به گزارش ایرنا از خبرگزاری کوبا، ۱۱ سپتامبر شیلی با کودتا علیه دولت دموکراتیک «سالوادور آلنده» رئیس جمهوری سابق شیلی و قهرمان آمریکای لاتین، در تاریخ این کشور ثبت شد. اما این روزها با غوغای ۱۱ سپتامبر آمریکا، این واقعه کمتر جایی را در مطبوعات بین المللی به خود اختصاص داده است، با وجود آنکه آتش به جان چندین نسل آمریکای لاتین زد.
رسانه ها حمله تروریستی منهتن در سال ۲۰۰۱ که با کمتر از سه هزار قربانی جهان را مبهوت کرد، برجسته می کنند اما در عوض کودتای آگوستو پینوشه دیکتاتور وقت شیلی را در سال ۱۹۷۳ با ده ها هزار قربانی و یک رژیم سرکوبگر را که ۱۷ سال طول کشید، کمتر به تصویر می کشند.
شنبه (۱۱ سپتامبر/۲۰ شهریور) چهل و هشتمین سالگرد کودتای نظامی علیه «سالوادور آلنده» رئیس جمهوری فقید این کشور بود که ۱۷ سال دیکتاتوری دوره پینوشه را به همراه داشت؛ شیلی این روزها با ایجاد تحولات بی سابقه در قانون اساسی به جا مانده از زمان دیکتاتوری پینوشه با آن خاطرات تلخ مقابله می کند.
چرخ پیشرفت و توسعه شیلی در سایه سه سال دولت دموکرات چپگرای آلنده، ۱۹۷۳-۱۹۷۰ ناگهان با هجوم دیکتاتوری کودتا از حرکت ایستاد. بیشترین آثار مخرب حملات این نیروهای بی ثبات کننده به رهبری آمریکا به صنعت حمل و نقل، تجارت و غذا و انرژی الکتریکی وارد شد.
آلنده برای آمریکا تهدیدی در سطح قاره به شمار می رفت، بنابراین به دنبال سرنگونی او و دولت دموکرات ضدامپریالیستی وی برآمد. اسناد فاش شده چند سال پس از کودتا، مشارکت واشنگتن را در کودتای شیلی و به قدرت نشاندن پینوشه آشکار کرد.
با وجود تظاهرات خیابانی هرروزه و اعتصاب شرکت ها، دیکتاتور پینوشه به همراهی کودتاگران همه اعتراضات مردمی به هواداری آلنده را سرکوب کرد.
با این همه، پس از ۱۷ سال از دیکتاتوری نظامی و سه دهه دولت غیرنظامی که اساسا با طرح اقتصادی نئولیبرالی و قانون اساسی رژیم پینوشه اداره می شد، شیلیایی ها رهبری عمیق تغییرات را به عهده گرفتند.
در پی موج اعتراضات مردمی از سال ۲۰۱۹، با وجود سرکوب های دولت فعلی سباستین پینیرا، تصویر آلنده در کنار پرچم شیلی به اهتزاز درآمد.
با اوج گیری جنبش های اعتراضی، سرانجام مردم شیلی موفق شدند در همه پرسی تاریخی ۲۵ اکتبر (چهارم آبان ۱۳۹۹) با بیش از ۷۸ درصد آراء به خواسته ملی خود برای تغییر و اصلاح قانون اساسی که از زمان دیکتاتوری به جا مانده بود، دست یابند.
قانون اساسی جدید شیلی جایگزین قانون اساسی دوره دیکتاتوری «آگوستو پینوشه» خواهد شد که ۴۰ سال پیش نوشته شده و معترضان معتقدند که قانون اساسی مذکور به عنوان یکی از علل اصلی نابرابری در شیلی مشروعیت ندارد.
انتخابات عمومی قطعی در ماه نوامبر (آبان) برگزار خواهد شد تا به رغم میل محافظه کاران، مسیر آینده شیلی را همزمان با حضور روزافزون ترقی خواهان روشن کند.
به این ترتیب در چهل و هشتمین سالگرد ۱۱ سپتامبر شیلی و آمریکای لاتین که مصادف با بیستمین سالگرد فروپاشی برج های دوقلو و اعتبار آمریکاست، اعتبار الگوی آلنده با وجود تبلیغات ناکافی، بیش از پیش افزایش می یابد.
