روز پنجشنبه چهارم مرداد ماه ، به طور اتفاقی دقایقی بیننده اش بودم. سریال پایتخت 5 را که برای عید 1397 ساخته و همان سال پخش هم شد نشان می داد سکانسی که در آن بهتاش در تنگنای داخل یک نفربر زرهی و در میان جمعی مختلط به شکلی حرفه ای می رقصید و در این میان حتی به او رقص درخواستی هم سفارش می دادند و او هم بی نصیب نمی گذاشت.می دانیم که این سریال بارها و بارها از شبکه های مختلف تلویزیون پخش شده بود و هر سال پربیننده ترین برنامه تلویزیون نام گرفته بود.
یادم آمد که این روزها کلیپی در فضای مجازی منتشر شده بود که در آن ـ بنابر آن چه که گفته می شد ـ مسئول یا کارمند روابط عمومی اداره پست یک شهرستان در حال رقص در بین همکاران بود که همگی خانم بودند. اگر چه معمولا پرداختن به موضوعی که ممکن است اشاعه منکر تلقی شود اصولا صلاح نیست اما اگر بنا دارم به مقایسه ی این دو بپردازم نه در دفاع از یا نقد چیزی است ، بلکه می خواهم به این موضوع از زاویه ی دیگری نگاه کنیم .
تردید نداریم که رقصیدن مرد در محفل خانم ها بنابر فتوای علما، به احتیاط واجب حرام است . علاوه بر این، رعایت حرمت فضای اداری و اقتضائات مسئولیت و حتی کارمندی نیز بی شک همیشه لازم است.تا اینجای کار بحثی نیست. طبیعتا برخورد با این هنجار شکنی هم در چارچوب قوانین و مقررات و احتمالا برابر با آیین نامه های انضباطی ان شاا.. انجام خواهد شد ، البته نمی دانم این خبر که وی درست ساعاتی پس از انتشار کلیپ، دستگیر شده است چقدر واقعیت داشته باشد.
این کلیپ را که احتمالا از طریق انتشار توسط یکی از حاضرین در جلسه به بیرون درز کرده است و منتشر کننده آن نیز بایستی به همین دلیل شریک جرم تلقی شود می خواهم با آن چه از رسانه محترم ملی پخش می شود مقایسه کنم و قضاوت را به خودتان واگذار کنم :
1ـ اگر چه کلیپ موصوف چند ثانیه ای بلندتر از سکانس سریال مذکور بود اما ماهیتا تفاوتی بین آن ها نبود. چه این که معمولا اجرای یک سکانس از حرکات موزون ممکن است نیاز به آموزش توسط مربیان داشته باشد و علاوه بر این در یک برداشت نیز انجام نشده باشد. بنابر این عملا اختلافی از این جهات بین این دو نیست. ضمن این که نشنیده ام که در ارتکاب فعل حرام ، علما مدت زمان ارتکاب را در کیفیت و در نتیجه در تنبیه احتمالی موثر بدانند.
2ـ هر دوی این موارد رقص مرد در محفلی که خانمها (خانم های نامحرم)حضور داشتند اتفاق افتاده است.اگر چه بنا بر داستان سریال، بهتاش پسر یکی از خانمها و برادرزاده ی همسر نفر دوم بود و فقط با سومی نسبت نداشت اما می دانیم که این نسبت ها تخیلی است و همگی با او نامحرم بودند.
3ـ ممکن است بگویید که در کلیپ مورد نظر ،خاطی حرمت اداره را رعایت نکرده است و دومی در فضای عمومی ضبط شده است، عرض می کنم که اولا سکانس در مکان دولتی(شهرک سینمایی دفاع مقدس) گرفته شده و از همه بدتر این که در داخل یکی از سمبل های نظامی اتفاق افتاده است.
4ـ این توجیه هم پذیرفته نیست که فکر کنیم اولی ارادی و واقعی بوده و دومی ساختگی و فقط برای خنداندن مردم بود ! رقص رقص است و تفکیکی از این جهت هم ندارد.از این بدتر این که به احتمال زیاد اولی به شکل یواشکی ضبط و بدون هماهنگی با حاضرین منتشر شده اما دومی با هماهنگی و با تایید صدر تا ذیل یک دستگاه عریض و طویل صورت گرفته که از تیغ ممیزی ها هم گذشته و کلی هم برای آن پول پرداخت شده و انتشار آن عمدی و برای دهها میلیون بیننده بوده است.
5 ـ از این ها مهمتر این است که انتشار اولی یکبار برای همیشه بود اما دومی را احتمالا تا جاداشته باشد تکرار می کنند.
6 ـ تنها موضوعی که می ماند این است که ممکن است بپذیریم تلویزیون به جایی رسیده است که برای جذب مخاطب مجبور است تن به هنجارشکنی بدهد تا شاید با اقبال بیشتری روبه رو شود که ابته این موضوع دیگری است.
از این ها فراتر که برویم وقتی رقص، منکری غیر قابل اغماض است و اجرای آن در محیط اداری اشکال اساسی دارد جایی در قانون نیامده است که تفاوتی داشته باشد در این که در داخل و زیر مجموعه های کدام اداره و وزارتخانه رخ بدهد ، خواه در اداره ی پست یک شهرستان دور باشد و خواه در رقص های انفرادی و دستجمعی بسیاری که در حین کار اخیرا گرفته و منتشر شد .
قوه قضاییه حق دارد که نگران قبح زدایی این منکر و تکرار ان در ادارات و اماکن آموزشی و بهداشتی و..... باشد اما می خواهم بگویم که نپرداختن به دلایل ریشه ای موضوع و عملکرد متولیان امر فرهنگ ، ممکن است تلاش را از نتیجه دور کند.
نه قصد دفاع از کار غیر قابل دفاع کسی را دارم و نه هم می خواهم قبح زدایی بکنم از اشاعه ی یک تخلف و منکر ، نه هم در این وانفسای آرامش و نشاط به دنبال محدودسازی های بیشتر و کاهش مخاطب همین چند برنامه ی پر بیننده و دیدنی تلویزیون هستم ، به عبارت ساده تر می خواهم نشان بدهم که اصولا قانون ظرفیت
کافی برای مواقع مشابه را دارد و تصمیم گیری های هیجانی می تواند در دراز مدت نتیجه ی متفاوت بدهد.
1717
