۲۵ درصد از سالمندان بالای ۵۰ سال، واکسن نزدهاند. آن هم در دورانی که کرونای دلتا و پیک پنجم در کشور میتازد و روزانه حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ نفر فوتی در کشور اعلام میشود.
به گفته سخنگوی ستاد مقابله با کرونا از ۱۵٫۷ میلیون نفر بالای ۵۰ سال، حدود چهار میلیون نفر واکسن نزدهاند. اما چرا آنها از دریافت واکسن منصرف شدند؟
برخی میگویند از واکسنهایی که در حال حاضر در مراکز تزریق میشود استفاده نمیکنند و منتظر میمانند تا واکسن بهتری به کشور وارد شود. آنها در واقع منتظر واردات واکسن فایزر و مدرنا هستند. این در حالی است که بارها متخصصان و پزشکان تاکید کردهاند که مردم در حال حاضر هر واکسنی که در مراکز تزریق میشود را استفاده کنند زیرا بهتر از واکسینه نشدن است.
محمدرضا محبوبفر، عضو انجمن علمی بهداشت و ارتقای سلامت ایران میگوید: «یکی از دلایل واکسن نزدن مردم، زیر سوال قرار گرفتن واکسنهای موجود در کشور است. تعدادی از واکسنهای چینی که به کشور وارد شده، اهدایی بوده است. از سوی دیگر تعدادی هم از منابع نامشخص به کشور وارد شده. واکسن چینی حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد ایمنی ایجاد کند.»
مجبوبفر میگوید مردم این اخبار و آمار را میشنوند و از تزریق واکسن نگران میشوند. اما چرا وزارت بهداشت و ستاد مقابله با کرونا اطلاعات دقیق و جزئیات قراردادهای واکسن را عمومی نمیکند؟
اطلاعات واکسنهای وارداتی به ایران مبهم است. در گزارشی که پیشتر گمرک منتشر کرد برند تعدادی از واکسنهای وارداتی مشخص نبود و در مقابل نام واکسن نوشته شده بود «واکسن خارجی»!
محبوب فر دیگر دلایل واکسن نزدن در کشور را اینطور بیان میکند: «شلوغی مراکز واکسیناسیون از دیگر دلایلی است که تاکنون برخی برای واکسینه از رفتن به این مراکز منصرف شدند. برخی مراکز هم که واکسن ندارند و به مراجعهکنندگان میگویند واکسن نیست!»
این کارشناس حوزه سلامت میگوید: «نحوه مدیریت واکسیناسیون در کشور از ابتدا نابسامان بوده. واکسن استرازنکا که در کشورهای دیگر برای ۵۰ سال به بالا مجاز شناخته شده، در ایران برای زیر ۵۰ سال هم تزریق شده است.»
اخیرا مرکز فناوری اطلاعات وزارت بهداشت در گزارشی نوشت که تعداد ابتلا و فوتیهای واکسینهها در ایران ۷۰ درصد بیشتر از استاندارد جهانی بوده است. موضوعی که محبوب فر به آن اشاره میکند و میگوید به این دلیل اتفاق افتاده که اعتبار واکسنهای مورد استفاده در کشور مورد سوال است.
پیشتر نیز علیرضا ناجی، عضو کمیته علمی کووید ۱۹ کشور در این مورد به تجارتنیوز گفته بود باید واکسنهای بهتری به کشور وارد میکردیم.
از سوی دیگر اخیرا نیز رویترز در گزارشی به اثرگذاری واکسن سینوفارم پرداخت. بر اساس این گزارش طبق یک بررسی در کشور پرو این واکسن در پیشگیری از عفونت در کارکنان پزشکی ۵۰.۴ درصد اثربخشی داشته است.
در چند روز گذشته هم حواشی زیادی درباره نوع واکسن چینی مورد استفاده در ایران شکل گرفت. شایعاتی منتشر شد که واکسن سینوفارم مورد استفاده در کشور، تولید ووهان چین بوده و نامعتبر است. اما مقامات وزارت بهداشت اسناد و توضیحات زیادی به مردم ندادند تا این واکسنهراسی از بین برود.
تنها کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو اعلام کرد: «ایران از ابتدای واردات واکسن تاکنون، واردکننده و مصرفکننده سینوفارم پکن بوده که مورد تایید سازمان جهانی بهداشت است. البته این به معنای نامعتبر بودن واکسن سینوفارم ووهان نیست.»
اما شاید بهتر بود که وزارت بهداشت مستندات دقیقتر و بهتری در اختیار مردم قرار میداد تا نگرانی آنها از نوع و کیفیت واکسنهای وارد شده برطرف شود.
محبوب فر میگوید: «در کشورهای همسایه از جمله ترکیه و پاکستان از بین واکسنهای چینی، واکسن سینوواک را استفاده کردند. زمزمههایی شنیده شده که واکسن سینوفارم در آستانه حذف شدن از سبد خرید واکسن در ایران است.» البته تاکنون هیچکدام از مقامات رسمی نه تنها درباره حذف واکسن سینوفارم از سبد واکسن ایران حرفی نزدهاند بلکه آن را تائید هم کردهاند.
او در پایان راه حل برون رفت از بیاعتمادی به واکسن را انتشار اطلاعات مربوط به کرونا میداند: «وزارت بهداشت باید آمار مربوط به کرونا را از حالت محرمانگی خارج کرده و در اختیار مراجع معتبر سلامت قرار دهد. اگر مردم به عمق فاجعه بیماری کرونا پی ببرند، به طور خودکار به سمت رعایت پروتکلهای بهداشتی و دریافت واکسن میروند.»