سهیلا خانی، در گفتگو با خبرنگار مهر، افزود: اختلال یادگیری، موضوعی فراگیر است که با بروز مشکلات شدید در گوش کردن، صحبت کردن، نوشتن، استدلال یا توانایی‌های محاسبه بروز می‌کند و به نارسایی در شبکه اعصاب مرکزی مربوط است.
وی ادامه داد: تعریف حیطه‌های مرتبط با آموزش و پرورش و روانشناسی دانش آموزان اختلالات یادگیری در مفهوم سازی، بسیار حائز اهمیت است زیرا از طریق تعریف است که می‌توان اقدامات مرتبط با تشخیص، شناسایی و درمان را مشخص کرد.
خانی تصریح کرد: پس از فرایند تشخیص اختلال یادگیری، باید به شناسایی نیازهای آموزشی و روانشناختی کودکان با ناتوانی یادگیری پرداخت و محتوای غنی و کاربردی مداخله‌های روانشناختی را با استناد به نقص یا نواقص در زمینه‌های شناختی، طراحی و تدوین کرد.
این روانشناس بالینی اضافه کرد: اگر پیشرفت تحصیلی در دانش آموزی کمتر از سطح انتظار باشد، باید اقدامات غربالگری را پیگیری کرد، علاوه بر شکاف بین توانایی بالقوه یا کارکردهای شناختی و عملکرد تحصیلی باید به ملاک‌های دقیق‌تری در زمینه تشخیص اختلال یادگیری توجه شود.
وی افزود: برای کسب مهارت خواندن، یک کودک باید با استناد به ادراک شنوایی و بینایی توانایی تمایز ادراک بینایی و شنوایی را داشته باشد و قابلیت‌های حافظه شنوایی، بینایی، زبان و سایر عملیات ذهنی را تکمیل کند.
خانی اظهار کرد: خوشبختانه این عملکردها در بیشتر کودکان به اندازه کافی دیده می‌شود، به طوری که قادرند موضوعات درسی را یاد بگیرند، فقط زمانی که اینگونه کارکردهای شناختی مختل شوند و کودک نتواند از طریق کارکردهای شناختی جبرانی در دیگر زمینه‌ها این گونه نواقص را مرتفع کند آنگاه در فرایند خواندن، نوشتن، دیکته یا انجام محاسبات با مشکل روبرو می‌شود.
این روانشناس بالینی تصریح کرد: ۶ نشانه مهم برای تشخیص اختلال یادگیری وجود دارد، اولین نشانه این است که فرد برای خواندن کلمه تلاش زیادی یا کند و نادرست عمل کند، مشکل داشتن در فهمیدن معنی کلمه‌ای که می‌خواند، یک نشانه دیگر است.
خانی افزود: مشکل داشتن در هجی کردن، سازمان بندی ضعیف در بیان نوشتاری و پاراگراف بندی، مشکل داشتن در فهم عدد، ویژگی‌های اعداد یا محاسبه و ناتوانی در استدلال ریاضی و بکارگیری مفاهیم، ویژگی‌ها یا روش‌های ریاضی برای حل مسئله از دیگر نشانه‌های اختلال یادگیری است.
این روانشناس بالینی گفت: تشخیص دقیق هر کدام از نشانه‌های مرتبط با اختلال در محاسبات، خواندن و نوشتن، باید از طریق آزمون‌های غیر رسمی و رسمی توسط آزمونگر حرفه‌ای و با تجربه انجام شود.
خانی اضافه کرد: بررسی وضعیت دقت، توجه، تمرکز، معطوف سازی و ادراک در دوره خردسالی، نقش تعیین کننده‌ای را در غربالگری اختلال یادگیری دارد و مداخله‌های زود هنگام در زمینه کارکردهای هوشیاری (توجه، دقت، تمرکز و معطوف سازی) در دوره خردسالی، اثربخشی بسیار زیادی به دنبال خواهد داشت.
این روانشناس بالینی تصریح کرد: بررسی دقیق کارکردهای شناختی در دوره خردسالی مزایای متعددی را به وجود می‌آورد که علاوه بر استعدادیابی، می‌تواند در چرخه تحولی و یا شناسایی دقیق زمینه‌های شناختی در دوره خردسالی تصویر واضح و شفافی از نقاط ضعف و قوت کودکان خردسال را ارائه دهد.
وی یادآور شد: این امکان وجود دارد که دانش آموزان ناتوان در یادگیری را قبل از ورود به کلاس اول دبستان مورد ارزیابی روانشناختی قرار داد و با بهره گیری از اصول و فنون سنجش روانشناختی به تشخیص و شناسایی این ناتوانی پرداخت.
خانی اضافه کرد: بدون شک تمام دانش آموزان باید قبل از ورود به مدرسه، توسط متخصصان بینایی سنجی و شنوایی سنجی مورد معاینه قرار گیرند تا در صورت وجود آسیب‌های حسی، مداخله‌های مرتبط ارائه شود.
