آزاده اولیایی روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: کمیکال ماده‌ای است که از همان ماری‌جوانا به دست می‌آید؛ کانابیس صنعتی یا ماری‌جوانای صنعتی نیز گفته می‌شود که به شکل‌های مختلف مانند دانه‌های قهوه‌ای و یا به شکل اسپری است. همچنین کمیکال را با سایر مواد مخلوط و یا به شکل سیگار مصرف می‌کنند.
وی با هشدار نسبت به اینکه مصرف کمیکال بین نوجوانان بسیار شایع است به ویژه بین افراد کمتر از ۲۵ سال شیوع بیشتری دارد، تاکید کرد: کمیکال بسیار اعتیادآور است و در مواردی مشاهده شده است که حتی با یک‌بار مصرف هم فرد به خاطر پیامدهای روانی که این ماده برجا می‌گذارد، به آن وابستگی پیدا کرده است.
توهم‌های بینایی و شنوایی شدید در پی مصرف کمیکال
کارشناس پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: بسیاری از مواد و هر ماده‌ای که در گروه کانابیس‌ها قرار می‌گیرد از جمله ماری‌جوانا، بنگ و حشیش، ماده روان‌گردانی موسوم به تی. اچ. سی دارد که عوارض زیادی را برجا می‌گذارد. حالا بسته به اینکه آن را چطور ترکیب می‌کنند و این ماده چه میزان تی. اچ. سی را در خود دارد، عوارض آن بیشتر می‌شود. هرچه تی. اچ. سی بیشتر، عوارض خطرناک هم بیشتر خواهد شد.
اولیایی با تاکید بر اینکه هرچه تی. اچ. سی بیشتر باشد، چند برابر تخریب‌کنندگی آن بیشتر می‌شود، افزود: این درحالی است که گاهی می‌آیند مواد مخدر دیگری را با آن ترکیب می‌کنند. به‌طورمثال ممکن است گیاه خطرناکی و بسیار پرتوهمی مانند مریم‌گلی را با آن ترکیب کنند. بعد از مصرف کمیکال ابتدا سرخوشی بسیار شدیدی ایجاد می‌شود و بعد توهم‌های شدید بینایی و شنوایی به فرد دست می‌دهد.
وی اضافه کرد: فرد با مصرف کمیکال متوجه توهم‌ها نمی‌شود و این امر بسیار برای او خطرناک است. مصرف کمیکال از نظر جسمی هم باعث افت فشارخون می‌شود. تشنج ایجاد می‌کند. به‌طورکلی عملکردهای شناختی، عملکرد حافظه، تعاملات اجتماعی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و فرد ممکن است به‌طورناگهانی رفتارهایی از خود نشان دهد که اصلا متناسب با شرایط عادی اجتماعی نباشد.
چالش‌های ترک اعتیاد به کمیکال
کارشناس پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: درصد بالای تی. اچ. سی در ماده کمیکال موجب می‌شود که زمان ترک، چالش‌هایی بر سر راه فرد وجود داشته باشد. چون این افراد بعد از چند وقت مصرف، سریع متوجه می‌شوند که چه بلایی سر حافظه آنها آمده است، چقدر عملکردهای اجتماعی آنان تحت‌الشعاع قرار گرفته، اعتبار و اعتماد اجتماعی آنها از بین رفته است، بنابراین تصمیم به ترک که می‌گیرند اما متاسفانه درمان و ترک راحتی ندارد.
اولیایی در توضیح سختی‌های ترک اعتیاد به کمیکال افزود: سختی ترک به خاطر این است که این مقدار از مصرف تی. اچ. سی تخریب‌های بسیار شدیدی را برای افراد ایجاد کرده و در واقع روی شرایط جسمی و روانی آنها به‌طورهمزمان تاثیر گذاشته است. افراد هنگام ترک کمیکال، توهم‌های شدید و تشنج و گریه‌های مکرر و افسردگی دارند به خاطر اینکه وسوسه‌های شدیدی همزمان با این علامت‌ها دارند. یعنی در دودلی و دوراهی قرار می‌گیرند که از یک سو به خاطر عوارض کمیکال می‌خواهند آن را ترک کنند و از سوی دیگر وسوسه و اجبار به مصرف در ذهن‌شان شکل می‌گیرد.
وی خاطرنشان کرد: افراد دارای اعتیاد به کمیکال برای درمان این اعتیاد باید حتما روان‌درمانی را آغاز کنند. شاید درمان جسمی آنها ۱۰ تا ۱۵ درصد حداکثر ۲۰ درصد از درمان آنها را شامل می‌شود که مجموعه‌ای از داروهایی از سوی پزشک تجویز می‌شود اما درمان اصلی آنها روان‌درمانی و شرکت در جلسات روان‌درمانی است.
اولیایی تاکید کرد: جلسات روان‌درمانی باید زیر نظر روانشناسی که بشناسد یعنی حتما برای درمان باید روانشناسی مراجعه کرد که شاغل در کلینیک درمان اعتیاد باشد. هر روانشناسی نمی‌تواند درمانگر این موضوع باشد و باید حتما روانشناسی باشد که کار تخصصی درمان اعتیاد را انجام دهد. شاید حداقل درمان اعتیاد به کمیکال، ۶ ماه با شرکت در جلسات مداوم زمان ببرد.
راه‌های پیشگیری از اعتیاد در نوجوانان
کارشناس پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: برای پیشگیری از اعتیاد نوجوانان لازم است که والدین در درجه نخست از همان دوران کودکی مهارت‌هایی را به فرزند خود آموزش دهند. مهارت "نه گفتن" بسیار مهم است چراکه بسیاری از مواقع می‌بینیم که مصرف این ماده تحت تاثیر پیشنهاد دوستان و هم‌سن و سالان انجام می‌شود و فرد برای اینکه از گروه طرد نشود، به‌رغم اینکه کمی خودش مردد هست که مصرف کند یا نکند اما برای نگرانی که از طرد نشدن دارد، اقدام به مصرف می‌کند و در این چاه مصرف می‌افتد.
اولیایی افزود: بنابراین لازم است که والدین روی آموزش مهارت‌های زندگی بسیار زمان بگذارند. متاسفانه متولی ثابت و مستمر برای آموزش مهارت‌های زندگی نداریم. آموزش‌هایی جسته و گریخته شاید در آموزش و پرورش انجام شود اما واقعیت این است که شرایط به‌گونه‌ای است که هر پدر و مادری باید خودش در درجه اول مسئولیت آموزش مهارت‌های زندگی را برعهده بگیرد حالا این مسئولیت‌پذیری می‌تواند با مراجعه به روانشناس برای تربیت و اصول فرزندپروری و مطالعه و تهیه کتاب‌ها و بسته‌های آموزشی موجود اتفاق بیفتد تا این آموزشها را به فرزند خود منتقل کند.
وی، ایجاد صمیمیت بین فرزند و والدین را در پیشگیری از اعتیاد نوجوانان حائز اهمیت دانست و گفت: ایجاد صمیمیت به آن معنا است که پدر یا مادر در واقع که اعتماد فرزندش را داشته باشد. این ایجاد صمیمیت باید از دوران کودکی آغاز شود نه اینکه والدین در دوران نوجوانی فرزندشان به‌طورناگهانی بخواهند تصمیم بگیرند که با نوجوان خود صمیمی شوند.
ضرورت افزایش نشاط اجتماعی بین نوجوانان برای پیشگیری از اعتیاد
کارشناس پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور یادآور شد: باید از وقتی که فرزندان ۵ یا ۶ ساله هستند، به فکر اینکه آنان زمانی ۱۷ و ۱۸ ساله می‌شوند، باشیم و آنها را در برابر اعتیاد واکسینه کنیم. واکسینه نوجوانان در برابر اعتیاد به این معنا است که خودمان به عنوان پدر و مادر، اصول تربیتی را بدانیم و بتوانیم این مهارت‌ها را یاد بگیریم و به کودکان نیز آموزش دهیم. اینها وظیفه والدین است.
اولیایی افزود: از سوی دیگر دولت و حاکمیت نیز باید نیازهای مناسب سن نوجوانان را شناسایی کند. نشاط اجتماعی آنان در چهارچوب شرایط موجود، افزایش پیدا کند و مهارت‌های "نه گفتن"، قاطعیت و به ویژه اعتماد به نفس به هر شکلی که هست به نوجوانان به شکل تئوری و عملی آموزش داده شود تا در نوجوانی کمتر دچار افکاری شوند که بخواهند خطر مصرف مواد را امتحان کنند.
وی با بیان اینکه رسانه‌ها نقش مهمی در پیشگیری از اعتیاد نوجوانان دارند، اضافه کرد: تهیه برنامه‌هایی که مختص نیاز سنی نوجوانان باشد از وظایف رسانه‌ها به شمار می‌رود. اکنون با توجه به شرایط موجود، بهترین فرصت است که از طریق همین فضای مجازی که متاسفانه تبلیغ این مواد می‌شود، برای تبدیل آن تهدید به یک فرصت استفاده کنیم. می‌توان از کلیپ‌ها و بسته‌های کوچک آموزشی استفاده کرد که نوجوانان حوصله کنند گوش بدهند اما پر از پیام کاربردی باشد.
کارشناس پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: به آن معنا که شاید یک نوجوان حوصله اینکه یک ساعت سخنرانی گوش دهد یا فیلمی آموزشی مستند ببیند را نداشته باشد اما اگر همان پیام را در قالب مجموعه‌هایی از تیزرها، کلیپ‌ها و موشن‌گرافی‌های کوچک ببیند، کاربردی باشد. با انتشار کلیپ‌های یک تا ۲ دقیقه‌ای در فضای مجازی، می‌توانیم به نوجوان کمک کنیم.
اولیایی افزود: حالا این کلیپ‌ها و بسته‌های آموزشی می‌تواند هم شامل آشنایی با مواد و عوارض آن باشد و هم شامل مواردی که نوجوان از نظر روانی واکسیناسیون شود مانند مهارت‌های زندگی که چطور "نه" بگوید که دوست خود را از دست ندهد و در عین حال از خودش مراقبت کند.
به گزارش خبرنگار ایرنا، اخیرا ماده مخدر جدیدی به نام «کمیکال» یا شیمیایی بین نوجوانان ۱۲ تا ۱۴ ساله دست به دست می‌شود که سرهنگ عبدالوهاب حسنوند رئیس پلیس مبارزه با موادمخدر تهران بزرگ درباره این نوع از ماده گفته است که این ماده از نوع مخدر "ماری جوانا" است اما در فرآیندی پیچیده ضمن ترکیب با مواد شیمیایی، تبدیل به اسپری می‌شود؛ اسپری نیز روی مواد توهم‌زا پاشیده شده و قدرت تخریبی آن بیش از ۱۰۰ برابر می‌شود.
به گفته وی، قاچاقچیان موادمخدر با ترکیب موادافیونی با یکدیگر و موادی همچون "مرگ موش" با "ماری جوانا"، قدرت تخریبی آنها را بسیار بالاتر می‌برند.
این مقام انتظامی هشدار داده است که شاهد افزایش کشفیات موادمخدر صنعتی هستیم و این موضوع نگران‌کننده است.
۱۳۵۲
