همشهری آنلاین_ بهاره خسروی: تصادفات رانندگی و ناآشنایی با قوانین ترافیکی، تا قبل از شیوع «کوویدـ ۱۹»، بالاترین علت مرگ و میر در ایران بود، عاملی که چندین سال است مدیران و دست‌اندرکاران حوزه فرهنگ را به تکاپوی فرهنگسازی و اجرای برنامه‌های آموزشی با هدف آموزش رفتارهای مناسب ترافیکی و قوانین راهنمایی و رانندگی انداخته است.
ساخت بوستان آموزش ترافیک در مناطق مختلف شهر تهران با همین رویکرد در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفت، بوستان‌هایی که گروه هدف آن بیشتر خردسالان و کودکان هستند، اما در کنار این گروه، خدمات و برنامه‌های آموزشی با موضوع آشنایی با فرهنگ و رفتار مناسب ترافیکی برای همه گروه‌های سنی در آنها ارائه می‌شود. با همین ذهنیت، راهی پارک آموزش ترافیک منطقه ۱۰ در خیابان شهید عرب شدیم و با «ندا مشهدی»، مدیر این مرکز، درباره برنامه‌های آموزشی و خدمات آن به اهالی در این روزهایی کرونایی گفت‌وگو کردیم.
برای به بار نشستن و نهادینه شدن هر آموزشی باید از دوران کودکی و مدرسه برایش برنامه‌ریزی کرد. با این مقدمه و با نظر به اینکه همه ما در محیطی شهری زندگی می‌کنیم، رفتار مناسب و آشنایی با مفاهیم ترافیکی برای همه، به‌ویژه برای کودکان، یکی از پیش‌نیازهای حیات شهروندی است و در بهبود مهارت‌های فردی و اجتماعی با هدف برخورداری از جامعه‌ای پویا سهم بسزایی دارد.
«ندا مشهدی»، مدیر بوستان آموزش ترافیک پازل دهم پایتخت، با اشاره به این نکات، سر صحبت را باز می‌کند: «به دلیل پایین بودن سطح توجه کودکان به محیط اطراف، این قشر در زمان تردد در شهر آسیب‌پذیرتر از سایر شهروندان هستند. به همین علت، برای افزایش آگاهی و پاسخ دادن به نیازهای آموزشی این قشر، ایده ساخت پارک آموزش ترافیک که همان محیط شهری در ابعاد کوچک‌تر با تجهیزات مشابه است، در ذهن مدیران و متولیان فرهنگی جای گرفت. کودکان در این بوستان، با کمک تجهیزات آموزشی، با محیط مشابه شبکه حمل‌ونقل و معابر و مقررات راهنمایی و رانندگی آشنا می‌شوند.»
- آشنایی با قوانین ترافیکی تا پانزده‌سالگی
تقریباً سال ۱۳۹۰ علمیات ساخت پارک آموزش ترافیک در منطقه ۱۰ و خیابان شهید عرب به پایان رسید و مجموعه رسماً افتتاح شد. بوستانی که ابتدا سازمان فرهنگی و هنری شهرداری متولی اجرای برنامه در آن شد. اما از سال ۱۳۹۲ اداره این بوستان برای اجرای برنامه‌های آموزش شهروندی، به‌ویژه در حوزه آشنایی با قوانین راهنمایی و رانندگی، به شهرداری تکه دهم پایتخت و معاونت حمل‌ونقل و ترافیک سپرده شد.
مشهدی درباره امکانات و خدمات آموزشی این بوستان می‌گوید: «پارک آموزش ترافیک با مساحت ۵۶۰۰مترمربع دارای بخش‌های متنوع آموزشی مانند ساختمان آموزش، اتاق امداد ترافیک، کتابخانه، کارگاه خلاقیت، کارگاه آموزشی و همچنین فضاهای شبیه‌سازی‌شده مانند زیرگذر، پل عابرپیاده، خطوط عابران پیاده، علائم راهنمایی و رانندگی، چراغ راهنمایی، اتاق سیمیلاتور، سایت دوچرخه، مسیر ویژه دوچرخه‌سواری است تا علاوه بر کودکان، همه شهروندان از برنامه‌های آموزشی و فرهنگی برای آشنایی با رفتارهای ترافیکی و کاهش تصادفات از آن استفاده کنند.»
به گفته مدیر این مجموعه، مهم‌ترین هدف از اجرای برنامه‌های آموزشی در این بوستان آشنایی کودکان و نوجوانان با قوانین راهنمایی و رانندگی و بروز رفتار مناسب در مواقع ترافیک است.
- آموزش‌های مجازی
شیوع «کوویدـ ۱۹» باعث تغییر در نظم جهانی و تعطیلی بسیاری از اماکن و مراکز فرهنگی در سراسر دنیا شد. پارک آموزش ترافیک هم در این یک سال و نیم که از همه‌گیری کرونا می‌گذرد، از این ضربه بی‌نصیب نماند، اما این موضوع باعث تعطیلی کامل برنامه‌های این مجموعه نشد.
به گفته مشهدی، اجرا و تدارک برنامه آموزش‌های مجازی از سوی بوستان آموزش ترافیک فرصت خوبی شد تا مخاطبان برنامه‌های آموزشی افزایش چشمگیری داشته باشند: «در حال حاضر که کرونا گریبانگیر شهروندان است، تمام دوره‌های آموزشی، مسابقات و برنامه‌های جانبی مجموعه با حضور استادان باتجربه دانشگاهی برای تسهیل فرهنگ ترافیک و کاهش آسیب‌های ترافیکی متناسب با موضوعات روز و مشکلات رعایت نکردن قوانین راهنمایی و رانندگی در قالب کلیپ، فتوکلیپ، فیلم‌های کوتاه و بوشورهای آموزشی تهیه شده و در فضای مجازی و سایت «بین‌جو» منتشر می‌شود. این دوره‌های آموزشی برای همه شهروندان رایگان است و می‌توانند با مراجعه به این سایت از مزایای آموزشی آن بهره‌مند شوند.»
- آموزش رایگان دوچرخه‌سواری
بافت فرسوده، معابر باریک و پیچیده و جمعیت زیاد از موانع دوچرخه‌سواری در پازل دهم، به‌ویژه برای بانوان، است. برای حل این مشکل و کمک به افزایش سلامتی بانوان و ایجاد روحیه شادابی و نشاط میان بانوان، پارک آموزش ترافیک چند سال است که دوره‌های آموزش رایگان دوچرخه‌سواری را برای بانوان برگزار می‌کند.
مدیر پارک آموزش ترافیک منطقه ۱۰ با اشاره به این خدمت‌رسانی به بانوان هم‌محلی می‌گوید: «برای آشنایی شهروندان ساکن منطقه با روش صحیح دوچرخه‌سواری و همچنین نهادینه شدن فرهنگ حمل‌ونقل پاک، دوره‌های آموزش حضوری دوچرخه‌سواری با رعایت پروتکل‌های بهداشتی با حضور مربی در دو سئانس روزهای زوج، ویژه بانوان، در این بوستان برگزار می‌شود.» به گفته مدیر بوستان آموزش ترافیک، این دوره‌ها برای کودکان رده‌های سنی زیر دوازده سال، از مبتدی تا پیشرفته، هم برگزار می‌شود تا در این روزهای گرم سال و فراغت دانش‌آموزان از تحصیل، علاوه بر پر کردن اوقات فراغتشان، یک رشته ورزشی را به‌طور اصولی هم فرا گیرند و از تابستان استفاده بهینه‌ای کنند.
ندا مشهدی از علاقه‌مندان به شرکت در دوره‌های آموزش دوچرخه‌سواری دعوت می‌کند تا همه‌روزه از ساعت ۷ تا ۱۳ به خیابان قزوین، خیابان شهید عرب، بوستان آموزش ترافیک مراجعه کنند و برای کسب اطلاعات بیشتر از جزئیات برنامه‌ها با شماره ۹۶۰۱۹۰۲۹ تماس بگیرند. همچنین برای شرکت در دوره‌های مجازی در سایت بین‌جو وارد شوند یا با پارک آموزش ترافیک تماس بگیرند تا از طریق این بوستان نامنویسی آنها انجام شود.
آنچه راکبان موتورسیکلت باید بدانند
موتورسواران قشر آسیب‌پذیر و بدون حفاظ هستند و شدت تصادفات موتورسواران و خسارات ناشی از آن، به دلیل نوع وسیله نقلیه، قابل مقایسه با سایر وسایل حمل‌ونقل نیست. در این میان، ضربه به سر عامل ۶۰درصد فوتی‌ها در تصادفات موتورسواران است، لذا کلاه ایمنی مهم‌ترین ناجی راکبان به نظر می‌رسد و انتظار می‌رود شهروندان در تهیه و استفاده از کلاه ایمنی استاندارد اهتمام ویژه بورزند.
طبق آخرین تحقیقات، شغل بیش از ۴۰درصد موتورسواران، آزاد گزارش شده است و این یعنی درآمد این افراد مستقیماً با سرعت جابه‌جایی بین مقاصد متفاوت ارتباط دارد، لذا اکثر این افراد با رعایت نکردن قوانین و محدودیت‌ها و همچنین عبور از مسیرهای ممنوع، به‌عنوان میانبر، زمینه وقوع تصادفات را مهیا می‌کنند. میانبرهای مورد استفاده موتورسواران اغلب پیاده‌روها، مسیرهای ویژه اتوبوس و دوچرخه و حرکت خلاف جهت حرکت راه هستند. متأسفانه با ورود موتورسواران به پیاده‌روها، امنیت عابران پیاده، به‌خصوص کودکان، به خطر می‌افتد، چراکه عابران پیاده انتظار حضور وسیله نقلیه موتوری در پیاده‌راه را ندارند. مسئله دیگر نیز بار زدن کالاهایی به اندازه یک وانت روی موتورسیکلت است. برخی از راکبان موتور به‌عنوان پیک موتوری مشغول خدمت‌رسانی و کسب درآمد هستند. اما مشاهده می‌شود که‌گاه بارهایی نامتعارف بر موتورسوار شده است. این رفتار باعث برهم خوردن تعادل موتور، واژگونی آن یا برخورد با سایر وسایل نقلیه می‌شود. متأسفانه در صورت تصادف موتور با عابر پیاده و همچنین واژگون شدن بار موتور روی عابر، احتمال فوت عابرپیاده بدون محفاظ به‌شدت بالا می‌رود.
برخی از موتورسواران بر این باورند که در صورت وقوع هرگونه تصادف با سایر وسایل نقلیه سنگین‌تر، مانند سواری‌ها، راننده وسیله نقلیه دیگر مقصر شناخته می‌شود و راکب موتور از هرگونه پیگیری قضایی مبراست. این باور رایج اشتباه است و در صورتی که اهمال و تخطی موتورسوار از قوانین محرز شود، علاوه بر جریمه متناسب با تخلف، باید خسارت وسیله نقلیه دیگر را نیز پرداخت کند.
۴۰۰ شهروند ساکن در منطقه ۱۰ از برنامه‌های آموزشی پارک آموزش ترافیک برای کاهش تصادفات و آشنایی با رفتار مناسب ترافیکی بهره‌مند شدند.
۳۰۰ کلاس آموزشی از ابتدای اردیبهشت ماه تا پایان مرداد ماه از سوی پارک آموزش ترافیک برای شهروندان برگزار شد.
