علی مستوفیان روز یکشنبه به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: از اعتبارات ابلاغی سه میلیارد ریال برای پایگاه میراث فرهنگی بلقیس اسفراین، سه میلیارد ریال برای روستای گردشگری رویین اسفراین و پنج میلیارد و ۷۵۰ میلیون ریال برای منطقه باستانی ریوی مانه و سملقان منظور شده است.
وی افزود: پایگاههای میراث فرهنگی آثار و مجموعه های تاریخی هستند که شرایط خاص و ویژه تری دارند و در خراسان شمالی نیز روستای رویین اسفراین، ارگ بلقیس و محوطه ریوی به دلیل ظرفیت غنی تاریخی، نیازمند نگاه ویژه تری هستند و به همین دلیل این اماکن به پایگاه تبدیل شده اند.
وی با بیان اینکه در این مجموعه ها ظرفیت پژوهشی بیشتری وجود دارد، گفت: در بافت تاریخی رویین که به لحاظ قدمت و نوع بناها حایز اهمیت است، آماده سازی و مرمت خانه ها انجام شده و امسال نیز هشت بنای تاریخی رویین در حال مرمت و بافت روستا نیز در حال بهسازی است.
مستوفیان در مورد ریوی نیز اظهار داشت: محوطه ریوی و در مجموع دشت مانه و سملقان و تپه قلعه خان نیز اهمیت تاریخی ویژه ای دارند که فعالیت های پژوهشی و علمی را تحت الشعاع قرار داده و منحصر به فرد کرده است، به طوری که در ریوی فعالیت های باستانشناسی فصل به فصل در حال اجراست و این محل در چشم اندازی ۵ ساله تبدیل به سایت موزه گردشگری خواهد شد.
وی با بیان اینکه فعالیت های باستانشناسی در این محل تداوم دارد، افزود: کمپ گردشگری ریوی به اتمام رسیده و آماده بهره برداری است و در ادامه آن طراحی مسیرها و سایت موزه نیز انجام می شود.
وی با اشاره به اقدامات انجام گرفته در پایگاه میراث فرهنگی ارگ بلقیس اسفراین نیز گفت: مرمت و حفاظت از ارگ بلقیس با اعتبارات تزریقی اجرا شده و مرمت تکمیلی و بازسازی آن با هدف ایجاد کاربری جدید برای جذب گردشگران و پژوهشگران نیز عملیاتی خواهد شد.
معاون میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی گفت: بلقیس از شهرهای مهم دوره اسلامی و مشتمل بر بخش های ارگ، شارستان با وسعتی افزون بر ۲۰۰ هکتار بوده که از لحاظ قدمت با دوره استقراری متوالی از صدر اسلام تا اواخر صفویه را دربرمی گرفته است و با تاسیس پایگاه در این مجموعه فعالیت های باستان شناختی، مرمتی و ساماندهی به طور مستمر انجام می شود.
خراسان شمالی دارای سه پایگاه میراث فرهنگی است که یکی از آنها شهر کهن اسفراین معروف به شهر بلقیس به عنوان دومین بنای عظیم خشتی و گلی ایران، پس از ارگ بم، شناخته می شود که در فاصله سه کیلومتری جنوب غربی اسفراین قرار دارد.
این مجموعه تاریخی به شماره ۴۴۹۷ در فهرست آثار ملی ثبت شده و با توجه به اهمیت و غنای تاریخی آن در سال ۱۳۸۸ به عنوان پایگاه میراث فرهنگی مصوب و فعالیت مطالعاتی، مرمتی و باستان شناسی آن آغاز شد و هم اکنون در حال طی مراحل تشکیل پرونده برای ثبت جهانی است.
روستای پلکانی و هدف گردشگری رویین، واقع در ۲۷ کیلومتری شمال اسفراین، تنها دهکده نساجی کشور است که در سال ۸۷ با شماره ۲۲۷۷۷ به ثبت آثار ملی رسید و از سال ۹۷ پایگاه ملی میراث فرهنگی بافت تاریخی روستای رویین راه‌اندازی شده است.
محوطه تاریخی ریوی شهرستان مانه و سملقان نیز امسال به پایگاه میراث فرهنگی ارتقا یافته است که در پنج کیلومتری غرب شهر آشخانه، مرکز شهرستان و در نزدیکی روستای نجف و قره مصلی واقع شده است.
این محوطه تاریخی در سال ۱۳۴۶ با شماره ۷۲۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و در سال ۱۳۹۱ فصل اول کاوش باستان شناسی این اثر آغاز شد. محوطه تاریخی ریوی با وسعتی حدود ۱۱۰ هکتار، در واقع بقایای یک شهر دوران هخامنشی است که ویژگی های باستان شناسی منحصر به فردی را داراست.
پژوهش های باستان شناسی محوطه تاریخی ریوی به صورت مشترک بین اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی و موسسه باستان شناسی آلمان انجام شده و با توجه به اهمیت علمی و گردشگری این اثر تاریخی، برنامه منظمی با عنوان «پروژه باستان شناسی ریوی» جهت کاوش و پژوهش در این محوطه تاریخی تدوین شده که در حال حاضر در فصل هفتم کاوش قرار دارد.
