به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، این یک فرضیه نیست بلکه مطالبه بحق شهروندانی است که هر روز برای رفتوآمد در مسیر مبدأ و مقصد در واگنهای شلوغ با کووید-19 همسفر میشوند. خواستهای که هم توسط مردم و هم مدیران ذیربط مطرح شده است و اعضای پارلمان شهری هم به آن اذعان دارند.
مردم بار دیگر البته نه برای آخرین بار بلکه برای چندصدمین بار، کمبود واگن و ایستگاههای مترو و مناسب نبودن ایستگاهها برای استفاده توانیابان و... را از طریق سامانه ارتباط 1888 با مسئولان شهری در میان گذاشتهاند اما مدیران ارشد شرکت مترو پاسخی جز سکوت نداشتهاند. آنها هم میدانند ایجاد تحول در متروی تهران لازم و ضروری است اما محقق نشدن اعتبارات و بودجههای مورد نیاز توسط دولت مانع این کار شده است.»
در روزگار بحرانزدهای که کووید-19 بیمحابا جولان میدهد و هر روز تعدادی از هموطنان را به کام مرگ میکشاند و مردم برای حفظ سلامتی و جانشان چارهای جز رعایت فاصله اجتماعی ندارند، نادیده گرفتن مطالبهشان منصفانه نیست. تعداد واگنها کم است و حجم مسافران زیاد. همه خطوط مترو مملو از جمعیت است و به همین دلیل ناخواسته پا روی فاصله اجتماعی گذاشته میشود و برای حل این مشکل چارهای جز افزایش تعداد ایستگاهها و واگنها نیست. در چنین شرایطی خیلیها پیروز حناچی، شهردار پایتخت هم با ابراز نارضایتی از وضعیت کنونی ناوگان حملونقل عمومی بهویژه مترو میگوید که شیوع کرونا منجر به کاهش درآمدها و افزایش هزینهها در مدیریت شهری شده است و یکی از کارهایی که دولتها در حوزه مدیریت شهری در شرایط کرونایی انجام دادهاند حمایت از شهرداریها بوده که در این شرایط اقتصادی شهرداری تهران از آن بیبهره است. شهرداری در تأمین بودجه مترو سهم دارد که بخشی از آن از طریق فروش آرم طرح ترافیک، بخشی از بودجه سالانه و اندکی هم از طریق عوارض پروانه ساختمانی تأمین میشود. علاوه برشهرداری، دولت هم در تأمین بودجه مترو سهیم است که درصورت تحقق میتواند تحول بزرگی در حملونقل ریلی کلانشهر تهران ایجاد کند اما دولت با عمل نکردن به تعهداتش، روند توسعه را کند کرده است.
ماجرای فعالیت متروی تهران به سال1354 بازمیگردد و عمر این ناوگان حملونقل ریلی بیش از 4دهه است. بررسی پرونده مترو نشان میدهد که در گذر زمان تحولاتی رخ داده است و این ناوگان همواره در مسیر توسعه قرار داشته اما طی سالهای اخیر روند توسعه مترو تنها با تلاشهای بسیار مدیریت شهری ممکن شدهاست.
در خط ریلی متروی تهران ابتدا خطوط یک و 5فعال بودند و به مسافران خدمترسانی میکردند و امروز شاهد بهرهبرداری خطوط 2، 3، 4، 6 و 7 هستیم و البته خط10 هم در دستور کار قرار دارد. افزایش خطوط یعنی افزایش خدمترسانی و بهرهمندی بیشتر مردم از حملونقل ریلی عمومی.
توسعه مترو به راهاندازی و ساخت خطوط منتهی نمیشود و براساس طرح جامع حملونقل ریلی، تهران به 504کیلومتر مسیر نیاز دارد که تاکنون 240کیلومتر بهرهبرداری شده است و مابقی مسیر تا سال1420 ساخته میشود. همچنین 175 ایستگاه مترو پیشبینی شده است که 126ایستگاه در سالهای اخیر بهرهبرداری شده و 2ایستگاه هم اواخر آذر امسال افتتاح شد و 10ایستگاه دیگر هم تا پایان سال بهرهبرداری میشوند.
قطعا انجام همه این کارها از طریق تأمین منابع مالی امکانپذیر است که در سالهای اخیر بهگفته شهردار تهران اصلیترین مشکل تأمین تعداد واگن در خطوط مترو است و شهرداری در تأمین اعتبار برای این پروژه عظیم حاکمیتی تنهاست. صحبتهای شهردار تهران بیانگر آن است که وضعیت نامناسب کنونی مترو نتیجه عمل نکردن دولت به تعهداتش در تأمین منابع مالی است.
علاوه بر دولت و شهرداری که بخشهایی از تأمین بودجه مترو را بهعهده دارند، بخشی از هزینه هم از طریق انتشار و فروش اوراق مشارکت توسط بانکهای عامل تأمین میشود. اوراقی که قرار بود گرهگشا باشند اما حداقل در 4سال گذشته هرچند مشکلگشا بودند اما دردسرهایی هم برای شرکت مترو داشتند. انتشار و فروش اوراق از سال94 با هدف تأمین منابع مالی شرکت مترو شروع شد که بانکهای شهر و توسعه تعاون، نخستین بانکهایی بودند که این کار را انجام دادند و 1000میلیارد تومان اوراق مشارکت عرضه کردند و در مدت زمان کوتاهی هم مبلغ بهحساب شرکت مترو واریز شد. سال95 بهدلیل عدمدرخواست شهرداری هیچ اوراق مشارکتی منتشر نشد اما سال96 بود که با انتشار 2000میلیارد تومان اوراق مشارکت موافقت شد و فقط برای 700میلیارد تومان آن بانک عامل قطعی تعیین و این مبلغ بهحساب مترو واریز شد. سال97 هم شرکت مترو از طریق بانکهای صنعت و معدن و آینده، 1300میلیارد تومان اوراق مشارکت عرضه کرد که 390میلیارد تومان توسط بانک صنعت و معدن بهحساب مترو واریز شد اما بانک آینده 12ماه بعد 910میلیارد تومان واریز کرد. داستان پرغصه اوراق مشارکت مترو سال گذشته با اما و اگرهایی مواجه شد و 1500میلیارد تومان اوراق مشارکت توسط بانک رفاه عرضه شد که تاکنون حدود 200میلیارد تومان بهحساب شهرداری واریز شده و بانک عامل درصدد دریافت وثیقههای ملکی بیشتر تا سقف تعیین شده است. البته شنیده میشود گشایشهایی در این زمینه صورت گرفته و انتظار میرود حداکثر تا پایان هفته آینده مشکل واریز کل وجوه حاصل از فروش اوراق مشارکت سال98 برطرف شود. حال چنانچه این پول بهحساب شهرداری و مترو برسد، میتوان امیدوار بود که تا پایان سال 10ایستگاه جدید در خطوط 3، 6 و 7 به بهرهبرداری برسند؛ ایستگاههایی که هماکنون بیش از 90درصد پیشرفت فیزیکی دارند.