دکتر مراد کاویانی راد عصر روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: تحصیلات در رشته هیدروپلیتیک که به جغرافیای سیاسی اختصاص دارد، یک نیاز و خواسته نه تنها در ایران بلکه در کشورهای منطقه و غرب آسیا است و راه اندازی این رشته تحصیلی و سرفصل های آن و آثار منتشره در این زمینه در کانون توجه کشورهای اطراف قرار خواهد گرفت.
وی در خصوص دلایل تاسیس این رشته تحصیلی، اظهار داشت: ایران با اقیلمی خشک و نیمه خشک روی نوار بیابانی زمین قرار دارد و به ذات سرزمینی خشک و کم بارش است و طی چند دهه گذشته منابع محدود آب شیرین کشور بهواسطه افزایش مصرف بهشدت فروکاسته و دگرشهای اقلیمی نیز به این تنگنای پایدار دامن زده است.
وی بیان داشت: از این رو، این سرزمین از مقیاس فروملی تا منطقه ای درگیر تهدیدهای پیونددار با آب شده و از این پس، امنیت ثبات و توسعه کشور به شدت در مقیاس فروملی تا فراملی در پیوند با محدودیت منابع آب قرار گرفته است.
کاویانی راد افزود: اَبرچالش جغرافیایی، امنیتی و سیاسی پایداری که با نگرش به وضعیت موجود پایانی بر آن متصور نیست، از این رو، هیدروپلیتیک به صورت پایدار عنصر ثابت سیاستگذاری و تدوین راهبردهای کشور خواهد بود.
وی ادامه داد: موقعیت ژئوپلیتیک ایران در قالب وابستگی امنیت آبی شرق کشور به رودهای ورودی و تأمینکننده بخشی از امنیت آبی عراق در غرب به ایران موقعیتی ویژه با چالشها و فرصتهای خاص در منطقه بخشیده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی اضافه کرد: هیدروپلیتیک علمی است که مناسبات قدرت واحدهای سیاسی-فضایی و جوامع از همکاری تا جنگ بر سر منابع آب شیرین از مقیاس فروملی تا فراملی را مطالعه میکند.
وی گفت: دغدغههای درهمتنیده یاد شده در حوزه داخلی و سیاست خارجی از مقیاس فروملی تا فراملی و یافتن راهکارهای پیونددار با آن ها در هیچ یک از علوم موجود بازتاب نیافته است، در عین حال، طی یک و نیم دهه گذشته پژوهشهای بسیاری به صورت بنیادی و کاربردی در حوزه گوناگون مرتبط با آب در دانشکده علوم جغرافیایی این دانشگاه به عمل آمده که همه آنها گویای وضعیت بحرانی منابع آبی کشور هستند.
کاویانی راد در خصوص نحوه راهاندازی این رشته گفت: دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی افتخار دارد برای نخستین بار در جهان رشته هیدروپلیتیک در مقطع کارشناسی ارشد را با بهرهگیری از تجربیات جهانی و ظرفیتهای علمی و اجرایی کشور در قالب تدوین سر فصلهای مرتبط، تهیه و به تصویب وزارت علوم برساند که هم اکنون نیز در سایت این وزارت خانه بارگذاری شده است.
وی گفت: سرفصلهای مصوب رشته میانرشتهای هیدروپلیتیک محصول تعامل گروههای مختلف دانشکده علوم جغرافیایی و نیز همکاری این دانشکده با دیگر دانشکدهها بهویژه دانشکده حقوق و علوم سیاسی بوده است.
وی با بیان اینکه در هر دوره فقط حدود پنج دانشجوی ارشد پذیرفته می شوند، افزود: این رشته بنا به درخواست گروه جغرافیای سیاسی در مقطع کارشناسی ارشد هیدروپلیتیک از مهر ۱۴۰۱ در دانشکده علوم جغرافیایی اقدام به پذیرش دانشجو خواهد کرد.
کاویانی راد یادآور شد که برای تحصیلات تکمیلی در این رشته به جز دانشجویان رشته جغرافیا، دانشجویان رشته های تحصیلی حقوق، روابط بین الملل مهندسی عمران آب می توانند برای ادامه تحصیل در این رشته در کنکور کارشناسی ارشد سال آینده شرکت کنند که به غیر از دانشجویان رشته جغرافیا دیگر دانشجویان باید ۶ واحد پیش را بگذرانند.
وی ضمن تبریک این افتخار به دست اندرکاران دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی، ابراز امیدواری کرد که تأسیس این رشته بتواند منشا خیر و برکت برای کشورمان قرار بگیرد.