خبرگزاری مهر، فرهنگ و اندیشه، زهرا زمانی: «هوا گرم بود و شرجی. اگر کسی در تمرین ها و آموزش ها زخم برمیداشت کارش ساخته بود. آب شور و شرجی هوا از کوچک ترین زخم، زخمی دردناک و عفونی می ساخت. عرق زیاد و عرق سوزی مشکل عمومی بود اما کسی اعتراض نداشت. شفیعی هر دو دستش با ترکش ناقص شده بود اما همپای بچه های گردان در آموزش ها بود. بچه ها می گفتند خراب شدن موتور برق یعنی اینکه مقدر مشیت الهی این است که در مشقت باشیم تا عیار وجودمان هر لحظه خالص تر بشود.»
خاطره رزمندگان از روزهای دفاع مقدس چه قبل از عملیات و چه در روزهای عملیات و چه بعد از عملیات همه یک وجه مشترک دارد و آن فداکاری و اخلاص است. آنچه خواندید تک خاطره ای از سلحشوری رزمندگان قبل از عملیات کربلای ۳ بود. به همین مناسبت در سالگرد این عملیات، به بررسی آن روزها می پردازیم:
عملیات دریایی
شیرینی فتح مهران دوام زیادی برای بعثی ها نداشت. نامه سرگشاده صدام برای توقف جنگ با اصرار ایرانی‌ها بر سقوط حکومتش جواب گرفت. افرایم کارش می نویسد:« او نتیجه گرفت که تنها امیدش برای متقاعد ساختن مقامات ایرانی در متوقف کردن تلاش برای سرنگونی رژیمش سخت کردن شرایط زندگی رای دهندگان و مردم ایران است. بر این اساس، عملیات های وحشیانه و بی سابقه هوایی علیه اهداف استراتژیک، از جمله صنایع نفتی استراتژیکی جزیره خارک، مراکز مهم جمعیتی تهران، اصفهان و کرمانشاه، از سوی عراق انجام گرفت. در روز ۱۲ ماه اوت ۱۹۸۶ هواپیماهای عراقی اولین حمله موفقیت آمیز خود را بر پایانه ی نفتی در جزایر سیری در ۲۴۰ کیلومتری شمال تنگه هرمز اجرا کردند و با آن به تهران اعلام کردند که هیچ یک از اهداف استراتژیک دور از دسترس عملیات عراق قرار ندارد.»
این بار ایرانی ها جواب صدام را در دریا دادند. نیروی دریایی سپاه که تشکیل شده بود اما هنوز تجربه کافی نداشت و عملیات بزرگی انجام نداده بود، آماده شد تا عملیات کربلای ۳ را برای نابودی اسکله های البکر و الامیه اجرا کند. عراقی ها ابتدای جنگ این اسکله ها را خالی کرده بودند. اما از سال ۶۳ با گسترش جنگ در خیلج فارس، عراق اسکله ها را مجهز کرده و رادارهایش را برای حمله هایش در خلیج فارس، آنجا دایر کرده بود. روی هر سکو یک گروهان تقویت شده تیپ ۴۴۰ دریایی بود. گردان ۴ حفاظت از سکوی الامیه و گردان ۱ حفاظت از سکوی البکر را بر عهده داشت. تعدادی تکاور دریایی، مردان قورباغه ای و عده ای از گردان ۵۸۲ ضد هوایی هم بودند. عده ای هم از نیروهای مرکز مخابرات فرماندهی ام القصر وظیفه تعمیر و سرویس دستگاههای ارتباطی و راداری را برعهده داشتند. همچنین عده ای از گردان مستقل ۵۸۳ ضد هوایی،عناصری از دسته ی مستقل خمپاره انداز ۱۲۰ میلی متری و نیز تنی چند از عناصر گردان ۲۲ دیده بان هوایی بر پایانه ها مستقر بودند.
غواصان نوجوانِ ما
گردان یونس غواصان لشکر ۱۴ امام حسین بودند که انتخاب شدند عملیات کنند. وقتی خبر عملیات را شنیدند هیچ کس سر از پا نمی شناخت. مقری در روستای «کفشیه» در ساحل غربی رودکارون پشت شهرک دارخوین برای رزمندگان عملیات ساخته شد. ساخت این مقر در گرمای تابستان سوزان خوزستان انرژی زیادی گرفت اما دستور دادند رزمنده ها به منطقه انتهای اروند در ورودی خلیج فارس بروند. آنجا نه ساختمانی بود نه امکاناتی. نیروها باید به شرایط منطقه ای عملیات عادت می کردند. گرما آزار دهنده بود و رزمنده ها با برگهای نخل و طناب دو روزه سرپناههایی برای خودشان ساختند. یک موتور برق بود که شب ها نور میرساند و روزها برق چند پنکه را تامین میکرد که یک ساعت پس از روشن شدنش سوخت و سختی زندگی در حاشیه خلیج فارس و اروند سخت تر شد.
اکثر بچه های گردان ۱۷ تا ۲۰ سال داشتند و می خواستند در عملیات باشند. فرماندهان شرط حضور در عملیات را قبولی در تمرین گذاشتند. تمرین های سخت و فشرده ای در رودخانه‌ی کارون انجام شد. در روزهای آخر، رزمنده ها در یک روز ۲۵ بار عرض کارون را بدون توقف و با تجهیزات انفرادی طی میکردند و راحت ۵ کیلومتر را شنا میکردند. منطقه مشابه منطقه عملیات در جزیره خارک برای تمرین های تخصصی انتخاب شد. جانشین فرمانده گردان غواص حضرت یونس می گوید:« واقعا تجهیزات زیادی ناچیزی داشتیم. نه رادارهای مدرن داشتیم نه قایق های مجهز. نه دوربین ها دید در شب نه آن تجهیزات غواصی خیلی پیشرفته. تجهیزات ما همان هایی بود که مسئولان توانسته بودند در این وضعیت بین المللی و تحریم اقتصادی به دست آورند.»
تمرین های سخت و شناسایی های پیچیده
روزهای نزدیک عملیات تمرین ها سخت تر و فشرده‌تر شده بود؛ هوا گرم بود و شرجی. در زمان صبحگاه و نرمش دعای یا مقلب القلوب و مناجات حضرت یونس بچه ها قطع نمی شد. سختی ها عاطفه ها را بیشتر کرده بود و بچه ها بیشتر به هم وابسته شده بودند. حسین خرازی، فرمانده لشکر ۱۴ امام حسین عازم حج بود و قبل از سفر به دیدن نیروهای گردان آمده بود و گفت: «ما می خواهیم ولایت از ما راضی باشد. ما انجام وظیفه می کنیم. کاری نداریم درباره ما چگونه قضاوت می شود یا نتیجه چه خواهد شد.»
نیروهای اطلاعات عملیات مسیر جزر و مد آب و نقاط کم عمقی را که قایق ها در آن به گل نشستند به خوبی شناسایی کردند. عکس های هوایی نیروی هوایی خیلی دقیق بودند اما دقیق ترین اطلاعات از اسکله ها را اسرای عراقی نشان ما دادند که مدتی پیش در اسکله سرباز عراق بودند. شناسایی ها هم با حضور یکی از فرماندهان گردانها انجام شد تا آموزش ها و تمرین ها بر اساس شناسایی از وضعیت نیروهای عراقی در اسکله‌ها باشد. وضعیت جوی و جزر و مد آب بررسی شد تا روز مناسب برای شناسایی مشخص شود. سه نیروی شناسایی ساعت ۲۰:۴۵ شب به آب زدندوپس از سه ساعت به اسکله رسیدند. نیروهای شناسایی وضعیتی را که نیروهای گردان به اسکله می رسیدند در ذهن مجسم می کردند و سعی میکردند مشکلاتی را که ممکن است برای آن ها پیش بیاید پیش بینی و برای حل آن ها راهی پیدا کنند. تا نیروهای شناسایی به اسکله برسند؛ چندبار آب موج برداشت و کمی به دهانشان ریخت. شوری زیاد آب زبانشان را بی حس کرده بود و تشنگی آزارشان می داد. همه جا تاریک بود و هیچ صدایی به گوش نمی رسید. تعداد دلفین و ماهی بزرگ در ساحل با نیروهای شناسایی بازی می کردند و گاه به گاه به آنها تنه میزدند.
تصرف اسکله الامیه
بنا شد تصرف اسکله الامیه هدف اصلی باشد. طرحی هم برای آتش زدن البکر از راه دور آماده شد. در عملیات والفجر ۸ از پایگاههای عراق اسنادی از وضعیت نفتی منطقه به دست آمده بود که تحلیل آنها با این عملیات را ممکن نشان می داد. نیروی دریایی ارتش هم برای نجات و پیدا کردن شناورهای گمشده احتمالی و یا نیروهای احتمالا سرگردان و رها شده در سطح آب در منطقه حضور پیدا میکرد. هوا نیروز ارتش هم مامور شد یک تیم آتش آماده نگه دارد تا اگر شناورهای دشمن وارد شدند، بکوبدشان.
عملیات
شب اول در تاریخ ۹/۶/۱۳۶۵ ساعت ۲۱، نیروها سوار قایق ها شدند. دریا طوفانی بود و نیروها سروقت به هدف نرسیدند و عملیات آن شب لغو شد. صبح ۱۰ شهریور، فرمانده نیروها را که از تاخیر عملیات ناراحت بودند، جمع کرد و گفت آقای انصاری از دفتر امام تلفن زدند و پرسیدند چه کردید؟ برادر محسن گفته بود ان شالله امشب برادرانمان عملیات می کنند. همه منتظر هستند. امام منتظر هست. همه مسئولان منتظرند. سعی کنید قلب امام و امت را خوشحال کنید. «همه به گریه افتادند و گفتند امام منتظر ماست. پس امام امشب دعایمان می کند. ما نباید بگذاریم امام ناراحت بشود. قلب امام باید شاد شود.»
شب دوم هم اوضاع جو دریاخوب نبود. غواص ها به سمت اسکله حرکت کردند. در کنار ستون رزمنده ها ستونی از دلفین ها هم موازی رزمنده ها حرکت می کردند و مدام شیرجه می زدند و صحنه زیبایی را ساخته بودند و بچه ها انرژی می گرفتند. اما دلفین ها تا اسکه همراه غواص ها می آمدند شالاپ شولوپشان حتما توجه عراقی ها را جلب می کرد. اگر عراقی ها رزمنده ها را می دیدند فاجعه می شد. دریا طوفانی شد و دلفین ها رفتند، اما مشکل طوفان سخت تر بود؛ « مشکلی که داشتیم این بود که داخل بی سیم ها آب رفته بود و با عقب تماس نداشتیم. آن ها هم نمی دانستند که حالا به اسکله رسیده ایم و آیا درگیری شده یا نه.» در قرارگاه سکوت سنگینی حاکم بود و همه منتظر یک خبرتازه بودند. عقربه های ساعت به ۳:۲۵ رسید. بیش از یک ساعت به روشنایی هوا نمانده بود و دریا همچنان طوفانی بود. برخلاف فرماندهان، رزمنده ها اضطراب ندارند. یکی می گوید: نگران نباشید من سه ماه حقوقم را نذر پیروزی عملیات کرده ام. دیگری میگوید من نذر ختم قرآن کرده ام. رزمنده ای در داخل آب نماز شبش را می خواند.
نیروهای غواص با طوفانی شدن دریا پراکنده شدند و فقط تعدادی از آنها به اسکله دشمن رسیدند که قرارگاه از رسیدنشان بی خبر بود. نیم ساعت به روشنایی هوا مانده بود که شنود خبر داد که بالای اسکله درگیری است. به دنبال آن چند رگبار تیر رسام، شلیک و بعد قطع شد. حالا باید مشخص می شد که آیا عراقی ها تیراندازی کرده اند یا نیروهای پیشتاز درگیری را آغاز کرده اند. از آنجا که قرار بود برادران، با رسیدن به اسکله، با کلت منور علامت بدهند و این امر اتفاق نیفتاده بود، هنوز شک و دودلی به قوت خود باقی بود. با این وجود، سوار شناورها شدند و آماده صدور فرمان حرکت.
بار دیگر تیراندزی آغاز و دو گلوله آر پی جی نیز شلیک شد. با شلیک آرپیجی ها مسلم شد که نیروها درگیر شده اند و دستور دادند شناورها حرکت کنند. باقی نیروها به اسکله هجوم بردند. عراقی ها از دیدن این همه غواص غافلگیر شدند و جنگ را باختند. کار تصرف اسکله ساعت ۸ صبح پایان یافت. دشمن حمله هوایی را آغاز کرد. بنا شد عده ای برای پدافند بمانند و بقیه نیروها برگردند. هواپیماهای دشمن با ارتفاع پایین برای بمباران نیروها بالای سر اسکله آمد. « یکی از برادران غواص با چهار لولی که سه لول آن خراب بود به طرف هواپیما تیراندازی کرد. به هواپیما خورد و سقوط کرد.» غواص ها سر از پا نمی شناختند. همه جا فریاد الله اکبر پیچید. گریان و خندان، بغض آلود و شاد. همه چنین حالی داشتند.
عملیات ابتکاری در البکر
نوبت منهدم کردن البکر رسیده بود. مهندس سرادری، فرمانده طرح میگوید: از راس البیشه (در ساحل فاو) دو لوله ۴۸ اینچی به البکر می رفت. نفت ها را پمپ کردیم. شش پمپ هر ثانیه ۳ تا۴ مترمکعب نفت به البکر می فرستاد. چهارساعت ادامه دادیم. حدود ۳۰۰ بشکه نفت روی اسکله ی البکر و اطراف آن پخش شد. البکر با گلوله های خود به آتش کشیده شد. انفجار بسیار شدیدی بود. دکل های بارگیری اسکله ذوب میشد و پایین می افتاد.
صبح روز بعد، دشمن با حمله موشکی به الامیه جنگ را شروع و با جنگ الکترونیک ارتباط نیروهای روی اسکله را با مقر فرماندهی قطع کرد. رزمنده ها نمی خواستند بی اجازه عقب بیایند، اما شرایط سخت شد. تعداد بسیاری از رزمنده ها مجروح و شهید شدند. فرماندهان هر طوری بود به نیروها دستور رساندند که عقب نشینی کنند. نخستین عملیات دریایی ایران با گرفتن ۱۰۰ اسیر از دشمن و ۶۳ کشته برای عراق به پایان رسید. دو هواپیماهای جنگنده عراق و یک ناوچه اش را رزمنده ها زدند و ۱۵ قبضه ضدهوایی و دو دستگاه رادار روی اسکله منهدم شد و چهار رادار را هم رزمنده ها غنیمت گرفتند و آوردند.
قایق ها تندرو در این عملیات خوب جواب داد و در مرحله های بعدی جنگ دریایی بسیار به کار آمد. روحیه عراقی ها به شدت پایین آمد. وال استریت ژورنال یک روز پس از عملیات کربلای ۳ نوشت: «نگرانی دولت آمریکا این است که ایران احیانا در جنگ شش ساله موقعیت برتری کسب نماید. به دنبال دو پیروزی عمده ایران در سال جاری( کربلای ۱و۲) آمریکا می ترسد تهاجم ایران که اخیر انجام شده است، بتواند روحیه عراق را هر چه بیشتر تضعیف و حکومت صدام را متزلزل کند.»
