خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها-رحیم مقدمی*: اگر بگوییم استان زنجان هرگز نتوانسته از ظرفیت نیروهای بومی و حتی غیربومی نخبه به صورت کامل استفاده کند، سخن گزافی نگفته‌ایم، از همه مهم‌تر اینکه سهم‌خواهی‌ها و سوءاستفاده‌های متعدد، مانع از فعالیت این افراد در استان شده است.
استان زنجان همواره نیروهای توانمند و نخبه تأثیرگذار زیادی در رده‌های مختلف در سطح ملی و بین المللی داشته که یا دولت‌ها به آنها فرصت مطرح شدن و نشان دادن توانمندی‌هایشان را در استان مطبوع خود نداده اند و یا بعد از رسیدن به مدیریت‌های رده‌های مختلف در استان زنجان دست‌هایی مانع از رشد و تعالی آنها در استان شده استُ و آنهایی که تا دیروز برای انتصاب فلان مدیر بومی تلاش می‌کردند، چون منافع گروهی آنها محقق نشده بیرق ستیز و حاشیه سازی را بر می‌دارند تا نخبگان زنجانی منزوی و سرخورده شوند.
تنگ نظری‌ها نخبگان بومی را از زنجان فراری می‌دهد
زنجان جزو معدود استان‌هایی است که هرگز نتوانسته از ظرفیت نیروهای نخبه و توانمند خود برای توسعه استفاده کند و همواره سهم خواهی ها، تنگ نظری‌ها و غرض ورزی ها نیروهای بومی را منکوب کرده است. برخی در زنجان وقتی فردی بومی صاحب منصب و مقام می‌شود، شروع به تجسس در زوایایی پیدا و پنهان خود و خانواده و حتی طایفه وی می‌کنند تا شاید بتوانند با استفاده از کوچک‌ترین مشکل برای وی چالشی بزرگ درست کنند. به قول یکی از بزرگان زنجان، هر زنجانی برای زنجانی دیگر ۱۲ مورد پرونده پر از دروغ، تهمت و توهم دارد تا به موقع از آنها برای تحت فشار گذاشتن افراد استفاده کند، تنگ نظری‌هایی که هرگز منسوخ نشده و طی دوره‌های مختلف با تغییر ماهیت از شکلی به شکل دیگر، نخبگان استان را تحت تأثیر قرار داده است.
دولت سیزدهم و چالشی به نام چهره‌های اپورتونیست (حزب باد، فرصت طلب) در زنجان
آنچه همواره در استان زنجان به عنوان یک چالش جدید در زمینه فعالیت نیروهای بومی و حتی غیربومی مطرح بوده، سهم‌خواهی اشخاص و گروه‌های سیاسی است و این روند هیچ‌گاه متوقف نشده و در همه دولت‌ها از هر گرایش سیاسی و به اشکال مختلف، خود را نشان داده است. امروز بعد از استقرار دولت سیزدهم، مدعیان خدمت و چهره‌های اپورتونیست (حزب باد) که به طمع قدرت و رسیدن به پست مدیریتی، یک شبه تغییر حزب و گروه داده و دنبال سهم هستند.
در این میان، پست‌های مدیریتی در استان زنجان هر روز اسامی متعدد را به خود می‌بیند، هر کسی برای خود تیمی و گروهی ترسیم کرده تا نامش را برای قرار گرفتن در ترکیب مدیریتی بر سر زبان‌ها بیندازند. افرادی که همواره چشم به سهم‌خواهی داشته‌اند تا بعد از اینکه یک شبه از یک جریان سیاسی برائت جستند، در جریان سیاسی پیروز برای خود جایگاهی به دست آورند تا شاید آب و نان مدیریتی برای‌شان داشته باشد.
استاندار بومی فرصت یا تهدید
از سوی دیگر این روزها بحث استاندار بومی یا غیربومی که در تغییر ترکیب مدیریت‌های استانی در زنجان به امری بدیهی تبدیل شده، نقل محافل بوده و بیم و امیدها به همراه آزمون و خطاهای گذشته در زنجان برای مدیریت ارشد استان، بیش از پیش خود را نشان می‌دهد.
این چهره‌ها روزی قهرمانان افسانه‌ای مدیریت بوده و همه منتظر حضور مجددشان در عرصه مدیریتی استان هستند و در همین راستا برای حضورشان در ترکیب مدیریتی این منطقه امضا نیز جمع کردند ولی بعد از مدتی زمزمه‌های جهت‌دار به حق یا ناحق علیه قهرمانان مدیریتی استان به گوش رسید.
استاندارانی که خود را در همه زمینه‌ها متخصص دانسته و نظر غیرکارشناسی خود را به مدیر متخصص حوزه‌ای تحمیل می‌کردند، نظرات اشتباهی که برخی مدیران برای بقا در منصب‌های خود مجبور به پذیرش بودند، در حالی که اعتقادی به این روند نداشتند.
آن روی سکه را نیز باید دید. استاندار بومی یا غیربومی، یا باید جواب‌گو و تأمین‌کننده حجم بالای سهم‌خواهی ها باشد و یا خود را آماده مواجهه با تهمت‌ها و تخریب‌های برخی افراد بکند، البته به جز کسانی که برای استقرار دولت، نقش اساسی در استان‌ها داشته‌اند که استاندار و مدیران بومی و غیربومی باید در مواجهه با آنها معیارهای را در نظر بگیرند. اما متأسفانه امروز شاهد آن هستیم که لایه‌های دست چندم نیز به دنبال گرفتن سهم خود از دولت مستقر بوده و این روند، فرآیندی نامطلوب در همه استان‌ها است.
از سوی دیگر، هستند برخی مدیران بومی که گذشته خود را بعد از رسیدن به پست مدیریتی فراموش کرده و نیروها و نخبگان سیاسی استان را تخریب و منکوب می‌کنند و برای اینکه حاشیه امنیتی برای خود به دست آورند، نیروهای سیاسی و نخبگان استان را در مقابل هم قرار می‌دهند تا در روند این تنش‌ها با فراغ بال و بدون منتقد و مطالبه‌گر به فعالیت‌شان ادامه دهند.
با سهم خواهی. غرض ورزی، زنجان را گرداب مدیران بومی نکنیم
ولی آنچه مشخص است و باید به عنوان یک اصل مهم در استان مورد توجه قرار گیرد، پرهیز از سهم‌خواهی است که متأسفانه این روند هرگز در استان زنجان متوقف نشده و به نظر می‌رسد حتی به خاطر توسعه استان متوقف نخواهد شد. از مدیران ارشد استان تا رده‌های پایین مدیریتی، همواره در کوران سهم‌خواهی بوده و هستند و در هر دو حالت (تسلیم شدن یا نشدن در مقابل سهم‌خواهی‌ها)، استان را با مشکل مواجه کرده است.
آنچه باید در انتصاب‌ها به عنوان یک اصل مهم فارغ از هرگونه جریان و نگاه سیاسی مورد توجه جدی باشد، شایسته گزینی است، روندی که دولت‌های گذشته چندان مورد توجه نبوده و نگاه‌های سیاسی بر شایسته سالاری غلبه کرده است، چهره‌ها و نخبگان استان زنجان قربانی غرض ورزی های شخصی و سیاسی شده اند و باند بازی‌ها و سهم خواهی آنچنان در استان زنجان در همه امور رخنه کرده است که شایستگان و نخبگان به حاشیه رانده شده اند و برخی مدیران منفعت طلب و رانت باز وارد صحنه شده اند.
هنوز فرهنگ تلاش همگانی، بدون سهم‌خواهی برای توسعه در استان زنجان نهادینه نشده است و واژه‌هایی همانند مطالبه‌گری و دغدغه‌مندی، تعریف واقعی و جامع خود را در استان زنجان کسب نکرده و تا مادامی که نقد با تخریب، مطالبه‌گری با سهم‌خواهی در استان زنجان تمیز داده نشود، توسعه زنجان یک شعار گمراه‌کننده و توهم بزرگ باقی خواهد ماند.
* خبرنگار
