به گزارش مشرق، طی روزهای گذشته یکی از روزنامه‌های کشور، مطلبی با عنوان «رمزگشایی کیفیت سینوفارم» منتشر کرد که در آن به بررسی شبهاتی درباره میزان اثربخشی واکسن‌های کرونای وارداتی از چین می‌پرداخت. مهمترین ادعایی که این گزارش سعی داشت به آن بپردازد، شایعه استفاده از نوع واکسن سینوفارم مورد استفاده در ایران بود.
اما پس از انتشار این مطلب، عده‌ای با سوءاستفاده از تیتر گزارش، مدعی شدند علت ۱۰ برابر شدن مرگ کرونایی در ایران استفاده از نوع ارزان‌تر واکسن سینوفارم چینی بوده. این عده ادعا می‌کنند ایران، واکسن سینوفارم ووهان (که مجوزهای لازم را نداشته) را به دلیل قیمت پایین‌تر نسبت به سینوفارم پکن وارد کرده است.
* واقعیت چیست؟
برخلاف شایعاتی که درباره این گزارش مطرح شده، این روزنامه در هیچ کجای مطلب پاسخ قاطعی به این ادعا که کدام نوع واکسن سینوفارم وارد شده، نداده. ضمن آنکه هیچ نظر قطعی هم درباره کیفیت واکسن‌ها مطرح نکرده و فقط شایعه موجود را مطرح کرده و به بررسی آن پرداخته است. حتی پس از دریافت نظرهای مختلف هم از قضاوت نهایی پرهیز کرده و آورده است: «...بنابراین مشخص نیست در این بین چه سازمانی حقیقت را بازگو می‌کند..»
جالب آنکه حتی هیچ یک از کارشناسانی که با این رسانه مصاحبه کرده‌اند، چنین ادعاهایی را تایید نکرده‌اند و حتی نکات متعددی بر خلاف شایعه مورد ادعا مطرح کرده‌اند.
مثلا در بخشی از اظهارات دکتر ناجی، دکترای ویروس شناسی و رییس مرکز ویروس‌شناسی بیمارستان مسیح دانشوری، یکی از دلایل بالابودن میزان تلفات افراد واکسینه در ایران طولانی شدن زمان میان دوز اول و دوز دوم عنوان شده است.
نکته دیگر در صحبت‌های کیانوش جهانپور مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت و سخنگوی سازمان غذا و دارو به عنوان فرد مطلع در واردات واکسن است که می‌گوید: واکسن سینوفارم ووهان در ایران مجوز مصرف ندارد. تنها واکسن چینی دارای مجوز واردات و مصرف در ایران، سینوفارم پکن با نام Sinopharm (Beijing): BBIBP-CorV است. ضمن اینکه امکان ندارد هلال‌احمر به دلیل ارزانی، واکسن ووهان وارد کرده باشد زیرا واکسن سینوفارمی که از آنها خریداری شده کمتر از ۱۰ دلار است. جهانپور در این گزارش تاکید می‌کند که: «ووهان حتی طرف ایران هم نشده».
خبرنگار فارس برای اطلاع بیشتر از نوع واکسن‌های تزریق شده به مردم، سراغ یکی از مراکز واکسیناسیون کشور رفت و شناسنامه واکسن‌های سینوفارم تزریقی به مردم را به دست آورد.
برگه‌ای که در آن اطلاعات دارویی واکسن، اعم از ترکیبات، مشخصات ظاهری، فنی، تست‌های بالینی و مشخصات شرکت سازنده درج شده است. بخش مربوط به مشخصات شرکت سازنده نشان می‌دهد که واکسن‌های سینوفارم وارد شده در ایران، ساخت پکن (Beijing) است.
مشخص نیست علیرغم اینکه در این گزارش هیچکدام از کارشناسان، ورود واکسن ساخت ووهان را تایید نمی‌کنند، چرا نویسنده مطلب باز هم در نوع واکسن وارداتی و کیفیت آن تشکیک کرده است. بالاخص که اساسا کیفیت سینوفارم ساخت ووهان هنوز مشخص نیست و حتی اگر فرض کنیم واکسن سینوفارم از این شهر وارد شده، باز هم نمی‌توان نتیجه گرفت که این واکسن، بی‌کیفیت‌تر از واکسن تولید پکن است. چراکه قضاوت درخصوص کیفیت واکسن‌های مختلف، نیازمند بررسی اطلاعات و نتایج تحقیقات نهایی این واکسن‌هاست و صرفا بر اساس قیمت واکسن نمی‌توان در این خصوص اظهارنظر کرد.
گفتنی است که هر نوع واکسن وارداتی، دارای یک سند فنی اختصاصی موسوم به CTD (Common Technical Document) است که این سند برای کارخانه‌های مختلف یک واکسن متفاوت است. به‌عبارتی، مجوز واردات یک واکسن، به معنای مجوز واردات برای همه کارخانه‌های تولیدکننده آن واکسن نیست و هر کارخانه باید با ارائه سند فنی اختصاصی خود، مجوز جداگانه‌ای دریافت کند.
