شهروز سخنوری، ملقب به الکس پس از سه سال فعالیت گسترده در زمینه فروش دختران ایرانی در خارج از کشور توسط پلیس امنیت عمومی دستگیر و با کمک اینترپل به ایران بازگردانده شد.
پرونده الکس یکی از موضوعات پیچیده و حساس بود که با تلاش پلیس اطلاعات و امنیت عمومی ناجا، همکاری قوه قضائیه و وزارت امور خارجه و توسط پلیس بین الملل ناجا به نتیجه رسید.
این فرد با توجه به ارتباطات گسترده خود در کشورهای مختلف دختران ایرانی را به منظور بهره‌کشی جنسی به خارج از کشور قاچاق کرده و به فروش می‌رساند؛ فعالیت‌های مجرمانه و ضد ملی این گروه تبهکار در تمام مدت سه سال تحت رصد پلیس قرار داشت و نهایتا با اقدامات پیچیده اطلاعاتی و هماهنگی‌های لازم با اینترپل، الکس سرکرده این باند جنایتکار در مالزی دستگیر و به کشور منتقل شد.
گفتنی است علاوه بر دستگیری الکس تمام افراد این باند در داخل و خارج از کشور دستگیر و تحویل مراجع قضایی شدند.
***
21 آذرماه بود که خبر دستگیری «نیلی افشار» در برخی سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.
پیگیرها از پلیس حاکی از آن است که نیلی افشار در خارج از کشور دستگیر شد اما به ایران استرداد نشد. گرچه پیگیرها ادامه دارد؛ چرا که دستگیری متهمان بین المللی و صدور اعلان قرمز از اقدامات پلیسی است اما استرداد، علاوه بر دیپلماسی به روابط دیپلماتیک و مسائل قضائی کشورها مرتبط است.
لازم به ذکر است که این متهم مدت‌ها با یکی دیگر از گردانندگان سایت‌های قمار و شرط‌بندی در ارتباط بوده است.
***
در روزهای اخیر نیز دستگیری میلاد حاتمی یکی از اصلی‌ترین گردانندگان سایت‌های قمار و شرط بندی کلی سروصدا بپا کرده است؛ اگرچه پلیس ترکیه وی را بازداشت کرده و توضیحاتی در رابطه با علت دستگیری نداده است، اما برخی گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که وی به دنبال اعلان قرمزی که پلیس ایران در باره جرایم پولشویی و قمار و شرط‌بندی‌های وی انجام داده، دستگیر شده و به احتمال زیاد در روزهای آتی به ایران تحویل داده شود.
این اما و اگر و باید و شایدها خبرگزاری فارس را بر آن داشت تا با «سردار هادی شیرزاد» رئیس پلیس بین الملل ناجا در باره آخرین روند پرونده‌های اینترپل تهران به گفت‌وگو بنشینیم.
* اینترپل چیست و چه ماموریتی دارد؟
پلیس‌های دنیا سازمانی به نام پلیس اینترپل را تشکیل داده‌اند که 194 عضو دارد و دومین سازمان بین المللی از نظر تعداد کشورهای شرکت‌کننده محسوب می شود.
هدف از تشکیل این سازمان این است که اگر جرمی در کشوری رخ داده و مجرم فرار کرده و به خارج از کشور برود، بتوان وی را دستگیر و به کشورش که محل وقوع جرم است استرداد کرد؛ این تحت تعقیب قرار گرفتن توسط پلیس اینترپل انجام می‌شود.
* مهم‌ترین ابزار برای اجرای این دستور چیست؟
ابزار اول بانک‌ها و سامانه‌هایی هستند که هوشمند بوده و در اختیار همه پلیس‌های عضو قرار گرفته و داده‌های خود را در آن به اشتراک می‌گذارند و اما دومین ابزار اعلان قرمز است.
* منظور از اعلان قرمز چیست؟
مقام قضایی یک کشور بر اساس حکم صادرشده به پلیس اینترپل می‌گوید که این متهم مرتکب جرمی شده و الان به نظر می‌رسد در کشور نیست و از کشور فرار کرده است؛ این متهم را تحت تعقیب بین المللی قرار دهید.
مفهوم این جمله این است که ما به تمام دنیا اعلانی صادر می‌کنیم که شخصی، جرمی در کشور ما انجام داده و حالا باید او را شناسایی و دستگیر کرده و به ما تحویل دهید.
* روند صدور اعلان قرمز را بفرمایید؛ آیا افراد به پلیس فتا اینترپل مراجعه کرده و از متهمان اعلام شکایت می کنند یا پیگیری ها سازمان یافته است؟
این گونه نیست که اشخاص به پلیس اینترپل مراجعه کرده و از متهمی که به خارج از کشور گریخته شکایت کنند؛ کلا باید گفت که مردم به پلیس اینترپل مراجعه نمی‌کنند و تمام پرونده‌های تشکیل شده از طریق قوه قضائیه به پلیس اینترپل واصل می‌شود؛ به طور واضح می‌توان گفت که قاضی دستور رسیدگی به پرونده‌ای را صادر کرده و پلیس برای پیگیری وارد عمل می‌شود.
* آیا اعلان قرمز یا همان حکم جلب به سرعت صادر می شود؟
نحوه اعلان قرمز و یا همان حکم جلب بین المللی به این گونه نیست که خیلی سریع و فوری انجام شود، بلکه باید پلیس مدارک، استناد و دلایل موجود برای دستگیری فرد مورد نظر خود را به سازمان اینترپل ارسال کند مبنی بر این که فلان فرد رفتار تبهکارانه‌ای داشته یا فساد مالی انجام داده یا در پرونده قتلی اتهام متوجه اوست، وقتی درخواست به پلیس اینترپل داده می‌شود، سازمان اینرپل، درخواست و مدارک را بررسی کرده و اگر کارشناسان سازمان متبوع مدارک را تأیید کنند، اعلان قرمز در سامانه این پلیس بارگذاری خواهد شد.
* آیا پلیس کشورها برای استرداد متهمان بین المللی به مضمون پرونده های ارسالی بسنده می کنند؟
باید گفت بعد از بارگذاری اعلان قرمز در سامانه اینترپل جهانی پلیس کشوری که متهم در آن حضور دارد،اقدام به دستگیری فرد موردنظر می‌کند.
اما ذکر این نکته مهم است‌که‌کشور متبوع فرد مورد نظر را به صورت موقت بازداشت کرده و در اختیار دادگاه خود قرار می‌دهد.
در این‌مرحله دادگاه کشور متبوع با پلیس ایران مکاتبه می‌کند که شما اعلان قرمز را برای این فرد صادر کرده‌اید؛ پس مدارک، استناد و دلایل خود را برای ما بفرستید؛ با ارسال مدارک برای قاضی آن کشور، وی مدارک را بررسی کرده و تطبیق می‌دهد و اگر قاضی «تشخیص» داد که باید آن فرد به ایران بازگردد به پلیس همان کشور دستور می‌دهد که آن متهم را تحویل پلیس ایران دهند.
*پلیس ایران چگونه متهم را تحویل می گیرد؟
وقتی پلیس کشور متبوع به پلیس ایران موضوع دستگیری متهم و تایید مدارک توسط قاضی آن کشور را اعلام می‌کند نمایندگانی از پلیس ایران به آن کشور رفته و متهم را تحویل گرفته و به داخل کشور استرداد می کنند.
*آیا پلیس اینترپل در کشورهای دیگر عملیات پلیسی انجام می‌دهد؟
این‌گونه نیست که پلیس ایران درکشور دیگری کار اجرایی داشته باشد.
همان طور که متهمان فراری سایر کشورها در ایران شناسایی و دستگیر شده و بنا به دستور قضایی توسط پلیس اینترپل تحویل کشورهایشان داده می‌شوند.
* چه جرایمی در حوزه بررسی پلیس اینترپل قرار می‌گیرد؟
جرایم کیفری به غیر از جرایمی که مباحث سیاسی،نظامی، قبیله‌ای و مذهبی داشته باشند؛ این جرایم از سوی مراجع قضایی به پلیس اینترپل اعلام می‌شود و مورد پیگیری قرار می‌گیرد.
* بیشترین جرایم و پرونده‌های تشکیل شده در پلیس اینترپل در چه مواردی است؟
بیشترین جرایم و پرونده‌های تشکیل شده در پلیس بین المللی در حوزه کلاهبرداری‌های شبکه‌ای، قتل و فساد مالی است.
* در مورد فساد مالی گفتید؛ مهم‌ترین پرونده‌ای که اخیراً به آن پرداخته‌اید کدام است؟
استرداد مدیرعامل سابق بانک سرمایه یکی از این موارد است؛ در این پرونده نیز با پیگیری‌های به عمل آمده از طریق سازمان اینترپل جهانی و همکاری که توسط کشور اسپانیا صورت گرفت، مدیرعامل بانک سرمایه استرداد و به مقامات قضایی تحویل داده شد.
*روند استرداد چگونه انجام شد؟
در پی دستور مقامات قضائی مبنی بر صدور اعلان قرمز (تحت تعقیب بین المللی) علیه مدیر عامل سابق بانک سرمایه(یکی از متهمان پرونده چند هزار میلیارد تومانی بانک سرمایه و صندوق ذخیره فرهنگیان)، پلیس بین الملل ناجا ضمن هماهنگی‌های لازم با مراجع مربوطه، این متهم را به کشور بازگرداند.
پلیس بین الملل ناجا با استفاده از ظرفیت‌های موجود در بانک‌های اطلاعاتی سازمان اینترپل و هماهنگی‌های لازم با مراجع مربوطه داخلی و خارجی، علیه وی اعلان قرمز صادر و متعاقباً متهم را در یکی از کشورهای اروپایی ردیابی و مورد شناسایی قرار داد.
بر اساس اعلان قرمز صادره و هماهنگی‌های انجام شده با مبادی دیپلماسی پلیسی کشور مقابل متهم دستگیر شد و از طریق فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) به کشور انتقال و برای سیر مراحل قانونی، تحویل مقامات قضائی شد.
* اخیراً فیلمی با عنوان خانه امن از شبکه یک سیما پخش می‌شود، در یکی از قسمت‌ها تصویری نمایش داده می‌شود که به فردی به نام خاوری از سوی پلیس ایران تیراندازی می‌شود؛ خیلی‌ها از این قسمت فیلم این موضوع را برداشت کردند که خاوری در کشور کانادا کشته شده است، آیا چنین موضوعی صحت دارد؟
همانطور که خودتان گفتید این موضوع یک قسمت از یک سریال و فیلم بوده است.
برای خاوری اعلان قرمز صادر شده و دستگاه قضایی، وزارت امور خارجه و پلیس بین الملل در خصوص استرداد نامبرده در حال پیگیری هستند.
*آخرین وضعیت پرونده خاوری را تشریح بفرمایید.چرا این متهم استرداد نمی شود؟
از آنجایی که سازمان اینترپل مسئول رسیدگی و حل و فصل اختلافات پلیس کشورهاست، در نامه ای خطاب به دبیر کل سازمان اینترپل مراتب اعتراض خود را از عدم همکاری پلیس کانادا در پیگیری پرونده های اخلالگران کلان نظام اقتصادی کشور ابلاغ و اعلام کردیم.
علیرغم‌صدور اعلان قرمز برای محمدرضا خاوری؛ یکی از اخلالگران کلان نظام اقتصادی کشور که به کانادا متواری شده است، پلیس کشور مذکور همکاری لازم را برای استرداد این مفسد اقتصادی به جمهوری اسلامی ایران ندارد.
اگرچه بر مبنای ادله های موجود از سکونت "خاوری" در کشور کانادا مطلع هستیم، علیرغم مکاتبات مستمر با پلیس کانادا مبنی بر اشراف پلیس ایران بر مخفیگاه متواری و تلاش برای دستگیری و استرداد وی، هیچ گونه همکاری از سوی پلیس این کشور صورت نپذیرفته است.
*پلیس ایران هیچ اعتراضی نکرده است؟
پلیس ایران با ارسال نامه رسمی به دبیرکل سازمان اینترپل و پیوست مستندات مکاتبات با پلیس کانادا، خواستار رسیدگی به این موضوع بوده و مراتب اعتراض خود را از عدم همکاری پلیس کانادا در پیگیری پرونده های اخلالگران کلان نظام اقتصادی کشور ابلاغ کرده است.
* در روزهای اخیر اخباری مبنی بر دستگیری برخی از سرباندها و سرشبکه‌های قمار و پولشویی در شبکه‌های مجازی منتشر و دست به دست می‌شود. آیا تا این لحظه فردی دستگیر شده است؟
برای تعدادی از افراد توسط پلیس اینترپل اعلان قرمز صادر شده و این افراد تحت تعقیب پلیس هستند اما تا این لحظه به ایران استرداد نشده‌اند...اما خبرهای خوبی در راه است.
**
لازم به ذکر است که دو روز پیش سردار "هادی شیرزاد"رئیس پلیس بین الملل ناجا با "لطفی چیچک"رئیس اینترپل ترکیه به صورت ویدئو کنفرانس با حضور افسران رابط پلیس‌های دو کشور گفت‌و گو کردند.
در این دیدار سردار شیرزاد ضمن اشاره به همسایگی جمهوری اسلامی ایران و کشور ترکیه ، روابط میان پلیس جمهوری اسلامی ایران و پلیس ترکیه را حسنه ارزیابی کرد و گفت :طی سال های اخیر شاهد تعاملات پلیسی مطلوبی میان دو کشور بوده ایم.
وی در این دیدار بر توسعه روابط پلیسی دیپلماسی برای برخورد قاطعانه با متهمان بین‌المللی تاکید کرد و گفت:امروز با تهدیدات و آسیب های مختلفی مواجه هستیم و یکی از راهکارهای عبور از مشکلات و معضلات، تقویت تعاملات و همکاری‌های مشترک است و در این میان جمهوری اسلامی ایران با کشور ترکیه همکاری‌های مشترکی در حوزه پلیسی و انتظامی دارد.
وی با تأکید بر لزوم تقویت تعاملات میان دو کشور ادامه داد: برخورد با جرایم سازمان یافته، مقابله با قاچاق کالا، مبارزه با مواد مخدر، مقابله با گروهک های تروریستی و قاچاق انسان می‌تواند محور فعالیت های مشترک دو کشور ایران و ترکیه باشد.
در ادامه این گفت‌وگو نیز رئیس اینترپل ترکیه با اشاره به مرز مشترک دو کشور خاطرنشان کرد: پلیس ترکیه نیز خواهان برخورد با متهمان بین المللی بوده و در این راستا آماده هرگونه همکاری با پلیس جمهوری اسلامی ایران هستیم.
وی ضمن اشاره به ضرورت شناخت محورهای مشترک با هدف برخورد قاطعانه با متهمان بین‌المللی اظهار داشت: تقویت همکاری‌ها در راستای مبارزه با جرایم سازمان یافته می‌تواند بستری مناسب برای استرداد متهمان تحت تعقیب بین المللی هر دو کشور باشد.
***
حال باید منتظر ماند و دید که نشست مشترک پلیس اینترپل ایران و ترکیه، استرداد متهمان و سرشبکه های قمار و شرط‌بندی را به دنبال دارد؟
