پس از پیروزی انقلاب به شرح زیر است:
1. ریاست و قائم مقامی دیوان عدالت اداری در حدود 8 سال؛
2. نمایندگی امام(ره) در دانشگاه الزهراء (س)؛
3. عضویت در شورای گزینش قضات؛
4. عضویت در جامعة مدرسین حوزه علمیه قم؛
5. عضویت در مجلس خبرگان رهبری در دورههای اول و دوم.