به گزارش همشهری آنلاین به نقل از لوسآنجلس تایمز دادههای گردآوریشده در فاصله ماههای مارس تا اوت (اسفند تا مرداد) نشان میدهد که خطر بستریشدن به علت کووید-۱۹ در چهار ماه اول پس از دریافت دوز دوم واکسن فایزر/بیونتک تا ۹۱ درصد کاهش یافته است، اما پس از ۱۲۰ روز اثربخشی این واکسن از این لحاظ به ۷۷ درصد سقوط میکند.
در مقابل واکسن مدرنا خطر بستری شدن ناشی از کووید-۱۹ را در کوتاهمدت ۹۳ درصد کاهش داده بود و اثربخشی آن از این لحاظ پس از ۱۲۰ روز در حد ۹۲ درصد باقی مانده بود.
در مجموع ۵۴ درصد از آمریکاییان کاملا واکسینهشده از واکسن فایزر استفاده کردهاند.
این یافتههای غافلگیرکننده در هنگامی منتشر میشود که هیات مشورتی سازمان غذا و داروی آمریکا با تزریق عمومی دوز سوم یادآور واکسن فایزر به آمریکاییان ۱۶ ساله و بالاتر مخالفت کرد. ۱۶ نفر از ۱۸ نفر کارشناس عضو این هیات گفتند که دادههای ارائهشده برای توجیه تزریق عمومی دوز سوم واکسن کافی نیست.
البته این هیات با تزریق دوز سوم یادآور به افراد ۶۵ ساله و بالاتر، افراد در معرض خطر دچار شدن به بیماری شدید کووید-۱۹ و نیز افرادی مانند کارکنان مراقبت بهداشتی که به خاطر شغلشان در معرض خطر بالای عفونت هستند، موافقت کردند.
پژوهشگران در آمریکا ماهها است که هشدار میدهند که ایمنی ناشی از واکسنهای کرونا ممکن است در طول زمان افت کند. گرچه قبلا هم بررسیهایی درباره عفونت کرونا در افراد کاملا واکسینهشده انجام شده بود، اما تقریبا همه این موارد عفونتهای خفیف بودند و مقامات بهداشتی ارشد آمریکا واکسنها را به خاطر جلوگیری از بیماری شدید و بستری شدن افراد ستوده بودند.
اما گزارش اخیر این انتظارات را از واکسنها را به چالش میکشد.
پژوهشگران در آمریکا نیز تفاوتهای قابلتوجهی میان این دو واکسن که هر دو از فناوری mRNA استفاده میکنند، و قبلا مشابه هم فرض میشدند، یافتهاند.
در کارآزمایی بالینی اولیه واکسن مدرنا همه ۳۰ نفری که به علت کووید-۱۹ بستری شدند، در گروه واکسننما (پلاسبو) قرار داشتند، به عبارت دیگر اثربخشی واکسن در جلوگیری از بیماری شدید ۱۰۰ درصد بود. در مقابل در کارآزمایی بالینی اولیه واکسن فایزر از ۱۰ نفری که دچار بیماری شدید شدند، ۹ نفر در گروه پلاسبو بودند و در نتیجه اثربخشی این واکسن در جلوگیری از واکسنهای بیماری شدید ۸۸.۹ درصد بود.
هنگامی که مدرنا و فایزر وارد برنامه واکسیناسیون عمومی شدند، در چهار ماه اول اثربخشیشان در جلوگیری از بستری شدن افراد نزدیک به هم بود- به ترتیب ۹۳ درصد و ۹۱ درصد. اما پس از آن تفاوت میان اثربخشی دو واکسن افزایش یافت.
هنگامی که پژوهشگران به طور خاص به دوره ۱۲۰ روزه پس از تزریق دوز دوم واکسن متمرکز شدند، دریافتند که اثربخشی واکسن مدرنا در جلوگیری از بستری شدن بیماران در حد ۹۲ درصد باقی مانده است. اما در مورد واکسن فایزر این میزان ۷۷ درصد بود.
هر دو واکسن فایزر و مدرنا از فناوری mRNA استفاده میکنند که دستورهای ساخت پروتئین شاخکی یا گلمیخی سطح ویروس کرونا را به سلولهای عضلانی بدن منتقل میکند و سلولها شروع به ساختن این پروتئین میکنند که نقش اساسی در ورود ویروس به سلولها دارد و پاسخ ایمنی بر ضد آن در بدن ایجاد میشود.
اما واکسن مدرنا حاوی ۱۰۰ میکروگرم ماده واکسن است، یعنی بیش از ۳ برابر بیشتر از میزان ۳۰ میکروگرم در واکسن فایزر. دو دوز واکسن فایزر با فاصله سه هفته از هم تزریق میشوند، در حالیکه دو دوز واکسن مدرنا با فاصله چهار هفته تجویز میشوند.
همچنین بررسیهای دیگر نشان دادهاند واکسن مدرنا میزانهای بالاتری از آنتیبادیهای خنثیکننده ویروس نسبت به واکسن فایزر تولید میکنند.
این شواهد درباره کاهش حفاظت ناشی از واکسن فایزر در مقابل بیماری شدید به نفع تزریق دوز سوم یادآور واکسن است.