ملیحه تمدن یزدیان در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص استفاده از صنایع‌دستی در جامعه و طراحی مد و لباس اظهار کرد: با ایجاد ارتباط بین صنایع‌دستی و شبکه مد و پوشاک و همچنین استفاده از دانش پژوهشگران مربوطه می‌توان برندهایی را ایجاد کرد که در جهان، معرف غنای بالای فرهنگ ایران باشند. خوشبختانه در سال‌های اخیر با گسترش فضای مجازی و استفاده از شبکه‌های اینترنتی شاهد رشد خوبی در برخی حوزه‌های کسب‌وکار بوده‌ایم.
وی اضافه کرد: در این سال‌ها عده‌ای توانستند در مشاغل خود موفقیت‌هایی کسب کنند، اتفاقی که شاید اگر فضای مجازی نبود، رخ نمی‌داد. فضای مجازی در واقع زمینه‌ساز این شد که اگر فردی سرمایه زیادی برای راه‌اندازی کسب وکار خود ندارد بتواند با تکیه بر این بستر، فعالیت خود را آغاز کند.
این پژوهشگر صنایع‌دستی ادامه داد: موضوع گستردگی فضای مجازی در زمینه صنایع‌دستی نیز بسیار کمک‌کننده بود و ما در حال حاضر تولیدکننده‌هایی را می‌بینیم که دیگر برای فروش اجناس خود نیازی به ایجاد فروشگاه ندارند و تنها کافیست از پلتفرم‌هایی که در فضای مجازی وجود دارد برای معرفی و فروش آثار خود استفاده کنند.
تمدن عنوان کرد: از نظر من این موضوع یک قدم مثبت و موثری است، به ویژه برای علاقه‌مندان به صنایع‌دستی و افرادی که دغدغه فعالیت در بازار کار صنایع‌دستی را دارند و گفتنی است که این مسئله نیاز به یک سرمایه‌گذاری کلان را از دوش افراد برداشت.
این مدرس دانشگاه در خصوص میزان استفاده از صنایع‌دستی در طراحی‌های مد و لباس خاطرنشان کرد: قطعا ما در آغاز راه هستیم و بسیار به انجام کارهای مختلف پژوهشی برای ایجاد زیرساخت در این زمینه نیاز داریم. متاسفانه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به دلایل مختلفی نتوانسته است کارهای آنچنان تاثیرگذاری در این زمینه انجام دهد و در واقع ما مباحث باز بسیار زیادی در این زمینه داریم؛ به نظر می‌رسد این وزارتخانه اقدامات کافی و موثری در این زمینه انجام نداده است.
صنایع‌دستی ایران در حال گذار از روش‌های سنتی به روش‌های مدرن است
تمدن مدعی شد: به عقیده من در سال‌های اخیر صنایع‌دستی ایران درحال گذار از یک صنایع‌دستی سنتی با روش‌ها و تکنیک‌های سنتی به یک صنایع دستی به روز با روش‌ها و تکنیک‌های نو است.
وی افزود: در حال حاضر افراد تحصیل‌کرده در رشته صنایع‌دستی در حال فعالیت هستند و شاید دیگر آن سنت استاد شاگردی که زمانی حرف اول را می‌زد کمرنگ شده است. همچنین امروزه با وجود رشته صنایع‌دستی در دانشگاه‌ها و موسسات فرهنگی هنری، فارغ‌التحصیلان و هنرجویان این شاخه ها با توجه به تخصصی که از اساتید خود کسب کرده‌اند و دغدغه‌ای که در این زمینه دارند وارد بازار کار شده و در حال فعالیت هستند.
این پژوهشگر صنایع‌دستی تشریح کرد: این کسب دانش به صورت آکادمیک و نه به صورت استاد شاگردی و پس از آن ورود تجهیزات و آشنایی با تکنولوژی‌هایی که هم اکنون در دیگر نقاط دنیا نیز استفاده می‌شود و همینطور گسترش فضای مجازی و اینترنت به افراد جویا در زمینه صنایع‌دستی و ارتباط با دیگر نقاط دنیا کمک شایانی کرده است. این گسترش دنیای مجازی و اینترنت موجب شده تا این افراد تحصیل‌کرده هم هنر سرزمین خود را بشناسند و هم با تجربیات دیگران در سایر کشورها آشنا شوند.
این فعال صنایع‌دستی ادامه داد: شاخه‌های مرتبط با طراحی مد و لباس در صنایع‌دستی ایران شامل دو شاخه بزرگ نساجی سنتی و رودوزی‌های سنتی می‌شود. نساجی سنتی در واقع مربوط به دست‌بافته‌هایی است که با استفاده از دستگاه‌های پارچه‌بافی غیر صنعتی، پارچه‌های دست‌باف تولید می‌شود.
تمدن اضافه کرد: ما در این زمینه انواع پارچه‌ها را در ایران داریم که از جمله آن‌ها می‌توان به پارچه‌های ابریشمی، زری، مخمل، برک، دارایی یا ایکات، ترمه، فرت، شال و چادر شب و دیگر انواع پارچه های خاص تولیدی در مناطق مختلف ایران اشاره کرد؛ لازم به ذکر است که این پارچه‌های دست‌بافت در صنعت مد و پوشاک قابل استفاده هستند.
اکثر طراحان لباس آشنایی کمی با رودوزی مناطق مختلف دارند
وی در خصوص رودوزی سنتی خاطرنشان کرد: در واقع تمام رودوزی سنتی تزییناتی است که بر روی پارچه برای زیباتر کردن یک لباس اجرا می‌شود. در مناطق مختلف ایران بیش از ۱۰۰ نوع رودوزی وجود دارد که هر کدام ویژگی‌های فرهنگی خاص خود را دارند و از تکنینک‌های خاصی بهره می‌برند؛ مانند سوزن دوزی، گلابتون دوزی، ملیله دوزی، پته دوزی، خوس دوزی و خامه دوزی که خوشبختانه در این زمینه بسیار غنی هستیم.
این پژوهشگر صنایع‌دستی ادامه داد: اما از آنجا که بخش زیادی از این تکنیک‌ها و روش‌ها بسیار بومی و مربوط به یک منطقه خاص هستند، می‌توان گفت تنها تعداد اندکی از آن‌ها به مدد صنعت گردشگری و فضای مجازی در سال‌های اخیر شناخته شده است. در نتیجه تنها مردم هر منطقه یا هر استان با رودوزی خاص منطقه خود آشنا هستند و کمتر می‌بینیم این آشنایی به صورت عمومی و کلی صورت گیرد و باید گفت که اکثریت افراد و طراحان آشنایی کمتری با رودوزی مناطق مختلف دارند.
تمدن بیان کرد: شاید بتوان گفت که در سال‌های اخیر به واسطه امکاناتی که فضای مجازی در اختیار عموم مردم قرار داده است در حال ورود به مسیری هستیم که این نوع هنرها و خرده فرهنگ‌ها برای بیشتر شناخته شدن، بهتر معرفی می‌شوند و این کار یکی از وظایف مهم معاونت صنایع‌دستی در وزارت میراث فرهنگی است.
قرار گرفتن ارتقاء فرهنگ در پایین‌ترین اولویت‌های رسانه ملی
وی تصریح کرد: متاسفانه رسانه ملی در خصوص معرفی، تبلیغ و گسترش این موضوع و پیشبرد فرهنگ و هویت ایران اقدامی انجام نمی‌دهد و می‌توان گفت ارتقاء فرهنگ در پایین‌ترین اولویت‌های رسانه ملی قرار گرفته و این مسئله باعث تاسف است. هر چند در سال‌های اخیر شاهد ساخت مستندهایی مرتبط با این موضوع بودیم اما میزان اثرگذاری این برنامه‌ها با توجه به فرهنگ غنی‌ای که در کشور ما وجود دارد بسیار کم است.
این پژوهشگر صنایع‌دستی اظهار کرد: در این حوزه بیشتر از کاری که در حال انجام است نیاز به تلاش داریم و ارتباط بین معاونت صنایع‌دستی با صداوسیما باید بسیار قوی‌تر و محکم‌تر باشد.
تمدن ادامه داد: از آنجایی که عموم جامعه قابلیت دسترسی به فعالیت‌های پژوهشی انجام شده در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی را ندارند و برخی از اطلاعات تنها در سازمان‌ها موجود است و دسترسی به آن‌ها کار ساده‌ای نیست، به همین علت بسیاری از تولیدکننده‌های آثار صنایع‌دستی از ارزش کارهای خود با خبر نیستند.
وی اضافه کرد: بها ندادن به فعالیت‌های تولیدکنندگان صنایع‌دستی موجب می‌شود تا افرادی که در این زمینه فعالیت می‌کنند و در کنار آن‌ها مردم، از ارزش فرهنگی و هویتی آثار مطلع نباشند.
این پژوهشگر صنایع‌دستی در پاسخ به این سوال که چگونه این علاقه به صنایع‌دستی در مردم ایجاد شود؟ گفت: ایجاد علاقه در مردم نیازمند کاری اساسی است. بدون ارائه آگاهی به مردم نمی‌توان از آن‌ها انتظار داشت که اقبال خوبی نسبت به آثار ملی و صنایع‌دستی کشور خود داشته باشند؛ زمانی که هیچ اطلاعاتی در اختیار مخاطب قرار نمی‌گیرد مردم نیز علاقه‌ای نشان نخواهند داد.
تمدن ادامه داد: در این حوزه نقش رسانه‌های جمعی بسیار مهم است؛ چراکه مردم به آن چیزی اقبال نشان می‌دهند که بیشتر از همه می‌بینند. موارد گفته شده نیازمند زیرساخت‌ها و فعالیت‌های فرهنگی بسیار گسترده‌ای است که تمام سیستم یک کشور باید در جهت این مهم تلاش کند که متاسفانه تا امروز چنین تلاشی دیده نمی‌شود.
انتهای پیام
