سعید اکبری؛ علیرضا فغانی از آن استعدادهای درخشانی است که هر کشوری آرزوی داشتن او را دارد. این داور موفق هم اما، مثل خیلی از چهره‌های نامی ایران، با نامهربانی‌های زیادی روبرو بوده. او حدود دو سال قبل همراه با تیم ایرانی‌اش، موفق شدند در جام جهانی روسیه آبروداری کنند. اوج قضاوت آنها، دیدار آرژانتین-فرانسه بود که با وجود آنهمه درگیری، به خوبی کنترل شد. با فغانی به بهانه همین بازی مرور کردیم اتفاقات جام جهانی 2018 را.
آقای فغانی دو سال قبل در جام جهانی روسیه برای ایران افتخار آفرین بودید و توانستید بازی‌های مهمی را قضاوت کنید. البته برای همه بازی فرانسه و آرژانتین چیز دیگری بود. عجب بازی پر برخوردی...
کسی به ما کاری نداشت. اعتراض و درگیری بین داور و بازیکنان پیش نیامد. به تصمیمات داور هم احترام گذاشتند. سه چهار خطایی شد و درگیری هایی پیش آمد ولی خدا را شکر بازی را به خود مدیریت کردیم.
چه خاطره‌ای از آن بازی دارید که تعریف کنید؟
آن بازی از یک نظر برای ما شیرینی خاصی داشت. بعد از بازی‌های سخت مقدماتی، آرژانتین و فرانسه جزو بازی‌های اول دوره حذفی بود. ما در دور مقدماتی مکزیک و آلمان را قضاوت کردیم. در دور دوم استراحت داشتیم و در دور سوم قضاوت برزیل-صربستان برعهده ما بود. آن بازی را هم برزیل برد. اگر می‌باخت این صربستان بود که صعود می‌کرد. قشنگ یادم هست. ما فردای بازی برزیل در هتل رفتیم که صبحانه بخوریم. مسئولان آمدند و از ما استقبال کردند. صحبتی شد و خسته نباشید گفتند. بعد از آن سر ناهار دوباره صحبت شد و به ما گفتند برای بازی بعدی آماده هستید؟ من اول فکر کردم شوخی است ولی گفتم چه خوب ما که آماده ایم. بعد از ظهر همان روز که به جلسه رفتیم از ما پرسیدند مشکل مصدومیت ندارید؟ گفتین نداریم. همان موقع اولین بازی حذفی بین فرانسه و آرژانتین را به ما دادند. البته خستگی در بدنمان بود چون باید در عرض 4 روز دو بازی مهم را قضاوت می کردیم. دو روز استراحت کردیم و بعد بازی آرژانتین و فرانسه را سوت زدیم. هر دو تیم مدعی قهرمانی بودند. خدا را شکر تقریبا اعتماد کمیته داوران فیفا به ما جلب شده بود. دیدید که اشتباه اثر گذار هم نداشتیم.
من دوست دارم دو تیم واقعا در زمین با هم بجنگند و مردم از دیدن بازی لذت ببرند. وقتی کار به آرنج زدن و لگد زدن و اینا بکشد، آنوقت تکلیف فرق دارد
بله. بعد از بازی هم چقدر بازخوردها مثبت بود.
سر بحث اخطار و اخراج بحثی نبود. البته در چند صحنه بازیکنان فرانسه معتقد بودند بازیکنان آرژانتین به عمد زده اند.
مثلا در نیمه دوم که بانه گا به شدت پای امباپه را زد، انصافا اخراج نداشت؟
اگر اخراج داشت که از ما ایراد می گرفتند ولی به نظرم توپ در کنترل بازیکن فرانسه نبود و به خاطر همین اخطار دادم. جام جهانی یک چیز خوبی داشت. اینکه شما برای قضاوت اعتماد به نفس داشتی. نهایتا اگر اشتباه می کردی می توانستی از وار کمک بگیری. در هر صورت صحنه خطای بانه گا روی امباپه به نظرم تصادفی بود نه از روی عمد.
مثلا سر پنالتی روی امباپه که گل اول به سر رسید، از وار کمک گرفتید؟
اتفاقا همان لحظه بازیکنان فرانسه می گفتند باید کارت قرمز به بازیکن آرژانتین بدهی. اولین بازیکن آرژانتین هم که اعتراض کرد اوتامندی بود که به او گفتم اگر مشکلی باشد کمک داور ویدئویی به من اعلام می کند که مشکلی نبود. وار به نوعی یک آرامش خاطری می داد. اگر تصمیم اشتباه هم می گرفتیم آنها جبران می کردند. خوشبختانه تمام تصمیماتی که ما در جام جهانی گرفتیم توسط وار تائید شد که این اتفاق خوبی بود.
درگیری‌های بازی زیاد بود و نمی شد شما کارت قرمز به بازیکنی بدهید؟
این بحث خیلی مهمی بود که به هر حال ما بتوانیم مدیریت درستی داشته باشیم. تعدادی از بازیکنان آرژانتن از جمله ماسکرانو، مرکانو و... اخطار داشتند. من تلاشم این بود تا جایی کارت بدهم که صد در صدی باشد. این را نمی شد نادیده گرفت که مثلا اگر ما کارت می دادیم و آرژانتین صعود می کرد،چند بازیکن‌شان بازی بعدی را از دست می‌دادند. این را نگفتم که بگویم از یکسری خطاها می گذشتیم نه. ولی تورنمنت های این شکلی شبیه به لیگ نیست که سریعا اخطار بدهی. باید در جایی که مطمئن هستید کارت زرد بدهید. مثلا شما نباید خیلی زود با دو کارت زرد بازیکن بزرگ یک تیم را محروم کنی. این به نظرم اشتباه است و به یک کشور ضربه می زند. بنابراین باید هم مدیریت کنید و هم اینکه اخطار را جای درست بدهید و زود دست به جیب نشوید.
یکجورهایی شاید خواستید با این کار زیبایی مسابقه را از بین نبرید. ما را یاد بعضی از بازی های ال کلاسیکو انداختید که داور فقط بزن بزن ها را کارت می داد.
به نظر من تا حدی که بشود کنترل کرد باید اجازه داد بازی ادامه پیدا کنم. من دوست دارم دو تیم واقعا در زمین با هم بجنگند و مردم از دیدن بازی لذت ببرند. وقتی کار به آرنج زدن و لگد زدن و اینا بکشد، آنوقت تکلیف فرق دارد ولی قبول کنید اگر تیم ها بخواهند ضد فوتبال بازی کنند، کسی از فوتبال لذت نمی برد.
انگار شما در زمین با بازیکنان راحت هستید و شوخی هم می کنید.
باید با بازیکن ارتباط داشته باشید. بعضی وقت ها نیاز خیلی سفت و محکم با بازیکن برخورد کنی و بعضی وقت ها هم نیاز است شوخی کنی. این دیگر بسته به موقعیت دارد. مثلا در بازی آرژانتین و فرانسه اگر یادتان باشد اوتامندی روی پای ژیرو آب ریخت. آن لحظه ژیرو روی زمین بود و شروع کرد سر و صدا کردن که باید به او کار بدهی ولی من با بازیکن آرژانتین شوخی کردم. در حالی که طبق قانون می توانستم به او کارت بدهم ولی چرا باید این کار را می کردم؟ بعد از آن هم ژیرو مهاجم فرانسه اعتراضی نداشت.
ضربه‌ای که اوتامندی اواخر بازی با توپ به کمر پوگبا کوبید انصافا کارت قرمز نداشت؟
توپ نزدیک بود و شدت آنچنانی نداشت و من احساس کردم کارت زرد بدهم بهتر است که کمک داور ویدئویی هم تائید کرد. ی
عجب دادی هم سر اومیتیتی مدافع فرانسه زدید و از دستتان در رفت.
به خاطر اعتراض بود. وقتی درگیری می شود شما به یک نفر کارت می دهی، یکی را می کشی عقب. یکی را هول می دهی.
ساده ترین و راحت ترین بازی جام جهانی روسیه که قضاوت کردیم، همان بازی بلژیک و انگلیس.
مثل کاری که با تونی کروس در بازی آلمان کردید؟
کروس تو شکم من آمد و به او گفتم عقب بایست. او هم بعدش رفت.
چرا فینال را به شما ندادند؟ الان که دو سال گذشته واقعا پشت پرده ای داشت؟
ما در جام جهانی 2018 تابع تصمیمات بودیم. در جام جهانی 2014 هم می توانستیم جزو تیم اصلی باشیم ولی تیم ما، تیم ذخیره شد. خدا راشکر تجربیاتی در برزیل به دست آروردیم که خیلی به درد ما خورد. بعد از برزیل جام ملتها، جام باشگاههای جهان و المپیک را سوت زدیم. حسن ختام هم جام جهانی روسیه بود. بالاخره 4 بازی در این جام سوت زدیم. نظرشان روی ما خیلی مثبت بود. شما فکر کنید اصلا بازی رده بندی را به ما نمی دادند. می خواستیم از چه کسی طلب کنیم؟ مگر ما طلبکار بودیم؟ همین الان می گویم خیلی خوشحالم که رده بندی را به ما دادند. نمی دادند چه می شد؟ ما گفتیم هر مسابقه‌ای را به ما بدهند، تمرکز زیادی روی آن خواهیم داشت.
بازی رده بندی هم برایتان خوب بود.
ساده ترین و راحت ترین بازی جام جهانی روسیه که قضاوت کردیم، همان بازی بلژیک و انگلیس.
حالا خیلی ها توقع دارند فغانی و تیمش در دوره بعدی فینال را سوت بزنند.
این توقع بی‌جایی است. من به بچه ها هم گفته ام. باید تلاش کنند تا خودشان را در ایده آل ترین وضعیت بدنی نگه دارند. ما هم مثل بازیکنان هستیم. باید مدام زیر نظر باشیم. باید در تمرینات خودمان را اثبات کنیم. باید در زمین کار عملی انجام دهیم. به بچه ها گفتم کم کار نکنید. مراقب شوید مصدوم نشوید. خودتان را هم خسته نکنید. ما قبل از جام جهانی واقعا در تمرینات صد در صد بودیم. دیدشان نسبت به عملکرد داوری ایران خیلی خوب بود. اگر برای جام جهانی بعدی هم انتخاب شدیم، باید تمام تلاش خود را کنیم ولی همین الان گارانتی نیست که ما در جام جهانی قطر باشیم. اول باید در مقدماتی خوب باشیم و بعد انشالله بتوانیم مجوز حضور در جام جهانی را بگیریم.
آقای فغانی یک بحث هایی درباره این بود که شما از لیست بین المللی ایران کنار گذاشته اید. البته الان که هستید. کلا توضیح می دهید ماجرا چه بود و چیست؟
من قبل از اینکه از ایران بیرون بیایم، با آقای تاج در این زمینه توافق کردم که در لیست بین المللی باشیم. مثل بازیکنان لژیونر که در خارج از ایران بازی می کنند ولی برای بازی های ملی می‌آیند. خوشبختانه این تمایل از سوی فدراسیون هم وجود داشت و تعامل خوبی بین مان صورت گرفت. در یکی از جلسات یک شیطنتی علیه ما شده بود که مشکلی نیست و رفع شده است.
حرف خاصی مانده؟
متاسفانه بحث کرونا کل دنیا را تحت الشعاع قرار داده است. فقط امیدوارم هر چه زودتر این بحث تمام شود. اثر آن را داریم روی زندگی روزمره مردم می بینیم. در استرالیا که دولت خیلی از مردم حمایت کرده. از کسانی که کارشان را از دست دادند حمایت مالی کرده. متاسفانه این شرایط برای مردم خودمان مهیا نیست و امیدوارم که به آنها توجه بیشتری شود. خدا را شکر فوتبال هم شروع شده و باز برای مردم دلگرمی است.
252 252
